ALLE BANKZAKEN
C. CASSEE
Haarden
Kachels
r
31e Jaargt^ig - No. 20
15 October 1937
Oplaag 5900 Ex,
Algemeen Weekblad voor Bloemendaal, Overveen, Aerdenhout,
Haarlem (Kleverpark en Rampiaankwartier) en Santpoort-Station
AD VERTENTIEN
ABONNEMENTEN
De Twentsche Bank N.V. - Bloemendaal
Hf'euuie ^Haardkachels
£lecfi». Smederij «4. J. oan IRiessen
LAMPEKAP-MAGAZI1N' „IVONNE"
„QUICK AND CLEAN"
Over goed en kwaad.
VERHUUR VAN
FILMAPPARATEN
Iennemer Foto-Kinohandel
Verpleegsters en Nurses
DE HUISVLIJT
Gevonden Voorwerpen.
Beatrix van Assendelft.
Moet het iets goeds zijn
CREMER'S Sigarenmagazijn
BEGRAFENIS EN CREMATIE
2 2 444
FIRMA P. VAN DER STAD
WILD EN GEVOGELTE
D. HOGENBIRK Zn.
J. M. VAN WELSUM
Geysers en Gasfornuizen
in Huurkoop
HET BLOEMENDA&LSCH WEEKBLA
Advertentiënpei regei 0.15.
KRUIDNOTEN, kleine advertenties, 4 regels 1 0.35,
bij vooruitbetaling. Elke regel meer f 0.10
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
Bureau voor Redactie en Administratie en Advertentiën:
KORTE KLEVERLAAN 66, BLOEMENDAAL
Telefoon 23453 Postgiro No. 191387
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling I 1.per half jaar
Abonnementen kunnen steeds ingaan, maai zijn ver
bindend voor het loopende halfjaar.
Losse nummers! 0.05.
Bloemendaalscheweg 147 - Telefoon 23270
zeer billijk te koop en toch VOLLE garantie.
Alléén van te Klas fabrieken. Vakkundige Reparaties.
BLOEMENDAALSCHEWEG 131 BLOEMENDAAL - TELEFOON 23092
t^trJCiOCOC/JOOCOCOCOCOCOCOCOCOCOCO
'2 MEDEDEELING!
Vanaf heden, 15 October, is onze zaak
b verplaatst van Gierstraat 38 naar
L GROOTE HOUTSTR 147A, t/o Proveniershuis
2 Eigen Ateliers - Telefoon blijft 10925
•COCOCOCOCOCJCOCiOCOCO^ jCOCOCOCOCÖ
Chem. Wasscherij en Modelpersinrichting
Bloemend.weg 119 - Telef. 22560,
hoek Dr. D. Bakkerlaan.
Chemisch Reinigen, Persen en Ontvlekken
van Dames- en Heerenkleeding.
Nadruk verboden).
Wat is het leven voor den een toch veel ge
makkelijker dan voor den ander! Wij hebben met
deze uitspraak nu niet het verschil in financieel
of lichamelijk opzicht op het oog, al is dit uiter
aard ook belangrijk. Doch zoo goed als sommigen
onbekommerd kunnen leven, doordat zij een goed-
betaalden werkkring hebben en een voortreffe
lijke gezondheid genieten, terwijl anderen onop
houdelijk hebben te kampen met geldzorgen,
werkloosheid of ziekte zijn er ook mensehen
zonder gewetensbezwaren en daarnaast anderen,
die zich Voortdurend aftobben over de vraag, of
hetgeen zij doen goed is of slecht.
De gewetenloozen leiden een gemakkelijk be
staan, daar zij nooit worden gekweld door ge
voelens en gedachten, die werken als remmen.
Zij doen, wat zij vinden, dat moet worden ge
daan en laten wat gelaten moet worden, en daar
mede uit. Over het waarom en waartoe piekeren
zij niet. De weg, dien zij loopen, lijkt op een mo
derne verkeersweg, die breed en glad en van duide
lijke strepen, borden en seinen voorzien, rechtuit-
rechtaan door het landschap getrokken is, als de
kortste lijn tussehen stad en stad.
Hoeveel veiliger en lichter beweegt men zich
op zoo'n heirbaan van asfalt dan op de ouder-
wetsche kronkelwegen, waarvan het doel zich
telkens tussehen boschjes en heuvels aan het
oog onttrok; waar geen ruimte was voor pas-
seeren en waar elkaar ontmoetende voertuigen op
elkaar moesten wachten; waar nu eens het rulle
zand, dan weer slijk en water den weg onbegaan
baar maakten. Hoeveel meer voerman,skunst
vergde die smalle weg dan de gladde overzichte
lijke asfaltbaan!
Gewetenloos; wij bezigen het woord ditmaal in
een anderen zin dan die waarin men het pleegt te
gebruiken. Men spreekt immers van een geweten
loozen schurk, maar zou verbaasd ophooren als
iemand het had over een gewetenloos goed mensch.
Toch bestaan ook deze, wanneer men het woord
geweten aldus opvat, dat men ermee bedoelt het
bewuste oordeel over goed en kwaad, het ver
mogen om zijnhandelingengoedofaftekeurenniet
alleen, maar ook het zelfstandig gebruik maken
van dit vermogen. Geweten is het besef omtrent
de zedelijke waarde van ons doen en laten; bet
eigen, innerlijk besef, dat berust op nadenken
over het wezen van die handelingen en dat zich
uit in een fijngevoelig wisselen van onze gemoeds
stemming naarmate het oordeel gunstig of on
gunstig uitvalt. Vreugde, voldoening begeleiden
de gunstige, wrevel en misnoegen de ongunstige
uitspraak.
Maar er bestaat ook nog een derde mogelijk
heid: dat de evenaar niet doorslaat naar links of
naar rechts, maar blijft schommelen. Dan kwelt
de twijfel over een daadheeft men goed of ver
keerd gehandeld; was men rechtvaardig of was
men onbillijk, eerlijk of valsch, lafhartig of dap
per? Hoe vaak doet zich een dergelijke twijfel
voor, welke angst en onzekerheid veroorzaakt in
het gemoed en welke het handelen ten eenen male
verlamt
Van dergelijken twijfel hebben gewetenlooze
menschen geen last. Zoo hun al hetvermogen
om eigen daden te beoordeelen niet ontbreekt,
dan toch gebruiken zij het niet. Zij leggen zich
neer bij wat de praktijk of de theorie buiten hen
voorschrijft. De zeden en gewoonten van een be
paalden tijd, in een bepaald land en in een be
paalden kring waartoe zij behooren; het fatsoen,
de mode, de adat, de traditie van hun stand, van
hun vak, van hun omgeving of wel de leer van
hun kerk, de conventie van hun maatschappij,
de etiquette van hun gilde het zijn de strepen,
richtlijnen, lichtseinen en waarschuwingsborden,
waartusschen zij veilig rijden. Zij hoeven niet
met eigen voermanskunst tussehen de moeilijk
heden heen te laveeren, zooals de bestuurder van
een karretje dat op den zandweg rijdt.
Iemand, die zich zelfstandig wil vergewissen,
waarom hij dit doet en waartoe hij dat laat, wordt
het niet gemakkelijk gemaakt. Men kan, gelijk,
al zijn overige vermogens, ook zijn zedelijk besef
scherpen en dus zijn geweten ontwikkelen en er
bestaat zelfs een uitgebreide wetenschap, welke
zich daarmee bezig houdt en die men ethiek noemt.
Dikke handboeken zijn er over het zedelijk oor-
deelen geschreven, maar wie de geleerden raad
pleegt, ontdekt ook op dit gebied, hoe ieder zijn
eigen stelsel heeft en hoezeer de opvattingen
tegehover elkaar staan.
Ook filmavonden in zaal en huis.
Wordt U bij ons SMALFILM-ABONNÉ.
"Bl.straatweg 158. Santpoort-Station. Tel. 506
Bovendien: zoo het noodig ware, zich bij elke
daad aldus wetenschappelijk te oriënteeren, dan
zou het handelen even onmogelijk worden als
het loopen voor die spreekwoordelijke duizend
poot, wien een voorbijganger gevraagd had.v._
welke poot hij eigenlijk het eerafar vprzet^.w.:,.^VdiMeh.-Megr-ualen werd ons werk bekroond
neer hij zich in beweging stelt. Er bestaat geluk- T&
kig ook ten opzichte van het zedelijk leven een
soort van intuïtie, welke het geweten even natuur-
Ileeft U zelf de stof
SCHAGCHELSTRAAT 46, TELEF. 14461
BADHUISSTRAAT 29, TELEF. 15993
aakt Uw uniform naar ieder gewenscht
lijk doet functionneeren als de maag, de longen
en het hart.
Toch kan het voor iemand, die om een richt
snoer voor zijn levensgedrag zoekt, vruchtbaar
zijn, zich eens in definities omtrent het verschil
tussehen goed en kwaad te verdiepen. Wanneer is
een handeling of een complex van handelingen,
een situatie, goed en wanneer slecht? Brengt
het goede geluk en het slechte ïeed De ervaring
leert, dat het omgekeerde ook waar kan zijn:
vaak gaat de weg der boozen over rozen en be
talen de goeden het gelag. Maar bovendienhet
kan in bepaalde gevallen beter zijn te lijden en
zelfs om leed te veroorzaken. Ouders, die hun
kinderen verdriet doen door ze voor hun bestwil
zeker genot te onthouden, pleegt men te prijzen,
in plaats van te laken.
Misschien is de volgende omschrijving de over
weging waard: alles wat creatief is is goed; wat
destructief is, is slecht. Wanneer een handeling
of een situatie scheppend en bevruchtend werkt,
levenwekkend is voor enkeling en gemeenschap,
zal het geweten haar prijzen, doch het veroordeelt
een gedrag, dat de bouwstoffen van persoonlijk
heid en van maatschappij bederft of vernietigt,
dat het leven in zijn ontwikkeling stoort en
verlamt in zijn groei, dat het uitzicht beneemt en
dat slechts den dood tot doelwit verkiest.
H. G. CANNEGIETER.
blGevonden en terug te bekomen bij: Zuur
bier, Bloemendaalscheweg 74, een bankbiljet;
Hoovenkamp, Jan Haringstraat 3, Haarlem, een
gym. schoen; Plevier, Boschlaan 16, een soldeer
bout; H. J. Sterneberg, Zomerzorgeriaan 11, een
parkietje; P. Teuwisse, Hooge Duin en Daalsche-
weg 2, een passerdoos; T. Robin, Oranje Nassau-
laan 39, een alpinomuts; Hoefnagel, Van Raep-
liorststraat 32, Haarlem, een hockeystickDriessen,
Berkenlaan 14, een bankbiljet; Joustra, Juliana-
laan 132, een Eng. sleutel; Jansen, Merovingcn-
straat 50, Haarlem, een tasch met inhoud; Sweijen,
Alb. Thijmlaan 6, een overall; D. v. d. Velde,
Kleverparkweg 172, Haarlem, een borduurkleedje;
Van Nobelen, Platvoetstraat 17, Santpoort, een
rozenkrans.
Postkantoor Overveen: een paar dameshand-
sehoencn; B. Luijkx, Regentesselaan 26, Haar
lem, een portemonnaie met inhoud; Koning, Mili-
tairenweg 12, een cyperscli poesje.
Politiebureau Overveen: een groene ceintuur,
een kinderhoedje, een rijwielpomp, een rozenkrans,
een im. Lipssleutel, een bruine portemonnaie, een
mantclceintuur.
De aan het bureau gedeponeerde voorwerpen
zijn terug te bekomen op werkdagen van 10 tot
12 uur voormiddags.
Schoonschrijfster en penneconstenares.
De voormalige Kapel van het Maria Magdalena-
klooster, nu het bezit van de N.V. „De Spaarne-
stad", wordt afgebroken. Die Kapel was eenmaal
hét bedehuis van het Maria Magdalenaklooster,
op welks terrein een groot deel van het bedrijf is
gevestigd. De zusters, die daar woonden legden
zich vooral toe op het schrijven en verluchten van
boeken. Een andere zuster, die een beroemdheid
is geworden, woonde in het Zijlklooster en heette
Beatrix van Assendelft. Op het kasteel Assumburch
onder Heemskerk, nu Rijkseigendom, woonde in
de 2e helft der 15e eeuw Gerrit van Assendelft.
Hij was Heer van Assendelft, Heemskerk, Besoyen
en Kralingen enz. en in tweede huwelijk getrouwd
met Beatrix van Doelens. Zij waren niet alleen
aanzienlijke, maar ook zeer vermogende lieden,
die o.a. een prachtig, huis bezaten aan het West
einde te 's Gravenliage. Beatrix, de oudste dochter,
naar haar moeder genoemd, was in 1482 geprofes-
sijde zuster in het St. Elisabeths Zusterenhuis te
's Gravenliage. Hoe lang zij daar was, is niet
bekend, maar haar verblijf daar werd in 1485 afge
broken. De redenen, waarom, zijn evenmin bekend,
wei de voorwaarden waarop zij toen werd aange
nomen in het Zijlklooster te Haarlem. Den 12en
September 1485 werd er een overeenkomst gesloten
tussehen den Rector en de Mater van dat Klooster
met Gerrit van Assendelft, zijn vrouw en Claes zijn
zoon, als oudsten erfgenaam, waarbij Beatrix, hun
oudste dochter en zuster, werd aangenomen,
minder als geprofessijde zuster dan als kostkoop-
ster. Want zij was teer en krank van nature en
daarom zou zij na den tijd van hare professie, niet
als de andere nonnen gehouden zijn tot eenigen
dagelijksclien arbeid, maar daarin haar eigen belie
ven en begeeren mogen volgen. „Overmits hoir
weecheys" werd haar ook vergund te slapen, wa
ken, eten en drinken naar haar goed vinden. Aan
den dienst in het Koor behoefde zij niet meer deel
te nemen dan haar mogelijk zou zijn en tot gelijke
hoogte slechts, had zij de observantiën der orde te
volbrengen. Hare ouders en broeder verzekerden
aan het klooster zoolang Beatrix daar zou ver
blijven, een rente van zestig pond f 60.'s jaars.
Stierf de vader dan werd de som met 20 pond ver
hoogd en nogmaals wanneer de moeder kwam te
overlijden, zoodat de uitkeering kon klimmen tot
f 100.per jaar. Uit de overeenkomst licht ik de
volgende alinea:
„Wij Geryt, lieer van Assendelft, Beatrix van
Daelhem, geëchte gescllinne Gerijts voorst ende
Claes, sone van Assendelf, heer van Goudriaan,
doen konde ende kenlijck allen lieden. Alsoe wij
Beatrix onse oudste dochter en suster bij hair selfs
begeeren, wille ende consent gebrocht ende regu-
larissen doester te Zijl binnen Haerlem, soe ist, dat
wij tot onderlioudnisse van haer oosten, elederen
ende om haar gemaek te doen in haer sieeten ende
anders gegunt ende gegeven hebben enz", (dit
stuk berust op 't Rijksarchief te Haarlem).
Beatrix had, zooals wij gezien hebben, in het
Zijlklooster een kalm en rustig leven. Zij bracht
haar dagen niet in ledigheid door. Zij was bedreven
Probeer dan een keus te maken in
dan slaagt Unaar wensch en voor altijd!
Bloemendaalscheweg, hk. Dr. D. Bakkerlaan
BELAST ZICH MET
BLOEMENDAAL
STRAATWEG 4A
TELEFOON
POELIER
KLEINE HOUTSTRAAT 136
Opgericht 1870 HAARLEM Telefoon 10188
en
Groote Sorteering
Vakkundige reparaties
BLOEMENDAAL TELEFOON 22238
BLOEMENDAALSCHEWEG 56
LOOD- EN ZINKWERKER
Complete Badkamer Installatiën
Levering via Gemeente Gasbedrijf
Gevestigd sinds 1903
Kloosterstraat 59 - Haarlem - Telef. 12984
in de schrijfkunst, het schilderen en verluchten en
schonk aan het Zijlklooster een door haar vervaar
digd en stichtelijk boek, dat zij den naam gaf:
„Dat leven ons lieren Jliesus Cliristi". Het wordt
als een kunstwerk van groote beteekenis geprezen.
Het geheel is op perkament vervaardigd en bevat
behalve het familiewapen op het eerste blad, in
plano, de profeten, uitgezonderd Obadja, Jona,
Nahum en Habakuk; de geboorte van Christus,
het bezoek van de wijzen uit het Oosten; de ver
zoeking in de woestijn, de opstanding, de uitstor
ting van den Heiligen Geest, het laatste Avond
maal, de vier Evangelisten, de aankondiging van
's Heilands geboorte aan Maria, hare Hemelvaart
en de H. Augustinus met een non, die voor hem
geknield ligt en aan welker voeten het wapen van
Assendelft zich vertoont. Het geslachtswapen der
heeren van Assendelft bestaat uit een klimmend
paard, aan den rechtervoorpoot het wapen van
Assendelft houdende; een loopend paard van zilver
op een veld van Keel, gevierendeeld met dat van
Haarlem enz. enz.
Het overige calligrafisch werk bestaat uit ge
schilderde aanvangletters en randen om sommigen
bladzijden. Beide zijn telkens aangebracht waar
een gedeelte van het Kerkelijk jaar begint. Die
randen vertoonen bloemen, vruchten, dieren,
monsters, engelen, mensehen, karikaturen; de
aanvangletters gedeeltelijk bijbelsche en andere
voorstellingen in miniatuur. Van de laatste soort
zijn de besnijdenis des Heeren. de Hemelvaart, de
H. Drieëenheid, de H. Andreas, de H. Maria en
hare reiniging; Johannes de Dooper, eH.Il. Petrus
en Paulus, liet bezoek van Ma-;a a i Elisabeth,
de H. Maria Magdalena. We vragen ons zelf af:
„behoort zoo'n werkstuk eigenlijk niet op 't ge
meentearchief of 't gemeentemuseum?" Toen dc
stad zich de kloosters toeeigende, einde 16e eeuw,
was 't er toch ook! G. J. BETTINK.