M
KI Ad
MET GRATIS HARING
AFSLAG!
J. VERMEER
i MANUFACTURENHANDEL A. NIELEN
GEEN CONVENTIE PRIJZEN
MAAR VRIJE HANDEL
D. J. JANSSE
Vacanüo
jaarlijksche Seizoen-Opruiming
Hotel, Café-Restaurant „Roozendaa!"
Fa. A. DE GRAAF Zn.
Helmbeplanting.
19—24 JULI
Hie onze annonce
^Maandag in de 'D&ghladen
DROGISTERIJ W. SCHEEPSTRA
"extra voordeelige aanbiedingen
Het Bloemendaalsch
Weekblad
Adverteert
in dit Blad.
Tomaten, 4 pond 25 cent
Snij- en Spereiehoonen
per pond 12 cent
Meloenen vanaf 20 cent
Tel. I3574
A. J. VAN SCHOOTEN.
G. M. W. MARGADANT Accountant
Fa. HOUTGRAAF EN BOLSENBROEK
IN BRANDSTOFFEN
4
Het was bij een stroomende regen op een som
beren Septemberdag in 1035, dat bet monument
ter eere van den onbekenden ontdekker der helm
beplanting gewijd, werd onthuld, (ie vindt dit op
de z.g. Kaasvlakte" halverwege Overveen-Noord-
zeestrand, bezijden den Zeeweg, zoowat een
een uur van de Groote Markt af. Dat is dus, op
de vele komende Zondagen en vaeantiedagen,
zoowel in Herst, Midwinter, bij zonnig, droog
weer prettig te wandelen. Wie de eerste helmbe-
planter was, zegt liet monument niet. Dat weet
niemand en kan ook niemand zeggen.
Bij wijze van spreken is er zoolang de duinenrij
tussehen Kaap Gris Nez en Kaap Skagen bestaat,
helmgras geweest. Natuurlijk hebben de men
sehen ook gezien, dat waar helm groeide, het zand
niet verstoof en waar men heel dom, daar graafde
zag men dikke taaie wortels, die diep in den
grond drongen en daarmee millioenen zandkorrels
vastgrepen. En nu was de stap van het in zien van
't nut van helmgras, lot het toepassen van helm-
beplanting betrekkelijk klein. Maar wie dat was
blijft de vraag.
We zijn er voor naar het archief geweest en
vonden het hier onderstaande plakaat van Keizer
Maximiliaan van Oostenrijk, Grootvader en Voogd
van den welbekenden Karei V. Dit placaet vertelt
in het toenmalige Nederlandscli de gevaren van
't laten weiden van vee in het duin, waardoor
het helmgras opgevreten en weggetrapt werd.
„Placaet op 't Stuck van de helmbeplanting.
In dato den 14 Maert 1510. Maximiliaan bij den
gratiën Godts &c. en de Kaerle (Karei V) bij der
zeiven gratie &c. onzen lieven ende getrouwen
die Stedehouders, President ende Luyden van
onzen Rade en Reeekeninge in Ilollandt Saluyt
en Dilictie.
De Gedeputeerden van den Steden van onzen
landen van Holland ende Vrieslant hebben ons
tegenwoordeliek vertoont ende te kennen gegeven,
hoe dat diezelve landen beschermt worden jegens
de zee met Duynen ende djjcken ende dat van
noode is toezicht te hebben ende te remedieren,
zoowel tot den onderhoudenisse van de Duynen
als tot den Dijeken, te weten, dat men de Duynen
besteeken moet met Helm ende andere Ruychte
tegens het verstuyven ende ook de weydinge van
denzelver Duynen, overmits dat de Beesten die
Ruychte ende Helm ophalende, etende ende
nedertredende zijn. Nu is waer, dat overmits 't
ghebrek van de voorz. plantinge en besteeckinge
ende oock niets die weydinge van den Beesten
ende dat die Winden ende Stormen uyt den
westen en den Noorden so langhs so meer groot
werden ende continueren die voorsz. Duynen so
seer verloopen ende verstuyven dat geschapen
is ende beduchten 't geheel Randt daer bij te ver-
liesen ende te vergaen, immers te komen tot vele
plecken tot sulcken last ende verdriet als men
gesien heeft ende het dagelijcx van den Duynen
van Petten ende 't Hondsbosch tot onoverwinne-
lijcke schade ende kosten ende werden bij de
voorsz. verstuivinge versmoort en vernielt on-
talliche vele Conijnen ende die Bergen ende Aerde
van dien overloopen ende verstuyft van den
Sande, alsoo dat dieselve Duynen nerghens nae
sooveel in packte en sullen gelden, als zij voor-
tijts gedaen hebben.
Is oock waer, dat Uselve Lant van Hallam
Bysonder omtrent die Duynen ende wildernissen
a seer overvloedich ende vermenichvuldicht
wort van wilde Beesten als Harten, Deynen,
Swijnen ende diergelyke die welcke so lastich ende
schadich sijn die schamele Ruyden ende huur
Koren ende anders, dat zij teelen op heure landen
ende oock in heure Grafen ende Weyden, so dat
dezelve Rantluyden en sullen van heure landen
geen profijt krijgen, noch niet alleen onze beden,
subventiën ende andere ongelden daerinne zij
contribueren moeten, mogen betalen, maer zullen
van armoede heure wooningen moeten ruymen
en abandonneeren tot heure groote jammer en
verdriet ende oock van de Eygenaers van de
Randen, die oock van den Pacht van dien niet
ontfangen of te krijgen en zullen, al tot liaer ge-
heele verderfenisse, indien zij ons daerinne niet
voorsien en worde, so zij seggen: Ons daeromme
zéér ootmoedlick biddende ende zonderlinge, dat
ons gelieve te consenteren ende acorderen, dat die
voorsz. Duynen 'coortacn beplant ende onderhouden
worden met Helm ende andere Ruychte tegens die
verstuyvinge, dat de wvdinge ende inschrijvinge
xan de beesten in de voorsz. Duynen verbodenende
afgestelt worde, zonder eenige Grashuvr aldaer
meer te verhuyren ende ook, dat de voorsz. groote
beesten, die groote schaden daer in de voorsz.
Duynen, verjaecht ende vervangen worden, ende
Timmerman Haarlem
Telefoon 12464
Zonneschermen- en Marquizen-
rabriek Prijsopgaaf zonder ven
plichting. Mar,luizen nieuw be-
kleeden, in 1 dag retour.
Verkoop en vakkundig plaatsen
van BALTEX Zonrolgordijnen.
GEN. CRONJÉSTRAAT 88
Groote keuzeTuinparasols,Tuin
meubels, Strandtenten, enz.
op al te doen expediëeren onze opene brieven in
behoorlijcke foim. Soo ist, dat wij deze saecke
aen ghemercut ende ghesien in onzen Rade seeckere
informatie hierop gedaan bij eenige commis
sarissen daertoe geordonneert van onsentwegen
enz. enz. enz. gelasten de voorschreven Duynen
te doen beplanten ende besteecken met Ruychte
(heesters), Helm ende die penningen, die men
daertoe nootsackelick, behoeven sal, omme slaen
ende op beuren navolgende de Keuren en Ordon
nantiën, die bij U daerop gemaekt sullen worden:
U ziet dus hier kort en goed het verbod nog
langer vee in de duinen tussehen de Mase en de
Zijpe te weiden. De plaatselijke verordeningen
(Keuren), waarvoor zes jaar tijd wordt gegeven
moeten dit verbieden en daarbij het planten van
helm gras en ruichte (heesters) gelast en de wilde
beesten (blijkbaar waren er toen nog herten),
doen vervolgen. Of dit afdoende was? Neen!
Philips 11 gelast 19 April 15G9 helm te planten.
Vooral uit de Zijpe waren klachten gekomen van
afsnijden en uitgraven van helmplanten om
brandstof,te hebben. Ge ziet: alweer de econo
mische omstandigheden. Vandaar dat Prins Mau-
rits 20 Juni 1594 met een nieuwe Keur, maar met
dezelfde bedoeling komt. Nog niet uit, want deze
wordt „zonder veranderinge gereniveert 17 Mei
1602, interdieerende geen doorn, rijs, nochte
helm in de duinen, wildernissen en valeien van
Texel en Vlieland te rooven, geen zooden te slaan,
geen wier af te halen en geen beesten daarin te
weiden."
Nog was 'ter niet uitzelfs niet in den Franschen
tijd met al zijn zware verboden.
Op het Rijksarchief alhier berust daarvan een
zeer goed geredigeerd rapport, dat de volle aan
dacht aan helmverwaarloozing wijst. Maar ook
toen was diepe armoede de oorzaak. En om nu
eens dicht bij huis te blijven. Was niet tegen
1700 de heele Volmeer, tussehen zanderijvaart en
Kraantjelek eerder een bloeiende warmoezerij,
met de „plaatsen" Marsenburg en Dalenberek
ondergestoven, zoodat de bezitters deze den
Staten van Holland en West-Friesland als domein
schonken, om maar van de verpondingen (grond
belasting) erfpachten en het Rijnlands geld af te
zijn. Nu is 't wel uit en ziet men, zoo gauw als een
helling is afgegreven helmbeplanting toegepast.
Vooral de Mij. voor Heide-ontginning bracht be
planting met naaldboomen in zwang. Nederland
zal evenwel steeds voor zijn kustverdediging en
daardoor voor landsbehoud blijven waken.
G. J. BETTINK.
Vacantiekaarten.
blTennispark „Duinwijck" annonceert in dit
nummer de beschikbaarstelling van vacantie
kaarten. Het luttele bedrag waarvoor ze verkrijg
baar zijn is als het ware slechts een fooi voor het
baanpersoneel bij „Duinwijck". Het tijdvak waarin
ze geldig zijn loopt van balf Juli tot X September.
De speeltijden zijn: iedere ochtend, behalve
Zondag, iedere middag behalve Woensdag, Zater
dag en Zondag en bovendien gedurende de avond
uren van Maandag, Zaterdag en Zondag.
De prijs is voor volwassenen f 5.en voor
kinderen f 3.
Deze „Duinwijck" aanbieding is een opwekking
voor sportief Bloemendaal om zich dit seizoen
eens terdege te trainen en te amuseeren.
o
Haarlemsche Jeugd-Luchtvaart-Club.
haDe Haarlemsche Jeugd-Ruchtvaart-Club,
aangesloten bij de Kon. Ned. Vereen, voor Rueht-
vaart houdt hedenavond 16 Juli een algemeene
ledenvergadering in haar clublokaal bij de Kam
pervest. Ter tafel komen de volgende stukken:
Ver- (her-)kiezing van voorzitter, secretaris en
penningmeester, benevens salarieering penning
meester; bespreking diverse excursies (Avia,
Ermelo, e.d.); bespreking modellenbouw, officieele
registreering vliegende modellen.
IiffllWW'lPWWiPlPlPiPW'
\^^RI np MFKinAAI
Uw vacantie is volmaakt wanneer U
Uwe benoodigdheden bestelt bij:
Gediplomeerde Drogisten Apotheker Assistente
Bloemendaalschestraatweg 50
Santpoort-Station, Telef. 554
Bioemendaalscheweg 75
Bloemendaal, Tel. 22029
PRIMA SPONSENZAKJES20 cent
PRIMA TANDBORSTELS, vanaf 10 cent
PRIMA TANDPASTA, reuzen tube 20 cent
ZOO ZIJN AL ONZE PRIJZEN ZEER LAAG!!
VRAAGT ONZE GRATIS VERKEERS-VERZAMELPLAATJES!
BLO EMENDAALSCHEWEG 79
BLOEMENDAAL
BkEB
RESTANTEN HU1SHOUDGOEDEREN
LINGERIE, OVERHEMDEN, NACHT
HEMDEN. PYAMA'S, KOUSEN, SOKKEN
HANDSCHOENEN DASSEN
BUI aB3H7EBB(BBHH«a-EI
S KEEREVVEER'S WONINGINRICHTING
KINHE1MWEG 5 - TELEFOON 22565
s beveelt /,"'h heleetd aan voor Behangerij, Stoffeerderij,
c Matrassen M u Hen enz D? nvu ve Stalen liggen (er
V^TBLOEMENDAALVO/
\9A TELEF 23260 J
VVJSLyNEN) (V
Wettig gedeponeerd.
iiiii
Korte Kleverlaan 66
BLOEMENDAAL
plaatst advertenties
in alle Nederland-
sche Bladen zonder
prijsverhooging.
BIJ
Korte Kleverlaan 40 Telef. 22393
Annex Wijn- en Gedistilleerdhande)
Vraagt uitgebreide Prijscourant. - Bezorging aan huis a la minute.
Bioemendaalscheweg 260 Overveen
Heeft diverse Zaaltjes voor Partijen, Vergaderingen,
Dans- en Bridgeclubs op zeer aannemelijke condities.
Aanbevelend,
LINNAEUSLAAN 27 - HAARLEM
TELEFOON 15649
VERHUIZINGEN BERGING VOOR INBOEDELS
TEL. 22299 BLOEMENDAAL Dr D BAKKERLAAN 8-10
Vandaag betaald, morgen geleverd.
Iedere winkelier weet uit ervaring, dat de klanten er doorgaans
erg op gesteld zijn, de artikelen, die zij bij hem gekocht hebben,
zoo spoedig mogelijk in hun bezit te hebben. „Kunt U het vandaag
nog bezorgen is een vraag, die, vooral in het drukke seizoen, reeds
menigen winkelier tot wanhoop lieeft gebracht.
Het is daarom in uw eigen belang, het gelieele expeditieproces
met alles wat daaraan vast zit, eens ter degë onderde loupe tes
nemen. Licht vindt U dan iets, al is het nóg zoo gering, al lijkt het
op het eerste gezicht te onbeduidend om er verder bij sfejl te staan,
dat vereenvoudigd of verbeterd kan worden, en waardoor U tijd
kunt uitsparen, zoodat de verzending der goederen sneller in zijn
werk kan gaan.
Maak eens een lijst van alle werkzaamheden, die in Uw bedrijf
verricht worden, van het opnemen der bestelling af tot het oogen-
blik, waarop de gekochte waar Uw zaak verlaat, toe. Ga dan punt
voor punt na en overleg, waar het werk eenvoudiger en vlugger
gedaan kan worden, waar LT, al is het ook maar een onderdeel van
een minuut kimt uitwinnen. Fracties van minuten worden tot heele
minuten, worden, vijf, tien minuten, wat op de verzending en bezor
ging van alle bestellingen een besparing van uren kan beteekenen.
VOOR JULI, AUGUSTUS EN SEPTEMBER
le soort Wales Anthraciet
30/50 f 2.70 per H.L.
20/30 f 2.80 per H.L.
2e soort Wales Anthraciet
30/50 f 2.50 per H.L.
20 30 f 2.60 per H.L.
Belgische Anthraciet
30 50 f 2.00 per H.L
20 30 f 2.10 per H.L
16/20f 1.90 per H.L
Limburgsche kwaliteit
30 50 f 1.90 per H.L.
20/30 f 2.00 per H.L.
16,20f 1.80 per H.L.
Industrie IVper H.L. I 1.35
Eierkolenper H.L. f 1.40
Parel-Cokesper H.L. f 0.95
Geklopte Cokes per H.L. f 0.90
VOOR CENTRALE VERWARMING:
Brechcokes alle afmetingenf 18.00 per i000 K.G.
Anthraciet, afmeting 8/15 16.50 per 1000 K.G.
Anthraciet, afmeting 50 80 I 21.75 en f 23.75 per 1000 K.G.
EN VERDER ALLE ANDERE SOORTEN BRANDSTOFFEN.
BLOEMENDAAL - TELEFOON 22240
Bestelhuis: Maerten van Heemskerkstr. 59, Haarlem
Opslagplaats: Spaarndamscheweg No. 386
