Fa. A. Vernout D.CR. Koninginnedag Haarlem en Spaarndam voor rusm een halve eeuw. IQHjSQIi SCHOOLBOEKEN 31e Jaargang - No. 13 27 Augustus 1937 Oplaag £900 Ex. Algemeen Weekblad voor Bloemendaal, Overveen, Aerdenhout, Haarlem (Kleverpark en Ramplaankwartier) en Santpoort-Station De Twentsche Bank N.V. - Bloemendaal Bloemendaalscheweg 147 - Telefoon 23270 GOEDKOOPE MARKEN Diaarden - Haardkachels Electr. Smederij <4. J. oan Hiessen DE HUISVLIJT - HAARLEM Huishoud- en Endustrieschool-Kleeding cocococococococ/xoc/x/xococococo LAMPEKAP-MAGAZIJN „IVONNE" S ALIE MICHIELSEN HERVATTING DER LESSEN 1 SEPTEMBER Aangifte van Leerlingen FOTO EN SMALFILMS Rijwielhandel KINHEIM R IJ W I E L E N STOFZUIGERS TOEGANG VRIJ HET BLOEMENOAALSCH WEEKBLAD AD VERTENTIEN Advertentiënper regel 0.15. KRUIDNOTEN, kleine advertenties, 4 regels 1 0.35, bij vooruitbetaling. Elke regel meer f 0.10 BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING Bureau voor Redactie en Administratie en Advertentiën: KORTE KLEVERLAAN 66, BLOEMENDAAL Telefoon 23453 Postgiro No. 191387 ABONNEMENTEN Abonnementsprijs bij vooruitbetaling I 1.per halfjaar Abonnementen kunnen steeds ingaan, maar zijn ver bindend voor het loopende halfjaar. Losse nummers f 0.05. VOOR ONDERSTEUNING EN GESCHENKEN Levering en vakkundige plaatsing van Nieuwste modellen Goed en GOEDKOOP Tc zien en verkrijgbaar bij: BLOEMENDAALSCHEWEG 131 - BLOEMENDAAL - TELEFOON 23092 (Slot). Bij goed weer was dat Jaagpad met zijn verge zichten over het Hollandsche polderland een mooie en zeker rustige weg. Levendig herinner ik mij, dat een bejaard heer dagelijks daar uren vertoefde; schrijvend, lezend, zittend in het gras van de lireede berm op zomersche dagen en wanneer de zomerzon al te fel brandde, ziclr beschutte met een gimiild jjilil m pnrnplnirii die6(j plotseling-opkomcnd buien als regenscherm dienst deed. Het mooie, rustige eenzame is verdwenen. Het Jaagpad werd ruim een halve eeuw geleden verbreed tot rijweg, de smalle, booge bruggetjes vervangen door breedere. Spaarndam is uit zijn isolement opgeheven en auto's snorren langs den weg. De zich uitbreidende stad deed eerst aan de eene, later ook aan de andere zijde fabrieksgebou wen en huizencomplexen verrijzen. Het landelijke van het Jaagpad van weleer is verdwenen en grootendeels ook het natuurschoon, de modïe vergezichten. Scheepswerven verrezen aan de Spaarneoevers en eenige jaren waren die het tooneel van ruste- looze werkzaamheid. Tal van vaartuigen voor binnen- en buitenland werden daar gebouwd totdat ook bier de economische inzinking zich deed gevoelen en tal van bedrijven verlamde Moge spoedig weer het geratel van de klinkhamers langs de Spaarneoevers weerklinken als teeken van economische opleving. En het dorpje Spaarndam, dat nu een deel van Haarlem geworden is'? Zestig jaar geleden was de scheepsvaart drukker, veel drukker dan nu, toen was het Noordzee- kanaal pas tot stand gekomen, waren de IJpolders pas in cultuur gebracht en de vruchtbare klei- bodem beloofde arbeid en brood aan velen. Het IJ, de vaak woelige inham der Zuiderzee, was drooggemaakt en de IJ-dijk werd een binnen dijk, waarvan de bazalt-steenglooiingen weggeno men konden worden. De Kolksluis, die zooals dé gedenksteen ver meldt, van 1285 dagteekent, was toen druk be varen en meermalen gebeurde het, dat de heele sluis met schepen gevuld was. Voordeel gaf dat aan de talrijke winkeliers, die om de sluis woonden en bij de schippers allerlei artikelen inkochten: kruidenierswaren, brood, scheepsartikelen. De sluis met zijn aardig pleintje met hooge boomen begroeid, was omringd door booge huizen, enkele daarvan met 18e eeuwsche gevels. Afbeeldingen in de „Atlas" van Haarlem doen dit duidelijk zien. De Kolksluis is nu voor het verkeer gesloten. De groote nieuwe sluis, de Sehouwsluis, wordt nu alleen gebruikt en daarmede is het pleintje om de Kolksluis tot verval gekomen; de levendige Het Fotoseizoen is begonnen! Wacht niet langer, doch koop Uw Camera en Rolfitms bij: FOTO ENGEL Kleverparkweg 7, Tele toon 16246 Het adres van vertrouwen ook voor Uw afdrukwerk. drukte van vroeger heeft plaats gemaakt voor doodsclie verlatenheid. Eenmaal ging tot in de 19e eeuw toe al het ver keer te water t an Noord naar Zuid langs Spaarn dam en Haarlem, nu staan ook andere wegen ten dienste, waar bij voorkeur gebruik van wordt gemaakt, omdat ze goedkooper zijn dan door Haarlem, dat hooge rechten heft. Daardoor is l" I het scheepvaartverkeer op. het Spaarne vennjndei;.d. maar nog meer door een wijziging in de verkeers middelen. Sneller heeft het verkeer plaats per auto en al is het verkeer te water ook nog altijd goedkooper, „tijd is geld" is de leuze van dezen tijd. Wie een wandeling naar Spaarndam doet, zal zeker ook een blik slaan op het kerkje der N.H. gemeente, van eerbiedwaardigen ouderdom met zijn spitse toren. In het kerkje heeft men liet graf- teeken van den bekenden waterbouwkundige Willem Kruik, meer bekend onder zijn ver- latijnsten naam Cruqius, die in de kerk begraven ligt. Zooais algemeen bekend, is naar dezen water bouwkundige genoemd het stoomgemaal „Cruqius", dat eenmaal met de „Lijnden" en „Leegliwater" het Haarlemmermeer beeft drooggemalen. Nu behoeft de Cruqius niet meer dienst te doen om het overtollige water uit de ..Meer" weg te malen en is het gemaal een Museum geworden. Oud is de kerk van Spaarndam, oud is liet dorpje. In 1517 trok de beruchte „Zwarte Bende" van den Geldersehen hertog, Karei van Gelder, die met Karei V in oorlog was, langs Spaarndam, dat in brand gestoken werd branden en plun deren waren het sieraad van den oorlog naar hun gewest terug. De vlammen oplaaiende uit het dorpje, brachten schrik en ontsteltenis in Haar lem, dat een overval van de ruwe plunderaars vreesde. Toen in Dec. 1572 Don Frederik, de aanvoerder der Spaansche troepen, in aantocht was om de stad te belegeren, had de Haarlcinsehe bezetting 'n schans opgeworpen te Spaarndam om de voorhoe de van het leger onder Juliaan de Romero tegen te houden. Immers de soldeniers moesten van Vmsterdam langs den Spaarndammerdijk (Zuider l.J-dijk) en Oude Weg naar Haarlem trekken. De schans werd door de aanrukkende vijand be stormd en ondanks dappere verdediging genomen. De soldaten der bezetting, die den dood ont kwamen, wisten al vluchtende Haarlem te bereiken. De Spaarndammerdijk is ook tijdens het beleg van Haarlem de strijdplaats geweest van de 150 Spaansche speerruiters, die op weg van Amster dam naar Haarlem door het Oude Hoen uit West- zaan, met zijn achttien mannen, die in 2 roeibootjes over het IJ gekomen waren, plotseling overvallen werden. Op den modderigen dijk konden de speer ruiters zich moeilijk bewegen. Zij werden dan ook allen gedood. Een tijd van woeling en strijd, van wreedheid en verwildering! In de 18e eeuw kwam Spaarndam, door de zeer drukke scheepvaart, alle waterverkeer van Noord naar Zuid ging langs Spaarndam en vooral door de Kolksluis, tot grooten bloei. Om die sluis werden verschillende huizen met verdiepingen gebouwd, achttiende eeuwsche gevels, de ramen met paarse ruiten. Hiervan is zeer weinig overgebleven, SCHAGCHELSTRAAT 46 - TELEF. 14461 Volgens aangegeven kleui en teekening. RH 8 uur: Badhuisstraat 29 (gesloten huis) g GIERSTRAAT 38, TEL. 10925, HAARLEM SPECIAAL ADRES g OVERTREKKEN VAN LAMPEKAPPEN 0, Eigen Ateliers Extra Lage Prijzen (WCOC/3(WCO(^X/XOC/XO(WCOCOCOC/3CÖ maar de oude afbeeldingen bewaren de herinnering aan dien tijd. El'oen in 1787 de Pruisen in ons land kwamen om dén Stadhouder Willem V in zijn waardigheden te herstellen, kreeg liet dorpje, dat erg Patriot tisch was, een Exercitie-genootschap ter inkwar tiering. De geweren van het Genootschap waren hij nadering der Pruisen in een kast in de kerk verborgen. Volgens de overlevering werd die bergplaats door een Spaarndamschen Keezen- vijand aan de Pruisen verraden. gilet droogmaken van het Haarlemmermeer bracht ook heel wat verandering. Het stoomgemaal werd gebouwd, dat het overtollige water uit liet Sjgaame, uit den boezem van Rijnland, naar het I.ij moest malen. Daarvoor moest een kanaaltje nhar het IJ gegraven en een brug gelegd worden: •jfpe Nieuwe Brug". De oude vaart, die van de Kleine of Haarlemmersluis langs de kerk naar het SAaarne liep. werd afgedamd en ten behoeve v.'.n de Haarlemmersluis werd een nieuwe vaart gegraven, het Kanaaltje genoemd. De Haarlemmersluis, die niet meer gebruikt werd, is gedempt, bet oude vaartje eveneens. Nu leidt Spaarndam zijn rustig leven van stil I attelandsch dorp, al is bet nog steeds door zijn e genaardige bouwwijze langs den ouden IJ-dijk f'i om de Kolksluis een bezoek overwaard. G.M. w A i. Errata. In het lc gedeelte van dit artikel gelieve men te lezen in de 9c regel. Je kolom: drie kwart, i.p.v. drie kwartier; in de 10c regel, Ie kolom: geen rij terg verbond, i.p.v. geen rijtuig; in de 38e regel, Ie kolom: in het weiland, i.p.v. in'het eiland; in de 5e regel, 3c kolom: hier en daar z.g. staart - molenljes, i.p.v. hier en daar 20 z.g. staart- molentjes. Een nieuwe Vereeniging „Nationaal Welzijn". Naar wij vernemen is te Amsterdam opgericht de vereeniging „Nationaal Welzijn". Het doel dezer vereeniging is de samenwerking van personen en groepen ter bevordering van het algemeen welzijn des volks in geestelijken, zede lijken, stoffelijken en lichamelijken zin. Dit doei tracht 'zij te bereiken door propaganda in daad, woord en geschrift, door liet houden van deskundige voordrachten, door het organi- seeren van bijeenkomsten en het gei en van leiding hij oefening en ontspanning. Hiertoe is noodig een organisatie, welke allengs meerdere doelstellingen zal omvatten, waarbij beroep zal worden gedaan op hen, die op hun ge bied deskundige leiding zullen kunnen geven. In contact zal worden getreden met de betreffende overheidsinstanties en met particuliere organi saties, welke de doorvoering van hetgeen wordt beoogd zuilen kunnen bevorderen. De vereeniging wensclit zich te kunnen be wegen buiten de politieke sfeer, op maatschappe lijk terrein, teneinde op dat terrein alles te doen, wat in haar vermogen ligt, om volgens hare doel stellingen de eenheid des volks te bevorderen en zoodoende het nationaal welzijn te verhoogen. Nadere inlichtingen kunnen worden aange vraagd bij het adres: W. G. Nieuwenkamp, Heerengracht 270, Amsterdam-C. Beiaardconcert op 11 September a.s. Enkele liefhebbers van liet beiaard-spel hebben de Stichting „Haarlems Bloei" in de gelegenheid gesteld opnieuw een beiaardconcert te organi- seeren. Dit concert zal, behoudens nadere goed keuring van het gemeentebestuur worden ge geven op 11 September a.s. van 89 uur des avonds op bet carillon van de Groote Kerk- door den bekenden Rotterdamschen beiaardier, den heer Timmermans. LERARES PIANO EN THEORIE DIPLOMA CONSERVATORIUM AMSTERDAM OPLEIDING VOOR TOELATINGS-EXAMEN CONSERVATORIUM EN STAATSEXAMEN KINDERZANG-KLASJES VOOR MEISJES EN JONGENS VANAF 7 JAAR BLOEMENDAALSCHEWEG 253, OVERVEEN Iedere rooker weet het! f*RFMPR heeft in sigaren, sigaretten V#I\CI !CI\ en tabak en rookartikelen „VOOR ELCK WAT WILS" Bloemendaalscheweg 119, Telefoon 22628, hoek Dr. D. Bakkerlaan. BESTELT U NATUURLIJK BIJ Bloemend.weg 53 - Telef. 23039 Bloemend.weg 255 - Telef. 22292 Groote voorraad in T EEK EN B EH O EFT EN, CAHIERSPOTLOODEN, enz. Bloemendaalsche Montessori Kleuterschool (Vijverweg 27) (Voorbereidende Afdeling,kinderen v. 3-6 jaar) dagelijks bij het Secretariaat DECKERSTRAAT 5 HAARLEM Kennemer Foto-Kinohandel Bl.straatweg 158. Santpoort-Station. Tel. 506 Ontwikkelen en afdrukken L EICA SPECIALIST Verbindingsweg 19 LEVERT ALLE MERKEN RIJWIELEN: Fongers, Gazelle, Simplex, Vesting F 1.— PER WEEK. VERBINDINGSWEG 1.9 TELEF. 22328 31 Aug 1937 - te Bloemendaal zal ook dit jaar uitmunten door gepaste Feestvreugde Groote Kermis, alles aanwezig Ook \~TBLOEMENDAAL TELEF 23280, V TELEF 232BO, \Q<3LYNEN)p/ MET LEKKERE PALING i

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1937 | | pagina 1