algemeen nieuws- en advertentieblad
J. i Bosiaap zoon
izeniis na iiieis j
G, Jüüül cuisinier
Bloemendaalsche Schoolvereeniging
29E JAARGANG
6 SEPTEMBER 1935
OPLAAG 5000 EXEMPL. N° 34
VOOR BLOEMENDAAL, OVERVEEN, AERDENHOUT, BENTVELD, VOGELENZANG,
HEEMSTEDE, HAARLEM, EN SANTPOORT-STATION
POSTREKENING 191387
BUREAU VOOR REDACTIE - ADMINISTRATIE EN ADVERTENTIËN
BLOEMENDAALSCHEWEG 42 BLOEMENDAAL
DE TWENTSCHE
BANK N.V.
BLOEMENDAAL
Soedkoope
Reismarken
Brokjes Levenswijsheid
De aap is hiér.
Plaatselijk Nieuws
Klassikaal Onderwijs
Montessori-Onderwijs
Kleuter-Onderwijs
Opleiding voor Lyceum, Gymnasium
prospectus op aanvrage bij hei stoom der schoot s. A. uiilson, Tel. 22128 en 22068
TER VOORTZETTING VAN
ADVERTENTIETARIEF:
per regel15 cent
contract speciaal tarief
kruidnoten 4 regels 35 cent
elke regel meer 10 cent
telefoon 23453 (9 tot 6 uur)
b.g.g. 11862, 22177 of 2*576
ABONNEMENT:
f 1.00 per half jaar bij vooruit-
betaling.
losse nummers
5 cent
bloemendaalscheweg 147
(Nadruk verboden)
Een klein meisje had, zoo las ik ergens,
bij een kindervoorstelling op het tooneel
een aap gezien. Natuurlijk was het geen
echte aap, maar een actrice, die voor aap
speelde.
Het meisje had de vertooning zoo mooi
gevonden, dat ze haar graag nog eens
wilde bijwonen. Toen zij met haar moeder
bij den schouwburg kwam, was de zaal
echter uitverkocht.
Het kinci was teleurgesteld en ja""-
in tranen uit. Om haar te troosten, stel
de de moeder haar voor, met haar naai
de dierentuin te gaan. „Daar zul je" zei
ze tegen haar dochtertje, „een echte aap
zien."
Maar wat antwoordde het meisje? „O
nee moeder!", snikte ze, „wat hebben we
daar nou aan! De echte aap is hier en
niet in de dierentuin."
Wie om dit verhaal lacht, kent zichzelf
niet. Want wij zijn geen van allen ver
standiger dan dit kind. Stuk voor stuk
zoeken we de echte aap op het tooneel
eh vloopen wij de dierentuin voorbij. De
verkleede actrice ,die voor aap speelt, is
voor ons werkelijkheid geworden en de
werklijkheid zelf willen wij niet erkennen
Waarom heeft de film zoo'n opgang ge
maakt? Zij is voor het gros der bioskoop-
bezoekers meer dan amusement. In de
helden en heldinnen van het witte doek
vinden zij zichzelf terug en de wereld,
zooals die daar wordt voorgesteld, is in
hun oogen de ware, werkelijke wereld.
Het arme kantoormeisje ziet haar col
lega op de film in een charmante gestal
te. Meisjes op de film zijn altijd hef en
mooi en hebben altijd het geluk, een rij
ke en ridderlijke jongeman te ontmoeten,
die liefde voor ze opvat en ze als echtge-
noote meevoert naar zijn voorname wo
ning. Zóo is de wereld nu eenmaal.
De wereld van de film is rechtvaardig;
de goeden worden beloond en de boozen
gestraft. In de film kan alles; de onge
looflijkste wonderen zijn mogelijk en zoo
lang men onder den indruk van dit too-
verspel is, verkeert men in de verwach
ting, dat men zelf ook een wonder be
leven zal.
Een schrijver over moderne zielkunde
heeft de opmerking gemaakt, dat dia
mensch in twee werelden leeft: in de we
reld van de werkelijkheid en in de we
reld van de droom. Die verbeeldingswe
reld beslaat bij de meesten onzer een vrij
wat omvangrijker plaats dan de werke-
lijkheidswereld. Onze voorstellingen om
trent menschen en toestanden ontleenen
wij aan hetgeen wij zien op het tooneel
en de film, aan hetgeen wij lezen in onze
krant en in onze romanlectuur. Maar ook
halen wij onze voorstellingen uit de ge
sprekken met huisgenooten, buren en
vrienden, die ons ieder hun eigenaardige
kijk op het leven geven.
Zonder het te beseffen, ontwerpen wij
ons een waanwereld, waarin alles anders
is dan de werkelijkheid. Er bestaat ook in
het voorstellingsleven een zekere stan-
darisatie welke tenslotte op niets berust.
Kunstenaars bijvoorb. zijn in de oogen
der menigte loszinnige wezens, geleerden
wereldvreemde zonderlingen, schoolmees
ters stijve harken, dominees zoetsappige
kwezelaars. En welk een onjuist beeld
pleegt men zich te vormen van politieke
partijen, waartoe men zelf niet behoort!
Nu is het merkwaardig, dat, wanneer
men in de werkelijkheid kennis maakt
met een vertegenwoordiger ,die de soort
op andere wijze verpersoonlijkt dan met
de trekken, welke men in zijn voorstelling
heeft opgenomen, men zulk 'n exemplaar
niet als echt erkent. Een burgerjuffrouw,
die zich een „socialist" voorstelde als 'n
afschuwelijk soort duivel, keek vreemd
op, toen haar buurman, die ze als een
fatsoenlijk en rustig man had leeren ken
nen, haar terloops vertelde, dat hij lid
van de S.D.A.P. was.
„Ja", zei ze toen met een weilevend
lachje, „dat kan wel zijn, maar u bent
toch geen échte socialist!"
En hoe vaak hoort men omtrent een
dominee, die als een doodgewoon burger
zich gedraagt, opmerken, dat hij geen
„echte" dominee is. Gelijk men van een
ordentelijk en degelijk levend kunstenaar
pleegt te zeggen, dat hij heelemaal geen
artist is.
Wij zijn ontzettend aan onze droom
beelden gehecht. Wij willen ze voor niets
ter wereld loslaten, en als men ons met
de werkelijkheid wil confronteeren, doen
wij als dat meisje, dat niet met haar
moeder naar de dierentuin wou, want de
echte aap was immers niet in de dieren
tuin, maar op het tooneel.
In de gestalte van die als aap ver
kleede actrice had het kind immers voor
het eerst kennis gemaakt. In die gestalte
was de aap een fantastisch, (grappig, ro
mantisch en onschadelijk beest. Maar de
aap uit de dierentuin is een ruw en vies
dier; hij kan niet praten, niet zingen,
geen kunstjes doen en is niet de heli van
een spannend verhaal. En als men hem
te na komt, bijt hij of besmet hij meti
vlooien.
Zoo is de gedroomde werkelijkheid uit
de film of de krant of het gesprek met
de buren, de werkelijkheid zooals die ln
onze met standaardmodellen en waan
voorstellingen bevolkte verbeelding leeft
romantischer en onschadelijker ook dan
de „echte" werkelijkheid der ervaring,
waar menigeen zich dan ook maar liever
H. G. CANNEGIETER.
HET KASTEL NIJENRODE
Nu het kasteel Nijenrode door de goede
zorgen van den Kunsthandelaar den
heer Jacques Goudstikker tot een soort
nationaal monument is geworden, komt
mij' een aardige anecdote in het geheu
gen, mij jaren geleden verteld door een
dochter van eene jonkvr. Ortt, die met
haar man, later gouverneur der Residen
tie (den vader van wijlen baron Ernest
van Tuyll van Serooskerken, chef van 't
Militaire Huis van onze Koningin) het
Kasteel heeft bewoond. Het jonge echt
paar, aangewezen op bewoners van het
kasteel, was evenwel in het begin niet
bij machte daar een staat te voeren in
het oog der wereld overeenkomende met
hun stand. De jeugdige chatelaine had er
echter bijzonder slag van toch de eerbied
der boeren en burgers van den omtrek
voor de nieuwe bewoners van het kasteel
er in te brengen. Eï heerschte toen nog
al v/at bijgeloof, o.a. aan „witte vrouwen"
die zich bij helder maanlicht op den
toren zouden laten zien. Het paar men
schen dat zulk een kasteel durfden
bewonen moesten toch wel iets
bijzonders zijn en in ieder geval van een
dapper soort. Mevrouw van Tuyll zorgde
er voor, dat die opvatting in die omge
ving stand hield o.a. door zoo nu en dan
zich bij helder maanlicht in een wit la
ken gehuld op den torentrans te laten
zien! Andere tijden, andere opvattingen,
andere zeden!
Michiel Onnes, de met den handel in
Braziliaansche koffie rijk geworden col-
lectionneur, noemde zich later Onnes van
Nijenrode. Hij had zich voorgesteld een
reeks portretten van de vorige bewoners
van het kasteel daar op te hangen, een
met een grein ij delheid gemengde lief
hebberij. Hij wendde zich ook tot onze
zegsvrouw om wat haar vader en moeder
betreft daarin te slagen. Wij meenen ons
te herinneren, dat zij den vrager daarbij
toen op hoffelijke wijze niet ter wille is
geweest Had Onnes van de „witte vrouw"
op den torentrans geweten, dan zou hij
daarvan misschien ook nog iets hebben
gemaakt. Het is niet gemakkelijk èn rijk
en aristocraat te zijn. t.
EEN ANDERE HERINNERING AAN
EEN VAN TUYLL.
Toen ons land zuchtte onder Fransch
bewind in het begin der 19e eeuw woonde
in de provincie Utrecht, wij meenen op
kasteel Zuylen, ook een Van Tuyll; hij
was een invloedrijd edelman. Napoleon,
was er heel erg op gesteld, dat
de Hollandsche Edellieden, wier zoons hij
zooveel mogelijk bij zijne legers inlijfde,
een soort gijzelaars maakte hij van ze,
bij hem hun opwachting maakten als hij
in zijne Keizerlijke hoogheid zich ver
waardigde naar de lage landen (Pays-
bas) af te dalen. Weer eens in Holland
zijnde liet hij baron van Tuyll weten, dat
„de" Keizer er op rekende ook hem voor
zich te zien verschijnen. Baron van Tuyll
antwoordde, dat hij den Keizer wel zou
ontvangen als deze bij hem kwam. Hij
bleef op zijn kasteel. De Keizer liet hem
ongemoeid. t.
NOG EEN HERINNERING AAN
NAPOLEON.
Napoleon hechtte veel waarde aan de
stelling van Den Helder, vooral tegen
over Engeland. Zijn weg naar het Noor
den, dien hij meestal te paard aflegde,
leidde ook langs Bloemendaal. De mare
gaat, dat om den eenvoudigen grooten
man met zijn schitterend gevolg te zien
passeeren de dorpstraat te Bloemendaal
vol had gestaan en de gemeenteraadsle
den zich hadden verzameld in het He
meltje.
De heeren waren onder een potteken
bier in een achterzaal bijeen, toen zij
wakker werden van de kreten daar bui
ten: Vive 1' Empereur (leve de Keizer).
Naar voren te hollen was het werk van
een oogenblik, sommigen met een potje
bier in de hand. Maar het was te laat.
Napoleon en de zijnen waren al in vol
len draf voorbijgestoven en de raadshee-
ren konden nog de ruggen van paarden
en ruiters zien. Het kleine dorp en zijn
bewoners waren den grooten man 't aan
kijken trouwens niet waard geweest. T.
DE NAAM „HET HEMELTJE".
Deze naam wordt— eedraces -Ac
de Dr. Dirk Bakkerlaan. Aan de overzij
staat het huis „Plein-vrees" ter plaatse
waar vroeger „het haventje van Rou-
wens" lag. Daarin kwamen kleine sche
pen bouwmaterialen lossen. Het was een
vierkant diepliggend water door een
breede sloot onder den spoordijk door
verbonden met de Delft. Men zegt dat de
naam „Het Hemeltje" door de voorbij
gangers aan die herberg gegeven is, van
wege het nog aanwezige bovenkamertje
met een openslaand raam, waarachter
de Bloemendalers, die niet meer behoef
den te werken hun sociëteit hielden met
de daarbij behoorende lange pij.
PLEIN-VREES.
Dit is de geestige naam voor het huis
hoek Dr. Dirk Bakkerlaan en Bloemen-
daalscheweg (N.O.-zijde) welke zinspeelt
op de volgende gebeurtenis.
Toen het buitengoed Hartenlust onder
den hamer was geweest, rijpte bij drie
plaatsgenooten, Kolonel de Visser, Mr.
Monnik en Mr. Tideman het plan tot
i nde weiden, tennisbaan en bloemisterij
beneden, maken van een marktplein om
zoomd door kleine winkeltjes en met een
muziektent in het midden, alles vanaf
den hooger gelegen Bloemendaalsche weg
bereikbaar langs een breede monumen
tale trap. De plaatselijke architecten de
heeren Mulder en van Asdonk maakten
daarvoor een aardig ontwerp. Het mocht
de goedkeuring van den gemeenteraad
niet verwerven als was de medewerking
van den heer Gerard van der Vliet eige
naar van het buiten „Voorduin" en van
het daartegenover gelegen weiland ver
kregen. Vooral de Overveensche raadsle
den waren er tegen. Zij schijnen te heb
ben gevreasd, dat dei Bloemendaalsche
heeren, die zij daarin wantrouwden, ei
genlijk beoogden, dat „Voorduin" het zoo
noodige nieuwe gemeentehuis werd. Vrees
dat zeide Thorbecke al, is een slechte
raadgever, en achterdocht heeft al me
nigeen op een verkeerden weg gebracht.
Nu zitten we met de gebroken pijpsteelen.
Bloemendaal heeft nog steeds geen ei
genlijk centrum. Misschien kan te
eeniger tijd op de zgn. „Wei van Wilson"
over de Kleverlaan een aardig dorps
centrum gesticht worden. De Plantsoen-
laan is er te klein voor, al is die buurt
vooral in dezen tijd, men ga maar eens
zien, mooi en frisch.
DE HEER H. HOGENBIRK, WETHOU
DER.
Velen hebben in den avond van Dins
dag 3 September den Heer Hogenbirk
met zijn benoeming tot wethouder ge-
lukgewenscht. O.i. is deze benoeming ook
voor de gemeente Bloemendaal zeer ge
lukkig. De heer Hogenbirk is een der wei
nige oud-Bloemendalers in den Raad. Hij
heeft de wijk Bloemendaal, waar zijn
vader de smid, vooral de hoefsmid was,
gekend in de bekoorlijkheid die zij had
onder Lonbar Petri en Immink. Hij heeft
deze romantische wijk in de maalstroom
der bouwerij-zwendel en Hartenlustmisè-
re bijna zien te gronde gaan en haar ge
moderniseerd weer zien opleven tot de
tegenwoordige tuinstad. De geschiedenis
van een halve eeuw! Zijne technische
kennis en ervaring zijn de gemeente reeds
vele jaren van dienst geweest van af
het oogenblik, dat hü lid was van de
raadscommissiën voor de bedrijven en
openbare werken. Drie jaar geleden zou
hij reeds wethouder zijn geworden en ge
steld zijn voor het werk, dat hem aldus
paste, ware het niet, dat een der raads
leden zijn stem op het laatste oogenblik
had omgedraaid.
De heer Hogenbirk is een man van rijp
verstand, bekende eerlijkheid en begaafd
met een groot geduld en met onafhanke-
lijkheidsgevoel, eigenschappen die de ge
meente in dezen tijd tot groot nut kun
nen zijn.
DE KONIN^xNNEFEESTEN.
Neen, de stemming van andere jaren
zat er op het feestterrein in Duin en
Daal niet in.
Nu werkte het weer wel niet mee, maar
toch gelooven we, dat dit niet de eenige
oorzaak was.
Eerder gelooven we dat er te weinig
afwisseling in het programma was. De
verschillende nummers (kinderspelen, at
tracties, kermisvermakelijkheden) zijn
jaren achtereendezelfde. Men weet van
tevoren al, dat er een draai- en zweefmo
len staat, dat de stellage voor het ton-
steken is opgesteld, de gevaarten voor 't
hardloopen aanwezig zijn enz. Waarom
hierin geen afwisseling gebracht? Waar
om niet eens iets origineels. Blijft men
op deze wijze doorgaan, dan vreezen we
helaas dat het feest-. jziir» .-j-a.
Maar ook, we missen een optocht. Is
het onmogelijk, om de deelnemende kin-
ders en bloc naar het feestterrein te
doen gaan, desnoods op versierde fietsen,
auto-peds, vliegende Hollanders etc., na
een zij het desnoods korte rondgang door
de kom van het dorp? Is het niet moge
lijk, een bloemen-corso te organiseeren,
met medewerking van particulieren en
vereenigingen? We meenen, dat een der
gelijk corso, een vijftal jaren geleden,
toch uitnemend geslaagd is. Kan er b.v.
eens geen harddraverij op fietsen voor
loopjongens, in deze gemeente werkzaam,
gehouden worden? Geen historische ge
beurtenis opgevoerd worden (als b.v. de
Kroningsfeesten, de belegering van de
ruïne van Brederode, door de heeren
Martin uit Haarlem geregisseerd)?
We geven slechts eenige mogelijkheden
aan, ze zijn met andere uit te breiden
of kunnen door andere vervangen wor
den. Maar dit staaf vast, nieuwe, fris-
sche ideeën kunnen slechts de feesten
nieuw leven inblazen, met alle respect
overigens voor de commissie, wie het aan
ijver niet ontbreekt.
De gewoonte getrouw werd het feest
geopend door onzen burgemeester, die 't
tragisch verscheiden van koningin Astrid
herdacht.
En prompt werd hij op het gestoelte
gevolgd door Mr. F. J. D. Theijsse, die op
de hem eigen wijze, een geestige toe
spraak hield waarna het spel begon, in
de morgenuren afgewerkt door malsche
regenbuitjes, die bij wijlen het terrein
ontvolkten. Gelukkig klaarde in den mid
dag het weer op, zoodat een verdere
sauve qui peut niet meer voorkwam.
Om half acht zong Bloemendaalsch
christelijk gemengd koor onder P. Halse-
ma in de muziektent in het Bloemen
daalsche Bosch. Jammer voor het uit
stekend gemengde koortje, dat de be
langstelling matig was. (Waarom hoor
den we het Wilhelmus niet?)
Na de zanguitvoering spoedden we ons
weer naar het feestterrein, waar de film
voorstelling belangstelling trok, zeer ten
nadeele der standhouders, die na een in
gediend protest succes hadden. Ontijdig
werd de film-vertooning afgebroken.
Dan maar weer naar de spullen en
kramen tot half elf, op welk tijdstip men
een goede plaats zocht voor het vuur
werk, dat uitnemend slaagde.
Ten slotte moet ons nog deze opmer
king van het hart: het is opvallend, hoe
weinig de betere stand acte de presence
gaf. Koninginnefeest is een volksfeest.
Volk hier niet in de beteekenis van de
lagere standen, maar voor de gemeen
schap in al haar geledingen.
De uitslagen der kinderspelen zijn:
A. Hardloopen met hindernissen: 1.
Adr. Wigman; 2. Rinus Kaandorf; 3.
Henk Kroon.
Adviseeren ook voor een kieine
verandering in een van uw ka
mers. Resultaat beter prijs niet
hooger. Telefoon 23510
Gevestigd sedert 1920
I lordenstraat 74 - 'leief. 13132
H A A H L E M
H. M. DE KONINGIN TERUG.
Heden, Vrijdag 6 September, beëindigt
H. M. de Koningin haar vacantie, die,
zooals men weet, te St. Fillans in Schot
land werd doorgebracht.
Met vreugde zal ons land de Koningin
na haar verblijf in den vreemde begroe
ten. Moge Zij in deze vacantie nieuwe
krachten hebben ontvangen tot het vol
brengen van de zoo uiterst zware taak,
die op haar schouders rust en waaraan
de komende tijden niet onwaarschijnlijk
nieuwe eischen zullen stellen. Wij mogen
ons dan al gelukkig .Prjizqn. gfSB&mLie
sche toestanden moeten ons Staatshoofd
menigmaal van groote zorgen hebben
vervuld. Moge Koningin Wilheimina tot
ons wederkeeren, versterkt na haar bui-
tenlandsch verblijf om den arbeid op te
vatten, die Nederland immer ten voor-
deele heeft gesterkt.
B. Pensteken: 1. Dolly Cassée; 2. J.
Opdam; 3. D. Kraetzer.
C. Karretje rijden: 1 Annie van Item;
2. Reina Lolkus; 3. Trini Vlaanderen.
D. Ringsteken op rijwielen: 1. Trudi
Cornelissen; 2. Annie Bogaardt; 3. Ma-
rietje van den Bunt.
I'ensteken: 1. H. Greuter; 2 K. Bagger
man; 3. B. Niehorster; 4 R. Wildscnut;
5 A. Grootegoed; 6. J. v. Roode; 7. T.
Zwarteveen.
Zakloopen: 1 A. Hoolhorst; 2 G. Dui-
veman; 3 R. Huizer; 4 A. v. d. Linden;
5 G. Droog; 6 G. v. d. Heiden; 7 H. v.
Riessen; 8 R. Kaandorp; 9 P. Beere; 10
J. Middendorp.
Tonslteken: 1 p. Tuilenaar; 2 P. dc
Ruiter; 3 H. Bandsma; 4 Jan Bersee; 5
An. Bersee; 6 Ben Bolsebroek (verlie
zersronde)
Tonloopen (meisjes)1 Annie Schoorl;
2 Tonia Rutte; 3 Willy Graafstal; 4 Ma-
rietje van Item; 5 Marietje Vader; 6
Hennnie v. d. Bunt; 7 Leyda Veenstra;
8 Bobbie Veenstra.
Tonloopen (jongens) I Anton Mudde;
2 Theo Brandsma; 3 Pauw Koopman; 4
Ben v. Gülick; 5 Jan v. Tellingen; 6 Cees
v. d. Brink; 7 Wim Niehorster; 8 Piet
Zalm.
TERUG VAN DE REIS.
De Directeur van het P.E.N, en P.W.N.
de heer J. van öldenborgh, is van zijn
buitenlandsche reis, die hij gedurende 'n
6 maandschen verloftijd maakte, terugge"
keerd. Hij heeft bereids zijn werkzaam
heden hervat.
UIT HET POLITIE-RAPPORT.
Aangehouden werd een man, die ver
schillende kleine diefstallen heeft ge
pleegd, waaronder eenige ten nadeele van
de gemeente Bloemendaal, waarbij hij
eenigen tijd te werk werd gesteld.
Voor een perceel aan den Jozef Israels-
weg werd een heerenrijwiel onbeheerd
gelaten. Toen de eigenaar terug kwam
was zijn fietsfoetsie.
