DE TWENTSCHE BANK N.V.
A. G. G. M. GIORGIS Zn.
„KLEVERPARK"
VAN DE LEESTAFEL.
OVERALLS
HENSEN
BL'DAALSCHEWEG 147
BLOEMENDAAL
Uit en over de Pers.
f 1.25
ONTVLEKKEN EN OPPERSEN
f 0.75
ALLÉÉN PERSEN
Een King-Atlas.
Aardbeienmarsch.
GOED EN STERK
vanaf f 2.
Montessor'rOnderwijs past zich aan bij de natuur en den aanleg van het kind
RJoemendaalsche Montessori-school - Vijverweg 27
VEREENIGING DER NOTARISSEN TE HAARLEM
VERKOOPLOKAAL 'T NOTARISHUIS
Maandag 15 en Dinsdag 16 Juni Kijkdag van 10-4 uur
Woensdag 17 Juni Verkooping
A
Lezers, die in door hén gelezen en weinig ver
spreidde bladen belangwekkende uitspraken
aantreffen, worden verzocht deze aan onze Red.
te willen toezenden om in deze rubriek te worden
opgenomen. Red. B. II'.
BELANGEN.
De groote vergissing, die menig idealist, ook
menig wijsgeerig idealist, herhaaldelijk en hard
nekkig maakt, is de overtuiging dat de menschen
in de geschiedenis warm zouden loopen voor
iedeeën, dat ideeën dus ook de bewegende kracht
in de geschiedenis zouden zijn. Precies het tegen
deel werd beweerd door Marx, die blootlegde de
economische belangen welke ook achter grootsche
en wereldbewegende ideeënstrijd als de motoren
werkten. Felle en hevige debatten werden en
worden nog steèds om dit punt gevoerd zonder
dat is in te zien dat men veel verder komt.
Nu is er in den laatsten tijd een theorie en een
practijk bijgekomen, die het oude vraagstuk
geheel anders aanpakken en oplossen. De theorie
komt hierop neer, dat de beslissende en stuwende
krachten van het leven die van de onbewuste
driften zijn. Ik heb er ook wel eens het mooie
woord „vulkanisme" voor gehoordzooals de aarde
haar vulkanen en kraters noodig heeft om de in
wendige spanningen in vuurgloed te ontladen, zoo
heeft liet „Leven" ook zijn uitbarstingen uit de
diepten, en daarbij wordt niet gerekend met de
tuintjes en hekjes, die de menschen zoo keurig
hebben aangelegd; het onbewuste laat zich niet
kanaliseeren, het breekt voort langs eigen wegen
en volgens eigen wetten. Als zulk een vulkanische
uitbarsting moet men het zien wanneer volksver
huizingen en barbareninvallen een Romeinsch
wereldrijk vernietigen; zoo moet men ook waar-
deeren dat Japan zich werpt op China, Italië zich
Abessinië toeëigent; als vulkanen uitbarsten, is
het laf om te treuren over vernielde tuintjes en
gevallen slachtoffers. Het leven breekt zich baan
naar eigen willekeur. Hoe hartstochtelijker, primi
tiever en oerkrachtiger, des te echter.
Zoo de theorie, waarvan de practijk ons wel
bekend is, met name in fascistische en nationaal-
socialistische politiek. Onderteelcende verdragen,
gegeven beloften, erkende rechten met plechtige
liandteekeningen bezegeld, gelden niet meer,
wanneer de vulkaan gaat werken; dan zijn deze
dingen niet anders dan mensehelijke hekjes en
tuintjes, die men niet kan ontzien. Kn het merk
waardige is, dat deze practijk niet allen goed.
gepraat, maar geestdriftig verheerlijkt wordt door
z.g. intellectueelen, die meenen op deze wijze de
cultuur te bevorderen alsof de cultuur te
bouwen ware op den rand van een werkende
vulkaan.
Over de ontzaglijke gevaren van de theorie, noch
over het brute barbarisme van de practijk, behoeft
in ons blad opzettelijk nog geschréven te worden
het gebeurde herhaaldelijk. Maar het zou kunnen
zijn, dat deze dingen op een geheel andere wijze
dan men het bedoelt het vraagstuk van de be
wegende krachten in de menschlieid zouden kunnen
verhelderen. Laat mij het mogen toelichten met
een voorbeeld dat juist ons na aan het hart ligt:
de religie.
Groote groepen van de bevolking in vrijwel
alle landen van Europa, hebben de religie langen
tijd beschouwd hetzij als franje, hetzij als bewijs
van netten stand te zijn maar zeker niet als een
levensbelang van de eerste orde. Men had liet
immers zoo ontzaglijk druk met andere dingen
Het menschelijk vernuft bouwde duikbooten die
de diepten der zeeën peilden wat zou de geest
zich dan nog bezig houden met die andere diepten
van waar de kreet van een gemarteld hart zich
losworstelt tot God. Luchtschepen als de „Hin
denburg" en zeekasteelen als de „Queen Mary"
steken de oceanen over en worden bewonderd door
millioenen maar het dient niet de eenheid der
volkeren en hun geestelijke samenhang in een
rechtsorde en broederlijke gemeenschap, laat staan
die eenheid die als Pinksterbelofte gegeven werd:
dat in alle talen de groote werken van den eenen
God worden verkondigd. De moderne menscbheid
bouwt haar kruisers en tanks, haar radio-teclmiek
en televisie maar wat geldt de gerechtigheid en
de gemeenschap, wat het rijk der ziel en de kreet
naar God, wat de Eeuwigheid Dit alles was goed
genoeg voor Zeeuwselie en Achterhoeksche boertjes,
misschien ook voor gevoe lige vrouwen de manne
lijke geest, die hard wilde zijn en reëel, had daar
mede afgerekend. Belangen belieerschen de wereld,
zaken en fortuin, macht en geweld.
Toen zijn de geweldige stormen gekomen die
heel deze Westersche wereld deden beven op haar
gescheurde grondvesten. „Crisis" noemde men het.
Toen zijn de vulkanen van angst en wrok, van
haat tegen een immers dure democratie, van
afgunst tegen een opgeklommen massa losge
barsten; met óók de vulkanen van de proletarische
haat tegen een kapitalistisch onrecht. In Centraal-
Europa vond het nationaal-socialisme in een
verbijsterend snel tempo den weg naar de macht,
en de ontwortelde massa's sloten zich in hun
hunkering naar vastheid en gezag aaneen om den
Leider, den Staat, de M-vait.
Maar nu zien velc'ajen fel belicht door deze
gebeurtenissen: vriiIleifl eeI> levens
belang is, dat oof Ak an de ziel reëel is, dat
het behoud var. de^S^jF van het leven afhangt
van het behoud van het Evangelie, van de geloofs-
en gewetensvrijheid. Terwijl vroegere geslachten
de werkelijke belangen alléén zagen in stoffelijke
welvaart hooge winsten in de kringen der be
zitters, hooge loonen in die der arbeiders, en
men den vooruitgang der wereld zag in de ont
wikkeling van wetenschap en technisch kunnen,
zien wij nu, dat barmhartigheid en gerechtigheid
minstens zoo reëel zijn, dat de wereld zonder deze
zichzelf te gronde riclit. Religie is niet meer franje
of netheidsbewijs, zij wordt opnieuw levensbelang.
Het is een gebeurtenis van ontzaglijk verstrekkende
beteekenis. Als men spreekt over de bewegende
krachten der geschiedenis, moeten met de stoffe
lijke nu óók de geestelijke genoemd worden.
Alleen die bewegingen zullen de democratie kunnen
verdedigen en verdiepen, die als hoogste levens
belang dat van de geest en zijn vrijheid verstaan.
(Dr. W. Banning te Bentveld,in Tijden Taak",
Religieus-Socialistisch Weekblad.)
VAN COSTUUM, JAS OF MANTEL
KLEERMAKERIJ EN PERS-INRICHTING
MR. CORNELISSTRAAT 100, TEL. 11061
REPAREEREN - VERMAKEN - KEEREN.
verklaring der notatie een nieuwe opzet noodig
maakte in verband met het verschil tusschen
beschrijvende en algebraische notatie. Het bock
is in drie afdeelingen gesplitst: De eerste openbaart
den lezer, hoe het spel te leeren en de speel-
sterkte te verhoogen is, (één en ander verduidelijkt
door speciaal voor dit doel ontworpen teeke-
ningen in de diagrammen.) De tweede behandelt
klassieke eindspelen, middenspel en openingen,
terwijl de derde afdeeling bestemd is voor de
beoefenaren, die aan dit gedeelte van het boek
toe zijn en dus tot spelers van middelbare sterkte
zijn opgeklommen. Zoo'n speler kan veel voordeel
hebben van een nauwgezette studie van de speel
wijzen en -methoden van toonaangevende meesters.
Zij bevat daarom een bloemlezing van de beste
partijen door den schrijver in de laatste dertien
jaar tegen vooraanstaande meesters gespeeld. Het
Nederlandseh scliaakpubliek zal deze nieuwe
aanwinst onzer literatuur ongetwijfeld gunstig
ontvangen.
De Fa. Tonnema Cie te Sneek, fabrikante van
de bekende King-Pepermunt, heeft een atlas
van Nederland uitgegeven voor school en toerisme
in een bijzondere en uitvoerige bewerking.
Deze atlas wordt in zeer groote oplage verspreid.
Wij mochten een exemplaar ontvangen en heb
ben met genoegen het fraaie drukwerk doorgezien,
om tot de conclusie te komen, dat deze atlas inder
daad is een aardrijkskundige uitgave, zooals in
ons land nog nimmer is verschenen, en voorziet
in een werkelijke behoefte. Het is een samenvatting
van alle deugden, die men elk voor zich in de ver
schillende goede atlassen vindt.
Bovendien bijzonder actueel, doordat de kaarten
en gegevens zijn bijgewerkt volgens den juisten
toestand op 1 Mei 1936.
Het is zeer juist gezien, dat bij de samenstelling
van de King-atlas de sclioolkaarten als grondslag
zijn genomen, waardoor voor iedereen de verkeers-
kaarten zoo bijzonder duidelijk spreken.
Déze laatste zijn bovendien zóó gemaakt, dat
ze zich geheel aanpassen bij de eischen van het
moderite verkeer. Als één der vele voorbeelden
van de bijzondere uitvoering dezer atlas wijzen
wij op de groote overzichtskaart van Nederland,
waarop o.a. de moderne rivierovergangen op dui
delijke wijze zijn aangegeven.
Het aardrijkskundige overzicht is een meester
lijk staaltje van beknopt heid, waarbij ook voor de
sociaal-economische aardrijkskunde een passende
plaats is ingeruimd en gebruik is gemaakt van de
laatste wetenschappelijke gezichtspunten.
De atlas bevat juist datgene, wat de algemeen
ontwikkelde leek van aardrijkskunde moet weten
en vormt zoodoende een ideale schakel tusschen
school en leven.
Kortom een atlas, die de geologische, economische
en toeristische aardrijkskunde vereenigt tot een
voor ieder duidelijk geheel.
Om in het bezit te komen van de aantrekkelijke
King-atlas behoeft U slechts liet bewijs te leveren
de fijne smaak en geur van King-pepermunt te
waardeeren. Dit bewijs levert Li door bij Uw win
kelier een rol King te koopen a 10 cent, waarna
hij U tegen de geringe vergoeding van 25 cent de
even leerzame als practische King-atlas gaarne
zal verstrekken.
Voor een bedrag van 35 cent kunt U dus genie
ten van King-pepermunt en komt U tevens in het
bezit van een zeer bijzondere atlas, zooals in Neder
land nog niet is verschenen.
De Kennemer Wandelclub organiseert op Zondag
28 Juni a.s. haar 3en Aardbeienmarsch.
Was het eerste jaar de deelname hieraan 450
deelnemers(sters), het tweede jaar werd deze deel
name reeds 660 deelnemers(sters). Evenals de
vorige jaren wordt er weer gratis door de uitschrij
vende Vereeniging op aardbeien getracteerd, ter
wijl vele en prachtige extra-prijzen de deelname
voor Vereenigingen van elders bijzonder aan
trekkelijk maakt. Door den burgemeester van
Beverwijk Mr. J. J. Scholtens, zelf drager van hét.
Gouden Kruis der Int. Vierdaagsclie Afstand-
marschen, zullen de extra-prijzen worden uit
gereikt.
De start zal plaats hebben des voormiddags te
10 uur precies vanaf Café „Oud Meerenstein"
Schans te Beverwijk, 3 minuten van liet station
te Beverwijk en bij de Halte autobussen Haarlem
en Alkmaar.
De tocht gaat o.a. langs Van Gclder's Papier
fabrieken, Kon. Ned. Hoogovens en Staalfabrie
ken, M.E.K.O.G., Spoorbrug Velsen, Zeesluizen,
Oude Kerk met Toren te Wijk aan Zee, Heliomaire.
wandelpark Marquette, jeugdherberg, Kasteel
Assumburg; enz. Alzoo eenige van Neerlands groot
ste bedrijven, bezienswaardigheden, bossehen.
duinen, strand en polderland in één trip.
De deelname is open voor Dames en Ileeren
die den leeftijd van 14 jaar bereikt hebben.
De inschrijving kan geschieden bij den heer J.
Schoenmaker, Deken Warestraat 50 te Beverwijk,
tot en met 18 Juni a.s.
8
SCHOORSTEENVEGERS
RIDDERSTRAAT 18A ZWART
HAARLEM - TELEFOON 13310
Het 41ste nummer van het orgaan der Noord
en Zuid-Hollandsche Redding-Maatschappij „De
Reddingboot", bevat het Jaarverslag óver 1935.
In het dit nummer begeleidend schrijven van
den secretaris, den heer H. Th. de Booy, wordt
opgemerkt, dat zeer vele Nederlanders bereid
zullen moeten zijn het werk der N.Z.H.R. te
steunen met een jaarlijksche bijdrage of een gift
in eens, wil de Maatschappij in staat blijven het
reddingsmateriaal aan hooge eiselien te doen be
antwoorden en oud-redders, die in moeilijke om
standigheden verkeeren, te steunen. „Als er een
„schip in nood" is, wagen de mannen van de
reddingboot vrijwillig hun leven moge dit ver
slag U opwekken vrijwillig een financieel offer te
brengen ten bate van het reddingswezen aan onze
gevaarlijke kust", schrijft de secretaris, Van dit
„vrijwillig hun leven wagen", onder alle omstandig
heden bevat het verslag een sprekend voorbeeld,
dat ontleend werd aan het Nieuwsblad van het
Noorden, en als een stukje historie werd vermeld:
5 December 's namiddags.
Stormvlagen bolderen over het kleine haven
plaatsje, rukken aan pannen en schoorsteenkap
pen, suizelen met gierend geweld door de nauwe
straatjes. Felle regenvlagen kletteren neer uit den
zwartgrauwen hemel, waarlangs in doldriftige haast
groote wolken jagen.
LET OP HET JUISTE ADRES
PAARLAARSTEEG 1 - TELEF00T 12842
In de lagere school zitten de kinderen van de
derde klas vol gespannen aandacht. Voor de klas,
naast Meester, staat St. Nieolaas, met achter hein
zijn trouwe vazal, Zwarte Piet, die een grooten
zak over den schouder draagt.
„Kinderen", zegt Meester, „St. Nieolaas wil
eens hooren of jullie wel goed kunt zingen. Laten
we daarom maar eens beginnen met: „Zie ginds
komt de stoomboot van Spanje weer aan". Een,
twee, drie".
Eerst een beetje schuchter, dan vrijer en fran
ker, klinken de heldere kinderstemmen door het
lokaal, overstemmen de bulderende, gierende
stromviagen, die rond het schoolgebouw jagen.
De oude bisschop knikt goedkeurend; lacht vrien
delijk tegen de kinderen. Maar Zwarte Piet is niet
met zijn volle aandacht bij zijn werk. Hij kijkt naar
buiten, over het schoolplein, de straat is, naar de
kletsende regenvlagen.
„Schipper", fluistert liij zijn baas in het oor,
d'r kon vandaag nog wel eens eentje op de gron
den terecht komen, 't Is aardig van klababber
daar buiten".
„Je kon wel eens gelijk krijgen, maat", fluistert
de Sint terug. „Nou, als het an mij ligt, dan maar
direk, 't is een heele temptasie met zoo'n baard
om je fiezelemie".
Nauwelijks heeft de sch'pper dit gezegd of de
deur van het lokaal vliegt open. Een man in olie-
jas, Zuid-wester op den stoeien, verweerden kop,
stormt binnen en schreeuwt over het gezang van
de kinderen heen:
„Sehipp r! We motte direk naar buitel D'r zit
een schuil, op de gronde!"
Met groote sprongen schiet de waardige Shit de
klas uit, naar buiten, door den neerkletsenden
regen naar de haven.
Een ,'peelsche windvlaag zwiert zijn Imogen
mijter van het grijze hoofd, laat de slippen van
den rooden mantel wapperen als een uit de lijken
geslagen zeil. Achter hem aan holt Zwarte Piet.
En vijf minuten later zwiert de motorredding
boot de haven uit, de wilde waterhei in, om de
menschen van het gestrande schip weg te sleuren
uit de dreigende armen van den dood.
Aan het roer staat een groote, forsche kerel.
Onder de blauwzwarte oliejas komt een breede
strook roode stof van een bisscln p unantel kijken,
een lange, spierwitte baard wappjrt in den wind'.
Naast den schipper staat Zwarte Piet, ook in olie
goed.
„Nou", bromt Rooie Hein, de opstapper, ter
wijl hij zijn keesie tabak van zijn rechter mond
hoek naar den linker laat verhuizen, „nou, ze
boffe daar wel, worde door Sinterklaas in eigen
persoon van boord gehaald, zal ze ook niet ellcke
dag overkomme".
(Het Secretariaat der Noord- en Zuid-IIolland-
s 'he Redding-Maatschappij is gevestigd Maurits-
kade 63. Amsterdam, Postgiro 26363.)
In u. O uiting op een bericht, dat dokter Veene-
klaas het jongste lid der Nederlandsche Ambu
lance naar Oost-Afrika tóch een boek over
Abessynië zal schrijven, niettegenstaande hij in
een overval van wilden zijn dagboek verloor, meldt
men ons, dat dit boek tot titel voeren zal: „Dok
toren op Marsch"
Tevens, dat Jhr. Dr. J. N. v. d. Does zijn
collega er een voorwoord voor zal schrijven en
het 64 authentieke, door dokter Veeneklaas zelf
gemaakte foto's zal bevatten.
Een percentage van de opbrengst zal ten goede
komen aan het Nederlandsche Roode Kruis.
De prijs van dit boek, met op den omslag een
portret van den schrijver, zal gebonden f 2.40
kosten en verschijnen bij Uitgeverij G. F. Callcn-
bach te Nijkerk.
„Filmfront", bij den ingang van den derden
jaargang, gaat tweemaal per maand verschijnen.
Het eerste nummer van het derde jaar bevat
ai'jikelen van Th. B. F'. Hoyer „In Statu Ilara-
IHrr', Leo Hanekroot: „De Schatten in de oude
Afciis"; „De Nieuwe- Kiliniïga"-; -j.Wat baatden
uit zijn bril?"; „De smalfilm"; „In het Brand
punt"; „Filmbabbeltjes" van C. B„ en „Het leven
is zoo kwaad niet" van C. Boost. (Redactie Vale-
riusstraat 262, Amsterdam-Z„ Administratie Gr.
Kerkstraat 12, Vcnlo).
In „De Protestant", uitgave van de Evangeli
sche Maatschappij van 4 Juni 1936, treffen we
aan: J. F'. Beerens: „De. Trooster"; „Op den
Uitkijk"; V. K.„Rome in de pers"; v. K.„Dr.
Wibaut en de Roomsclie Kerk"; N.: „Canonisaties
wegens voorspraak tot moord!"; E.: „Gekochte
Bekeering" (Dr. Wibaut en zijn kerk)"Protestant
„Een ontdekking en een uitvinding"; „Kardinaals-
en Pauskeuze": II.: „Een slachtoffer der Room
sclie scholastiek" (Agrippa von Netteslieim. 1486
1535).
Een prachtig studieboek over Schaken, bewerkt
door den wereldkampioen Dr. M. Euwe.
Bij de N. V. Uitgevers Mij. „Kosmos" te Am
sterdam, is verschenen en bij haar, alsmede in
elke goede boekhandel tegen den prijs van ing.
f 2.90, resp. geb. f 3.75 verkrijgbaar: „Schaken,
Leerboek voor beginnende- en gevorderde spelers",
door J. R. Capablanca, wereldkampioen schaken
19211927. Nederlandsche bewerking van Dr.
M. Euwe.
Een aanbeveling te geven voor een werk van
Capablanca, één der sterkste spelers ter wereld,
die reeds op 20-jarigen leeftijd het kampioenschap
der Yereenigde Staten behaalde en dertien jaar
later bij een match tegen Lasker met 40 bij 10
remisepartijen, het wereldkampioenschap ver
overde, is voor den ingewijden schaker volkomen
overbodig. Het zal zeker veler instemming hebben,
dat althans één van Capablanca's boeken in de
Hollandsche taal het licht ziet. Dr. Euwe heeft
bij zijn vertaling de oorspronkelijke tekst zooveel
mogelijk op den voet gevolgd, behoudens waar de
WIJ BOUWEN volgens het halt-openlucht-systeem
Een Ruime,Zonnige Kleuterschool
Billijke schoolgeldregeling. Inlichtingen en inschrijving
dagelijks.
Direct: J. H. R. G. Ellas, Bllderdijkstr. la, Tel. 11928
