ING JAKE ■Inrichting De Twentsche Bank N.V. - Bloemendaal GOEDKOOPE MARKEN Haarlem en Spaarndam voor ruim een halve eeuw. FIRMA A. VERKOUT C. CASSEE Sigarenmag. Kruisweg 1 I 31e Jaargang - No. 12 20 Augustus 1937 Oplaag 5900 Ex. JSTUS HI korting, en van 95 r maand >.45 .25 ISHAKE gebroken FORT" oon 17077 21 ecialist Algemeen Weekblad voor Bloemendaal, Overveen, Aerdenhout, Haarlem (Kleverpark en Ramplaankwartier) en Santpoort-Station AD VERTENTIEN ABONNEMENTEN LAMPEKAP-MAGAZIJN „IVONNE" OVERTREKKEN VAN LAMPEKAPPEN CREMER het best gesorteerd SCHOOLBOEKEN BEGRAFENIS EN CREMATIE 2 2 444 Kennemer Foto-Kinohandel HUIFKAR SIGAREN subliem!!! alleen deze vluchtheuvels I DUURDER profiteert er van! 35 ct. per pond f 2.per stuk fl.25 p. stuk i 75 ct. per stuk 45 ct. per pond i f 1.per stuk iter Kiesstraat 13 ÏLEF00N 17090 J een een UNDIG UIT- JISBEZ0R0D „Electro Fort" dus bij normaal ig ruim 47 jaar 3 jaar garantie 10 - f 50.00 AAT) ELEFOON 10852 idbergerweg 51 SANTPOORT HET BLOEMENDAALSCH WEEKBLA Advertentiënper regel 0.15. KRUIDNOTEN, kleine advertenties, 4 regels I 0.35, bij vooruitbetaling. Elke regel meei f 0.10 BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING Bureau voor Redactie en Administratie en Advertentiën: KORTE KLEVERLAAN 66, BLOEMENDAAL Telefoon 23453 Postgiro No. 191387 Abonnementsprijs bij vooruitbetaling I 1.per hall jaa Abonnementen kunnen steeds ingaan, maar zijn ve hindend voor het loopende halfjaar. Losse nummersI 0.05. Bloemendaalscheweg 147 - Telefoon 23270 VOOR ONDERSTEUNING EN GESCHENKEN Wat was Haarlem met zijn naaste omgeving driekwart eeuw geleden geheel anflers dan nu. In en om de stad is zeer veel veranderd, heele wijken zijn verrezen op de plaats waar vroeger weiland was. waarin de glanzende Hollandsche koeien vreedzaam graasden. Wat was het dorpje Spaarndam. dat nu een deel van het groote Haarlem is, afgelegen, hoewel het slechts op driekwart afstand van de provincie hoofdstad was gelegen. Geen rijtuig verbond liet rechtstreeks met Haarlem. Wie met een rijtuig naar Spaarndam wilde gaan, moest van Haarlem over Schoten naar Santpoort en vandaar langs den z.g. Slaperdijk naar Spaarndam rijden. Langs het Spaarne liep een smal jaagpad, waarop de paarden met hun jagers liepen, die de schepen in het Spaarne tegen den wind in voort zeulden. Dat Jaagpad had verscheidene hooge, smalle, witgeschilderde houten bruggetjes met aan de Spaarne-zijde een lage en aan de andere zijde een.ho.ogo leuning. Langs het,Jaagpad-atomlen bij de scherpe bochten z.g. rolpalen, waarin de jaaglijn diepe groeven gesneden had. Medelijden voelde de eenzame wandelaar met het magere zwoegende paard (meestal een rossinant in zijn nadagen), dat een volgeladen schip voort- trok, aangespoord bij zijn zwaar werk door den niet zachtzinnigen jager, die zijn zweep niet spaarde. Voelde de wandelaar al het medelijden met bet paard, dat op zijn ouden dag zoo'n hard bestaan leidde, dieper Werd zijn medegevoel wanneer vrouw en kinderen van den schipper in de lijn liepen en het diep geladen vaartuig tegen den wind en golven voorttrokken. Die menschelijke trekdieren waren wel diep te beklagen. Halverwege stond bij de sterke inspringende bocht van het Spaarne in het eiland een lange staak met aan den toj> een t onnet je. „Het Ton netje", zooals het algemeen genoemd werd, was een baken voor de schippers, die liet. Spaarne bevoeren. Reeds vele jaren is liet „Tonnetje" verdwenen, maar de Overtonstraat op de plaats waar eenmaal het Buiten Overton zich bevond, bewaart de heugenis daaraan. Wanneer men een halve eeuw geleden van Haarlem langs liet Spaarne dus langs het Jaagpad naar Spaarndam wandelde, dan kwam men eerst aan den Spoorwegovergang bij de lage spoorbrug over het Spaarne. Deze lage spoorbrug is vele jaren een groote belemmering geweest voor liet drukke water verkeer, daar zeilschepen en stoombooten vaak geruimen tijd voor de brug moesten wachten, voor ze geopend mocht worden. Alleen kleine vaartuigen konden er onder <loor varen. Was men de brug gepasseerd, dan kwam men aan een hooge molen, daarnaast bevonden zich MCOCOGOCOCOCOCOCOCOCOCOCOCOCOCO GIERSTRAAT 38, TEL. 10925, HAARLEM SPECIAAL ADRES Eigen Ateliers Extra Lage Prijzen Q WWCOCOCOMCOCOCOCOCOOOCiOCOCOCO PRINS GUSTAAF ADOLF VAN ZWEDEN de eulste zoon van den Zweedschen Kroonprins, wordt als wereldpadvinder- chef genoemd tut Baden-Poweli. een stoomhoutzagerij en een tweetal woonhuizen. In den Kloppersingel lagen tal van glibberige balken, die liun beurt wachtten om gezaagd te worden. Die balken lokten de jongens van die dagen tot varen uit en menige onvoorzichtige knaap gleed, al springende van de eene balk tip andere, in het water van den Singel en nain daar in een ongewild had. De lage spoorbrug, de molen, de houtzagerij met de belendende huizen en de balken inden Klopper- singel zijn verdwenen, toen liet nieuwe station, de viaducten en de hooge spoorbrug gebouwd werden. Gebleven is de Vrouwenbrug", maar het groote ijzeren hek, „Het Vrouwenhek" is verdwenen. Dat „Vrouwenhek" kon met een ijzeren boom en kettingen stevig gesloten worden, maar zoo lang mij heugt, heb ik het nooit gesloten gezien. Toch is er een tijd geweest, dat liet na zonsondergang' altijd gesloten werd. Dat was in den tijd, toen nog stedelijke accijnzen bestonden en er veel ge smokkeld werd ..van de- stad naan-buüëiv, niimïi vooral van buiten naar binnen, zooals nu nog ge schiedt aan de Zuid- en Oostgrens van ons vader land. De kruideniers te Spaarndam b.v. een Drankwet bestond nog niet verkoelden veel sterken drank aan de schippers, wier schepen door de „Kolksluis" aldaar gesnuit werden. In mijn jeugd en die ligt wel meer dan een lialve eeuw achter mij heb ik wel liooren ver tellen, dat mannen en vrouwen, die op Maandag', de marktdag te Haarlem, boodschappen in de stad waren gaan doen, zicli verlaat hadden en na zons ondergang voor het gesloten „Vrouwenhek" kwa men. Ze moesten dan langs het I'rinsen-Bohverk loopen naar de Varkensmarkt (nu Kennemerplein) om vervolgens door de Nieuwpoort (staande onge veer op de jilaats van de Noorderbrug) en langs den bochtigen Klöppersingcl 't „Jaagpad" te bereiken. Aan liet begin van liet eigenlijke „Jaagpad" lag liet café ,,'t Kikkertje", dat veie Haarlemmers ook van middelbaren leeftijd, zich nog wel zullen herinneren, 's Zomers werden daar roeibootjes verhuurd, waarvan op warme Zomerzondagen een druk gebruik van werd gemaakt. Dan volgde de z.g. Meekrapfabriek. Jaren nadat de fabriek was opgeheven, was liet water van de sloot langs den weg nog rood gekleurd. Voorbij de meekrapfabriek werd de Werf Conrad" gebouwd (genoemd naar den beroemden Nederlandsclien ingenieur „C'onrad"), die daar heel wat leven bracht en weldra tal van arbeiders werk en brood verschafte en Haarlem's naam bekend maakte ver in het buitenland door zijn bagger machines, die o.a. in Rusland oji de Wolga, Japan, Oost-Indië en Zuid-Amerika haar werk ver richtten. Aan de overzijde van de Conrad" was een boer derij en er en noordwaarts aan denzelfden kant een houtzaagmolen, die nu reeds vele jaren ver dwenen is. Een lialve eeuw geleden lag tussehen het Spaarne en den Schoterweg een groote buitenplaats te midden van een boscli. In een deel daarvan bouwden jaarlijks een groot aantal reigers hun nesten. Dat buiten heette liet „Klooster". Het witte woonhuis stond met den voorgevel naar den Scho terweg, de achtergevel keek uit over het Spaarne. In liet weiland tussehen liet hoseli en den Spaarn- dammerweg (het Jaagjiad) graasden des zomers mooie Lakenveldsehe koeien, de trots van den eigenaar. Wie in den zomcrschemeravond langs het Spaarne wandelde, zag dan wel met breede wiekslag de reigervisschcrs naar luin nesten terugkeeren, waar ze begroet werden met een hevig gekrijsch hunner makkers. Dan kwam langzamerhand tie stilte, die soms plotseling weer verbroken werd, wanneer in den stillen avond een naderende stoomboot door haar gefluit de slapende vogels wekte en liet boseli geruimen tijd deed weergalmen van een hevig rumoer, dat langzaam verstierf. Het Buiten het „Klooster' is gevallen onder slooperslianden, liet hoseli is verdwenen, de hoornen zijn geveld en op de plaats van het mooie Buiten zijn tal van rechtlijnige, stijve straten verrezen. De naam Kloosterstraat herinnert nog aan de aclitlien- de-eeuwsclie buitenplaats. Oji de pin a t s, waar de buitenplaats was gebouwd, had vroeger een klooster gestaan, het Reguliers- klooster. Tijdens het beleg van Haarlem in 1572 '73 was een deel der Spaansclie belegeraars daar onder gebracht. Dp de lage weilanden langs het Jaagpad stonden liier en daar 20 z.g. staartmolentjes, die de drassige weiden van het overtollige water moesten bevrijden. In die weiden hoorde men vroeg in het voorjaar, in Februari reeds, de leeuwerikken, die jubelend opstegen; later boden zij een pTaclitige woon- en broedplaats voor de kieviten, gruto's en tureluurs. Menigmaal zag ik daar in den zomer de Kemphaan tjes, die elkaar met opgestoken kragen bekampten, in den winter waren de Spaarne-oevers de uitge zochte verblijfplaats van tal van bonte kraaien, die daar heel wat van hun gading vonden. Taak zag men op het Spaarne - - vooral op viscli- rijke plaatsen -vele kap- of kokmeeuwen, een énkele zilvermeeuw er tussehen, die telkens onder doken om liun prooi te bemachtigen. Toen hielden zij nog niet zoo vaak verblijf ook zelfs niet iii den winter -in de stadsgrachten als thans het geval is. Zoo nu en dan zag men een zwarte aalscholver onderduiken en betrekkelijk lang onder water blijven en op de fuikestokken een bevallig sterntje. Even voorbij het „Tonnetje" diclit bij de brug f'.iycr de Jan Gijzenvaart, stond een woning half V&G.ln.lcav ,ir -ern bosohjo, en. aan rle .overzijde 'van het Spaarne stonden, eveneens temidden van één boschje, twee boerderijen. De witte gevel van de grootste dier boerderijen onmiddellijk aan liet Spaarne gelegen, kwam scherp uit tegen het donkere geboomte. Tegenover liet Witte Huis op liet Jaagpad staan de, kon je een echo liooren. Het geluid werd weerkaatst door de witte muur der boerderijIn den schemeravond, als de landelijke stilte door niets gestoord werd, riepen wij jongens, op het Jaagpad vlak bij de brug staande „Piet Hein", en duidelijk klonk dan van de overzijde „Piet Hein" terug. Andere gebouwen stonden tussehen Haarlem en Spaarndam ruim een halve eeuw geleden niet nocli aan de eene, noeh aan de andere zijde. Wat kon dat Jaagpad mooi zijn met zijn ruime vergezichten! Aan de eene zijde van liet Sjiaarne met zijn zeilende schepen (de scheepvaart was toen veel drukker dan thans) de groene weilanden, de boerderijen en molens in de verte, de stompe kerktorens van Spaarnwoude, aan den horizon Amsterdam met zijn lioogcn Westertoren zijn glazen koepel van het Paleis van Volksvlijt, dé stichting van Dr. Sarpliati. dat eenige jaren geleden door brand vernield werd; aan de Westzijde de boschrijke duinzoom, waaruit enkele blinkers te voorschijn kwamen, vóór U het dorpje Spaarndam met zijn spitse kerktoren, temidden van een boomgroep; achter U Haarlem met zijn hooge Groote Kerk, de stad overlieersclicnd. Wat kon het daar mooi zijn in alle jaargetijden, maar ook koud en guur liij strenge vorst, wanneer de snijdende noordooster de golven van het Spaarne met schuimkoppen krulde en bij liet moeizaam voortgaan over het modderige, slecht onderhouden pad, den voetganger de adem benam. Dan liet de harde werkelijkheid geen oog voor liet mooi, dat vorst en sneeuw en storm onge twijfeld ook kunnen hebben. (Slot volgt.) Ook voor ROOKARTIKELEN aanstekers, pijpen, aschbakjes enz. is Bloemendaalscheweg 119, Telefoon 22628, hoek Dr. D. Bakkerlaan. IHE WARMOESSTRAAT 10, TEL. 10547 BLOEMEND. WEG 53, tel. 23039 BLOEMEND. WEG 255, tel. 22292 Kunstkring Heemstede. heDe Kunstkring Heemstede, secr. Binnen weg 74. aldaar (Drs. G. D. Rascli), zond ons haar programma voor liet seizoen 19371938. Aan de leden van den Kunstkring zal in dit seizoen worden aangeboden: in October: liet Hollandseli Strijk kwartet; in November of December: Sonaten- avond van Hans Byvanek en Felix de Nobel; in Januari: de voordrachtkunstenares Francien Koote-Gerresein Februari en Maart: Lezingen over architectuur door Ir. H. T. Zwiers: in April: een piano-recital van Henriëtte Bosnians. Excur sies en eventueele verdere extra uitvoeringen zullen te gelegener tijd afzonderlijk worden aan gekondigd. De programma-gids bevat verder een uiteen zetting van wat de Kunstkring Heemstede in de jaren van zijn bestaan op het gebied van de Beel dende Kunsten, van Literatuur en Voordracht kunst, t au de Danskunst en van de Muziek heeft gedaan. Deze opsomming èn het aangekondigd programma voor het e.k. seizoen, geven de over tuiging dat de jaarlijksclie contributie van f 4. (meerdere leden van eenzelfde gezin f 3.be- neden 19 jaar f 2.slechts een kleine uitgave' geacht mag worden in verhouding tot hetgeen daarvoor geboden wordt. BELAST ZICH MET BLOEMENDAAL STRAATWEG 4* TELEFOON Bl.straatweg 158, Santpoort-Station. Tel. 506 FOTO EN SMALFILMS Ontwikkelen en afdrukken L t I CA SP„E Cl AL iS Dr. MAX EUWE de Hollandsche wereldkampioen schaken, zal in den herfst zijn titel tegen den voor- maligen wereldkampioen Aljechin te ver dedigen hebben. van 3-15 cent bij viaduct telefoon 17094 Het Fotoseizoen is begonnen! Wacht niet langer, doch koop Uw Camera en Rolfilms bij: FOTO ENGEL Kleverparkweg 7, Teletoon 16246 Het adres van vertrouwen ook voor Uw afdrukwerk. groen jgroen Alleen vluchtheuvels met groen lichtgevende verkeers- zuilen mogen door motor rijtuigbestuurders links of rechts worden voorbijgere* den; alle andere altijd ter rechterzijde. (De overige weggebruikers moeten er steeds rechts langs.) IN LIHKS OF RECHTS j^t-EREM

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1937 | | pagina 1