BALM
OÊ WACHT
„Hartelijk dank voor
J. F. KROONE
33e Jaargang - No. 28
Vrijdag 8 December 1939
Oplaag 7800 Ex.
Algemeen Weekblad voor Bloemendaal, Overveen, Aerdenhout, Bentveld, Vogelenzang,
Heemstede, Haarlem (Kleverpark en Ramplaankwartier) en Santpoort-Station
ADVERTENTIEN
ABONNEMENTEN
Gravin P. van Heerdt tot Evers-
berg—Quarles van Uïford f.
KDflDCTCM gedipl.masseur
DUnO I LH heilgymnast
popellaan 3 - tel. 22734 bloemendaal
Teraardebestelling R. Baas Azn
GEVONDEN:
Sinterklaas is vertrokken
HET
DAALSCH WEEK
Advertentiën per regel f 0.15
KRUIDNOTEN, kleine advertenties 4 regels f 0.35
by vooruitbetaling. Elke regel meer t 0.10.
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
Bureau voor Redactie en Administratie en Advertentiën:
KORTE KLEVERLAAN 64, BLOEMENDAAL
Telefoon 23453 Postgiro No. 191387
Tuinaanleg Vaste Plantencultuur
.Telefoon 14423
Woonplaats: Oranje Nassaulaan fi, Overveen
Kweekerijen: Bl.daalscheweg'en Dompvloedslaan
Op wacht! Tot na den oorlog! En dan!
In deze acht woorden liggen twee groote vraag
stukken. Hun oplossing zullen zij vinden op het
tijdstip, dat wij nu nog niet kunnen bepalen,
maar vóór dat tijdstip moeten wij met hun op
lossing gereed zijn.
Het eerste vraagstuk betreft onze zgn. onzij
digheid of neutraliteit en luidt: hoe bewaren wij
als volk onze vrijheid en zelfstandigheid, ons
hoogste goed tot op den dag der vredessluiting
(min. van Kleffens)?
Het tweede vraagstuk luidt: Welke nieuwe
rechtsorde der volkeren hebben wij helpen voor
bereiden om in te treden bij die vredessluiting?
Het eerste vraagstuk vindt zijn oplossing van
dag tot dag in onze aaneengeslotenheid, ons vol
houden en doorzetten in een neutraliteitspoli
tiek, waarover eenstemmigheid bestaat.
Het tweede vraagstuk kan tot op het tijdstip,
dat wij noemden alleen theoretische worden be
handeld.
„Op wacht"!
Onder dezen titel en onder die andere „na den
oorlog", stellen wij ons voor met onze lezers ge
regeld over beide vraagstukken van gedachten
te wisselen. Wie van hen wil mede spreken zen-
de ons zijn (hare) gedachten toe. Wij zullen ze
invlechten in de onze.
Op Wacht!
De bodem van ons volksbestaan daalt iedere
200 jaar één meter. Afzienbaar is dus de tijd
waarna de zee rondom het Gooi zal staan tegen
de hooge Veluwe op. Het dichtst bewoonde en
daardoor meest ontwikkelde gedeelte van ons
land wacht dus nog maar een betrekkelijk kort
bestaan. Het daarop thuis hoorende volk heeft
zoolang dit duurt een stijgende verantwoorde
lijkheid van zelfhandhaving, cultureele ontwik
keling en mogelijkheid om zijn cultuur aan an
deren over te dragen. Cultuur is harmonische
ontwikkeling naar het materieele èn het spiri-
tueele, naar stof en naar geest in onderling ver
band en samenhang.
Alleen een cultureel beduidend volksbestaan
is de moeite van te leven en geleefd te worden
waard.
Alleen voor zulk een volksbestaan kan de
moderne mensch aan arbeiders, denken, zich
schrap zetten, desnoods zich met oprechte
vreugde offeren. Hoe staat dat met ons?
De Nederlandsche viee-admiraal, die in deze
dagen een nieuwe onderzeeboot te water hielp bij
de Rotterdamsche Droogdokmaatschappij be
ëindigde zijn, het oorlogstuig wijdende toespraak
ongeveer aldus: „Het materieel (lees: het mate
riaal) der Nederlandsche marine is door
gaans voortreffelijk'. Hij kan het weten.
Wij Hollanders of Nederlanders, zijn er niet
hoogmoedig op, want degelijkheid is plicht, maar
er zijn meer materieele dingen in Nederland, die
in den regel voortreffelijk zijn.
Maar hoe staat het met ons naar den geest?
Zouden wij de geestelijke mondvoorraad, den
geestelijken groei, de geestelijke vruchten van
onszelf en onze landgenooten ook in den regel
voortreffelijk durven noemen? Die vraag te
stellen is aarzelen om haar zoo dadelijk te be
antwoorden.
Wij geven elkaar bloemen en vruchten van
eigen bodem en genieten er dankbaar van, onze
jongens laten zich, Vi gedwongen, 3/i vrijwillig
mobiliseéren om ingesteld te worden op het
vreeselijkste wat in de samenleving bestaat, den
medemensch te dooden, misschien wel naar twee
kanten, maar kunnen wij wel vredelievend
samenleven, willen en vermogen wij elkaar in
vrede te verstaan?
Op wacht! 't Is nu geen tijd voor dergelijke
vragen, die niet direct bevestigd kunnen wor
den met een oprecht „ja". En toch!
Wij moeten elkander juist in dezen tifd van
dag tot dag dieper leeren kennen en verstaan.
Opdat men overal waar rede heerscht onze ge
meenschappelijke stem zal kunnen verstaan, ons
inzicht, ons begrip zal leeren kennen, onzen wil
zal loeren eerbiedigen.
O schoone Nederlandsche taal, welk prachtig
gevaarloos harnas en lans, veldkijker, vliegtuig
en geweer, mijn en kanon, schuilkelder en inun
datie, welk heerlijk verkeersmiddel horizontaal
en verticaal, welk een heerlijke brug verschaft
gij ons om geestelijk één te zijn!
Dit in het algemeen.
De volgende week in dit verband iets over een
ernstig, verkeerd taalgebruik bij ons inheemsch.
N.B. Den belangstellenden lezer geven wij den
raad dit artikel te bewaren. Anax.
Abonnementen bij vooruitbetaling l 1,— per half jaar.
Abonnementen kunnen steeds ingaan, maar zijn ver
bindend voor het loopende halfjaar.
Losse nummers f 0.05
blWoensdag j.l. vond op de algemeene' be
graafplaats te Bloemendaal de teraardebestelling
plaats van wijlen Gravin P. van Heerdt tot Evers-
bergQuarles van Ufford, die Zaterdag j.l. in
den ouderdom van 77 jaar te 's-Gravenhage
overleed.
Gravin van Heerdt heeft een groot deel van
haar leven gewijd aan het vredeswerk, waarvoor
zij een onvermoeiden strijd voerde onder de leus
„Recht boven Macht." In woord en geschrift,
ook op het publieke terrein, heeft zij gepoogd
deze leus ingang te doen vinden, zich daarbij
speciaal aangetrokken gevoelende tot de jeugd.
Als lid van het hoofdbestuur der vereeniging
voor Volkenbond en Vrede, had zij zitting in
de Jeugd-onderwijs-commissie, de Commissie
voor Moeders en Opvoedsters, en de Commissie
voor Kindervredeslectuur dier vereeniging. Haar
bijzondere zorg ging voorts uit naar het jeugd
blad „Jeugd en Wereldvrede", dat in verschei
dene talen getuigenis aflegde van haar bedoelin
gen.
Gravin van Heerdt heeft verschillende func
ties vervuld, o.a. als lid van het hoofdbestuur
van den Bond voor Vrouwenkiesrecht, lid van
den Anti-Oorlogsraad; lid van het hoofdbestuur
van de Liberale Staatspartij en van het hoofd
bestuur der vrouwengroep dier partij.
De teraardebestelling.
Onder de talrijke aanwezigen die de laatste
eer aan de overledene bewezen, merkten we op:
den heer H. Ch. G. J. van der Mandere, secreta
ris van de vereeniging voor Volkenbond en Vre
de; mevrouw M. van der Colk-Schmidt namens
den Alg. Ned. Vrouwenbond; mevr. wed. Ds. A.
Klaver-Oudshoorn te Haarlem namens de groep
Nederland van de Union Mondiale; mevrouw
Mr. E. A. J. Scheltema Conradi namens het
hoofdbestuur van de Liberale Staatspartij; me
vrouw J. Meyer-Rummelhoff te Amsterdam na
mens het hoofdbestuur van de vrouwengroep der
Liberale Staatspartij; mevrouw L. Romeijn-
Tuckermann te 's Gravenhage namens het hoofd
bestuur der Commissie voor Moeders en Op
voedsters en mevrouw A. M. NienhuysVer-
steegh, presidente van de afd. Haarlem dezer
commissie, opvolgster van de overledene, met de
medebestuursleden mevrouw W. J. C. Blomberg-
Zeeman, mevrouw J. E. van Zwijndrecht-ter
Meulen, mevrouw G. C. Vissering-Krayenhoff
van de Leur; mej. C. Westendorp en mevr. Th. C.
Wynmalen namens de afdeeling Haarlem van
den Ned. Kinderbond; mr. D. J. van der Plaats,
oud-voorzitter der afdeeling Bloemendaal van de
Liberale Staatspartij; mevrouw W. Wijnaents
Francken-Dyserink te 's Gravenhage, en vele
anderen.
In de aula, waar het stoffelijk overschot, ge
dekt met vele bloemstukken, was opgebaard,
sprak allereerst Jhr. G. C. Quarles van Ufford,
die uiting gaf aan zijn warme waardeering voor
de groote gaven van hart en geest die de overle
dene bezat. Haar zonnige jeugd en gelukkige
eerste huwelijksjaren beloofden veel voor de toe
komst, doch helaas werden haar tegenspoed,
groote zorgen en ziekten niet gespaard. Daar
tegenover toonde zij een onuitsprekelijke energie
al Uw goede zorgen!", schreef Sint Nicolaas ons
in zijn afscheidsbrief. „Ik had allemaal tevreden ge
zichten, omdat ik dit jaar uitsluitend mijn sigaren
enz. betrok uit Uw Sigarenmagazijn Paarlberg,
Bloemendaalscheweg 119, hoek Dr. D. Bakkerlaan,
Telefoon 22628".
levenslust en opgewektheid, en de teleurstellin
gen konden haar niet ontmoedigen. Toen zij na
een twintig-jarig verblijf in Suriname weer in
Nederland terugkeerde, heeft zij haar talenten
en welsprekendheid gewijd aan de belangen van
de vrouw, van de moreele opvoeding der jeugd
en de vredesbeweging. Daarbij heeft zij niettegen
staande haar groote prestaties op philantropisch
gebied, nimmer haar plichten als vrouw en moe
der verzuimd.
Zij heeft den vrede op aarde gewild, met al
haar geesteskracht heeft zij getracht de oorlogs
mentaliteit uit te bannen, en het uitbreken van
den jongsten oorlog is voor haar een afschuwe
lijke desillusie geweest. Het is een zegen, waar
voor we God danken, dat zij niet langer getuige
behoeft te zijn van den ellendigen toestand op
deze wereld. Rust in vrede, dien vrede waar
naar ge zoo lang hebt gestreefd, aldus eindigde
spreker.
Hierna sprak mevrouw L. Romeijn-Tucker-
mann, namens de Commissie voor Moeders en
Opvoedsters, onderafdeeling der Vereeniging
voor Volkenbond en Vrede, en de groep Neder
land van de Vrouwen wereldunie voor goede in
ternationale verstandhouding.
Haar bezieling en liefde, zeide spreekster, zul
len we missen, doch we nemen ons voor haar
werk voort te zetten en tot een goed einde en
resultaat te brengen. Het was alsof haar voor
uitziende geest in de laatste jaren voelde dat de
constructie van den vrede gevaar liep.
Namens het hoofdbestuur van de vereeniging
voor Volkenbond en Vrede sprak hierna de heer
H. Ch. G. J. van der Mandere.
De overledene behoorde van de oprichting der
vereeniging af tot den kring van het hoofdbe
stuur, doch reeds lang vóór dien was zij een der
werkzame pacifisten, wat zij heeft getoond in den
tijd van den grooten wereldoorlog, die nu reeds
weer door een veel moeilijker tijd is achter
haald.
Zij heeft haar vredeswerk gedaas, met nauw
gezetheid en instelling van heel haar wezen en
haar wil. Voortgekomen uit hoogere kringen,
heeft zij gekend het „Noblesse oblige", doch bij
haar scheen het zwaartepunt immer te liggen
op het „oblige"; zij heeft haar plichten jegens
haar medemenschen vervuld tot de lichamelijke
krachten haar ontbraken. Zij is een lichtend
voorbeeld geweest dat in den kring onzer ver
eeniging niet licht zal worden vergeten.
Toen de kist grafwaarts gedragen was. sprak
de zoon van de overledene, J. H. A. W. graaf
van Heerdt tot Eversberg een woord van af
scheid tot zijn moeder en dankte voor de eer
aan haar bewezen.
blOnder veler belangstelling heeft Zaterdag
middag op de Algemeene Begraafplaats, alhier,
de teraardebestelling plaats gehad van het stoffe
lijk overschot van den heer R. Baas Az., opzichter
en oudste directeur van de N.V. Algemeene
Noord-Hollandsche Maatschappij van Levens
verzekering te Haarlem.
In de aula werd op uitdrukkelijken wensch der
familie alleen gesproken door den wijkpredikant,
Ds. Joh. C. Brussaard, Geref. predikant, alhier.
Met bijzondere ontroering staan wij hier bij
het stoffelijk overschot van den heer Baas, zeide
spreker, omdat hij die heenging verreweg de oudste
in onze gemeente was en in onderscheiding van
duizenden anderen een buitengewoon hoogen
leeftijd bereikte. Des te sterker gevoelen wij het
pijnlijk beschamende woord van den Psalmist,
dat des menschen leeftijd is als een schaduw,
dat hij ijdellieid is en niets dan een ademtocht.
De overledene bezat een schier onverwoest
bare lichaamskracht en heeft in een jarenlangen
onvermoeiden dadendrang van zijn jeugd af aan
geworsteld om door een labyrinth vau moeilijk
heden zijn doel te bereiken.' Met Gods hulp en
Diens bijzonderen zegen heeft hij van een klein
begin een groot werk tot stand gebracht, daarin
werkende zoolang het dag was. Niet alleen daar
door was hij een voorbeeld van ernstige, trouwen
plichtsbetrachting, doch hij was ook een harte
lijk meelevende vader en zorgzaam echtgenoot,
een achtenswaardige, patriarchale figuur.
Ook voor de geestelijke en eeuwige belangen
heeft hij een toegewijd hart gehad. De kerken
van Haarlem en Bloemendaal diende hij jaren
lang als ouderling, waarbij hij naast een gezonden
Tusschen St. Nicolaas en Kerstmis denkt U
toch aan ons? Er wordt dan, van 11 t.m.
16 December gecollecteerd voor ons Huis
„GROOT KIJKDUIN"
kijk op het leven, met warm gemoed de belangen
diende. Wij mogen dankbaar zijn voor wat God
in hem geschonken heeft, waarin ten volle geldt,
dat de nagedachtenis des rechtvaardigen ten
zege kan zijn.
Aan de groeve werd hierna een kort woord
gesproken door den oudsten zoon, den heer Mr.
A. R. Baas, die dank bracht voor de laatste eer
aan den overledene bewezen, o.a. aan commis
sarissen, adviseurs en het talrijke personeel van
binnen- en buitendienst, dat de plechtige teraarde
bestelling bijwoonde.
blGevonden en terug te bekomen bij:
Nieuwkoop, Noordlaan 9, een regenkapje; De
Wit, Schoollaan 5, Bennebroèk, een belastingmerk
Peper, Kostverlorenstraat 129, Zandvoort, een
vulpenhouder; Van der Bergh, Oranje Nassau
laan 177, een regenkapje; J. Termaat, Hofje van
Stoel 5, 2 wanten; Tooien, Reigerstraat 108,
Haarlem, een tasch met boeken: Zevenhuis Raap-
horststraat 35, Haarlem, een dameshandschoen;
Margadant, Rijnegomlaan 12, een halsdoek; W.
v. Ooij, Bloemveldlaan 53, Haarlen, een wantje,;
Van Laar, Joan Mauritsplein 2, een spaniel;
Tollenaar, Frans Halsstraat 3frood, een koffertje
met lijfgoed; Smits, Zijlvest 31, een sjaal; filiaal
Albert Heijn, Bloemendaal, een damesrijwiel;
Witteman, Bloemendaalscheweg 189, een kinder-
want; J. Termaat, Hofje van Stoel 2, een pet;
Hameka, Zandvoorterweg 27, een zak; M. Veen-
stra, Van Stolberglaan 9, een vulpotlood.
Politiebureau Overveen (alleen op werkdagen
van 1012 uur v.m.), kinderlaars, sok, kinder-
taschje met inhoud, tankdop van militaire auto,
vulpenhouder, halsdoek, sportkous, gewicht, hand
schoenen, kinderpantoffel.
Post Aerdenhout: zak met garneering, hand
schoen, das, nummerplaat GZ 7563.
maarBalm met zijn verscheidenheid
van de fijnste visch, is gebleven. Stel je
voor, dat Sinterklaas (zelf een groot
vischliefhebber) hem meegenomen had...!
Wij blijven dus zorgen voor fijne visch,
alle dagen, alle soorten, wat het seizoen
ons biedt. Heden aanbevolen: Stokvisch,
versche Mosseleh en schoongemaakte
Sprot of Oesters, Zeeuwsche Imperials.
De prijs is lager dan verleden jaar. Op
bellen 23280 en 't komt in orde.
