Wat het Buitenland ons in
1938 bracht.
VAN VESSEM
3
Donderdag 29 December 1938
HjjEVROUW
OLIEBOLLEN
KLEVERPARKWEG No. 10
TELEFOON 11070
uidverzorglng
pedicure, G. A. v. d.
ilten, Sparenbergstraat
23954. Behandelt ook
iCHAPPELIJK pédicure
daad voor uw voeten
f P. Steenken (gedipl
iste), Middenweg 128rd
■Nrd.
J. MOOLHUFZEN, ex-
Bata, electr. behand.,
systeem. Gasthuissingel
ilef. 17882.
>ZE VOETVERZORGING
I. gedipl. Pédicure. Mevr.
van Leeuwen-Hendriks
nstraat 7, b. d. Hyac. laan.'
JE BEAUTé. Dames, be-
jdig voor de feestdagen
;fbeh. f 1,50. Masker plus
Prima praenaraten
prijzen. Mevrouw Mei-
anckhorstlaan 12; Tel
smstede.
v. tol, med. gedipl.
pedicure, Voetmassage
istiek. Gedipl. manicure.
weg 112; Tel. 22146.
r v. Ziekenfondsleden:
idd. 25 uur f 0.50 per
ng.
Huisdieren
LIEFHEBBERS. Vogel-
inden- en kattenbrood,
ikelen, tropische vis-
op volle zang. Grii-
taartpapegaaien. Gebr.
Naturalisten, Jacobijne-
4-16. Tel 13265.
verpleging, wasschen,
trimmen enz. Kennel
Amsterdamschevaart
.4479, Haarlem.
1 „WILDZANG" heeft
ie terriers te koop met
zwart, zeer mooi, bekr.
'evens Schotsche- en
terrier, reu, beschik-
plukken alle rassen ky-
iuist. Ook knippen.
t 122, Haarlem. TeL
TE KANARIE met volle
anaf f 2,75, Parkieten,
-t- P. P-, alle andere kl.
Zebravinkjes f 2,p. p.
llectie Kooien, Stan-
laria, enz. enz. Zie voor
bieding onze andere
C. van Nikkelen Kuij-
irweg 34 C, Telefoon
KLEIST heeft voor de
nog aardige hondjes te
.•aartpad 206, Haarlem-
15858.
N-KERSTVACANTIE.
ckel heeft gelegenheid
len en pension te ne-
ia voeding en liefder.
rw. vertrekken. Soen-
Tel. 17810. Trimmen
riers.
/oeding
JOMEN EN ZN., poe-
aat 39, tel. 10153. Oud
oeter Wild.
NIEUWE GEMAR.
or reclame per flesch
10 cent. Vischhandel
eitzstraat. Filialen:
20, Tel. 10330, en
Istraa! 1, Tel. 23009.
DEL. Hazen, Faisan-
n. Braad- en Soep-
linkonijnen. Konij-
gels. H C. van Oort
elstraat 10, Haar-
11434. Gevestigd
pisch. Vischhandel
:str. Filialen: KIoos*
10330 en Hooger-
Telefoon 23009.
fijnste nieuw»
t. p. st„ 6 25 ct.
Koning, Reitzstraat.
iosterstraat 20, Tel.
igerwoerdstraat. Te-
ieste kwaliteit
e laagste prijzen C.
ihal Kloosterstr. 20,
Hoogerwoerdstraat,
:rsche wildko-
ipen 40 cent per pd.
vanaf 0.75. Eenden,
0,70 enz. Wagenweg
ADRES voor aard-
ten en fruit is Piet
ïndaalscheweg J3"
Ook het afgeloopen jaar heeft weer,
evenals de beide voorafgaande, ge
heel in het teeken gestaan van den
strijd om een nieuw evenwicht der
krachten, die zoowel in West als in
Oost ten deele met diplomatieke, ten
deele met militaire middelen gestre
den wordt. Ook de laatste restjes van
de vredesverdragen verloren hun
kracht, in Europa verdween een staat
geheel van de landkaart, een tweede
werd sterk geamputeerd, een derde
wacht op het oogenblik hetzelfde lot,
zonder dat de wereld daarover nog
in spanning geraakt en in het Verre
Oosten verslindt de Japansche
schrokop steeds nieuwe, reusachtige
Chineesche gebieden. En nog is het
einde van den algemeenen strijd, hoe
snel wij ook leven, niet in zicht en
al evenmin is het mogelijk een alge
meen geldig oordeel over dit histo
risch gebeuren uit te spreken. Dat
zal de taak zijn van den geschied
schrijver der toekomst. De scribent
van het overzicht moet er mede vol
staan, de belangrijkste gebeurtenis
sen van het jaar in het kort te memo-
reeren, opdat bepaalde algemeene
lijnen der huidige ontwikkeling niet
uit het oog verloren worden.
Het zich ten einde spoedende jaar dan
beeft ongetwijfeld een nieuwe versterking
|van de positie der z.g. totalitaire staten
Sebracht, hoewel anderzijds, als reactie op
eze groeiende machtspositie, ook de de
mocratische mogendheden zich op hun
'kracht en rijke hulpbronnen beginnen te
bezinnen. De enorme bewapeningspro
gramma's van Engeland en Amerika be
wijzen, dat Londen, Parijs en Washington
niet van zins zijn, den driehoek Duitsch-
jland-Italië-Japan onbeperkt zijn gang te
laten gaan. Er zullen tenslotte bepaalde
grenzen getrokken worden; of deze nu bij
Tunis, Corsica, Nice of Dzjiboeti, bij
Spanje, de Oekraine of bij het requisiet,
genaamd „open deur" in China, zullen lig
gen, kan op het oogenblik nog met geen
mogelijkheid gezegd worden. Vast staat
slechts, dat een overschrijden van deze
grenzen een oorlog tengevolge zal hebben,
een oorlog, die wel is waar door geen volk
gewenscht wordt, maar desondanks zeer
wel kan uitbreken; daarover make men
zich geen illusies. De groote vraag is, of
deze grenzen, die, naar in het afgeloopen
ijaar gebleken is, zeer ver schijnen te lig
gen Oostenrijk en Tsjechoslowakije
t kunnen er van meespreken inderdaad
overschreden zullen worden. Velen zijn er
vast van overtuigd, de meerderheid echter
gelooft, dat een dergelijke catastrophe
alsnog vermeden kan-worden en tenslotte
een verzoening tusschen democratische en
autoritaire groote mogendheden mogelijk
zal zijn. De belangrijkste exponent van
deze laatste meening is de Engelsche mi
nister-president Chamberlain, die dan ook
inderdaad in dit jaar een politiek van ver-
I zoening gevoerd heeft, waarvan wel het
1 belangrijkste resultaat is geweest, dat een
lin September dreigende oorlog voorkomen
werd, zij het ook onder het brengen van
zware offers aan de zijde van het demo
cratische bloc. Ook had Chamberlains
politiek tot gevolg, dat een zekere toe
nadering tusschen Engeland en Italië
eenerzijds en Frankrijk en Duitschland
anderzijds kon worden bewerkstelligd.
Daartegenover staat echter weer, dit
Frankrijk en Italië, Duitschland en Enge
land op het oogenblik feller tegenover
elkaar staan dan ooit sinds den wereld
oorlog en dat ondanks den z.g. vrede van
Miinehen. De eenige vaste polen, waarin
in 1938 gebouwd kon worden en waarin
ook wel in de toekomst te bouwen is, zijn
de Fransch-Engelsche vriendschap aan de
eene zijde, de as Berlijn-Rome aan de
andere zijde. Om deze beide machtscentra
concentreeren zich de andere krachten,
waarbij vele verschuivingen zich hebben
voorgedaan en nog zullen voordoen. Afge
zien van de beide kernen, kan dan ook
van twee vaste bloes niet gesproken wor
den, te meer niet wijl er ook rekening
dient te worden gehouden met een niet te
onderschatten groep neutralen, voorname
lijk bestaande uit de kleine democratieën
van West- en Noord-Europa. Ook Neder
land behoort daartoe. Ook in de kleine
semi-autoritaire staten van Midden- en
Oost-Europa viel en valt een streven naar
neutraliteit op te merken, maar de groote
invloed, die de „spil" en meer in het bij
zonder Duitschland in deze gebieden van
ons werelddeel uitoefent, bemoeilijkt een
dergelijk streven ten zeerste.
Een eigenaardige positie neemt in de
Europeesche politiek dan tenslotte nog de
Sovjet-Unie in. Deze staat, die een zesde
van het grondgebied der aarde omvat,
militair verbonden aan Frankrijk en het
oude Tsjecho-Slowakije en groote belan
gen te beschermen hebbend in het Verre
Oosten, heeft in 1938, verzwakt door in
terne moeilijkheden, niet de rol kunnen
spelen, waarop hij gezien zijn positie als
groote mogendheid recht heeft. Integen
deel, bij bepaalde belangrijke gebeurtenis
sen, zooals de bijeenkomst te München,
ging men Moskou eenvoudig voorbij. Toch
valt deze staat uit de internationale poli
tiek niet weg te cijferen en ten aanzien
van de toekomst zal met Moskou zeer
zeker nog rekening moeten worden ge
houden.
Werpen wij thans, na deze algemeene
beschouwing, een korten terugblik op de
gebeurtenissen, die in het afgeloopen jaar
de aandacht op zich gevestigd hebben en
beginnen wij daartoe, met de dichtst bij
ens liggende groote mogendheid
Duitschland.
Voor onze Oosterburen is 1938, machts
politiek gezien, wel een uiterst succesvol
jaar geweest. Hitier toonde zich een waren
„uitbreider des rijks" en hij, van wien dat
gezegd kan worden dat wist Bismarck
reeds kan op de vereering van het
Duitsche volk rekenen, ongeacht het re
gime, dat hij uitoefent.
Oostenrijk viel het eerst aan den Duit-
schen drang naar expansie ten offer,
waarbij echter niet over het hoofd mag
worden gezien, dat een groot deel der
Duitsch-Oostenrijksche bevolking den
„Anschluss" wenschte. Deze „Anschluss
voltrok zich op 13 Maart, nadat de Oosten-
rijksche bondskanselier Schuschnigg, die
nog steeds een gevangene van de Gestapo
is, zijn laatsten noodsprong, het uitschrij
ven van een volksreferendum, door een
Duitsc'n ultimatum zag mislukken. Seys
Inquart, onder Duitschen druk tot opvol
ger van Schuschnigg benoemd, riep op 11
Maart de Duitsche troepen in het land, een
dag later stonden deze aan den Brenner,
Frankrijk en Engeland zagen zich voor
een voldongen feit geplaatst en Mussolmi,
die zich vroeger meermalen als bescher
mer van Oostenrijk had opgeworpen, ver
klaarde, dat hij volkomen met het ge
beurde instemde. Tert bewijze daarvan
ontving hij Hitler in Mei op grootsche wijze
te Rome, aldus de hechtheid van de as
Berlijn-Rome aan de wereld demonstree-
rend.
Lang rust gunde Duitschland Europa na
de opwindende dagen van Oostenrijk niet.
Onmiddellijk daarop werd de Tsjecho-
slowaaksche kwestie aangesneden, die de
wereld in een nog veel grooter spanning,
ja aan den rand van den oorlog zou bren
gen. In September kon men het schouw
spel beleven, dat in alle landen van Europa
uitgebreide militaire maatregelen werden
genomen en de burgerbevolking in allerijl
schuilloopgraven tegen luchtaanvallen
schiep. Gelukkig kon den dreigenden oor-!
log op het allerlaatste oogenblik door het;
ingrijpen van Chamberlain, waarop onder,
het hoofd Tsjecho-Slowakije wordt terug
gekomen, worden verhinderd, maar
Tsjecho-Slowakije zag daarbij waardevolle
gebieden aan Duitschland, Polen en Hon
garije verloren gaan. Een nieuw succes
voor Hitier, die daarna verklaarde geen
territoriale eischen meer in Europa te
hebben, wat intusschen niet weg neemt,
dat thans ook het Memelgebied op het
punt staat bij het Rijk aangesloten te
worden, waartoe het initiatief van de
Memellanders zelf uitgaat.
Slechts in de koloniale kwestie kon nog
geen succes worden bereikt, niet in de
laatste plaats tengevolge van Duitschlands
eigen houding na München. De Jodenver
volging in November verwekte in de ge-
heele wereld zoo'n beroering, dat zoowel
F.ngeland als Frankrijk verklaarden, dat
er over een teruggave der koloniën thans
niet meer te spreken was, waarbij men
zich overigens mag afvragen, of zij het
plan daartoe wel ooit gehad hebben. En-
geland staat nu eenmaal eigen gebieden
niet gaarne af, of het nu kolomen of
slechts mandaatsgebieden zijn. Wij herin
neren hier slechts aan Ceylon en de Kaap-
K°Aane'interne Duitsche aangelegenheden
in het afgeloopen jaar noemden wij reeds
de strijd tegen de Joden, die tot een ern
stig Jodenprobleem in de geheele wereld
heeft geleid. Daarnaast trokken dan nog
de buitenlandsche belangstelling de groote
veranderingen in de regeering en de weer
macht in het begin van het jaar. Von
Neurath werd als minister van buite
landsche zaken door Von Ribbentrop ver
vangen en Von Fritsch viel als leider van
het leger.
Tsjccho-Slowakije.
Was 1938 voor Duitschland een succes,
voor Tsjecho-Slowakije was het mets
minder dan een catastrofe. Bedrogen m
zijn vertrouwen in Frankrijk en Rusland,
zag het belangrijke gebiedsdeelen verloren
gain. Waar is, dat de regeermg-Benesj
vertrouwende op haar bondgenootschappen,
de onderhandelingen met de Sudeten-
Duitschers traineerde en aarzelde rech -
vaardige eischen in te t^ft
daartoe tijdig overgegaan, wellicht dat nog
veel had kunnen worden vermeden. Nu
werden de tegenstellingen tusschen Praag
en Berlijn grooter en grooter, tegenstellin
gen die ook door den door Engeland ge
zonden waarnemer, lord Runciman, met
meer uit de wereld konden worden ge
holpen. Het geduld van Berlijn raakte
uitgeput, openlijk werd met een inter
ventie gedreigd lm wellicht ware het daar
toe ook gekomen, indien Chamberlain met
over alle bezwaren heenstappend naar
Berchtesgaden ware getrokken om daar
een onderhoud met Hitier te hebben. Het
resultaat van dit onderhoud was, dat
Tsjecho-Slowakije werd aanbevolen het
Sudetenland onder bepaalde voorwaarden
aan Duitschland af te staan. Een week
later bracht Chamberlain zijn tweede be
zoek aan Hitier, ditmaal te Godesberg, dat
echter een minder bevredigend verloop
nam. Praag had intusschen gemobiliseerd,
Duitschland zond zijn troepen naar de
grens en stelde een ultimatum, een wereld
oorlog scheen voor de deur te staan. In
dezen hoogsten nood besloot Chamberlain
in overeenstemming met Daladier, Mus
solini om bemiddeling te vragen. Het ge
volg daarvan was de bekende bijeenkomst
te München op 29 September, waarbij
Hitler, Mussolini, Chamberlain en Dala
dier overeenkwamen, dat Duitschland van
1 October af het Sudetenland mocht be
zetten Voorts werd te München overeen
gekomen, dat ook Polen en Hongarije de
ontnomen deelen van Tsjecho-Slowakije,
terug zouden Krijgen.
Van dat oogenblik af was de zaak be
slecht. Zich tegen de gemaakte overeen
komst te verzetten, hadde zelfmoord be-
teekend. Voor het land was slechts toegeven
en een algeheele heroriënteering zijner
politiek mogelijk.
Aldus is het ook gegaan. Benesj trad af,
het zoo geamputeerde land werd gereor
ganiseerd en bestaat thans uit drie auto
nome deelen, Tsjechenland, Slowakije en
de Karpatho-Oekraine. Dit laatste auto
nome land wordt door de Duitschers be
schouwd als de kern van een toekomstigen
onafhankelijken Oekrainschen staat van
ongeveer 40 millioen inwoners, die zich
tot aan de grenzen van de Zwarte Zee zou
uitstrekken. Deze staat, zooals bekend een
graanschuur, rijk aan kolen, ijzer- en
mangaanertsen zou, onder een soort pro
tectoraat van Duitschland, moeten tot stand
komen ten koste van Polen en de Sovjet-
Unie. Dit heeft tot gevolg gehad, dat War
schau en Moskou aan het eind van het
jaar toenadering tot elkaar zochten en ook
vonden.
Tsjecho-Slowakije's politiek is thans ge
heel op Berlijn afgestemd en voor het
democratische bloc is dit land geheel ver
loren gegaan.
Engeland.'
Wenden wij ons thans tot Engeland, dat
op den loop der gebeurtenissen in het af
geloopen jaar zoo'n grooten invloed heeft
uitgeoefend. Wanneer men op het oogen
blik Engelsche politiek zegt, zegt men
Chamberlain. Het is, zooals reeds gezegd,
een politiek die naar verzoening streeft,
naar het wegnemen van de onrechtvaar
digheden der vredesverdragen. Daarom
moest ook, reeds in het begin van het jaar
de anti-fascistische Eden als minister van
buitenlandsche zaken vallen en vervangen
worden door lord Halifax. Of Chamber
lains politiek, die op het oogenblik op alle
fronten wordt toegepast, inderdaad de ver
wachte resultaten zal opleveren, kan nog
met geen mogelijkheid gezegd worden. Er
zijn in Engeland menschen, zooals Eden,
Churchill, Lloyd George, Duff Cooper enz.,
die beweren, dat alle concessies uit den
booze zijn, wijl Duitschland, Italië en
Japan toch nimmer te bevredigen zullen
zijn. Wanneer men Duitschlands streven
inzake de Oekraine, Italië's eischen ten
aanzien van Tunis, Corsica, Dzjiboeti en
zelfs Nice, het Japansche optreden in het
Verre Oosten- beschouwt, kan men deze
meening inderdaad niet eenvoudig van de
hand wijzen. Maar ook Chamberlain zet
niet alles op een kaart en heeft aan Enge
land het grootste bewapeningsprogramma
sinds den wereldoorlog gegeven, om op
alle eventualiteiten voorbereid te zijn. In
ieder geval is zijn opvatting juist, dat elke
poging tot toenadering moet worden onder
nomen, zoolang daartoe een mogelijkheid
bestaat.
Het pact, dat Engeland met Italië in
Maart sloot en dat thans in werking ge
treden is, bewijst in ieder geval, dat deze
politiek ook zeer wel successen kan bren
gen, al mag men de beteekenis daarvan
voorshands ook nog niet overschatten.
Frankrijk.
Voor Frankrijk was de belangrijkste
buitenlandsche politiek in 1938 natuurlijk
de Tsjechoslowaaksche crisis. Parijs had
een militair bondgenootschap met Praag
en had dhs voor de Tsjechen den oorlog
moeten ingaan, een oorlog, die in Frank
rijk alles behalve populair bleek te zijn.
De bereikte oplossing van dit geschil be-
beteekende voor Frankrijk dan ook een
enorme opluchting en daaraan heeft Dala
dier, de huidige minister-president een
groote mate van populariteit te danken,
die hij ook zeer wel gebruiken kan. Want
de sociale strijd, gepaard gaande aan be
paalde financieele moeilijkheden, heeft
ook dit jaar overleefd en eischt van de
regeering een uiterst krachtige houding.
Zooals elk jaar, zag Frankrijk ook dit
maal weer verschillende kabinetten komen
en gaan. Na Chautemps kwam Blum voor
de tweede maal aan het bewind om daarna
door Daladier te worden vervangen. Het
volksfront zag door zijn hoog opgeschroef
de eischen de gezonde deelen van het
Fransche volk tegen zich opstaan en zich
in het defensief dringen. Het beste bewijs
daarvoor is wel, dat de algemeene staking,
die tegen het einde van het jaar werd af
gekondigd, op een volslagen mislukking
uitliep en Daladier en Bonnet voor hun
financieele maatregelen in de Kamer een
meerderheid buiten het volksfront om
konden vinden.
In November vestigde de onderteeke-
ning van de Duitsch-Fransche vriend
schapsverklaring door Bonnet en Von Rib
bentrop de aandacht op zich. Aan de
waarde van deze verklaring wordt door
sommigen weliswaar getwijfeld, maar ge
zegd kan toch worden, dat zij zoo zij niet
baat, toch zeker ook niet schaadt.
Van meer belang voor Frankrijk was
overigens het bezoek van het Engelsche
koningspaar aan Parijs, dat de innige
vriendschap tusschen Engeland en Frank
rijk nog eens te meer bewees.
Italië.
Veel slechter dan met Duitschland zijn
de Fransche betrekkingen met Italië in
dit jaar geweest. Daaraan vermocht ook
het feit, dat Frankrijk tenslotte het Ita-
liaansche keizerrijk erkende en een am
bassadeur naar Rome zond, geen verande
ring te brengen.
Italië, dat steeds trouw de verschillende
Duitsche eischen gesteund heeft, maar
daarbij zelf met leege handen bleef zitten,
i schijnt thans aan de beurt te komen om
verschillende verlangens, daarbij dan
natuurlijk gesteund door de spilgenoot,
naar voren te brengen. Deze richten zich
naar is komen vast te staan in hoofdzaak
tegen Frankrijk, dat overigens ook al in
Spanje belangen heeft, die recht tegen die
van Italië ingaan. De Italiaansche eischen
heeten: Tunis, Corsica, Dzjiboeti, Nice en
.medezeggenschap in de Suezkanaal-maat-
Bestelt ook Uw
bij
Vrijwaart Uw keuken
van Rook en Walm!!
schappij. Een omvangrijk lijstje zooals
men ziet, dat zeker wel in staat is ook
het komende jaar de spanning in Europa
te doen voortleven. Over de Italiaansche
eischen zal men nog wel meer vernemen,
na het bezoek, dat Chamberlain en Hali
fax in Januari aan Rome zullen brengen,
België.
Van de gebeurtenissen in de kleinere
staten willen wij slechts op die van ons
buurland België wat nader ingaan. Met
Spaak kreeg dit land voor de eerste maal
in zijn geschiedenis een socialistischen
premier, die overigens terzijde wordt ge
staan door katholieke en liberale minis
ters. Spaak voerde overigens een zeer ge
lukkige politiek. Hij wist met steun van
den koning, België veïder naar de neutra
liteit te leiden en het van het Zuiden,
Frankrijk, naar het Noorden, Nederland,
te oriënteeren. Dat kwam tot uiting in het
bezoek, dat koning Leopold III aan ons
land bracht. Verder stemt het ons Neder
landers aangenaam, dat het in de Vlaam-
sche kwestie voor de Vlamingen iets gun
stiger is geworden, hoewel de onderdruk
king van onze stamgenooten in België op
vele gebieden nog voortduurt.
De Spaansche burgeroorlog.
Het jaar 1938 heeft niet het einde van
den verschrikkelijken burgeroorlog in
Spanje mogen brengen. Wel echter is deze
strijd vooral door Engelands toedoen veel
minder gevaarlijk voor de internationale
vrede geworden. Het Britsche plan tot
terugtrekking der vrijwilligers werd aan
vaard en inderdaad zijn zoowel Barcelona
als Franco daartoe ten deele overgegaan.
Over den oorlog zelve kan nog gezegd
worden, dat Franco na verschillende
groote successen in het begin van het jaar,
niet tot een beslissende overwinning is
kunnen komen. Op het oogenblik kan zelfs
gezegd worden, dat de beide partijen in
kracht niet veel voor elkaar onderdoen. Dat
houdt de hoop op een verzoening tusschen
beide partijen, die vooral door Londen ge
wenscht wordt, in ieder geval wakker.
De strjjd in het Verre Oosten.
China zag in den strijd tegen het over
machtige Japan opnieuw belangrijke
steden, zooals Kanton en Hankou ver
loren gaan, maar Tsjiang Kai-sjek denkt
er niet over zijn verzet te staken. Hij
heeft het centrum zijner regeering thans
nog verder het binnenland in verlegd, n.l.
naar Joennan en hoopt de Japanners ten- j
ilotte in dezen oorlog te kunnen uitputten, i
Of hij daarin zal slagen? Inderdaad doen
zich voor Japan groote financieele moei-
lijkheden voor, maar onpartijdige waar-
nemers zijn toch van oordeel, dat het land
den strijd nog minstens een jaar zal kun
nen voortzetten.
De groote veroveringen van Japan in
China hebben aan den handel der Wester-
sche mogendheden verdere zware slagen
toegebracht, zonder dat men zich daar
tegen met succes heeft kunnen verzetten.
Rusland.
Slechts een oogenblik scheen het, alsof
de strijd in het Verre Oosten een geheel
ander karakter zou krijgen, door het in
grijpen van Rusland. Dat was tijdens het
z.g. incident van Tsjang-Koefeng. Inder
daad werd in dit deel van Mantsjoerije
eenige dagen lang een formeele strijd tus
schen Russen en Japanners geleverd. Ten
slotte kon het incident echter toch nog
bijgelegd worden. De betrekkingen tus
schen de beide landen blijven echter ge
spannen en alle mogelijkheden staan hier
nog open.
In het binnenland trok de „zuivering"
van Stalin nog sterk de aandacht. Duizen
den functionarissen der regeering, van het
bestuur en van het leger werden gefusi-
leerd. Tienduizenden werden naar Siberië
verbannen.
Amerika.
Ook Amerika is in het afgeloopen jaar
gaan deelnemen aan den geweldigen be
wapeningswedstrijd, die zich op het oogen
blik in de wereld afspeelt. Dat deze be
wapening tegen de autoritaire staten is ge
richt, verheimelijkt men in Washington niet.
Voor Engeland en Frankrijk beteekent deze
jewapening een flinken steun in den rug.
Bovendien werpen de Vereenigde Staten
zich op als verdediger van het geheele
Amerikaansche continent, zooals men ook
op de pan-Amerikaansche conferentie van
Lima heeft kunnen waarnemen. Tot een
militair accoord met de landen van Mid
den- en Zuid-Amerika is het echter niet
gekomen. In het bijzonder de landen van
Zuid-Amerika onderhouden handelsbe
trekkingen met bepaalde Europeesche lan
den, die men liever niet verloren ziet gaan.
In het binnenland brachten de verkie
zingen voor Senaat en Huis van Afge
vaardigden een versterking der republi
keinen, waardoor Roosevelts New Deal
plannen ietwat in het gedrang zijn ge
komen,
t
