mmm
Van Vessem
Nuttige Geschenken
2
BERT G. VAN HAARLEM
Film in kleuren.
A. G. G. M. GIORGIS Zn.
Agenda.
Tooneel.
Van de Leestafel.
Wereldjamboree 1937.
KOOPT MEN IN DE
SPECIAALZAAK
HAARLEM
Paarlaarsteeg 1, Tel. 12842
DE SPECIAAL-ZAAK
DE HUISVLIJT
ST. NICOLAAS-GESCHENKEN
ten Voterletter oan
is een goede
Sint-Tlicolaas
Muziek.
Bloemendaal.
Aangaan Kasgeldleening.
blB. en W. schrijven aan den Raad:
Accountant, Belasting-Expert-Consulent
(Lid N. G. v. A.)
Alle Accountantswerkzaamheden.
Gespecialiseerde Afdeeling Belastingzaken".
Adviseerend Bedrijfseconoom.
Wulverderlaan 4, Telefoon 239, Santpoort-Dorp
De film, die éénmaal stom was, geluidloos, eeuwig
zwijgend, tot stilte gedoemd (als niet een orkest,
voor 't doek gezeten, opzettelijk zorg droeg voor
illustreerende muziek), deze film zonder tong en
zonder taal, kreeg op eenmaal haar stem en ver
mocht te spreken, te zingen, te fluisteren en te
jubelen. Maar terwijl deze geweldige verovering
werd behaald, terwijl daarmee de cinematografie
zulk een groote schrede voorwaarts ging, bleef zij
beelden leveren in het onveranderlijke gamma van
zwart en wit, de vele grijzen, de nuances, de scha
keeringen, de halftinten, de gradueele verschillen,
die op zichzelf uitermate rijk waren, maar ook
tegelijkertijd uitermate doodsch, altijd eender en
altijd grauw, nimmer kleurig, nimmer bont, nim
mer tintelend, nimmer vurig rood, of smeltend
blauw, nimmer warm geel, nimmer sappig groen
of statig purper, nimmer diep bruin, nimmer zon
nig oranje, of week rose, of gloeiend scharlaken,
nimmer bleek lila, nimmer fonkelend roodbruin,
maar eeuwig onveranderlijk zwart en wit en kleur
loos.
Wie in de studio's te gast is, wie kijken kan naar
de bonte tafereelen, die daar hun tijdelijke glorie
beleven, die de multicolore uniformen, overrijke
vrouwenkleeden, bonte décors, den gloed der felle
lampen» weerkaatsend op de schitterende juweelen
ziet, de stralende robijnen, de brandende smarag
den, de vreemde opalen en de hemelsblauwe saffie
ren die moest het betreuren, dat van die pracht
niets overblijven kon, dan haar eigen kleurlooze
schaduw, de eeuwige rouw, het ziellooze black-and-
white, dor en bloedeloos.
De wensch is de vader der gedachte.
De scenario's met hun veelal bizarre vertellin
gen, hun drama's en verbeeldingen uit verre landen,
gedroomde sferen, verre havensteden, tropische
lagunen, praal en pronk van overal ook zij
pleitten voor een weergave in kleur, voor een regen
boog-film, die den rijkdom, welke het menschelijk
oog weervaart ook zou gunnen aan het kunstmatige
oog der camera
Pogingen werden gedaan uit en na. Kapitalen
werden verspild om resultaten te bereiken. In den
aanvang was de kleurenfilm leelijk. Zij was rond
weg valsch, zooals een gekleurde prentbriefkaart
van de allergemeenste kwaliteit valsch is. De tech
niek laat zich nu eenmaal niet onmiddellijk be
dwingen. De kleurgevoeligste onder ons is nu een
maal niet steeds een knap filmingenieur en de
"er moest gezweet worden. Materiaal moest worden
verknoeid, een eindeloos geduld moest worden be
tracht, in stilte en rust moest worden geëxperimen
teerd. Veelal leek het hopeloos. Veelal scheen het,
of men nimmer een dragelijk resultaat zou weten te
bereiken
En thans De victorie-kreet mag hier niet worden
aangeheven. De toeschouwer moet zélf zien en zélf
zeggen. De 20th Century-Fox film wierp zich met
energie op dit probleem en koos „Ramona" tot
object. „Ramona" de roman van Helen Hunt
Jackson, werd reeds eerder door dit consortium ver
filmd. Men koos welbewust nogmaals ditzelfde
werk, wijl men wist, höè kleurig het was.
Natuurlijk kan men bij bijna elk willekeurig
cenario de spelers uitdosschen in bonte pakjes,
maar dit moet gemotiveerd zijn. De costumes moeten
reden van bestaan hebben. En als dan de eeuwig
stralend-blauwe Californische hemel zich koepelt
over gouden korenvelden, verwaasd blauwe bergen,
groene bosschen en scherp wit gekalkte haciendas...
dan is er een gegrond motief, om heel die heerlijk
heid naar waarheid weer te geven in al haar schoon
heid
Het moeizame werk.
Twee jaren lang is men er mee in de weer geweest,
om dit resultaat te bereiken. In den aanvang: mis
lukking. De kleuren waren bont, maar ongevoelig
hard, onnatuurlijk en zonder harmonie. Men moest
voortgaan met zoeken. Nieuwe mislukking: de
kleuren waren niet scherp meer maar gevoelig, bleek
flets, vaag en weinig zeggend.Men moest volhouden,
men moest doorbijten. Men werd er meer dan één
maal moedeloos onder. Het systeem van opname
(Technicolor) werd steeds ingewikkelder. De came
ra werd een steeds grooter gevaarte, steeds moei
lijker te bedienen. Telkens mislukten weer scènes,
die dan weer moesten worden nagedraaid. Er kwam
geen einde aan. Maar ook de volharding bleek einde
loos.
In het heerlijke San Jacinto, één dier zeldzame
Dorado's, welke de Natuur geschapen heeft, blééf
men filmen, al werden kapitalen verspild, al scheen
het, dat de film nimmer voltooid zou worden.
William Skall heet de man, die hier de leiding had,
die Tegisseur en productieleider uit hun hooge waar
digheden ontzette en als een Tsaar regeerde over
de kleur, de tint, de schakeering, de schijnbare
nietigheden van dieper rood en lichter geel, zilver
wit en blauwzwart
En het resultaat?
Een droge atmosfeer, zonder de vochtdeeltjes,
die er het verblijf voor de mensehen zou veraange
namen, vergemakkelijkte het resultaat der tech-
SCHOORSTEENVEGERS
RIDDERSTRAAT 18A ZWART
HAARLEM - TELEFOON 13310
nici. De Mesa-Grande-Ranch bood het juiste beeld.
In de verte: de blauwe bergen, eindelooze welig
heid rondom en een luisterrijke hemel boven dit
alles
En het resultaat Men zie het zélf. De „Fiestas"
(de feesten, welke in den romanesken Spaanschen
tijd gevierd werden in Californië en Mexico) be-
tooveren den toeschouwer door hun rhytme, him
voetgestamp, hun handgeklap, het geklik der
castignetten, het bonzen en gonzen en rinkelen der
tamboerijnen, den zilveren klank der guitaren. De
maan van de papas schemert parelmoerig, de flam
bouwen bieden hun rossen gloed. De Almavivas
vertoonen hun laaiend rood, hun merkwaardig
groen en hun karakteristiek barnsteen-geel. Alles
tintelt van leven, van cadens, van felheid en snel
heid en Spaanschen hartstocht.
Hoe is de kleur van dit alles Wij kunnen het niet
zeggen. Wij kunnen er woorden voor zoeken en ons
behelpen met termen als: „Een visueel meester
werk", of: „Een coloristische schoonheidsroes",
maar dat is humbug tegenover het beeld zélf, dat
tot iedereen zijn eigen taal spreekt. Zooals de film
de hóórbare taal heeft gevonden, vindt zij thans
de zichtbare.
Regenboog-film! Rood en goud en purper en
ultramarijn
De toeschouwer oordeele zelf!
echter een ongekend succes. Ruim 6000 personen
namen aan dezen wedstrijd deel. De uitgave van
de bouwdoos van dit model werd verzorgd door
den heer Weruméus Buning, fabrikant van mo
dellen en maquettes te Hengelo. De groote belang
stelling, waarmede deze bouwdoos ontvangen
werd, deed de U. M. „De Esch" besluiten met den
heer Weruméus Buning als technisch medewerker
het tijdschrift „De Modelbouwer" uit te geven, in
welk tijdschrift modellen op elk gebied der tech
niek worden beschreven.
Het proefnummer geeft een veelbelovenden
indruk; de achter in het blad opgenomen lijst van
onderwerpen die in volgende nummers behandeld
zullen worden, maken voor lien die met het eerste
•proefnummer mochten kennis maken, de geregelde
ontvangst wel aantrekkelijk.
„La Femme en fleur" (De vrouw in haar
bloei), van het Theatre Saint-Georges.
Het is merkwaardig: Dit stuk van felle tegen
stellingen klinkt in het Hollandsch, speciaal waar
't liet jonge, moderne, zakelijke meisje betreft,
beter dan in het Franseh, dat uiteraard zoet
vloeiender is. De Hollandsche voorstelling was in
bijna elk opzicht beter èn van nuance èn van
speelkraclit. Alleen het tempo bij de Fransehen
was vlotter.
Het eerste tafereel: dat, waarin we eenige
jongelui bij elkaar zien, die wat over en weer
praatten over niemendalletjes, was bij de Fran-
sclien beter, de rest, vooral de hoofdpersonen,
minder. Zeker, technisch waren zij goed, maar
de zoo belangrijke „cri de coeur" misten wij
eenigszins. De bekende Jeanne Provost als de
moeder was minder goed dan onze Loudi Nijhoff,
omdat zij de zich zelve niet bekennen willende
liefde voor den verloofde van hare dochter te
bewust speelde, terwijl Loudi Nijhoff dit meer
schijnbaar'onbewust deed.
Ook het meisje van Genevieve Craffe was
minder scherp en bitter (hetgeen in die rol moest),
dan bij ons Tatia Wijma, terwijl de Pierre, de
verloofde, charmanter was bij de Franschen,
maar dat was minder juist, omdat die Pierre,
voor wien bij ons Paul Storm speelde, minder be
wust een charmeur mocht zijn en die charme, die
niet gemaakt was, was beter bij onzeh Neder
lander. Wie dus zegt, dat het in 't buitenland
allemaal beter is dan bij ons, heeft het
en Paul von Schöntan bij het Gezelschap
Saalborn-Parser (regie Saalborn).
Saalborn heeft weer eens een oud paardje uit
stal gehaald, oftewel een oude knol. Deze klucht
was misschien genietelijk voor onze grootouders,
maar zou het voor ons niet zijn, ware het niet.
zoo prachtig gespeeld. Saalborn was brillant als de
Schmieren-directeur, die in het kleine stadje het
stuk van den ouden professor Martin Gollwitz,
het stuk, de draak: „De Sabijnsche Maagdén-
roof" zou spelen. Die professor werd zeer sober,
zeer stil, ingehouden en zonder charge, dus uit
stekend gespeeld door Louis de Bree. Waarom
zou ik den inhoud van die alom bekende klucht
vertellen
De vervaarlijke vrouw van den professor werd
goed gespeeld door Julia Cuijpers, hare dochter,
die haar man „zoo graag" 'n zoentje gaf door
Carla de Raet en tot het kluchtige element droe
gen stellig Elly van Stekelenburg als de mal
lotige dienstmaagd bij en Jacq. van Hoven als
een opdringerige wijnkoper, die altijd maar wilde
spreken over zijn booswicht van een zoon Emil,
die acteur was geworden en aan 't einde van het
stuk met de andere dochter van den professor
trouwde. Wie nu zegt, dat tooneelspeelkunst
louter reproductief is, moet deze voorstelling
eens gaan zien, om te beseffen, dat zij ook wel
een creatieve kunst is.
Onze vriend T. (Mr. Tideman) heeft reeds over
den balletavond van Trudi Schoop te Haarlem
geschreven. Ik kan er" slechts bijvoegen, dat ik
het met zijn beoordeeling geheel eens ben en dat
het geestige verhaalde danscomedie van de
blonde Marie ook bij ons voor een zeer talrijk
publiek (in tegenstelling met Haarlem dus)'ge
weldig insloeg. Wij kunnen èn Trudi Schoop èn
de concertdirectie Ernst Krauss, die haar bij ons
bracht, niet dankbaar genoeg zijn.
EDMOND VISSER.
„De Modelbouwer", uitgave N.V. Uitgevers Mij.
„De Esch", Langelermaatweg 166, Hengelo (Jaar-
abonn. 1 4.25; Buitenland en Koloniën f 5.50).
De N.V. TJitg. Mij. „De Esch" te Hengelo zond
ons het eerste nummer van een nieuw maandblad
„De Modelbouwer".
Zij beoogt met dit blad de belangstelling voor
den modelbouw in Nederland op te wekken en te
bevorderen. De modelbouw vindt in het buitenland,
speciaal Engeland, enthousiaste bewonderaars
onder alle bevolkingsgroepen van jong tot oud.
In ons land is de modelbouw nog betrekkelijk
weinig ontwikkeld; alleen op het gebied van vlieg
sport (speciaal zweefvliegen) en zeilsport zijn
er verscheidene modelbouwers.
Een poging, indertijd ondernomen door de „Ver-
eeniging Propaganda voor de Nederlandsche
Vloot", om een wedstrijd te organiseeren van
modellen van Hr. Ms. Kruiser „De Ruijter" had
Stadsschouwburg: Dinsdag 1 December, 8.15
uur: Rotterd. Hofstad Tooneel, „Onschuldige
Meisjes".
Woensdag 2 Dgcember, 2.30 uur, Het Kinder-
tooneel, Herman Smits, „Roodkapje en de Wolf"
Woensdag 2 December, 8.15 uur, Ballet Trudi
Schoop, „Die Blonde Marie".
Donderdag 3 December, 8.15 uur, Tooneelgroep
„Het Masker", „Schip in Nood".
Zaterdag 5 December, 8.15 uur, Kindermatinée
Haarl. Dagblad.
De commissie voor pers-, propaganda- en
verkeer van de Wereldjamboree 1937 heeft
thans haar kantoor in gebruik genomen. Dank
zij de inschikkelijkheid van de directie der Ned.
Spoorwegen is ten behoeve yan deze commissie
een spoorwagon beschikbaar gesteld, die is om
gebouwd tot kantoor van den propagandadienst
in de centrale werkplaatsen van de spoorwegen
te Haarlem. De wagon is in vroolijke oranje en
groene kleuren geschilderd (de Jamboree-kleuren)
en is op doeltreffende wijze voor het bovenge
noemde doel ingericht. Vroeger waren in de
wagon eerste en tweede-klasse compartimenten
en een bagageruimte. Thans is het rijtuig zoo inge
deeld, dat er een afdeeling voor expeditie en
een ruimte voor vergaderingen en kantoor-
bezigheden aanwezig zijn. De commissie is dan
ook zee» ingenomen met dezen aanwinst en
meent, dat haar werk voor de Wereld-jamboree
in deze omgeving aan vruchtbaarheid zal winnen.
Reizigers (landgenooten en vreemdelingen),
die aan het staatsspoorstation zullen aankomen
(want daar staat dit kantoor op de rails) loopen
langs den wagon en worden aan de Jamboree
herinnerd.
Als zij iets van ons land en van de padvinders-
reünie willen weten verstrekt het aanwezige
personeel hun gaarne mondelinge inlichtingen
of materiaal zooals brochures van de Algemeene
Ned. Vereeniging voor Vreemdelingenverkeer.
Als de Jamboree in „vergevorderden staat
van voorbereiding" verkeert, zal het altijd
mogelijk zijn dit kantoor per rail naar Vogelen
zang te verplaatsen. Ook dit is een voordeel van een
rijdend kantoor.
Tenslotte nog eenige mededeelingen over de
wijze, waarop tot nu toe propaganda voor de
Wereldjamboree is gemaakt. Verspreid zijn o.a,
10.000 affiches, 100.000 folders, 2 millioen sluit-
zegels, 5000 kofferetiketten, 1000 landkaarten
en 10.000 briefkaarten. Het is de commissie
gebleken, dat een en ander al succës heeft gehad.
In verschillende buitenlandsche bladen ver
schenen affiches en artikelen over de Wereld
jamboree, die van 31 Juli t/m 9 Augustus te
Vogelenzang gehouden wordt.
Ook kwamen er al aanvragen binnen (hijv.
uit Hongarije) voor logies te Haarlem tijdens
de Jamboree-dagen. De eerste indruk in het
buitenland is er.
Het ligt in de bedoeling, het groote publiek
thans op uitvoeriger wijze (door geïllustreerde
boekjes) op de Jamboree te wijzen, ten einde
ook vreemdelingen op te wekken gedurende den
zomer 1937 een bezoek aan ons land te brengen.
Meermalen
Bekroond
voor al Uw HU1SH0UD-
PERS0NEEL Is en blijft
Gevestigd sedert 1907
GROOTE SORTEERING
SCHAGCHELSTRAAT 46, TEL. 14461
Carl Dammer voor de H.0.V,
Carl Dammer, eerste dirigent van het Deutsches
Opernhaus te Berlijn zal het Gala-Concert op 15
Dec. a.s. dirigeeren.
Het pleit voor de kwaliteiten van het Haarlem-
sche Orkest dat de dirigent Carl Dammer, eerste
dirigent aan het Deutsches Opernhaus te Berlijn,
die verleden jaar op een der Gala-concerten der
H.O.V. een groot succes oogstte, zich opnieuw
bereid heeft verklaard het orkest te dirigeeren.
Aangezien door een buitenlandsche concertreis
de eerst aangekondigde gastdirigent Hans von
Benda verhinderd was naar Haarlem te komen,
heeft de heer Dammer zich. op verzoek van het
Comité van Actie tot Steun der H.O.V. bereid
verklaard het Gala-concert der H.O.V. op 15 Dec.
a.s. te leiden. Zoodoende zal dit concert zeker weer
een krachtige propaganda beteekenen voor de
H.O.V. Uitgevoerd zullen worden: Ouverture
Oberon van C. M. von Weber, vijfde Symphonie
van P. Tsjaikowsky en het vioolconcert van
Joh. Brahnis.
Hierbij zal in de Haarlem reeds bekende violist
Bernhard Lessmann, concertmeester van het
orkest van het Opernhaus als solist optreden.
Bijna elk jaar, vooral in de zomermaanden,
als de werkzaamheden bij Openbare werken weer
in vollen gang zijn, doet zich behoefte aan kasgeld
voor. Ook is dit dikwijls het geval tegen 31 Dec.,
wanneer groote bedragen aan rente en aflossing
van geldleeningen moeten worden voldaan.
Wel is waar is, tengevolge van de onlangs aan
gegane geldleening, groot f 544.000,ter be
strijding van verschillende voorloopig uit het
reservefonds gefinancierde kapitaalsuitgaven, de
reserve, groot f 208.000,weder geheel beschik
baar gekomen, doch met het oog op nieuwe cre-
dieten is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat
in den loop van 1937 een tekort aan kasgeld zal
ontstaan.
Teneinde nu te allen tijde de bevoegdheid te
hebben in 1937 zoo noodig kasgeld op te nemen,
stellen wij U voor het volgende besluit te bekrach
tigen:
De Raad der gemeente Bloemendaal;
Overwegende, dat zich vrijwel in den loop van
elk dienstjaar gebrek aan kasgeld doet gevoelen,
doordat de middelen, bij de begrooting aange
wezen, niet altijd in voldoende mate toevloeien
om de vereischte betalingen te doen;
dat Burgemeester en Wethouders te allen tijde
in de gelegenheid dienen te zijn om in een even
tueel gebrek aan kasgeld te oorzien;
Besluit
le. ter voorziening in het in den loop van het
jaar 1937 te verwachten gebrek aan kasgeld, een
tijdelijke geldleening aan te gaan van ten hoogste
driehonderd duizend gulden (f300.000.tegen
een rente van niet meer dan 1% boven het pro
messe-disconto van de Nederlandsche Bank;
2e. te bepalen, dat de krachtens dit besluit op
te nemen gelden afgelost zullen worden vóór of
op 31 December van genoemd jaar;
3e. aan te wijzen voor de voldoening van de
rente en aflossing dezer leening alle gewone in
komsten der gemeente.
o
A. R. Kiesverenigingen.
Door de samenwerkende A.R. Kiesvereni
gingen van Haarlem, Heemstede, Bloemendaal
en Aerdenhout wordt op Donderdag 10 December
a.s. weer een groote propagandavergadering ge
houden met het oog op de a.s. verkiezingen voor
de Tweede Kamer, in het gebouw van den Nederl.
Protestantenbond aan de Jacobstraat. Als spreker
zal optreden Mr. H. Bijleveld uit Amsterdam.
