ALLE BANKZAKEN C. CASSEE Haarden Kachels r 31e Jaargt^ig - No. 20 15 October 1937 Oplaag 5900 Ex, Algemeen Weekblad voor Bloemendaal, Overveen, Aerdenhout, Haarlem (Kleverpark en Rampiaankwartier) en Santpoort-Station AD VERTENTIEN ABONNEMENTEN De Twentsche Bank N.V. - Bloemendaal Hf'euuie ^Haardkachels £lecfi». Smederij «4. J. oan IRiessen LAMPEKAP-MAGAZI1N' „IVONNE" „QUICK AND CLEAN" Over goed en kwaad. VERHUUR VAN FILMAPPARATEN Iennemer Foto-Kinohandel Verpleegsters en Nurses DE HUISVLIJT Gevonden Voorwerpen. Beatrix van Assendelft. Moet het iets goeds zijn CREMER'S Sigarenmagazijn BEGRAFENIS EN CREMATIE 2 2 444 FIRMA P. VAN DER STAD WILD EN GEVOGELTE D. HOGENBIRK Zn. J. M. VAN WELSUM Geysers en Gasfornuizen in Huurkoop HET BLOEMENDA&LSCH WEEKBLA Advertentiënpei regei 0.15. KRUIDNOTEN, kleine advertenties, 4 regels 1 0.35, bij vooruitbetaling. Elke regel meer f 0.10 BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING Bureau voor Redactie en Administratie en Advertentiën: KORTE KLEVERLAAN 66, BLOEMENDAAL Telefoon 23453 Postgiro No. 191387 Abonnementsprijs bij vooruitbetaling I 1.per half jaar Abonnementen kunnen steeds ingaan, maai zijn ver bindend voor het loopende halfjaar. Losse nummers! 0.05. Bloemendaalscheweg 147 - Telefoon 23270 zeer billijk te koop en toch VOLLE garantie. Alléén van te Klas fabrieken. Vakkundige Reparaties. BLOEMENDAALSCHEWEG 131 BLOEMENDAAL - TELEFOON 23092 t^trJCiOCOC/JOOCOCOCOCOCOCOCOCOCOCO '2 MEDEDEELING! Vanaf heden, 15 October, is onze zaak b verplaatst van Gierstraat 38 naar L GROOTE HOUTSTR 147A, t/o Proveniershuis 2 Eigen Ateliers - Telefoon blijft 10925 •COCOCOCOCOCJCOCiOCOCO^ jCOCOCOCOCÖ Chem. Wasscherij en Modelpersinrichting Bloemend.weg 119 - Telef. 22560, hoek Dr. D. Bakkerlaan. Chemisch Reinigen, Persen en Ontvlekken van Dames- en Heerenkleeding. Nadruk verboden). Wat is het leven voor den een toch veel ge makkelijker dan voor den ander! Wij hebben met deze uitspraak nu niet het verschil in financieel of lichamelijk opzicht op het oog, al is dit uiter aard ook belangrijk. Doch zoo goed als sommigen onbekommerd kunnen leven, doordat zij een goed- betaalden werkkring hebben en een voortreffe lijke gezondheid genieten, terwijl anderen onop houdelijk hebben te kampen met geldzorgen, werkloosheid of ziekte zijn er ook mensehen zonder gewetensbezwaren en daarnaast anderen, die zich Voortdurend aftobben over de vraag, of hetgeen zij doen goed is of slecht. De gewetenloozen leiden een gemakkelijk be staan, daar zij nooit worden gekweld door ge voelens en gedachten, die werken als remmen. Zij doen, wat zij vinden, dat moet worden ge daan en laten wat gelaten moet worden, en daar mede uit. Over het waarom en waartoe piekeren zij niet. De weg, dien zij loopen, lijkt op een mo derne verkeersweg, die breed en glad en van duide lijke strepen, borden en seinen voorzien, rechtuit- rechtaan door het landschap getrokken is, als de kortste lijn tussehen stad en stad. Hoeveel veiliger en lichter beweegt men zich op zoo'n heirbaan van asfalt dan op de ouder- wetsche kronkelwegen, waarvan het doel zich telkens tussehen boschjes en heuvels aan het oog onttrok; waar geen ruimte was voor pas- seeren en waar elkaar ontmoetende voertuigen op elkaar moesten wachten; waar nu eens het rulle zand, dan weer slijk en water den weg onbegaan baar maakten. Hoeveel meer voerman,skunst vergde die smalle weg dan de gladde overzichte lijke asfaltbaan! Gewetenloos; wij bezigen het woord ditmaal in een anderen zin dan die waarin men het pleegt te gebruiken. Men spreekt immers van een geweten loozen schurk, maar zou verbaasd ophooren als iemand het had over een gewetenloos goed mensch. Toch bestaan ook deze, wanneer men het woord geweten aldus opvat, dat men ermee bedoelt het bewuste oordeel over goed en kwaad, het ver mogen om zijnhandelingengoedofaftekeurenniet alleen, maar ook het zelfstandig gebruik maken van dit vermogen. Geweten is het besef omtrent de zedelijke waarde van ons doen en laten; bet eigen, innerlijk besef, dat berust op nadenken over het wezen van die handelingen en dat zich uit in een fijngevoelig wisselen van onze gemoeds stemming naarmate het oordeel gunstig of on gunstig uitvalt. Vreugde, voldoening begeleiden de gunstige, wrevel en misnoegen de ongunstige uitspraak. Maar er bestaat ook nog een derde mogelijk heid: dat de evenaar niet doorslaat naar links of naar rechts, maar blijft schommelen. Dan kwelt de twijfel over een daadheeft men goed of ver keerd gehandeld; was men rechtvaardig of was men onbillijk, eerlijk of valsch, lafhartig of dap per? Hoe vaak doet zich een dergelijke twijfel voor, welke angst en onzekerheid veroorzaakt in het gemoed en welke het handelen ten eenen male verlamt Van dergelijken twijfel hebben gewetenlooze menschen geen last. Zoo hun al hetvermogen om eigen daden te beoordeelen niet ontbreekt, dan toch gebruiken zij het niet. Zij leggen zich neer bij wat de praktijk of de theorie buiten hen voorschrijft. De zeden en gewoonten van een be paalden tijd, in een bepaald land en in een be paalden kring waartoe zij behooren; het fatsoen, de mode, de adat, de traditie van hun stand, van hun vak, van hun omgeving of wel de leer van hun kerk, de conventie van hun maatschappij, de etiquette van hun gilde het zijn de strepen, richtlijnen, lichtseinen en waarschuwingsborden, waartusschen zij veilig rijden. Zij hoeven niet met eigen voermanskunst tussehen de moeilijk heden heen te laveeren, zooals de bestuurder van een karretje dat op den zandweg rijdt. Iemand, die zich zelfstandig wil vergewissen, waarom hij dit doet en waartoe hij dat laat, wordt het niet gemakkelijk gemaakt. Men kan, gelijk, al zijn overige vermogens, ook zijn zedelijk besef scherpen en dus zijn geweten ontwikkelen en er bestaat zelfs een uitgebreide wetenschap, welke zich daarmee bezig houdt en die men ethiek noemt. Dikke handboeken zijn er over het zedelijk oor- deelen geschreven, maar wie de geleerden raad pleegt, ontdekt ook op dit gebied, hoe ieder zijn eigen stelsel heeft en hoezeer de opvattingen tegehover elkaar staan. Ook filmavonden in zaal en huis. Wordt U bij ons SMALFILM-ABONNÉ. "Bl.straatweg 158. Santpoort-Station. Tel. 506 Bovendien: zoo het noodig ware, zich bij elke daad aldus wetenschappelijk te oriënteeren, dan zou het handelen even onmogelijk worden als het loopen voor die spreekwoordelijke duizend poot, wien een voorbijganger gevraagd had.v._ welke poot hij eigenlijk het eerafar vprzet^.w.:,.^VdiMeh.-Megr-ualen werd ons werk bekroond neer hij zich in beweging stelt. Er bestaat geluk- T& kig ook ten opzichte van het zedelijk leven een soort van intuïtie, welke het geweten even natuur- Ileeft U zelf de stof SCHAGCHELSTRAAT 46, TELEF. 14461 BADHUISSTRAAT 29, TELEF. 15993 aakt Uw uniform naar ieder gewenscht lijk doet functionneeren als de maag, de longen en het hart. Toch kan het voor iemand, die om een richt snoer voor zijn levensgedrag zoekt, vruchtbaar zijn, zich eens in definities omtrent het verschil tussehen goed en kwaad te verdiepen. Wanneer is een handeling of een complex van handelingen, een situatie, goed en wanneer slecht? Brengt het goede geluk en het slechte ïeed De ervaring leert, dat het omgekeerde ook waar kan zijn: vaak gaat de weg der boozen over rozen en be talen de goeden het gelag. Maar bovendienhet kan in bepaalde gevallen beter zijn te lijden en zelfs om leed te veroorzaken. Ouders, die hun kinderen verdriet doen door ze voor hun bestwil zeker genot te onthouden, pleegt men te prijzen, in plaats van te laken. Misschien is de volgende omschrijving de over weging waard: alles wat creatief is is goed; wat destructief is, is slecht. Wanneer een handeling of een situatie scheppend en bevruchtend werkt, levenwekkend is voor enkeling en gemeenschap, zal het geweten haar prijzen, doch het veroordeelt een gedrag, dat de bouwstoffen van persoonlijk heid en van maatschappij bederft of vernietigt, dat het leven in zijn ontwikkeling stoort en verlamt in zijn groei, dat het uitzicht beneemt en dat slechts den dood tot doelwit verkiest. H. G. CANNEGIETER. blGevonden en terug te bekomen bij: Zuur bier, Bloemendaalscheweg 74, een bankbiljet; Hoovenkamp, Jan Haringstraat 3, Haarlem, een gym. schoen; Plevier, Boschlaan 16, een soldeer bout; H. J. Sterneberg, Zomerzorgeriaan 11, een parkietje; P. Teuwisse, Hooge Duin en Daalsche- weg 2, een passerdoos; T. Robin, Oranje Nassau- laan 39, een alpinomuts; Hoefnagel, Van Raep- liorststraat 32, Haarlem, een hockeystickDriessen, Berkenlaan 14, een bankbiljet; Joustra, Juliana- laan 132, een Eng. sleutel; Jansen, Merovingcn- straat 50, Haarlem, een tasch met inhoud; Sweijen, Alb. Thijmlaan 6, een overall; D. v. d. Velde, Kleverparkweg 172, Haarlem, een borduurkleedje; Van Nobelen, Platvoetstraat 17, Santpoort, een rozenkrans. Postkantoor Overveen: een paar dameshand- sehoencn; B. Luijkx, Regentesselaan 26, Haar lem, een portemonnaie met inhoud; Koning, Mili- tairenweg 12, een cyperscli poesje. Politiebureau Overveen: een groene ceintuur, een kinderhoedje, een rijwielpomp, een rozenkrans, een im. Lipssleutel, een bruine portemonnaie, een mantclceintuur. De aan het bureau gedeponeerde voorwerpen zijn terug te bekomen op werkdagen van 10 tot 12 uur voormiddags. Schoonschrijfster en penneconstenares. De voormalige Kapel van het Maria Magdalena- klooster, nu het bezit van de N.V. „De Spaarne- stad", wordt afgebroken. Die Kapel was eenmaal hét bedehuis van het Maria Magdalenaklooster, op welks terrein een groot deel van het bedrijf is gevestigd. De zusters, die daar woonden legden zich vooral toe op het schrijven en verluchten van boeken. Een andere zuster, die een beroemdheid is geworden, woonde in het Zijlklooster en heette Beatrix van Assendelft. Op het kasteel Assumburch onder Heemskerk, nu Rijkseigendom, woonde in de 2e helft der 15e eeuw Gerrit van Assendelft. Hij was Heer van Assendelft, Heemskerk, Besoyen en Kralingen enz. en in tweede huwelijk getrouwd met Beatrix van Doelens. Zij waren niet alleen aanzienlijke, maar ook zeer vermogende lieden, die o.a. een prachtig, huis bezaten aan het West einde te 's Gravenliage. Beatrix, de oudste dochter, naar haar moeder genoemd, was in 1482 geprofes- sijde zuster in het St. Elisabeths Zusterenhuis te 's Gravenliage. Hoe lang zij daar was, is niet bekend, maar haar verblijf daar werd in 1485 afge broken. De redenen, waarom, zijn evenmin bekend, wei de voorwaarden waarop zij toen werd aange nomen in het Zijlklooster te Haarlem. Den 12en September 1485 werd er een overeenkomst gesloten tussehen den Rector en de Mater van dat Klooster met Gerrit van Assendelft, zijn vrouw en Claes zijn zoon, als oudsten erfgenaam, waarbij Beatrix, hun oudste dochter en zuster, werd aangenomen, minder als geprofessijde zuster dan als kostkoop- ster. Want zij was teer en krank van nature en daarom zou zij na den tijd van hare professie, niet als de andere nonnen gehouden zijn tot eenigen dagelijksclien arbeid, maar daarin haar eigen belie ven en begeeren mogen volgen. „Overmits hoir weecheys" werd haar ook vergund te slapen, wa ken, eten en drinken naar haar goed vinden. Aan den dienst in het Koor behoefde zij niet meer deel te nemen dan haar mogelijk zou zijn en tot gelijke hoogte slechts, had zij de observantiën der orde te volbrengen. Hare ouders en broeder verzekerden aan het klooster zoolang Beatrix daar zou ver blijven, een rente van zestig pond f 60.'s jaars. Stierf de vader dan werd de som met 20 pond ver hoogd en nogmaals wanneer de moeder kwam te overlijden, zoodat de uitkeering kon klimmen tot f 100.per jaar. Uit de overeenkomst licht ik de volgende alinea: „Wij Geryt, lieer van Assendelft, Beatrix van Daelhem, geëchte gescllinne Gerijts voorst ende Claes, sone van Assendelf, heer van Goudriaan, doen konde ende kenlijck allen lieden. Alsoe wij Beatrix onse oudste dochter en suster bij hair selfs begeeren, wille ende consent gebrocht ende regu- larissen doester te Zijl binnen Haerlem, soe ist, dat wij tot onderlioudnisse van haer oosten, elederen ende om haar gemaek te doen in haer sieeten ende anders gegunt ende gegeven hebben enz", (dit stuk berust op 't Rijksarchief te Haarlem). Beatrix had, zooals wij gezien hebben, in het Zijlklooster een kalm en rustig leven. Zij bracht haar dagen niet in ledigheid door. Zij was bedreven Probeer dan een keus te maken in dan slaagt Unaar wensch en voor altijd! Bloemendaalscheweg, hk. Dr. D. Bakkerlaan BELAST ZICH MET BLOEMENDAAL STRAATWEG 4A TELEFOON POELIER KLEINE HOUTSTRAAT 136 Opgericht 1870 HAARLEM Telefoon 10188 en Groote Sorteering Vakkundige reparaties BLOEMENDAAL TELEFOON 22238 BLOEMENDAALSCHEWEG 56 LOOD- EN ZINKWERKER Complete Badkamer Installatiën Levering via Gemeente Gasbedrijf Gevestigd sinds 1903 Kloosterstraat 59 - Haarlem - Telef. 12984 in de schrijfkunst, het schilderen en verluchten en schonk aan het Zijlklooster een door haar vervaar digd en stichtelijk boek, dat zij den naam gaf: „Dat leven ons lieren Jliesus Cliristi". Het wordt als een kunstwerk van groote beteekenis geprezen. Het geheel is op perkament vervaardigd en bevat behalve het familiewapen op het eerste blad, in plano, de profeten, uitgezonderd Obadja, Jona, Nahum en Habakuk; de geboorte van Christus, het bezoek van de wijzen uit het Oosten; de ver zoeking in de woestijn, de opstanding, de uitstor ting van den Heiligen Geest, het laatste Avond maal, de vier Evangelisten, de aankondiging van 's Heilands geboorte aan Maria, hare Hemelvaart en de H. Augustinus met een non, die voor hem geknield ligt en aan welker voeten het wapen van Assendelft zich vertoont. Het geslachtswapen der heeren van Assendelft bestaat uit een klimmend paard, aan den rechtervoorpoot het wapen van Assendelft houdende; een loopend paard van zilver op een veld van Keel, gevierendeeld met dat van Haarlem enz. enz. Het overige calligrafisch werk bestaat uit ge schilderde aanvangletters en randen om sommigen bladzijden. Beide zijn telkens aangebracht waar een gedeelte van het Kerkelijk jaar begint. Die randen vertoonen bloemen, vruchten, dieren, monsters, engelen, mensehen, karikaturen; de aanvangletters gedeeltelijk bijbelsche en andere voorstellingen in miniatuur. Van de laatste soort zijn de besnijdenis des Heeren. de Hemelvaart, de H. Drieëenheid, de H. Andreas, de H. Maria en hare reiniging; Johannes de Dooper, eH.Il. Petrus en Paulus, liet bezoek van Ma-;a a i Elisabeth, de H. Maria Magdalena. We vragen ons zelf af: „behoort zoo'n werkstuk eigenlijk niet op 't ge meentearchief of 't gemeentemuseum?" Toen dc stad zich de kloosters toeeigende, einde 16e eeuw, was 't er toch ook! G. J. BETTINK.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Het Bloemendaalsch Weekblad | 1937 | | pagina 1