SPORT EN SPEL
Haarlem en de Spoorwegen
V r ij dag 6 O c to b e r 1 99 9
5
AAAAAAAAAAAAÉüL
PREDIKBEURTEN
B. V. C. „BLOEMENDAAL"
TAFELTENNIS
Korfbalclub „Sport Vereent".
LEESTAFEL
Wat men iOO jaar geleden
van een sperwer wist.
Het kauwen van WRIGLEY'S P.K.
is goed voor Uw gezondheid; het
kalmeert en voorkomt overspannen
zenuwen.
Behalve dat de verkwikkende P.K. na'eiken
maaltijd de zenuwen sterkt, bevordert het
de spijsvertering en houdt het de tanden
schoon, gaaf en sterk. P.K. kauwen is een
goede gewoonte voor jong en oud.
Koopt vandaag nog enkele pakjes en houdt
er steeds een paar bij de hand. h.t.s.
Veel genot voor weinig geld: 5 cent.
ZONDAG 8 OCTOBER 1939.
BLOEMENDAAL.
Ned. Herv. Gem., v.m. 10 uur Ds. Ch. de Beus.
H. Avondmaal.
Ned. Prot. Bond, geen dienst.
Geref. Kerk, v.m. 9 uur Prof. Dr. J. Waterink,
van Amsterdam.
V.m. 10.30 uur Cand. D. van Swighem,
N.m. 3 uur Prof. Waterink.
Radio-uitzendingen op golflengte 243.9 M.,
van de diensten te 10.30 en 5 uur.
Vrije Kath. Kerk, v.m. 10.30 uur, Gezongen H. Mis.
Woensdag, n.m. 8 uur, Vespers en Lof.
„UniveTseele Eeredienst" (Soefi-Beweging), Cen
trum Bloemendaal. Bovenzaal Vreeburg, Kerk
plein 16 te Bloemendaal.
V.m. 11 uur Spr.: Ir. J. Pool. Onderwerp: „En
daarom hebben wij den mensch grooter ge
maakt dan alle schepselen".
0VERVEEN.
Ned. Herv. Gem., v.m. 10 uur Ds. P. J. de Jong,
van Amsterdam.
SANTPOORT.
Ned. Herv. Kerk, v.m. 10 uur Ds. van Dijk, van
Bloemendaal.
Ned. Herv. Kapel, v.m. 10 uur de heer H. Las-
schuit, van Overveen.
N.m. 5 uur Ds. J. C. Aalders, van Amsterdam.
Geref. Kerk (H.V.), v.m. 10 uur Dr. J. G. Ubbink.
Doopsbediening.
HAARLEM.
Evang. Luth. Gem., v.m. 10.30 uur Ds. D. E.
Boeke, Ned. Herv. Pred. te Haarlem.
Vrije Evang. Gem., gebouw Parklaan 106, v.m.
10 en n.m. 6 uur Ds. D. J. D. du Fossé.
Zondagmorgen om 10 uur Kinderkerk.
Woensdagavond om 8 en 8.43 uur Catechisatie.
Eglise Wallonne (Begijnhof), a 20 h. (soir) Service
et Sermon présidé par Mr. Ie pasteur E. Miche-
lin-Moreau, de la Haye. 3ième collecte pour
la restauration.
Geref. Kerk (Kloppersingelkerk), v.m. 10 uur
Ds. J. W. Siertsema.
N.m. 3.30 uur Ds. C. Veenhof. Catecli. Zon
dag 22.
Geref. Kerk (Wilhelminakerk), v.m. 10 uur Ds.
A. M. Boeyinga.
N.m. 5.30 uur Ds. L. Hoorweg. Catech.
Zondag 22.
Geref. Kerk (Noord-Schoterkerk), v.m. 10 uur
Ds. C. Veenhof.
N.m. 5.30 uur Ds. A. M. Boeyinga. Catech.
Zondag 23.
Geref. Kerk (Zuid-Oosterkerk), v.m. 10 uur Ds.
L. Hoorweg.
N.m. 5.30 uur Ds. J. W. Siertsema. Catech.
Zondag 23.
Geref. Kerk (TI. V.), v.m. 10 en 5 uur Ds. G. W.
van Deth. Bediening H. Avondmaal en
dankzegging.
Remonstr. Geref. Gem., v.m. 10.30 uur Dr. A. H.
Haentjens.
12 uur Ivinderdienst in het Remonstranten
huis.
Donderdag, n.m. 24 uur, Handwerkelub in
het Remonstrantenhuis.
Theosofische Loge (Nassauplein 8), Vrijdagavond
8.10 uur de heer J. Kruisheer, van Amsterdam,
algemeen secretaris van de Theosofische Ver.
Ned. Afd. Onderwerp: „De opbouw van het
Gemeenschapsleven". Toegang vrij.
Coll. tot Verspreiding van Spiritistische Begin
selen (gebouw „Theosofia", Nassauplein 8),
v.m. 10.30 uur Wijdingsmorgen. Trance toe
spraak door Mevr. T. J. M. van Loon-Thierry.
Toegang vrij.
Rnzekruizers Genootschap (Bakenessergracht 13),
n.m. 7.15 uur Tempeldienst met lezing. Spr.:
ds hcer.T. Leene. Onderwerp: „De slachthuizen
in Caphar Salama".
Onafh. Relig. Gem. (Oranjeplein 9), n.m. 8 uur
Ds. A. R. de Jong. Onderwerp„In en boven
het stormgebied".
Ned. Ver. van Spiritisten „Harmonia" (afd.
Haarlem II, Sociëteit Ver., Zijlweg 1), v.m.
10.30 uur Wijdingsmorgen. Spr.: Mej. M.
Snoek, van Utrecht. Helderziende waarne
mingen: Mevr. J. Remmers v. d. Lans.
„Universeele Eeredienst" (Soefi-Beweging), Nuts-
gebouw, Lange Veerstraat 16, v.m. 11 uur
Spr.: Mej. C. C. Voute. Onderwerp: „Het
vinden van God'
Maandag, n.m. 8.15 uur Lezing door Mevr.
K. Blaauw. Onderwerp: De mystieke beteeke-
nis van de klassieke sprookjes
AERDENKOUT.
Rclig. Gem., v.m. 10.30 uur Dr. W. Banning;
Dir. Woodbrookers in Holland, Bentveld.
ZANDV00RT.
Geref. Kerk (II.V.), v.m. 10 en n.m. 5 uur Ds. P-
van der Vloed.
BLOEMENDAAL—D.W.V.
DWV bleek over een prachtige ploeg te be
schikken. De spelers hadden een betere opvat
ting van hun taak en speelden zeker een klasse
beter dan de Bloemendalers. Na 10 minuten
spelen werd Koelemy reeds gepasseerd. Ondanks
het zwoegen der achterhoede van Bloemendaal
kwamen de DWV-aanvallen veelvuldig terug en
werden na kleine tusschenpoozen de stand op
30 gebracht. Jammer dat onder deze omstan
digheden eenige Bloemendaalspelers zich de luxe
veroorloofden, meer als toeschouwers dan als
spelers te fungeeren. In het andere geval had
Bloemendaal stellig een gunstiger resultaat be
reikt.
Ondanks een 30 achterstand is het toch niet
noodig den moed te laten zakken, en zich verder
niet meer in te spannen. De taak der overige
spelers wordt daardoor terecht onnoodig ver
zwaard. Na de rust gaf Bloemendaal beter partij.
Het spelpeil zakte aanmerkelijk, omdat DWV
hun aanvallen een weinig slordig afwerkten. Op
regelmatige wijze werd de score tot 50 opge
voerd. Bloemendaal mag in de komende wed
strijden zeker wel uit een ander vaatje tappen,
wil ze een dragelijk figuur in deze competitie
maken. In de eerste plaats moet iedere speler
zich voor de volle 100 procent geven!
Programma voor Zondag a.s.
Bloemendaal 2VI. Vogels 2. Thuis om 10 uur.
H.T.T.C. „SHOT".
Speellokaal: Hotel „Vreeburg", Kerkplein,
Bloemendaal.
Speelavond: Vrijdag van 7.3010.45 uur.
Secretaris: G. J. Waanders, Boschlaan 29,
Bloemendaal.
De onderlinge competitie is nu bijna ten
einde en eerstdaagsch zal de team-commissie
de teams voor het komend seizoen hebben
samen te stellen. De stand der onderlinge com
petitie is sinds verleden week niet veel meer
gewijzigd en veel wijzigingen zullen er ook wel
niet meer in komen.
Er zij verder apg medegedeeld, dat de nood-
competitie der N.T.T.B., Afd. Haarlem, 30 .Oct.
1939 een aanvang zal nemen.
Pogingen zijn er in. het werk gesteld om
Shot I, ondanks degradatie verleden jaar, in de
lste klasse ingedeeld te krijgen. Hier bestaat
wel eenige kans op, daar reserve-teams van
andere vereenigingen zich teruggetrokken heb
ben bij gebrek aan spelers.
Hieronder vermelden wij nog even de stand
der eerste tien in de onderlinge competitie der
H.T.T.C. „Shot":
Sp. .39/'39
Naam Gesp. Gew. Verb Pnt. Gem. in team
A. v. d. Giezen 16 15 1 15 0.94 2
W. Traksel 14 13 1 13 0.93
G. Waanders 15 12 3 12 0.80 2
P. Zalm 15 12 3 12 0.80 5
J. Potharst 7 5 2 5 0.71 5
H. Veldkamp 15 10 5 10 0.67
Jn. Meij 10 6 4 6 0.60 3
J. Sonneborn 16 9 7 9 0.56 3
G. v. Franken-
huysen 15 8 7 8 0.53 1
H. Kolk 14 8 6 8 0.51
BLOEMENDAAL SANTPOORT.
Seer. Bruno Klauwerstraat 5, Santpoort (st.)
Gespeeld Zondag 1 Oct.: S.V. IZuiderkwar
tier I 13; Amsterdam noordS.V. II 40;
S.V. 3Oosterkwartier 4 14; S.V. aOoster
kwartier a 13.
Te spelen a.s. Zondag 8 Oct.: Allen Weerbaar 1
S.V. 1 2 uur; S.V. 3Meerlebosch 3 2 uur;
S.V. bMeerlebosch d (adsp.) 10 uur.
Aangenomen als adspiranten: W. Menet en J.
Schol. Voorgesteld door de adspiranten-commis-
sie als adspiranten: G. Mats, Steenbokstraat 22,
Haarlem (N.) via Suze de Liefde en C. Daernen,
Kruidbergerweg 49 Santpoort (dorp) via de
Prop. Commissie.
RUITEN ZIJN TROEF!
Wij hebben het niet over bridge of over andere
kaartspelen, maar bedoelen slechts, dat geruite
stoffen dezen winter tot de lievelingsstoffen van
de mode zullen behooren.
In het Octobernummer van Beyer's Mode für
Alle vinden wij vele aardige modellen, geschikt
om van „een ruitje" gemaakt te worden.
Zooals de omslag al aangeeft, valt de nadruk
in dit nieuwe nummer op de mantel. Geen won
der, want dit kleedingstuk behoort in het komen
de seizoen tot een van de onmisbaarste onder-
deelen onzer garderobe. Zoowel gekleede als
sportieve, getailleerde of wijde modellen zijn
vertegenwoordigd. Wat de bontgarneering be
treft, de sportieve modellen zijn in het geheel
niet met bont gegarneerd, terwijl de gekleede
mantels voorzien zijn van mouwen en passen van
kortharig bont of van groote bontkragen.
Vanzelfsprekend zijn de japonnetjes niet ver
geten. Men vindt modellen voor alle tijdstippen
van den dag. Voor 's morgens eenvoudige model
len, gegarneerd met kleurige shawltjes of onbe
rispelijke witte piqué-garnituurtjes; voor
's middags gekleede modellen met wijde rokken
en wijde mouwen en voor 's avonds elegante,
lange japonnen met plissé, inhaalsels en drapee
ringen.
Bovendien zijn, zooals gewoonlijk, de patronen
van alle modellen op de raderbladen gegeven.
Beyer's Mode für Alle is te verkrijgen in de
boekhandel of bij de Beyer's depóts, waar men
tevens de bekende Beyer-patronen kan koopen.
Voelt U zich zenuwachtig en
gejaagd, overspannen, uzelf
tot last en moeilijk voor Uw
omgeving? Neem dan direct
'n"AKKERTJE"en ge voelt een
weldadige rust over Ukomenl
AKKERTJES kalmeeren, door
hun bijzondere samenstelling
als regel reeds binnen een
kwartier het overprikkelde
zenuwstelsel en Ge voelt U
als na'n verkwikkende slaap.
"AKKERTJES" bevatten géén
verdoovende bestanddeelen
en ze zijn niet schadelijk.
tegen hoofdpijn, pijnen, koorts, kou.
Doos: 13 stuks - 12 stuivers2 stuks - 2 stuivers.
In het „Nederlandsch Magazijn" van 1836
troffen wij bijgaande interessante beschrijving
van den sperwer aan, den sierlijken roover, die
vooral nu in den trektijd ook onze streek bezoekt.
Moge hier en daar een onjuiste conclusie ge
trokken zijn, in het algemeen blijkt uit dit
stukje, dat de kennis van de vogels vöör 100
jaar niet gering was.
„Er zijn weinige bewoners van het platte land,
die niet in de gelegenheid zijn eenen vogel te
zien van ongeveer eenen voet lang, met gebogen
platten snavel, met tot aan de oogen gespleten
bek, scherpe klauwen en bruine en geelachtige
vederen. Zijne uitgestrekte vleugels zijn twee
voet breed, en gesloten zijnde bereiken zij nog
te nauwer nood de helft van zijnen ronden staart.
Deze vogel, in zijne lage en horizontale vlugt,
werpt zich met pijlsnelheid van ter zijde op een
arm dier, waarvan hij zijne prooi maakt; deze
vogel is de Sperwer. Somtijds vliegt hy te voor-
schyn van uit het digte gebladerte eens booms,
waarop hy zich, als een loerende dief, verborg
om zyne slagtoffers te wachten; want daar de
inrichting zyner vleugels hem niet veroorlooft
hoog te vliegen, is hy dikwijls genoodzaakt zyne
toevlugt tot list te nemen om zynen buit te van
gen, dien andere roofvogels byna loodregt uit de
hoogte aanvallen. Deze dubbele wyze van jagen
houdt den Sperwer verwyderd van de velden,
waarop volstrekt geene boomen groeijen. De die
ren, welker dwingeland hy is, zyn voornamelijk
de patryzen, konynen, veldmuizen, ratten enz.
Ook valt hy duiven aan, wanneer zy van haren
troep gescheiden zyn; en rigt eene verwoesting
aan onder de vinken en andere kleinere vogels,
die des wniters troepsgewyze leven.
Men verwart dikwyls den havik en den Sper
wer, als tot ééne klasse behoorende; en met der
daad vertoonen die beide vogels uitwendig
slechts weinig verschil. De havik is wel grooter
dan de Sperwer, doch is hem volkomen gelyk
in zeden en natuurlyke gewoonten en onder
scheidt zich, even als hy, onder alle roofvogels,
door de weinige lengte zyner vleugels. En tus-
schen de twee soorten bestaat nog bovendien deze
gelykheid, dat het manetje kleiner dan het wyf-
je is. De havik is echter moeijelyker te temmen;
hy is wild en bloeddorstig in evenredigheid zy
ner kracht, en wanneer men hem in vryheid
iaat by eenige valken, dan zal hy zeer zeker
den een' na den anderen dooden. Hy ontziet zich
niet om de duiven en hoenders aan te vallen;
maar hy schijnt de voorkeur te geven aan veld
muizen en kleinere vogelen. Met de meeste gre
tigheid werpt hy zich op bloedend vleesch. Ove
rigens valt hy zynen buit op dezelfde wyze als
de Sperwer aan, en beide pukken, ontleden en
vreten zeer snel de vogelen, welke zy bemag-
tigd hebben; de muizen slikken zy geheel in en
spuwen daarna het vel opgerold weder uit.
Gedurende het grootste deel van het jaar hou
den zich de Sperwers en Haviken in de bos-
schen op; waar zy, op de hoogste boomen, een
nest bouwen, waarin het wyfje van vier tot vyf
eijeren legt. Somtyds zyn de nesten op oude
bouwvallen of steile rotsen gebouwd. Niet dan
in den zomer en in het najaar verspreiden zich
de Sperwers over de velden, en men ziet hen
veelal alleen, hoewel byna altyd het mannetje
en het wyfje op weinig afstands van elkander
zyn, en op verschillende boomen zitten om
elkander niet te benadeelen. Echter ontmoet
men somtyds gansche gezinnen, die te zamen
jagt maken; maar deze vereenigingen hebben
alleen plaats tydens de eerste jeugd der jon
gen, die alsdan nog van hunne ouders leeren
moeten, op welke wyze zich hun onderhoud te
verschaffen. Het is alsdan een werkelyk onder-
wys in moord en roof.
De sperwer is over byna alle deelen des aard-
bols verspreid. Hoewel zyn eigenlyk verblyf
Europa is, vliegen echter velen de zee over om
den winter in zachtere luchtstreken door te
brengen, en daar zy op deze togten zwakkere
vogels ontmoeten, die hun tot buit verstrekken,
geven de zeelieden in de Middellandsche Zee
hun den naam van zeeroovers. Ondanks hunne
stoutheid en hunnen moed, kan men hen ge-
makkelyk temmen en tot lyster wachtel- en
patrysjagt afrigten. De gulzigheid des Sperwers,
die hem zoo geducht maakt voor deze weer-
looze dieren, is dikwyls oorzaak van het verlies
zyner vryheid, daar zy het middel gemakkelyk
maakt om hem in de netten te lokken, die voor
eenvoudige musschen gespannen zijn.
(Vervolg.)
Gedurende de maanden November en December
heeft het aantal reizigers op den spoorweg van
en naar Haarlem 28191 bedragen en de op
brengst aan reizigers en goederen 1.404.893. In
't geheel waren op dien weg vervoerd 77.703
reizigers met een opbrengst van 41.765,19. Be
gin Januari lezen we van een incident. De spoor
trein, die op 7 Januari om 9 uur in den morgen
van Amsterdam naar Haarlem was voltrokken,
heeft tengevolge van een ongemak aan den
stoomwagen den tocht niet verder dan tot Half
weg kunnen voortzetten. De meeste reizigers
kwamen toen met gewone rijtuigen te Haarlem
aan. Met behulp van een andere locomotief, die
uit Amsterdam ontboden was, is de trein toen
omstreeks elf uur te Haarlem aangekomen. De
reizigers, welke met den trein van 10 uur uit
Haarlem hadden moeten vertrekken, konden
daardoor eerst bij twaalven hun reis beginnen.
Het reizigersaantal groeide intusschen steeds. In
Januari 1840 werden niet minder dan 12.008
reizigers vervoerd en bedroeg de ontvangst
wegens reizigers en goederen 6093. Zoo zagen
evenwel de schippers der trekschuiten hun
broodwinning verminderen. Met goedkeuring der
Edelachtbare Heeren Burgemeester en Wethou
ders van Amsterdam en Haarlem zouden de be
doelde schippers gedurende Februari en „tot
nadere advertentie" varen als volgt.
Van Amsterdam (Haarlemmerpoort) voormid
dags 7, 9 en 11 uur, namiddags 3, 5 en 7 uur.
Van Haarlem 5, 7 en 9 uur voormiddag en na
middags 12, 4 en 7 uur. De geregelde dienst om
het uur was dus al uit. De vracht bleef 30 centen
in het ruim en 45 cent in de roef.
Geen wonder ook, dat we tegen Maandag 23
Maart 1840 des middags ten 12 ure te Amster
dam aan de werf van de Haarlemmer jaag
schuiten, buiten de Haarlemsche poort zien aan
gekondigd den verkoop van 9 stuks jaagschuiten
nrs. 1, 9, gediend hebbende in het veer tusschen
Amsterdam en Haarlem. Ze lagen aan bovenge
noemde werf. De verkoop had plaats ten over
staan van een daartoe benoemden beambte.
15 Maart 1840 werd die verkoop nog eens aan
gekondigd, maar. nu met de vermelding „onder
approbatie van de Edele Achtbare Burgemeester
en Wethouders der stad Haarlem, maar thans op
Dingsdag den 24sten Maart en om contant geld,
maar ze waren dan ook „zeer goed". Toch bleef
ook de diligencedienst concurreeren, 26 Maart
1840 annonceerde de Diligencedienst L. van
Kappen Jr. en D. W. Veldhorst, dat, te beginnen
van primo April, de postwagendienst van Am
sterdam zou vertrekken om 7 u., 1 uur, 4.30 en
9.45 uur en van Rotterdam uit om 5.30, 11 uur,
2.30 en 11 u., overrijdende in circa 7.30 uur.
(Onze electrische treinen in 1 u. 15 min.) Op
eersten Pinksterdag van 1840, 9 Juni werden
„over den ijzeren weg 5200 en tweeden Pinkster
dag 9000 personen vervoerd. We releveerden al
de aanvraag om concessie tot verlenging van
den spoorweg. Welnu, 30 Juni kon de Raad van
Administratie der HIJSM melden, dat de Koning
die concessie 21 Juni definitief had verleend. De
spoor zou dus worden doorgetrokken naar Rot
terdam. Maar nu moesten er natuurlijk opmetin
gen worden gedaan; en daarvan maakten B. en
W. van Haarlem deze concessie nog eens aan de
burgerij bekend met uitnoodiging „om de be
ambten, belast met de voorbereidende werk
zaamheden, den vrijen toegang tot alle die pun
ten te verschaffen alwaar bakens of afpalingen'
behooren gesteld te worden. Gevende Hunne
Edel Achtbare wijders aan de belanghebbenden
kennis, dat alle onverhoopte schade aan eenig
bijzonder eigendom daardoor te veroorzaken,
door gezegde maatschappij (Hollandsche IJzeren
Spoorweg Maatschappij) zal worden vergoed."
B. en W. voornoemd, C. J. de Bruin Kops, H. J.
Gorlings.
21 Juli 1840 werd op de spoorbaan Haarlem
Amsterdam beproefd de stoomtrekker genaamd
de Amstel, vervaardigd in de fabriek van den
heer Vermeer te Amsterdam. Deze .proef viel
gunstig uit. Een nieuw klein ongeval werd 6
Augustus 1840 vermeld. De trein, die om half
vijf uit Amsterdam was vertrokken, kreeg ver
traging tengevolge van een belemmering in de
werking van den stoomtrekker (locomobiel de
Leeuw). Het gebrek werd gelukkig spoedig ver
holpen. Maar door het verbruik der steenkolen
ontstonden ook cokes en sintels. Niet minder dan
800 mud lag begin van October 1840 aan de
Haarlemmer Trekvaart bij Sloterdijk opgehoopt.
Inschrijvingsbiljetten moesten 15 October aan
het hoofdkantoor, Heerengracht 80, Amsterdam,
worden ingeleverd. Een ander levensteeken zien
we ook in het laatst October 1840. Natuurlijk
eischt de baan onderhoud. Schroeven en biels
moeten vernieuwd worden. Daarom noodigt de
Raad van Administratie de gegadigden op
Woensdag 13 Januari 1841 des middags ten 12
ure in het Wapen van Amsterdam, buiten de
Haarlemmerpoort te komen. Daar toch, zou, ten
overstaan van notaris mr. J. Commelin worden
aanbesteed het leveren van 600 tonnen wits en
12 tonnen houtschroeven. Het bestek in het be
kende hoofdkantoor ter inzage bij het Konings
plein, ook aan de beide stations en de voornaam
ste logementen van Amsterdam, Haarlem, Den
Haag en Rotterdam, terwijl de ingenieur-direc
teur F. W. Conrad bereid was inlichtingen te
geven.
Een andere aanbesteding zou 24 Maart 1841
in hetzelfde koffiehuis plaats hebben en wel bij
inschrijving en opbod ten overstaan van den
zelfden Amsterdamschen notaris Commelin. Het
ging nu over „het maken van een gedeelte van
den aarden baan behoorende tot de tweede sectie
van den ijzeren spoorweg Amsterdam—Rotter
dam en strekkende van het station Haarlem (nu
centrale werkplaats) door de stad tot aan de
Brouwersvaart. Bestek en teekening lagen weer
op de genoemde plaatsen ter inzage, terwijl be
halve de ingenieur-directeur F. W. Conrad, ook
diens adjudant C. C. van Hart te Bennebroek, tot
inlichtingen bereid was.
Geen nadruk. (Wordt vervolgd)
