CüAMA
\m
Katoen - Wol
PALTHE
„AMfT
1». C Pi II
Het Militair-Politioneel Incident.
TAMMER VERBOUWT WEGENS UITBREIDING
Stofzuiger- en Motors pec i a list
DUINLUSTTAX
G. E. SIKKENS
De modernste Pedicure-Inrichting
Schoolboeken Hartenlustschooi
Boekhandel H. de Vries
Uitzending
van Diners
GaatU Boodschappen doen,
Uw Rijwiel geen bezwaar.
Rijwielstallen 2 cent p. 3 uur
Geopend v. 8 uur v.m. tot 10.30
uur n.m. 's Zondags gesloten.
W. van DANTZIG
Adverteert
in dit biad!
Oppersen
Ontvlekken en Oppersen
Chemisch Reinigen
Desgewenscht DIRECT
.11.—
.f 1.85
f 2.90
T. SCHAT - POELIER
TETTERODESTRAAT 21
Ruim 8000 uren onafgebroken
Stofzuigerhuis „ELECTRO FORT"
„De Avondpost" van 13 Aug. schrijft over het
optreden tegen 't detachement van de Koloniale
Reserve:
„Het eerste bericht over liet incident zal denke
lijk oorzaak geweest zijn, dat een scherp venvijt
aan die politie werd gemaakt.
Daarop volgde een tegenspraak van den con-
missaris van politie a costi, die de geheele schuld
daarbij alleen afgaande op de verklaringen der
agenten, want hij zelf had het gebeurde niet bijge
woond op den officier der Kol, Reserve wierp.
Zoodat de publieke opinie wel zal zijn omgeslagen.
Daarom nemen wij, aldus schrijft de Avondpost,
hier over een in de Maasbode opgenomen schrijven
van de Kol. Reserve, hetwelk zóó positieve uit
spraken bevat wij cursiveerden hier en daar
dat weinig twijfel meer overblijft omtrent de ware
toedracht dezer zaak. Zulks te minder, omdat
hier de verklaringen van een dertigtal militairen en
v^Je buitenstaanders de beweringen van den politie
agent tegenspreken.
Dit schrijven luidt dan:
„De heer Hiemstra verwijt het detachement der
Kol. Reserve, reeds dadelijk eigendunKelijk een
anderen weg te hebben genomen dan ons was voor
geschreven. Het antwoord hierop kan kort zijn.
Het detachement werd voorafgegaan door den
marsohleider van den Jamboree-tocht, die speciaal
mee ging om den weg te wijzen. Er is dus geen
sprake van het eigendunkelijk kiezen van een weg.
De commandant heeft den agent van politie,
die hem sommeerde met drieën te gaan loopen,
niet gezegd, dat hij dit niet dééd, doch dat hij dit
niet kon doen daar de formatie met drieën in liet
Indische leger niet bestaat. Kr zijn minstens 29
getuigen, die dit duidelijk gehoord hebben.
Het is volslagen onmogelijk om van een formatie
met vieren over te gaan tot een met drieën, afge
zien nog van het feit, dat het ten eenenmale ver
boden is, te loopen in een andere formatie dan die
in het reglement is voorgeschreven.
De agent van politie heeft de tweede maal heele-
maal niet „verzocht" met tweeën te blijven loopen,
hij heeft op hoogst onbelioorlijken toon „gelast"
zulks te doen.
Hierop heeft de commandant den agent wederom
niet gezegd, dat hij zulks niet deed. doch uitvoerig
uitgelegd, dat hij dit niet moelit doen, daar zijn
reglementen hem uitdrukkelijk voorschrijven, dat
op den grooten weg in formatie met vieren geloo-
pen moet worden, terwijl de formatie met tweeën
of éénen alleen op smalle voetpaden mag worden
aangenomen. Bovendien heeft hij hem er nog op
gewezen, dat het detachement door zijn kleinere
aangenomen. Bovendien heeft hij hem er nog op
gewezen, dat het detachement door zijn kleinere
tussehenruimte niets meer plaats in beslag nam
dan andere groepen, die met driéën hepen; doch
de agent weigerde hiermede rekening ie houden.
De z.g. enkele meters verder staande agent die
zou zijn komen toeloopen omdat zijii collega tus-
sehen den troep kwam te staan is een fictie. Deze
agent is samen met eerstgenoemde bij den Com
mandant gekomen en op het moment dat de eene
agent zijne waanzinnige bedreiging „met drieën
loopen of ik schiet door den troep" lanceerde was
de ander niet alléén niet tusselien, doch zelfs nog
niet vóór den troep, doch links zijwaarts van de
voorste dubbelrotten. Ook hiervan zijn buiten het
detachement tientallen buitenstaanders getuigen ge
weest, die den Commandant spontaan hun adres kwa
men aanbieden om zich zoo nuodig op hun getuigenis
te kunnen beroepen.
De voorstelling, die de politie er nu aan geeft,
als zou de gewraakte bedreiging geuit zijn ter be
scherming van een collega is dus volkomen onjuist.
Integendeel was het juist aan deze bedreiging -
waartegen de commandant zijn manschappen moest
beschermen te wijten, dat nij niet gezien heeft
dat de andere agent zich vóór den troep begaf
om dezen tegen te houden, wat uit den aard der
zaak onmogelijk is, omdat een legerafdeeling alleen
stopt op last van haar commandant.
Volgens den heer Hiemstra zou de agent alleen
maar naar zijn revolvertasch gegrepen hebben en
den knoop hebben los gemaakt. Hierover kunnen
wij kort zijn. I)e tientallen getuigenissen van bui
tenstaanders. nog afgezien van de ruim 50 onder
officieren en soldaten der Koloniale Reserve, die
allen de luid uitgeschreeuwde bedreiging' omtrent
het schieten op het detachement gehoord hebben,
terwijl het meerendeel van hen tevens de halver
wege getrokken revolver heeft gezien, zal wel vol
doende zijn om in dezen het noodige overtuigings
materiaal te leveren, terwijl wij er verder op ver
trouwen. dat ieder weldenkend burger zal begrijpen,
dat de Commandant zijn manschappen tegen een
dergelijke bedreiging had te besehermen, en dit
onder den drang der omstandigheden alléén op
kernachtige en ingrijpende wijze kon doen, hetgeen
dan ook inderdaad gelukt is.
De ons aangewezen marschleider der Jamboree,
die ons ook door Haarlem en Bloemendaal geleid
heeft, stond uitdrukkelijk toe, ook na het incident,
in de voor ons voorgeschreven formatie té blijven
loopen. Indien dit niet het geval was geweest zou
den wij immers gédïqualifieeerd zijn, wat zooals
ieder kan weten allerminst is gebeurd, daar wij ons
integendeel den eersten prijs voor de h°cte militaire
groep zagen toegewezen.
De Koloniale Reserve vormde „geen troepje
militaire wandelaars" zooals de heer Hiemstra het
publiek thans wil doen gelooven. Overal waar wij
deelnemen aan een afstandsmarseh verschijnen
wij als een militaire afdeeling, model bewapend en
met precies dezelfde verplichtingen, doch ook de
zelfde rechten die het Leger beeft. Inschrijfgelden,
reiskosten enz. worden dan ook niet door de deel
nemers doch door het korps betaald.
De heer Hiemstra spreekt over de kalme wijze
waarop de agenten zich zouden hebben gedragen.
Ook hierover kunnen wij zeer kort zijn. Als de
agenten inderdaad kalm waren en niet door luin
zenuwen waren meegesleept, komt de gedraging
van den agent, die op een detachement wil schieten,
omdat zij met vieren mplaats van met drieën loo
pen, in een nog ongunstiger daglicht te staan, llij
een zenuwoverspanning zouden nog verzachtende
omstandigheden zijn aan te voeren. Een dergelijke
bedreiging in kalmte uitgesproken zal in de politio-
nêele'geschiedenis wel zonder voorbeeld zijn. j
De voorstelling, als zou het detachement op
eenigcrlei wijze de veiligheid van 't verkeer in ge
vaar hebben gebracht, is volkomen onwaar.
In beide gevallen waar gesommeerd werd met
drieën te loopen, liep het detachement gelrel rechts
op den breeden straatweg. De Commandant van het
De Wildhoef en de Crommelins.
EEN EEUW TERUG.
Nu niej. Corn.a. Wickevoort Cronrmelin ver
scheiden is, willen we een voorvader naar voren
halen, die niet alleen een figuur in den lande was,
niaar ook in Bloemendaal en Haarlem een rol
heeft gespeeld. Mr. Jan Piet er van Wickevoort
Crommeiin werd 14 Juli te Haarlem ge
boren uit liet huwelijk van Hendrik Samuel met
Maria Christina Mesliuyzen. Hij genoot een zorg
volle opvoeding en vertrok na de Latijnsehe School
met lof te hebben doorloopen, op 10-jarigen
leeftijd tot meerdere beschaving van zijn geest
naar Zwitserland. ,In zijn vaderland teruggekeerd,
begon hij zijn studiën aan de I.eidselie Iloogesehooi
en promoveerde in 1785 in de Reebten.
Terstond hierop werd hij tot Burgemeester van
Bloemendaal en Secretaris van de Kamer van
Kleine Zaken (nu Kantongerecht) benoemd.
Evenwel 24 Oct, 1790 te Heemstede in het huwelijk
getreden met Jonkvrouve Catharina van Lennep,
onttrok hij zich aan die ambtsbezigheden om zieh
o]i hel beoefenen van letteren en wetenschap
toe te leggen, o.a. op plantkunde. Door het lezen
van goede botanische werken had hij zich theore
tisch en door eigen werkzaamheid een praetische
kennis verworven. Met zijn tuinman bracht hij
op zijn Hofstede o.a. een zeer merkwaardige
verzameling oranje-planten bijeen. In 1795 nam
hij afscheid van het stille landleven om plaats
te nemen op liet woelige Staatstooncel. Geruimen
tijd had hij nu zitting in het Departementaal
Bestuur van Holland. Koning Lodcwijk Napoleon
van Holland wist hem ook zeer te waardeeren
en benoemde hem tot lid van liet Wetgevend
lichaam, tot lid van den Staatsraad, tot Kanselier
van zijn huis en belastte hem zelfs 3 Maart 1810
met de tijdelijke waarneming van het departement
van Uuilcnlandsche Zaken, dus werd hij Minister
van B.Z. ad interim. Natuurlijk voorzag ook hij
een komende inlijving, voelde (lus spoedig, dat hij
niet langer werkzaam kon blijven en trad terug
om zieh weer op zijn geliefd Berkenrode te vcsl igen.
Daar vond hij in den benauwden Fransehen tijd
verzachting voor het vele leed dat over liet vader
land kwam.
Na Nederland's herstel in 1813 gaf hij aan
's Konings roepstem gehoor en nam zitting als lid
der Tweede Kamer. Dat deed hij met zooveel ijver,
dat Koning Willem I hem in 1818 tot voorzitter
Detachement die reeds vier wandelseizoenen met
zijn mannen het geheele land doortrekt om aan
afstandsmarsehen deel te nemen en daarbij meer
dan hojfderd verschillende gemeenten doortrok,
draagt steeds de uiterste zorg, liet verkeer niet te
hinderen. Nog nooit ondervond hij dan ook behalve
in Bloemendaal, eenige moei.lijkheid met politie
autoriteiten, En nog eens zij er hier nadrukkelijk
op gewezen, dat de 4 formatie door de kleinere
onderlinge tussehenruimte niet meer, zelfs minder
plaats inneemt dan de 3 formatie, waarin lmrger-
vetrv'-afgingen coNederlandsehe leger loopen".
Tot zoover woordelijk Avondpost en Maasbode.
Naast een vraag van Tact is er een van Recht.
De oplossing van die laatste wordt o.i. hcheerseht
door het antwoord op de vraag: gaat het hier om
een militaire afstandsmarseh of een burgerw ande
ling r an militairen.
Haarlemsche Diner-Vereeniging
Opgericht in 1909.
UITZENDING VAN DINERS
aan huis bezorgd tegen kostprijs.
Prijscourant op aanvrage.
Bakenessergracht 27, Tel. 14393, Haarlem
benoemde. Steeds viel hem als zoodanig de onge
veinsde goedkeuring van vergadering en regeering
te beurt; vandaar dat men in 1822 zijn ontslag
aanvrage zeer betreurde. Dat ontslag werd hem
op vereerende wijze verleend, nadat, hij reeds in
1810 tot Ridder en in 1818 tot Commandeur der
Orde van den Nederlandsehen Leeuw was benoemd.
De Koning wilde hem echter niet missen en benoem
de hem ook tot Staatsraad in buitengewonen dienst
en in 1825 tot lid der Eerste Kamer; terwijl hij
herhaaldelijk zitting nam in belangrijke Staats
commissies. Hij overleed te Ilaariem 0 Mei 1837.
In 1799 was hij tot mede-directeur der Holl. Maat
schappij van Wetenschappen, gevestigd te Haar
lem, benoemd, waarvan hij in 1817 voorzitter
werd. Bij dat al was hij een edel mensch en een
oprecht Christen, wiens gansohe ziel vervuld
was van hetgeen goed en edel is en die door zijn
beminnelijke eigenschappen zich de genegenheid
van allen verwierf, die met hem in aanraking
kwamen. Men ziet dus, wat karakter betreft, werd
van dezen Wickevoort Crommeiin hetzelfde ver
teld als van de nu overleden Mej. C. Wiekevoorl
Crommeiin.
Veel Haarlemmers zullen niet weten, dat zij ook
een huis in de stad had en wel een groot patriciseli
huis op dc Markt, noordzijde tegenover het z.g.
gat, van de Groote Houtstraat, waar nu een grool
klcerenmagazijn gevestigd is. Meer dan 10 jaar
geleden is dit huis, als we ons goed herinneren
voor f 100.000.verkocht. Daarna vestigde Mej.
Crommeiin zieli voor goed op Wildhoef bij de
Protestantsche Kerk te Bloemendaal. In 1840
woonde daar nog Mr. J. P. A. van Wickevoort
Crommeiin, Lid van den Raad san Amsterdam.
Tevoren had daar de Haarlemsche familie Kops
gewoond. G. J. Bettink.
De Frans Hals-Tentoonstelling.
Met voldoening vernamen wij, dat deze ten
toonstelling o]) lieden Vrijdag 20 en de volgende
week Vrijdag 27 Augustus tegen betaling van één
kwartje toegankelijk zal zijn. De prijs van fl.-voor
zulk een expositie, gemakkelijk betaalbaar voor
lieden met ruime en middelmatig ruime en boven
dien gevulde beurzen, is voor de groote meerder
heid te hoog. Verschillende kantoren moeten hun
personeel op a.s. Vrijdagmaar een uurtje vrijgeven.
Want ieder die belang stelt in schilderkunst of
in het leven onzer 10e eeuwsehe voorouders,
moet deze unieke reeks sprekende en karakteris-
1 ieke portretten gaan zien, met aandacht en eerbied.
Er valt hier veel te genieten en te leeren.
-0-
I
DE VERKOOP GAAT IN HETZELFDE PERCEEL DOOR
KLEVERLAAN 176-TEL. 14753-HEROPENING 27 AUGUSTUS N.M. 4 UUR
l
Kennemerstraat 21
HAARLEM
le Kruidbergerweg 51
TEL. 16990 SANTPOORT
ONZE PRIMA BREIKATOEN
kost nu per groote knot van
loo gram 19 cent
BESTE BREIKATOEN
per knot van 100 gram
14 cent
Kleine knotten 7-8 et.
WITTE WOL
Krimpvrij t Pracht kwaliteit
Knotten van 100 gram
75 cent
RECLAME SAJET
IJzersterk en gitzwart
per groote knot van 100 gram
45 cent
Andere soorten, knotten van
60 gram, vanaf 22 cent
HET ADRES VOOR ALLE
SOORTEN WOL EN KATOEN
SEDERT 1875
KLEINE HOUTSTRAAT 7
GEN. CRONJÉSTRAAT 43
BLOEMENDAALSCHEWEG 105
vanaf f 1.-, Heuze uit 10 soor
ten groenten en vleesch.
H.J.P.vanDAALEN, Cuisinier
v.h. chef-kok Maison Gude
Pieter Kiesstraat 63, H aarlem.
Tel. 16494 Giro 236020
Winkelen, Bioscoop of Theater
JACOB IJ NESTRA AT 9
TELEFOON 17962
TANDEMS TE HUUR
Gereden wordt met vier- en
groote zes-persoons wagens
De ondernemer
Telefoon van
85 uur 22387
Garage
Lansdorp
K
Telefoon
na 5 uur 22198
BOSCHLAAN 41
BLOEMENDAAL
MAAKT UW OUDE
HEERENCOSTUMES
WEER ALS NIEUW!!
gereed.
Wenscht U een RIJWIEL met een
langen levensduur en daardoor
goedkoop, neem dan een
(Duitsche Raleich) met zijn onver-
woestbaren 3 versnellingsbak (als
bij een motor). U rijdt dan veilig,
snel en spelend licht ook tegen
den wind.
Gratis proefrit bij den Importeur.
HET VLEESCH WORDT DUURDER
maar wij VERLAGEN onze prijzen. Mevrcuw, profiteert er van!
Malsche Soepbraadkippen 35 ot. per pond
Fijne Poulardes van f 1.50f 2.per stuk
Groote Braadkippen t 0.90, f 1.fl.25 p. stuk
Braadkuikens 30, 40, 50, 60 en 75 ot. per stuk
Ivippenpoulet 45 ct. per pond
Jonge Eendvogels 75 et. en f 1,— per stuk
Pieter Kiesstraat 13
TELEFOON 17090
IS ALLEEN GEVESTIGD:
(HALTE TRAMBUS 0STADESTRAAT)
GEDIPL. HAND- EN V0ETKUNDIGE
TELEFOON 10852
zuigt en blaast de beroemde „Electro Fort"
Stofzuiger in één onzer filialen, dus bij normaal
gebruik van 30 minuten per dag ruim 47 jaar
100 pCt. Nederlandsch fabrikaat 3 jaar garantie
f 27.50 - f 35.00 - f 42.50 - f 50.00
HET SINDS |AREN GEVESTIGDE
Groote Houtstraat 94 - Telefoon 17077
Uit voorraad leverbaar, oud en nieuw.
Jacobljnestraat 3 - Ged. Oude Gracht 27-27a - Tel. 10785