SINT NICOLAAS CADEAUX
Boekhandel Firma A. Verrtout
EEN GOEDE TIP
iMaiso
Bloemendaal.
GEBF
2
Dinsdag 29 November 1938
DE PRIJZEN 9
VALLEN MEE 5
Mag een raadslid zich van
stemming onthouden zonder
op de gang te gaan staan
Nuttige St. Nicolaas-Geschenken
D. J. JANSSE
Collegium Medicum en Klinische
School.
Voor Sint Nicolaas-Cadeaux
SPORTHUIS TE NUYL
Buurtvereeniging Ramplaan-
kwartier
HET ARtv
mi "'".iii.
U moet voor Sint Nicolaas-avond
eens een Hors d'Oeuvre klaar maken
en dat voor het diner of souper ser
veeren. TJ zult eens wat zien!!!
En BALM biedt U keus uit een
enorme verscheidenheid van de lek
kerste VISCH-DELICATESSE. Des-
gewenscht leveren wij U schotels
kant en klaar opgemaakt en
bespreken vooraf met U de opmaak.
Wat zult U een succes hebben!!!
DE KROON GEEFT EEN ONT
KENNEND ANTWOORD.
In Staatsblad 2359 B is het Kon. Besluit afge
kondigd, waarbij vernietigd is het besluit van den
Raad van Bloemendaal d.d. 21 April j.l., tot wijzi
ging van art. 29 van het Reglement van Orde voor
de vergaderingen van den Raad dier gemeente.
Bedoeld reglement hield o.a. de bepaling in,
dat bij stemmingen ieder lid zijn stem moest uit
brengen, zoodat, wanneer hij zich aan de stemming
wenschte te onttrekken, hij de raadszaal moest
verlaten. Meerdere malen is die tactiek dan ook
toegepast.
In liet afgeloopen voorjaar is de volgende wijzi
ging in het Reglement van Orde gebracht:
„Bij mondelinge stemming brengt ieder lid, voor
zoover hij niet meent zich van stemming te moeten
onthouden, zijn stem uit met het woord „vóór"
of „tegen". De leden, die zich van stemming meenen
te moeten onthouden, doen daarvan vóór den aan
vang der stemming mededeeling aan den voor
zitter".
De Kroon, wier intermediair was verzocht, oor
deelde, dat tot het wezen van de taak van den
Raad behoort het streven om te komen tot be
sluitvorming en dat aanvaarding van het lidmaat
schap van den Raad, den plicht medebrengt, om
daaraan naar vermogen mede te werken. Door
een bepaling, als in het Reglement van Orde der
gemeente Bloemendaal werd neergelegd, zou het
zich onttrekken aan genoemden plicht worden
gesanctionneerd, waarom die bepaling geacht moest
worden in strijd te zijn met het algemeen belang,
hetwelk gediend is met besluit vorming der ver
tegenwoordigende lichamen. Op vorenvermelde
grond vernietigde de Kroon het betrokken raads
besluit.
Kon. Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw
en Plantkunde.
Afdeeling Bloemendaal en Omstreken.
blOp 22 November j.l. hield deze afdeeling
haar maande) ijksche ledenvergadering, welke door
een 28-tal loden bezocht werd.
De Voorzitter deelde mede,, dat de Burgemeester
van Bloemendaal zich bij gelegenheid Van het
20-jarig bestaan der afdeeling bereid verklaard
heeft om jaarlijks een zilveren medaille beschik
baar te stellen ter bevordering van de verfraaiing
van het straatbeeld door begroeiing der muurvlak-
ten van huizen met klimplanten.
Overeenkomstig dit met veel dank aanvaarde
voorstel heeft het bestuur hiervoor een reglement
opgesteld, hetwelk door den Burgemeester is goed
gekeurd en luidt als volgt
le. De keuring zal geschieden Volgens het
puntenstelsel door een jury van drie leden, telkens
voor drie jaren door 't bestuur te benoemen;
2e. Voor beoordeeling komen in aanmerking ajle
van af de straat zichtbare muurvlakten van in
de gemeente Bloemendaal gelegen woningen;
3e. De medaille zal worden, uitgereikt aan den
bewoner van het perceel, dat naar het oordeel van
de jury het fraaist met klimplanten is begroeid.
Óp grond van bijzondere omstandigheden kan
het bestuur bepalen, dat de medaille aan een
ander dan den bewoner zal worden uitgereikt;
4e. De keuring zal afwisselend ieder jaar in een
ander gedeelte van de gemeente plaats vinden:
het eerste jaar, 1939, in Bloemendaal, het tweede
jaar in Overveen en Vogelenzang, het derde jaar
weer in Bli
in Aerdenhout, daarna
loemendaal enz.;
5e. De jury zal alle naar haar oordeel voor
keuring in aanmerking komende perceelen be
zichtigen.
Bovendien zal aan de ingezetenen van het be
treffende deel van de gemeente door middel van
de pers bekend gemaakt worden, dat zij door een
schrijven aan den secretaris, Potgieterweg 13,
Bloemendaal, meer in het bijzonder de aandacht
der jury op hun woning kunnen vestigen.
Het bestuur verwacht, dat dit zeer gewaar
deerde initiatief overeenkomstig de bedoeling
daarvan zal strekken tot verfraaiing van Bloemen
daal en toename van de belangstelling voor de
afdeeling en haar streven.
Vervolgens was het woord aan den heer P.
Steetskamp, die een causerie hield over „Wat
vroeger op buitenplaatsen gekweekt werd", welke
zoowel door den interessanten inhoud als luimige
wijze van voordracht zeer bij de leden in den smaak
viel.
In de eerste plaats bracht spr. de bekende wit
lofkwestie nog eens naar voren, waarbij hij o.a.
aantoonde, dat men van witlof een tweede snede
kan oogsten, die wat smaak en vorm betreft veel
overeenkomst vertoont met het vroeger ge
kweekte „suikerij lof".
Voorts werd besproken de vroeger op buiten
plaatsen gevolgde werkwijze, waarbij men zich
zooveel meer tijd en geduld gunde bij het kweeken
der gewassen, maar anderzijds daarover ook wei
eens nu zeer eigenaardig aandoende opvattingen
huldigde. Zoo kostte het snoeien van druiven bij
opkomende maan spr. bijna het ontslag uit zijn
eerste en zeer gewaardeerde betrekking, hetwelk
slechts voorkomen werd door. dat achteraf bleek,
dat de gevolgen daarvan tóch niet zoo rampzalig
waren als men toen meende.
Als verdere bijzonderheden noemde spr. liet
met een eindeloos geduld en veel zorgen kweeken
van Maartsclie viooltjes op stam. gewone Hane-
kammen, Geraniums in wel 50 variëteiten en van
lideaetussen en primula's als snijpjanten om te
venverken in bouquetten, waar men tlians se
ringen en andere trekgewassen voor gebruikt.
Voorts werden vermeld de gemakkelijk te kweeken
en veel resultaat op leverende Campanula Pira-
midalis en tenslotte de vele Kaapsclie gewassen,
waarvan men ook thans nog een fraaie collectie
kan bewonderen in de gemeente-kweekerij, alhier.
Ten slotte rest nog te vermelden, dat in ver
hand met de inzending van Kerst-artikelen de
volgende vergadering zal worden gehouden op
13 December a.s.
o
Collecte Joodsche vluchtelingen.
bl Voor de collecte ten bate van Joodsche
vluchtelingen, welke Zaterdag 3 December a.s. ook
in deze gemeente zal worden gehouden, is het
navolgende plaatselijk comité samengesteld:
Jhr. Mr. C. J. A. den Tex, Burgemeester van Bloe
mendaal, eere-voorzitter; Ds. J. C. van Dijk,
Bloemendaal, voorzitter; de heer W. F. G. Dank
baar, Bloemendaal, secretaris-penningmeester,
giro 72086, telefoon 22903; de heer D.iJCuiper,
Bloemendaal, 2de secretaris, telefoon 22378;
de heer Arthur Becker, Bloemendaal; Ds. J. C.
Brussaard, Bloemendaal; Ds. G. II. Moll van
C'harante, Bloemendaal; de heer II. M. Sc-hie-
ferdekker, Bloemendaal; Dr. A. de Vletter, Bloe
mendaal; de heer C. W. de Visser, Bloemendaal;
Pastoor L. J. Willenborg, Bloemendaal; de heer
A. Wilson, Bloemendaal; Ds. Cli. de Beus, Over
veen, telefoon 12529; de heer J. Cohen, Overveen;
Pastoor G. van Niekerk, Overveen; de heer A.
Miehels, Overveen; de heer J. A. C. Bleeker,
Aerdenhout; Pastoor W. M. Bosch, Aerdenhout
I.. Graaf van Randwyck, Aerdenhout; Dr. A. L.
Tietz, Aerdenhout; de Heer H. Meinezs, Voge
lenzang; de heer Th. Remmerswaal, Vogelen
zang; Kapelaan S. C. Verheul, Vogelenzang.
Jubileum A. Hiemstra.
bl Zooals wij reeds meldden, zal de com
missaris van politie, de heer A. Hiemstra, Don
derdag a.s. zijn Zilveren-jubileum bij de politie
alhier herdenken. Teneinde zich aan eventueel
huldebetoon te onttrekken, heeft de heer Hiem
stra de gemeente met verlof verlaten.
Tentoonstelling Prov. Ziekenhuis.
bl In hetProvinciaal Ziekenhuis wordt
Woensdag en Donderdag een tentoonstelling met
verkoop gehouden van arbeidsproducten, die
(joor de patiënten zijn vervaardigd.
Deze tentoonstelling vindt plaats in de zaal
Musis Sacrum" van het Ziekenhuis op Woens
dag 30 November én Donderdag 1 December a.s.,
des voormiddags van 10 12% uur, des na
middags van 2—6 uur en des avonds van 79% u.
Geëxposeerd en verkocht zullen worden kunst-
weefwerken van verschillenden aard, raffiamand-
jes en -tasschen, rietvlechtwerk, handwerkjes,
speelgoederen, cartonnagewerk, cocosmatten, enz.
Film-avond.
In de aula van 't Kennemer-Lyceum werd j.l.
Woensdag-avond voor oudeés van Padvinders een
bijeenkomst gehouden. Sprekers waren de lieeren
W. G. Kuyck (penningmeester) en H. C. de Jong,
(districtscommissaris.) Laatstgenoemde zette het
ontstaan, het weTk, en 't doel der Padvinderij uit
voering uitéén. De causerie werd afgewisseld door
een 3-tal jilms.
Speciaal in Heeren-, Dames- en Kinder-parapluies. Heereri
Wandelstok-parapluies. Dames- en Heeren-Wandelstokken.
Opvouwbare Damestasch-Parapluies Knirps en Boy. Dames-
Parapluies 16-baans vanaf f 1.90. Dames Lackparapluies.
Zijden Transparantparapluies vanaf f 2.90. Zijden Trans
parant Regenkapjes, kleur naar keuze. Overtrekken en
Raparaties van Parapluies.
GEN. CR0NJÉSTRAAT 8&
HAARLEM-N. - TEL. 12464
EEN PRACHTIGE COLLECTIE
vindt U in onze zaken. Er zijn te veel artikelen om ze hier alle
te vermelden. Wij noemen daarom slechts: Boekwerken - Vul-
penhouders - Kalenders - Postpapier - Luxe Potloodcn - Schrijf
mappen - Foto en Ansichten albums - Bridgeblocs - Poëzie
albums - Zakagenda's - Postzegelalbums - Kwartetspelen en
1001 andere artikelen. Ziet onze etalages en bekijkt onze uit
stallingen in den winkel. Er is „VOOR EEN ELCK WAT WILS".
BLOEMENDAALSCHEWEG 53 - TEL. 23029 BLOEMENDAAL
BLOEMENDAALSCHEWEG 255 - TEL. 22292 - OVERVEEN
WARMOESSTRAAT 10 - TEL. 10547 HAARLEM
bl— Bij de opening van het gebouw voor den
Geneeskundigen Dienst hier ter stede, hebben
we een vergelijking getrokken tussehen nu en vroe
ger. Thans willen we iets vertellen over de oplei
ding der geneeskundigen te Haarlem. Een aca
demische opleiding voor den Dokterstitel heeft
al bestaan zoolang er Hoogescholen bestaan.,
Daarnaast stond evenwel een klaar maken in en
door de praetijk vooral in de grootere steden,
't Woord ehirurgijnsleerling is dan ook lang niet
vergeten.
Een Collegium Medieum heeft in Haarlem al
eeuwen bestaan; dato 29 Mei 1696 bestaat het aan
Heeren Burgemcestercn te vragen om „eene ander
earner met een tuin". Dit college besloot 6 Juni
dan een Hortus Medicus ten behoeve der doktoren
en apothekers te stichten en meteen te benutten
voor de opleiding. Burgemeester Mr. Sylvius en
oud-Burgemeester Mr. Didrich Diex waren de
eerste commissarissen.
In de vergadering van het collegium medicum
op 1 April 1795 werd bij de bespreking van de
plannen tot reorganisatie van chirurgijn en apo
theker door commissarissen erop gewezen, dat deze
opleiding in de stad Haarlem tot hiertoe een zeer
gebrekkige was geweest en dat reorganisatie ten
hoogste gewensclvt was. Bezwaren waren o.a.
le. Dat de leerlingen geen voldoende gelegen
heid liadden om ook maar slechts een middelmatige
kennis der kruidkunde te verkrijgen;
2e. Dat de leerlingen in de Pharmacie (bereiding
geneesmiddelen) niets van scheikunde wisten.
De Stadsregeering besloot 30 April tot uitbrei
ding der keuren van het genoemde collegium
medicum en die van het chirurgijnsgilde.
In den loop van ditzelfde jaar 1795 wordt Dr.
Martinus van Marum alhier door het Collegium
aangezocht aan de leerling apothekers plant- en
scheikunde te doeeeren. Bestuurderen van Teyler s
Genootschap stonden daartoe het gebruik der
chemische utensiliën toe. De notulen van het Col
legium maken hierover verder geen melding.
Wel heeft de heer Beets als lid van de Plaatselijke
Geneeskundige Commissie vanaf 1808 zich belast
met het geven van chemisch-pharmaceutiseh
onderrriclit.
Eerst bij het oprichten der Klinische school
wordt'bij besluit van 30 Mei 1824 Jvoorgesteld
een schei- en artsenijmengkundige voor de kruid
kunde, natuurlijke historie, artsenijmengkunde
en scheikunde te benoemen.
Wijlen onze stadgenoot de heer M.N. Beets,
apotheker in de Koningstraat, vader van den
literator Nieolaas Beets werd 14 September 18-4
door den Minister benoemd tot Lector in de kruid
kunde, natuurl. bist. en scheikunde. Zijn opvolgers
waren de heeren J. F. L. Rendier tot 18;.8 cn
apotheker II. Broos. Ieder kent natuurlijk het
plantsoen achter liet stadhuis en bij liet gymnasium
met het eigenaardige prieel inet pilaren. Op dit
plein was ook het Tlieatrum Anatomieum daar
was de anatomie-kamer. Ook was luer liet ver
gaderlokaal van 't Collegium Med. Hier stond
ook het bekende beeld van Laurens Koster, dat
eénigen tijd voor zijn geboortehuis op de Markt
stond n.l. van 1801 af, tot het tegenwoordige bron
zen beeld er in 1856 kwam om dan weer het res
tant van den voormaligen Kloostertuin op te zoeken.
Bij gelegenheid van de viering van het ierde
eeuwfeest van Coster op 10 en 11 Juli 1823 werd
het Sallon of priëel van den Hortus geïllumineerd.
In het thans nog bestaande pneel werd door de
leden van 't Collegium Medicorum na afloop van
een vergadering of examen, onder het geno a
een glaasje wijn en een pijp tabak, nog een uurtje
aangenaam vertoefd. We noemden reeds de Klini
sche school. Welnu, die instelling kwam luer volgens
art. 4 regelement Koninklijk Besluit van 6 Januai
1823 No. 176. Ze stond onder toezicht van ae
Provinciale Commissie van Geneeskundig onder
zoek en Toezicht voor Noord-Holland, welke luer
resideerde. Zoo vonden we dan een advertentie
van 28 Januari 1825. Daar lezen we dan tan ae
Genees-, Heel, Verlos- en Artsenijmengkundige
School, die eerlang binnen Haarlem zal worden
opengesteld om zich daartoe te doen inschrijven
op Vrijdag 18 Februari a.s. des voormiddags tus
sehen 11 en 2 uren in het St. Elisabeths of Groote
Gasthuis te Haarlem. De mannelijke leerlingen
moeten 16 en de vrouwelijke in de Verloskunde
20 jaar oud zijn.
In een advertentie van 11 October 1843 zien we
de jongelui voor de Klinische School oproepen.
Dat doet ze in dezelfde advertentie, waarin zij tegen
8 November de leden ter gewone vergadering
bijeen roept, We zien tevens uit die advertentie,
dat er thans ook opleiding is voor tandmeester en
drogist.
De jongelui moeten zich vóór den laatsten dezer
maand bij rekwest, met overlegging van hunnen
geboorteacte en van voldoende bewijzen wegens
hun volbrachten leertijd op behoorlijk zegel ver
voegen bij den ondergeteekenden M. N. Beets.
Intusschen had de Hortus Medicus al dien tijd
weer ten dienste dei' opleiding gestaan. Maar dan
komt 6 Juni 1848 bij de commissie een missive
van het Gemeentebestuur binnen om den Hortus
op te heffen vanwege de bezuiniging. Gelukkig
waren de dokters en ajiot bekers actief, dienden
van advies en. de Hortus bleef, maar dat rus
tige bezit zou niet blijven en zoo zien we 14 Nov.
1860 het Raadsbesluit den Hortus tijdelijk ter be
schikking van de Tentoonstellings-Commissie te
stellen.
I)an kwamen er 2 Juni 1863 een missive van het
besluit van den Raad om in den Hortus een school
te doen bouwen, waarbij een groot stuk van den
tuin en het Tlieatrum Anatonicum zouden ver
dwijnen.
Op Woensdag 12 Juli 1863 besloot Haarlems
Gemeenteraad met 16 tegen 1 stem tot opheffing
van de Klinische School en werd, bij het in werking
treden v an de wet van 1 Juni 1865 regelende liet
Geneeskundig Staatstoezicht, met ingang van 1
November van dit jaar zoowel de Provinciale Com
missie van Geneeskundig onderzoek en Toevoor-
ziclit als ook de Plaatselijke Commissie te Haarlem
opgeheven en daarmee verdween ook de Hortus
Medicus.
G. J. BETTINK.
Autobelasting-taxatie.
In het begin van elk jaar dient men, ten behoeve
van den aanslag in de Personeele Belasting, de
waarde van zijn auto op te geven.
Bij de schatting dezer waarde doen zich voor
den ondeskundigen particulier vele moeilijkheden
voor; te hoogc aangifte kost hem onnoodige hooge
belasting, te lage aangifte wordt gestraft met boete
en bovendien komt er nog de moeilijkheid bij, dat
de prijzen van de wagens onzeker zijn, hetgeen de
taxatie vooreen niet-deskundige nog lastiger maakt.
Om aan deze bezwaren tegemoet te komen,
laat de A.N.W.B. ook dit jaar weer, te beginnen
met 21 November a.s. tot einde Januari 1939, voor
zijn leden in vele plaatsen van ons land zitting
houden door een expert, wiens waardeschatting,
naar de ervaring geleerd heeft, praetiseh door de
belastingautoriteiten aanvaard wordt. A.N.W.B.-
leden kunnen, na voorafgaande aanmelding, tegen
betaling van een geringe taxatie-vergoeding, daar
hun wagen laten taxeeren.
Taxatiekosten ad f 2.50 per wagen uitsluitend op
zitdagen te voldoen aan den expert.
Voorafgaande aanmelding is noodzakelijk. Adres
Prakstraat 1820, Den Haag.
Bovenbedoelde zitdag zal o.m. gehouden worden
te Haarlem, Maandag 12 December 1938, van
912 en 23.30 uur. Hotel „Den Hout", Fontein-
laan 3.
o
Stormslachtoffer.
blTijdens den storm van Vrijdag op Zaterdag
is een zware tak gewaaid uit een der zware beuken-
boomen bij den hoek van den Bovenweg bij Els-
wout. Politie, die toevallig ter plaatse was, heeft
direct maatregelen genomen om weggebruikers te
waarschuwen.
Door personeel van Elswout is de weg in den
vroegen morgen weer vrij gemaakt.
Schoterweg 27.
Schaakclub „Ramplaankwartler".
Vrijdagavond 18 November werd de onderlinff
competitie voortgezet. Het was een verblijdend
verschijnsel dat alle leden aanwezig waren,
zoodat er weer verschillende interessante partijen
konden gespeeld worden. We hopen echter nog
steeds op méér deelname!
De uitslag der partijen was: BaarsZonne
veld 10. PrinsZeepvat Stenversv-
Ewijck 10, ErbrinkBessc y2-y2.
Plotseling gas geven..,
Bruusk 'tstuur omhalen
Krachtig remmen....
Op blad-bedekte herfst-
wegen leidt dat 10 tegen 1
tot een riskante slippartij I
In de Remonstrs
meente te Haarlem werd
intiemer sfeer te brengen
de Keizerstraat hoek
zusters der gemeente
staat gesteld alvast in d
de Wilhelminastraat in
ramen de banale vierkai
fraaie gebrandschilderde
schilder- en brander B.
de moeilijke opgave met
balken waartusschen telk
zijn bleven nl. ook in Wes
Zooals men op de in i
welwillend aan de Stadse
Het Noorden is arm.
vloedigen plantengroei e
van het Zuiden, niet het
spuitende kleuren. De zi
hemelsblauw en stroomen
grijze massa, omringd doe
landen en overkoepeld do
ken. De bergen zelfs zijn
ders naar de oneindigheid
de aarde geplant en wege
Maar doordat alles in d
zwaren druk leeft, kent
spanning, die het Zuide
blijven. De gedachten he
heid om op lichte vleugi
aether, zij blijven hangen
dek, zij stooten tegen el
kaar, en wat daaruit te
droom, die schooner is da
Want, grootscher dan
naar de zon, of zooals e<
uitdrukt,Het Noorden
langen, die onvergetelijk
natuur ons heeft geschont
voldoende vergoeding is -
heid ons heeft onthouden
Daarom hebben wij i
heimwee naar het Zuiden
hart het Noorden meer
Sven Hedin en van de N
peare en de Nibelungei
van Barbarossa.
Waar altijd zon is, bel
te ontvangen. Waar duis
toevlucht nemen tot lieli
hij moet van binnen nas
licht te scheppen.
In het Noorden bloeit
landen, de vrucht der on
tevredenen kennen haar r
tegen kent meer legender
Middellandsche zeekust; i
de lange nachten. Het N
Klom; maar diens groei i
van een boom in een oen
Aan Ans en Cato
Aan fans en aan f
Aan Truus en aan
Aan Suus en aan 1"
Aan Oma en aan
Aan Moeder en aar,
Stuurt Sint dit jaar
Een mooie handsch
Van
GEN. CRC