lie"
LAD
STOKVIS
i
i
DE TWENTSCHE BANK N.V.
LIPS' Kluisinrichting en Koffer kluis
M 223
Modevakschool Mej. B. AFFOURTIT
BUITENLAND
Vereen, voor Jeugdwerk, Bioemendaal.
Spreker: Ds. W. F. DANKBAAR, Predikant te Kuinre (0.)
J. Balm Zoon
l
29e Jaargang*
11* Januari 1935.
No. 2.
ALGEMEEN WEEKBLAD
voor Bioemendaal - Overveen - Aerdenhout - Bentveld - Vogelenzang - Dulnlustpark - Santpoort - Haarlem
en Westelijk Heemstede
ADVERTENTIEN
BUREAU VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE EN ADVERTENTIEN:
BLOEMENDAALSCHEWEG 42, BL0EMENDAAL.
TELEFOON VAN 10 TOT 5*/2 UUR 23453. BIJ GEEN GEHOOR 22576.
VERANTWOORDELIJK REDACTEUR: Mr. P. TIDEMAN
ABONNEMENTEN
Oud en Nieuw.
N. VAN BREEMEN'S
BRANDSTOFFENHANDEL
HAARLEM
Stookt onze EERSTE kwaliteiten
Opleiding voor Coupeuse, Costumière of Leerares.
Tevens vervaardigen wij Japonnen en Mantels naar maat,
volgens de nieuwste mode.
des avonds half acht in de Ned Herv. Kerk te Bioemendaal.
VEREENIGING voor JEUGDWERK, Bioemendaal.
wintërLezing
Gegarandeerde oplaag SOOO exemplaren»
al'
m
L 7
DHUIS,
A'dam.
il, firma
te Sant-
>OR.
jDE.
f 0.10
Het Bloemendaalsch Weekblad
Advertentiëuper regel f 0.16
KRUIDNOTEN, kleine advertenties, 4 regels f 0.35,
bij vooruitbetaling. Elke regel meer f 0.10.
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING.
Abonnementsprijs bj) vooruitbetaling f 1.— per half jaar
Abonnementen kunnen steeds Ingaan, maar zijn
verbindend voor het loopende halfjaar.
Losse Nummers f 0.05.
BLOEMENDAAL - BLOEMENDAALSCHEWEG 147
Overname uit dit nummer is verboden
overeenkomstig art. 15 der Auteurswet.
n.
UIT DE SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE.
Nog een enkel woordje aan onze lezer3, al
vorens wij ons verslag van de belangrijke
lezingen van Prof. Mennicke over: Nietzsche
en den tegenwoordigen tijd vervolgen.
Er zijn in ons verslag van 4 Januari een
paar zeer storende fouten ingeslopen, die voor
goed verstand der zaak moeten worden her
steld.
Men gelieve dus het hierna volgende uit te
knippen en te plakken op ons nummer van de
vorige week, bladz. 1 vanaf 2e kolom, regel
27 van onderaf tot 3e kolom regel 17.
(Van cultuur spreken in dit verband velen
niet eens meer V.) breidt zich nu wel over
veel meer kringen uit, veel meer men.sch.en
houden zich met geestelijke waarden op, maai
de diepte, de inhoud, het gehalte van d-e cul
tuur waarden wordt minder. Het ia de tjjd van
Musea, voordrachten voor iedereen, concerten
KL.ti,' '-'.C; 1&V' ->ï V'.'. clXv-t'"' '-U, I
breedte, het horizontale, worden diepte en in-
aoud, het vertikale uitgeput (nivelleerings-
tendenz V.).
Tegen deze tendenz stelt Nietzsche zich
over. Voor Engeland en Nederland, waar de
standenmaatschappij zich meer dan in
Duitschland gehandhaafd heeft, geldt het vo
renstaande niet zoo sterk, Nietzsche's natuur,
aristocratisch van huis uit, vond aanleiding',
motief, middelen en kracht om zich tegen
over die „beschaving" te stellen in zijn ver-
trouwheidi eensdeels met de antieke Grieksche
beschaving (N. was als klassikus een groot
geleerde, en op 26 jarigen leeftijd al Hoog
leeraar in de oude talen te Basel) anderdeels
met zijn twee geniale tijd- en landgenooten
Schopenhauer en Wagner. Toen ik, schrijft N-
over zijn kennismaking met Schopenhauer, van
dezen man één zin. gelezen had, wist ik dat ik
alles van hem lezen zou. Als „Schopen-
hauerische menseh" neemt hij op (men denke
in dit verband bij ons aan figuren van Nieuwe
Gidsers als Kloos, van Deyssel, Diepenbrock
en de Haagsche Schilderschool Breitner, Wit-
sen V.) „das Leiden der Wahrhaftigkeit"
(het kruis dat de echte zuivere, eerlijke,
openhartige miensch draagt). In Wagner ont
moet en eert hij het toonbeeld van den volle-
digen mensch. Beider gesteldheid tegenover de
tot leegheid en platheid en van eeuwige waar
den af en naar tijdelijke waarden toegelichte
laat. I9e eeuwsche beschaving wordt ook de
zijne, als beschouwer ontleder en vechter. Van
drie standpunten valt hij dan de cultureele
situatie der 19e eeuw aan, en wijst hij op wat
in haar plaats moet komen.
De tweede voordracht van Prof Mennicke droeg
als titel;
.DE MESSIAANSCHE GEDACHTE BIJ
NIETZSCHE, IN VERGELIJKING MET HET
JOODSCH CHRISTELIJKE MESSIANISME."
Hoe langer men over de dingen nadenkt, hoe
grooter en rijker de dingen worden, en hoe moei
lijker l®t wondt erover te spreken. Met deze van
zijn ernst getuigende woorden, ving Prof. Men
nicke zijn tweede lezing aan.
De Joods-Messiaansche gedachte heeft, als
Inhoud het volk en een Koning. Het profetisme
heeft die gedachte geëthiseerd. Het lijden van het
volk, den Knechts Gods, kreeg een positieven zin,
in tegenstelling- met'de oude gedachte dat lijden
als smartelijke ondergaan ook deed óndergaan.
De kracht dhr dingen is in hun bevestiging, zegt
een Hollandsche dichteres. De kracht van den
voorbeeldigen lijder, menschenzoon en zoon Gods,
<len Gezalfden (dat is de ethischs „Umbildung
der messias-kontng-gedachte) vindt hare vervul
ling, als vervulling der wet, in hlst werk van
'tnvi
zijnde, mensch en leven verzoent. Het is een
gedachte van het jonge Ohristettidom, dat
Christus' onder en aan het kruis doorlijden van
hst leven zoo volkomen is, dat dfi gevolgen daar
van zich ock uitstrekken als een macht en een
heil, over alle menschen. In deze verlossingsleer
ligt velerlei. Er is niet meer een uit-elkaar liggen
van kraeht-en-wet eenerzijds, zwaklheid-en-ge-
hoorzaamtoeid anderzijds (heteronomie) maar
kracht-en-behooren, levensmoed-en-ethisch-ver-
mogen rechtvaardigen door Christus en in
Christus, in wien en door wien in den gelcovige
het rechte werkt, iets volstrekt eigens dat komt
als uit een elkeen ingeplante bron (autonomie)
Deze bron is diepinr.crlijk verbonden aan het
groote Geheim van leven en wereld, aan God.
Bij Paulus komt die mystieke gedachte van de
substantieels vereeniging van den wedergeboren
mensch met Christus en door Christus met God,
den Almachtige, alomtegenwoordige, zóó sterk
naar voren, dat hij zich een onzichtbare kerk als
in een nieuwe Gemeente aanwezig voorstelt, voor
bestemd om heerschappij over de geheele aarde
uit tb oefenen. Dit Messianisme heeft betrekking,
zoowel op de relatie van mensch tot G-cd, ais op
de relatie der menschen onderling. Het eerste is
het Nieuwe Testament, te vinden in het zich voor
alle geloovigen geven van Christus; het tweede
ligt in d)3 oude wet, die gewaagt van één bijeen
behoorend uitverkoren volk, maai- dan gewijzigd
gedachte. Door de beperktheid vaar vorm, waarin
N. deze gedachte goot, gebeurt tweeërlei; ze
slaat niet in, ontpopt geen beweging, hij vereen
zaamt zelf en zijn gedachten trekken zich door
dit gemis aan omgang en wrijving met anderen
steeds nauwer samen, ze worden bekrompener en
lebger. Zoo wordt in N. de Ueber-mensch-idee
van 1833 geleidelijk tot een soort formule. De
waarde echter van Nietzsche's ,,frohe Botschaft"
aan de menschheid wordt daardoor niet aan
getast. Om Zarathustra, die dit evangelie brengt
te verstaan, bedenke men dat N. die blijde bood
schap bepaaldelijk plaatst tegen den achtergrond
der duffe, bewegelijke, oppervlakkige cultuur van
het einde der 19e eeuw, die eigenlijk slechts
uiterlijke beschaving was, beschaving van een
menschheid zonder doel, van een maat
schappij welke omdat zij ais geheel niet had
één allen omvattend doel, eigenlijk niet eens
uit menschen in den waren zin des woords be
stond.
Typisch is hoe in N's gedachte-uitbeelding vaak
voorkomt het beeld van een uit zich zelf voort
bewogen rollend wiel of rad (een Buddhistiseh-
symbool). Typisch voor Nietzsche is ook, dat hij
in geen geval in 's menschen leven een breuk
een kloof aanneemt, voor hem behooren en blij
ven lijf ziel en geest één. De groote wil, die zich
door de drieledige mensch tracht te verwerkelij
ken zal, dit is voor N. essentieel, daarin niet sla
gen eer hij geworden is als een spelend kind
(men denke hierbij aan Schiller's Naïvitat). En
naastenliefde? Neen, zegt N. op vriendschap
komt het aan. Vrijheid? Op zichzelf zij daarnaar
niet gevraagd, het gaat om de vraag: vrijheid
waartoe? Deugdzaam is volgens N. de mensch,
die aan het volkaardsch-e teven zin geeft. Per
soonlijke verantwoordelijkheid? Ja, maai' niet
zcoals die der Clhri^nj'.'u wier verantwoordelijk
-.'.lWjlik"7.'.iri'..'*-hun .-civ-. h-7
itwfco
BELAST ZICH
MET
BEGRAFENIS EN CREMATIE
BLOEiW^DAAL
TELEFOON
STRAATWEG 4*
2 2 4 4 4
'A'M- 'l'Wv'W fAt-'v 'X
Schouwtjeslaan 23. Telefoon 10076
TELEFOON na 6 uur n.m. 1262L
ARTISTIEK BLOEMWERK
Origineele ontwerpen voor tuinaanleg.
BRUID: iïERK - KRANSEN
Bekroond met hoogs'e onderscheiding
W„BEUNDER
Ign Bispinckfaan 3 - Telefoon 22075
•on -YAredeJd 'door cb v?tn Ojhnstrs.
iuttóe h.n'^aajtug'hjsïa wf *";Kliopóffèdhg''we: uem. vau „,s
medevoelende èn uiterlyke èn innerlijke nood,!men£ch ^ch tot de gcheele schepping,
hulpvaardigheid 'zoowel daarin, als hulp ver-;^ tot het uiterlijk, ook tot de glans, ook tcü
leenende tot bekeering. jllet tegenovergestelde van heel veel dat tot dus-
Zoo is, komende uit een bron die Sn alle men-verre gegolden heeft voor liefdelijk en wellui-
schen aanwezig is, dit de laatste, maatschappe- denü. De mensclr is, vólgens hem, hlet wezen
lilk-e mesftinonarhe zendine- bétere onderlinae '-'.„.lp.-, -txr--- v
lijke, messiaansche zending: betere onderlinge
verhouding der menschen
Nu Nietzsche. Doel van het leven is z.i. de
held. Deze bevordert dat hetgeen aan positiefs
aan groots en edels bestaat, blijft bestaan. De
Christelijke liefde ziet ook hij wel als een po
ging elkaar het leven dragelijk te maken, de
menschen het leven te doen uithouden, waar
door het bestaan eener Maatschappij mogelijker
gemaakt wordt, innerlijke rust en bevrediging de
menschen zich goedwilliger doet voegen in ge-
gegeven maatschappelijke verhoudingen; maar
dit alles prikkelt juist N'etzschc, want in dit
alles ligt voor hem pi'uicipieete verwaarloozing
van scheppingsdrang en cultuurvorming.
Onjuist, dit terloops, is het standpunt van N.
als zou in het Christendom een rest van af
gunst en haat bij 't volk schuilen tegen licha
melijk- en geestelijk-bevoorrechten. De „Sklaven-
aufstand der Moral" ligt niet, zooals N. waant,
in het Christendom, men zie veeleer hierop de
moderne rationalistische gedachte aan. Maar wel
is door N. juist gesteld, dat het accent in het
Christendom (en dit geldt evenzeer voor Augus-
tinus, vooral voor Luther, en zelfs voor Thomas
van Aquino en Calvijn) zóózeer ligt op 's men
schen relatie tot God, dat gezegd kan worden
dat daarnaast cultureele waarde er een zeer bij
met onuitputtelijke mogelijkheden. Waar 's men
schen hart stroomt als een rivier, diep, vol en
breed, daar is, volgens N„ zegen èn gevaar van
de nieuwe deugd. Uit een uitgelezen volk van
zulke menschen ontwaakt, volgens N., de Ueber-
mensch."
In ons volgend nummer een en ander uit: die
gedachtenwisseling.
Berlijn, ia den Pruisischeu Staatsopera Un-
ter oen Linden, heeft een grootsche demon
stratie plaats gehad, bij welke gelegenheid
niet alleen de leiders van de S.S. en SA., maar
ook die van de Weermacht, het Duitsche Ar
beidersfront, de Hitlerjeugö en het leger nog
eens gelegenheid vonden, om hun onwankel
bare trouw en aanhankelijkheid aan den
Führer Adolf Hitler te betuigen.
De vergadering werd- geopend door den vert.
Führer Rudolf Hess, maar de eigenlijke gast
heer was Minister Goering. Deze las dan ook
namens allen een adres voor, waarin hij aller-
kemstige rol in speelt. En nu gaat het hierom' eerst de beste wenschen voor 1935 tot uiting
als om een der belangrijkste vraagstukken met I bracht, en Hitier nog eens de verzekering gaf,
betrekking tot de naaste ontwikkeling van Europa, dat hij op allen steeds en onder alle omstan-
of het onverschillig is welke cultureele waarden- dighedeu zou kunnen rekenen. Daarvan zal de
gelden, en of de cultuur eene vernieuwing moet
en kan endergaan. Deze wagen stellen, is voor
velen tevens ze beantwoorden: het is niet onver-
Verona het levenslicht aanschouwde. Er zullen
'feesten worden gehouden in verschillende
plaatsen en Horatius' werken zullen in het
Xapitool teRom.e jep gehoore worden ge-
-nc'-vi,.?V g y. .vm.- Cii" cc
oidt ook herdenkingen in het buitenland voor.
Het is voorwaar geen pretje voor staats-
doofden en Ministers op reis te gaan, en
i ccoals uit enkele aanslagen is gebleken - ook
liet geheel van gevaar ontbloot. Naar verluidt
heeft dan Ook Laval besloten, de auto, die hij
op zijn Itliaansche reis zal gebruiken, van een
opklapbare treeplank te laten voorzien, zoo
dat iemand er niet onverhoeds op kan sprin
gen. Laval Is weer veilig teruggekeerd.
Amerika. Het proces tegen den verdachte
Hauptmann, die beschuldigd wordt baby Lind
bergh te hebben vermoord, brengt heel wat
pennen in beweging. Zooa's men vernomen zal
hebben, is voor Hauptmann de doodstraf
geëiseht. Nu heeft zijn verdediger Adv. Reilly
in zijn pleidooi verklaard, dat de baby niet
door het raam ontvoerd is, doch langs den
trap en door een deur, en dat er nog 5 mede
plichtigen zijn, wier namen in den loop van
het proces genoemd zullen worden. Wordt een
en ander bewezen, dan is de acte van beschul
diging niet in orde. We zijn benieuwd naar het
verder verloop van deze zaak. Zeker is, dat
deze ontvoering en vei-moedelijke moord niet
alleen in Amerika, doch overal in de wereld
afschuw heeft verwekt.
President Roosevelt heeft voor dé beidé
huizen van het Congres zijn Nieuwjaars-bood
schap voorgelezen, behelzende den toestand, in
de Vereenigde Staten.
Amerika is niet communistisch georiënteerd;
het nationaal vermogen wordt dan ook voor
alsnog niet in gelijke doelen verdeeld, integen
deel wordt erkend, dat velen door grootere
Führer nu wel zoo langzamerhand verzekerd
zijn!
Adolf Hilter gaf in zijn antwoord een over-
schillig wialke cultureele waarden gelden; en de zicht van hetgeen in het afgeloopen jaar ge-
cultuur moet en kan een vernieuwing ondergaan
Dit leidt spr. tot het uiten dezer persoonlijke op
vatting: in de Christelijke cultuur ligt een manco
reeds de Messiaansche gedachte van het jonge
Christendom hield geen verband met de behoefte
aan een nieuwe cultuur. Bij N.'s Messiaansche
gedachte is het anders. De menschheid kan zu
alleen komen tot de vervulling van haar hoogeren
zin (nu en zoo altijd weer verder) door het
scheppen van nieuwe cultuur, wislke offers van
persoonlijkheden dit ook zou kosten, want alleen
zou kunnen de onderlinge betrekkingen der men
schen, die niettegenstaande 2000 jaar Christen
dom hopeloos zijn verward en bedorven, weder
in orde komen. Nietzsche stelt zich daarbij niet
in zijn verbeelding ben toekomstig rijk voor ge
legen als buiten het lichaam of los van den geest,
van den levenden mensch, neen zijn oog richt
zich èn op het lichaam èn op den geest van den
Christus, den Volkomene, die mensch en God mensch-van-nu. Dit is Nietsche's Messiaansche
•Jeugddienst voor Ouderen op Zondag 13 Januari 1935,
presteerd was, maar trok daarna ongenadig
van leer tegen de leugen-campagne, die men
speciaal nu de verkiezingen in het Saarge-
bied aan de orde waren had ontketend. Ze
liegen als maar door zeide hi'i, en het is altijd
mogelijk, dat er iets van blijft hangen. Het
zijn weer dezelfde elementen, zegt Hitler, die
zich destijds tegen de Nationaal Socialistische
beweging gekant hebben. De broeders in Saar
land, die 15 jaar va» ons gescheiden zijn ge
weest, moeten weten, als ze tot ons terug
keerden, wat ze aan ons hebben en dat Duitsch
land één is in de verdediging van zijn eer.
Wij ziin de verdedicers van een vrede en der
levensbelangen der Natie.
Volgens de berichten waren alle aanwezigen
diep ontroerd door de woorden van den
F-ebrer en Goering gaf de verzekering, dat
zij als één gesloten geheel, als kameraden op
leven en dood voor hem zouden opkomen. Met
een driewerf „Sieg Heil" was deze grootsche
demonstratie, waaraan men in Duitschland
zoo nu en dan behoefte schijnt te hebben, weer
afgeloopen.
Later deden geruchten de ronde, dat op
deze ietwat geheimzinnige bijeenkomst, op
aandringen der Rijksweer, den dood van von
Schleicher zou besproken zijn.
Italië wil zijn groot-en Dichter Horatius
eeren. Het zal in den loop van dit jaar 2000
jaren geleden zijn. dat deze groote poëet te
Bo-mendaal, Tel 23280 (3 lijnen)
capaciteiten, meer kunnen verdienen. Maar,
zegt de President, elkeen heeft recht op so
ciale waarborgen voor zich en zijn familie.
Daarvoor zijn hooddg: verzekering van het
levensonderhoud. Deze is te verkrijgen door
een beter gebruik te maken van de schatten,
welke de bodem bevat. Ten tweede bescherming-
tegen bedfyfsongelukken, en ten slotte een be
hoorlijke huisvesting.
Er dient dus te worden gezorgd voor een
werkloozenverzekering-, eei\ ouderdomsverze-
ring, voor kinderzorg, voorzorg voor moeders,
aanstaande moeders, zieken en invaliden, dus
tout comme c-hez nous!
De gemeenten zullen 1% mUlioen voor hun
rekening moeten nemen, die resteerende 3%
millioen zal de federale regeering dienen tr-
fourneeren en wel in den vorm van werk, zon
der particuliere ondernemingen te veel concur
rentie aan te doen.
De President betreurt het, dat de interna
tionale betrekkingen er niet beter op gewor
den zijn, en dat er nog te veel naijver heersch'.
Het streven naar macht en bewapening doet
zich nog te veel gelden. Amerika wenscht met
alle natiën vreedzame betrekkingen te onder
houden. Overdreven bewa-ieningen zullen, naar
te hopen is. spoedig moeten plaats maken voor
internationale overeenkomsten.
op Donderdag 17 Jan. 1935. des avonds 8 uur inliet Jeugdhuis, Donkerelaan, Bioemendaal
SPREKER: FELIX TIMMERMANS.
Kaarten a 50 cent van heden af verkrijgbaar aan het Jeugdhuis
Plaatsbespreking (10 ct.) dringend aanbevolen.
(BaaaiaaHHaiaisBiaaiaiiBmBBaBBiHaMHHBaBaHBHHBaHBHaa
B Ondergeteekende wenscht zich tot wederopzegging Ie doen inschrijven als
abonné van „HET BLOEMENDAALSCH WEEKBLAD" (Algemeen Weekblad
B voor Bioemendaal, Overveen, Aerdenhout, Bentveld, Vogelenzang, Westelijk
Heemstede, Kleverpark en Marnixkwartier (Haarlem), Duinlustpark en Sant- a
B poort-Station) tegen f 1.per kalender-halfjaar. De tot 1 Febr. '35 ver-
schijnende nummers worden dan gratis per post toegestuurd. a
Naam: Woonplaats:
5
a J"v-
a a
B
B (A. 't u. b. duidelijk invullen.)
Administratie Bloemendaalsch Weekblad, BVdaalscheweg 42, Bioemendaal m
ff
V
I
