NU
1 711 7
Controleeren van
Aanslagbiljetten
LOKERSE
W. THIJSSEN Zn.
Vragenrubriek
Belastingzaken
'Beter één aannemer op hei dadan i raadpleeg een vakman i
tO brandweerlieden om t op ie oangen
ALLE BANKZAKEN
Salons de Coiffure
Wij hebben 1001 artikelen
Drogisterij Bruinsma
F. J, A. VAN RIESSEN
Uit de geschiedenis
van Rolland.
p. C. VAN GAART Zn.
»VORSTENLANDEN«
Vrijdag 20 Ju
nl 1941
S
De Twentsche Bank N.V. - Bloemendaal
PREDIKBEURTEN
Land- en Volkenkunde.
V!!!!!"!1 V
Verbindingsweg 16, Telefoon 24113
Belasting-Adviesbureau
NoordJaan 4 - Tel. 8579
Rijwielhandel Rolland
FOTO-EN GÊL
Boekhandel H. H. LANKAMP
voor
S. p. V.
ZONDAG 22 JUNI 1941.
èLOEMENDAAL.
Ned. Herv. Gem. v.m. 10 uur Prof. Dr. S. H. F. J.
Berkelbach v. d. Sprenkel, van Utrecht.
Geref. Kerk v.m. 10 en n.m. 5 uur Ds. J. C. Brus-
saard. Radio-uitzending op golflengte 245.9 m.
V.m. 11.14 uur Kinderdienst (geb. Vijverweg
16) o.l.v. den heer J. Hogenbirk; onderwerp:
Stephanus door steeniging g dood" (Hande
lingen 7).
Vrije Kath. Kerk (Popellaan Kinheimpark) v.m.
10 uur Gezongen H. Mis.
Woensdag n.m. 7% uur Completen en Lof.
Ned. Prot. Bond geen dienst.
OVERVEEJi.
Ned. Herv. Gem. v.m. 10 uur Ds. Ch. de Beus.
Bed. H. Avondmaal.
Geref. Kerk (hulpgebouw Croezenstraat) v.m. 10
en n.m. 5 uur Cand. D. van Swigchem.
SANTPOORT.
Ned. Herv. Gem. v.m. 10% uur Ds. R. H. Olde-
man. Lit. IV.
Ned. Herv. Kapel v.m. 10 uur Ds. A. D. Meeter
van Watergraafsmeer.
N.m. 4 i .ur Dr. A. II. Edelkoort van A'dam.
Geref. Kerk (H.V.) v.m. 10 uur de heer C. Redert
van Zeist.
AERDENH0UT.
Vereen. Relig. Kring geen dienst.
HAARLEM.
Geref. Kerk (Kloppersingelkerk) v.m. 10 uur Ds.
J. v. d. Linden.
N.m. 5 uur Ds. Boeyinga. Cateeh. Zondag 43.
Geref. Kerk (Wilhelminakerk) v.m. 10 uur Ds.
L. Hoorweg.
N.m. 5 uur Ds. Siertsema. Cateeh. Zondag 43.
Geref. Kerk (Noord-Schoterkerk) v.m. 10 uur Ds.
A. M. Boeyinga.
N.m. 5 uur Ds. L. Hoorweg. Cat. Zondag 44.
Geref. Kerk (Zuid-Oosterkerk) v.m. 10 uur Ds.
J. W. Siertsema.
N.m. 5 uur Ds. v. d. Linden. Cat. Zondag 44.
Evang. Luth. Kerk v.m. 10% uur Ds. C. H.
Brandt. Extra collecte C.C.B.
Remonstr. Geref. Gem. v.m. 10% uur Dr. P. D.
Tjalsma, Rem. pred. te Rotterdam.
Vrije Evang. Gem. Jansweg 34) v.m. 10 en n.m.
5 uur Ds. D. J. D. du Fossé.
V.m. 10 uur Kinderkerk.
Woensdag n.m. 8 uur Bidstond.
Onafh. Relig. Gemeensch. (Oranjeplein 9) n.m.
7% uur Ds. A. R. de Jong. Onderwerp: „De
zin van het gebed."
Baptisten-Gem. (geb. „Salem", Bakenessergracht
65) v.m. 10 én n.m. 5 uur Ds. L. de Haan.
N.m. 8 uur Jeugddienst.
Dinsdag n.m. 8 uur Ds. L. de Haan, Bijbel
lezing en Bidstond.
Alle-Dag-Kerk. In het koor der Groote Kerk (in
gang Klokhuisplein), Godsdienstoefeningen
eiken werkdag, behalve Zaterdags n.m. van
7 tot 7% uur. Voorgangers: Predikanten van
alle Protestantsche kerken van Haarlem en
omstreken. Deuren open 6.30 uur. Toegang
en zitplaatsen vrij.
Specialiteit in Teinture-Manicure- C0R BOS
Permanent en Postiche
Groote Houtstraat 71rood. (Ingang Gedempte
Oude Gracht), Telefoon 19157.
In Indië maakt de landbouwer nooit gebruik
van de schop of de spade, maar van de „hak"
(patjol). Is de grond heel hard, dan slaan een
6-tal mannen die hak tegelijk in den grond, om
die door wrikken los te werken. Is de grond
minder stug of hard, dan werkt ieder op zich
zelf.
Dr. H. F. TILLEMA.
(Namens het Kol. Inst. te Amsterdam)
'n Driehoekig bord (punt
naar boven) met rooden
rand is de waarschu
wing voor mogelijk
gevaar.
Rond zijn verkeers
borden, die een verbod
ol een gebod inhouden.
tSk
O
cN
Ook voor den zomerdag,
tegen zonnebrand, ter
bescherming van Uw huid
w. utcet
Pijnboomstraat 121, Haarlem-N.
Telefoon. 23834
OOK IN ABONNEMENT
Lid van den Bond van
Belastingconsulenten
Deskundige behandeling van
alle Belastingzaken
Behangerij
Stoffeerder ij
Meubelmakerij
REPARATIE-INRICHTING
komt het er dubbel
op aan, hoe uw rijwiel
gerepareerd wordt.
He adres
Ramplaan 46
Al eenige jaren bestaat er een bouwmaat
schappij „Rolland", die heel spoedig bebou
wingsplannen bij Haarlem's Raad indiende, wer
den behandeld en later in him geheel goed
gekeurd. Nu werd een paar jaar geleden aan
deze Bouw- en Exploitatie-Maatschappij twee
jaar uitstel inzake bebouwing van gronden ver
leend. Uit de bespreking in een der jongste
raadsvergaderingen bleek, dat het ging over al
dan niet demping van het Oost-Indische Vaar
tje. 't Slot was, dat wederom uitstel werd ver
leend. Zooals onze lezers zien, liggen de ter
reinen dezer Amsterdamsche Maatschappij
achter in de Leidsche Buurt bij den spoordijk.
Reeds voor een paar jaren begon de bebouwing
en zoo zijn op 't Brouwersplein nog maar een
paar hoeken bouwterrein over.
Rolland is de naam van een adellijk huis,
dat volgens Allan moet gestaan hebben in de
nabijheid van het huis van den heer Roozen
aan de Houtvaart. Deze vaart met den spoor
dijk scheiden het terrein der Maatschappij
Rolland van de bollevelden van den heer
Roozen.
De Rollandstraat hier te Haarlem, het Rol
landspad, de Rollandslaan, de Rampenlaan en
Rampen- of Brouwersvaart, zij allen herinne
ren aan de bewoners van dit aloude huis.
Het geslacht Rolland komt in 1290 reeds
onder Tetrode (oude naam voor O verveen) voor.
Blijkens het wapen was het verwant aan het
geslacht Van der Wateringhen. (Wateringen is
een dorp nabij Den Haag.) In 1324 wordt deze
adellijke bezitting weer genoemd. Graaf Wil
lem III veroorlooft dan Jan van Rolland zoo
veel van 't goed te Tetrode, dat hij van hem
te leen hield, als 60 pond waard is, als vrij
eigen te verkoopen. Later. n.l. 23 Maart 1335
wordt Willem van Spaarnwoude de bezitter.
Al het goed, dat Aernt van Rolland bij zijn
leven heeft bezeten, onder meer ook de woning
te Rolland, wordt door den Graaf aan den heer
Van Spaarnwoude verkocht. De duinbeek van
't Kolkje naar de stadssingels schijnt in dezen
tijd al vergraven te zijn tot een vaart.
We lezen althans, dat in 1392 de stad Haar
lem een keur uitvaardigt, waarbij verboden
wordt vuilnis te werpen buiten de Zijlpoort,
waar de Rampervaart (later Brouwersvaart)
het duinwater naar de stad voert. Dit geschiedt
omdat door verontreiniging van dat water voor
de „brouwneringhe" gevaar ontstaat. Wie zich
er aan schuldig maakt, betaalt voor boete één
pond en 2000 steenen. In het Repertorium der
leenen ten Rijksarchieve alhier staat o.a. „de
Hofstede van Rolland groot wezende agt mer-
gen met een camp lants daeraen gelegen de
Zuidzijde ende met noch vier mergen lants
daeraen gelegen ter Groenderbrugge ende met
noch seven mergens twee houdt lants daeraen
gelegen". Later wordt het leen grooter door
bijvoeging van eenige tienden met vier mud
gerst' uit der Monnikenland te Tessel met de
weyde der besten, die met den monde gras eten
in den houte van Haerlem en verder nog twaalf
schaar beesten, die weiden in de wildernis van
Holland (tusschen Haarlem en de duinen). Het
leenregister vermeldt, al de bezitters en de
overdrachten. We ontleenen daaraan het vol
gende.
In 1356 bevestigt Hertog Willem de lijftocht
door Willem van Spaernenwoude gemaakt op
Geertruid Gerrit Dukers dochters.
Deze Willem was waarschijnlijk een natuur
lijke zoon van den Graaf en met de weduwe
van Wouter van Rolland gehuwd.
In 1420 komt de bezitting aan IJsbrand van
Schoten; in 1582 aan de Bronkhorsten bij op
dracht van Joncvrouw Aleydt van Schoten. Als
Adriana van Bronkhorst in 1636 erfgename
harer ouders wordt, is de Hofstede „eendeels
opgetimmert, anderdeels geruïneerd".
In 14 Juli 1595 komt nu 't goed aan Frederik
Ramp als achterleen. In deze familie aan welker
naam Rampenlaan en -vaart herinnert en waar
door de oude nuizinge den naam Huis te Ramp
verkreeg, bleef Rolland gedurende vijf geslach
ten. Dan komt het aan Jean de Perou, een
koopman, terwijl in 1737 de patricische Haar-
lemsche familie van Sijpestein het m eigen
dom krijgt.
In 1744 komt Rolland aan Johan van Hogen-
dorp. Dan is het huis in volkomen verval. Spoe
dig wordt het nu gesloopt en de grond bij
gedeelten verkocht en omgewerkt tot tuin
grond. Het nieuwe tuindorp tegenover Elswout
staat ook op een deel der vroegere Rollands
terreinen.
Even gaan we naar het romantische Brou
werskolkje, dat daar met zijn kalmen spiegel
ligt te midden van zijn bemoste zoomen en van
het weelderig hout der breedgetakte boomen,
die de golvende duinhellingen bedekken. In zalig
niets doen willen wij de bladeren hooren rui-
schen, de wolkjes zien drijven en de vogels hoo
ren jubelen in de takken en de insecten zien
dansen in het zonlicht. Zoo gaarne zouden wij
van oude geschiedenissen hooren vertellen.
Maar het water zwijgt.
Alleen Hofdijk, de Kennemer minstreel, ver
gat het Brouwerskolkje niet en hij koos het
duinmeertje tot het tooneel van een zijner bal
laden „de Wapennijd".
„Op 't mosbed aan den oever" vond Ada
van Rolland, de schoone telg van het oude ge
slacht, dat op den geheel verdwenen burcht
van dien naam heeft gewoond, den verloren
geliefde, „den fiersten held der graaflijkheid",
door haar eigen broeder uit wapennijd ver
moord. De geschiedenis van het Kolkje vertelt
niets dan eenvoudige, droevige en minder dich
terlijke dingen. Zij verhaalt ons, hoe het zuivere
water dezer kolk door de Haarlemsche brou
wers, door de daartoe gegraven vaart naar de
stad werd geleid ten behoeve der talrijke brou
werijen, wanneer, het water in het Spaarne door
het inlaten van IJwater brak was geworden.
Zij deelt ons verder mede hoe dit eigenlijk
de nieuwe Kolk is, terwijl de oude Kolk veel
dichter bij de stad ligt. Daar is nu de Stads
Zweminrichting. Dan voegt de historie er aan
toe, hoe vaak de brouwers door de bleekers,
die zich langs de Rampenlaan hadden geves
tigd, toen Haarlem in 1577 weer Geus was
geworden, het water der vaart zagen bederven
en hoeveel twisten uit dezen strijd van belan
gen werden geboren.
(Nadruk verboden)
G. J. BETTINK.
PASFOTO'S
VOOR PERSOONSBEWIJZEN
volgens nieuwste voorschrift
KLEVERPARKWEG 7
SPAARNWOUDERSTRAAT
63
Vliegenkappen vanaf.45 cent
Vliegenmeppers vanaf10 cent
Vliegenvangers, Mottengas enz.
0STADESTRAAT 7 - TELEFOON 20314
Woninginrichting, Behangers en Stoffeerders
Koediefslaan.' hoek Heerenweg, HEEMSTEDE
TELEFOON 281S5
OPGERICHT ANNO 1848
BLOEMENDAALSCHEWEG 43 TELEF. 22341
BLOEMENDAAL
Wie onze kwaliteit en sorteering in inlandsche en
Import Sigaren, Sigaretten en Tabak kent, zoekt
niet meer. VOS van onds ODWEJAN
Kruisweg: 19 Haarlem Telef. No. 13287
(Bij het station)
Goed gesorteerde Boekhandel, Lees
bibliotheek en Kantoorboekhandel.
Snelle levering van elk gewenscht boek!
Fijnere Metaalbewerking. Nieuwe Werken.
Herstelwerken. Koper-Smeedwerk Vergulden,
Verzilveren. Polijsten. Bronswerk.
HAARLEM SCHOTERWEG 2 TELEF. 14240
- „verloren dagen", heette het
vroeger. Nu niet meer - nu
zijn er "AKKERTJES" I Een paar
per dag, wèg pijn en narigheidl
"akkERÏJQ
Aangezien vele vragen zich niet leenen
om in het openbaar te worden behandeld,
gelieve men bij de inzending een postze
gel voor antwoord bij te sluiten.
Duidelijk gestelde vragen en moeilijk
heden moeten geadresseerd worden aan
on3 Redactiebureau, Korte Kleverlaan
64, Bloemendaal en worden behandeld
door den heer J. W. Breet, belastingconsu
lent, Pijnboomstraat 121, Haarlem.
De antwoorden worden zoo spoedig mo
gelijk behandeld en indien niet geschikt
voor publicatie, desgewenscht geheel kos
teloos aan onze abonné's toegezonden.
Op de achterzijde der enveloppe naam
en adres vermelden, op de voorzijde
„Belastingrubriek".
De namen der vragers blijven streng ge
heim!
Werkactie
ïamenwer. ende
Patroons-Vereen
Jouwbedrijf
OMDAT HET DOOR VERWAAR-
LOOZING GEVAARLIJK VOOR
DE OMGEVING IS GEWORDEN.
