Lager Onderwijs in Bloemendaal
Het voetbalseizoen
officieel gesloten
Gedurende het jaar 1940
35e Jaargang - No. 6
Vrijdag 11 Juli 1941
ADVERTENTIEN
BUREAU: KORTE KLEVERLAAN 68, BLOEMENDAAL, TELEFOON 23453, POSTGIRO 191387
ABONNEMENTEN
Een „Vrijwilligersverbond
Nederland"
HET NEDERLANDSCH AGRA
RISCH FRONT BIJEEN
HET BLOEMENDAALSCH WEEKBLAD
Algemeen Weekblad voor Bloemendaal, Overveen, Aerdenhout, Bentveld, Vogelenzang,
Heemstede, Haarlem (Kleverpark en Ramplaankwartier) en Santpoort-Station
Advertentiën per regel 20 cent
KRUIDNOTEN (4 regels) 40 cent, elke regel
meer 10 ct. Bij contract belangrijke korting
O.A. BEVATTENDE DE OFF1CIEELE MEDEDEELINGEN DEK GEMEENTE BLOEMENDAAL
HOOFDREDACTEUR: A. VAN DER SCHOOR, KORTE KLEVERLAAN 66, BLOEMENDAAL.
Abonnementen bij vooruitbetaling t 1.— per
half jaar.
Losse nummers 5 cent.
Geschiedenis van onze geméente.
In het verslag over 1939 deelde de Commissie mede,
dat zij een enquête onder de Hoofden van Scholen
had ingesteld naar de wenschelijkheid van het
samenstellen van een geschrift, dat de locale ge
schiedenis behandelt. Uit deze enquête bleek,
dat men een werkje als bedoeld, gaarne zag ver
schijnen. Burgemeester en Wethouders is toen ge
adviseerd, pogingen in het werk te stellen om
zoo'n schriftuur tot stand te doen komen. Bur
gemeester en Wethouders hebben gemeend en
terecht naar het inzicht der Commissie dat
een werk moest ontstaan, dat op gedegen weten
schappelijk onderzoek berustte. Het college heeft
zich daarom tot de faculteit der letteren en wijs
begeerte onzer universiteiten gewend met de me-
dedeeling, dat de gemeente Bloemendaal een stu
die als bovengenoemd gaarne zag aangevat en dat
zij een belooning van f 500beschikbaar stelde
voor hem of haar, die zijn (haar) promotiegeschrift
wilde wijden aan „De geschiedenis van Bloemen
daal". Burgemeester en Wethouders verzochten de
faculteiten candidaten daarvoor aan te wijzen. Aan
dit laatste verzoek is voldaan. Uit de voorgedragen
candidaten is vervolgens Drs. P. Hoekstra aange
zocht, die zijn arbeid bereids heeft begonnen.
De heer Hoekstra is leeraar in de geschiedenis
aan de R.H.B.S. te Middelburg. Tot voor kort
was hij inwoner van onze gemeente, waar hij ook
geboren werd. De eenige door Burgemeester en
Wethouders gestelde, voorwaarde is, dat de heer
Hoekstra vóór 10 October 1943 zijn werk zal heb
ben beëindigd. Het leek het college gewenscht,
den samensteller van het geschrift in geen enkel
opzicht in zijn wetenschappelijk werk aan banden
te leggen.
Voor onmiddellijk gebruik op school zal het
werk van den heer Hoekstra natuurlijk niet ge
schikt zijn. Er zal een werkje voor direct gebruik
op school uit kunnen ontstaan, of het promotie-
geschrift zal zijn een handleiding voor den onder
wijzer, die daar uit kan putten, wat hem voor zijn
school en omgeving het beste lijkt.
De toestand en onze scholen.
Er is maar een enkele school in onze gemeente,
die gedurende 1940 haar programma in haar eigen
gebouw rustig heeft kunnen afwerken. De eene
school was korter, de andere was langer, een en
kele was bijna het geheele jaar genoodzaakt elders
onderdak te zoeken. Üat dit stoornis gaf in den
gang van het onderwijs, behoeft geen betoog. Dat
onderdak was immers voor de meesten primitief,
of wanneer het dat niet was, moest een wel aan
behoorlijke eischen voldoend gebouw door twee
scholen worden betrokken, met het gevolg, dat
de eene school 's morgens haar leerlingen ontving
en de andere 's middags. In totaal was het aantal
uren, dat de school per dag bezet was, wel groo-
ter dan in gewone omstandigheden, maar elke
school miste voor zich toch 1 a 2 lesuren per dag.
Dat hierdoor de „bijvakken", voor de vorming der
leerlingen toch veelal van zoo groote waarde, nog
wel eens in het gedrang kwamen, laat zich be
grijpen.
Men heeft dezt moeilijkheden over het algemeen
zonder morren godragen. Dankbaar gewagen en
kelen van de groote hulp, die zij van de zijde van
het gemeentebestuur (en deze lof wordt ook voor
al door het bijzonder onderwijs gebracht) en van
collega's mochten ondervinden. Deze tijd heeft
ook de menschen uit de schoolwereld, die zoo
verdeeld leek, nader tot elkaar en tot meer onder
linge waard'eering gebracht.
Ter besparing van brandstof werd op de meeste
scholen op Woensdagmiddag school gehouden en
de Zaterdag vrij gegeven. Dat heeft inderdaad een
belangrijke besparing gebracht. Ook de week
berfstvacantie leidde daartoe. In de kringen der
ouders werd deze vacantie in het late najaar
en de vrije Zaterdag in den winter maar matig ge
waardeerd, vooral in de gezinnen met veel kinde
ren. Toch moest ze genomen worden en het zal
aanbeveling verdienen ze weer te nemen, als de
omstandigheden dezelfde zijn. Het is van belang,
dat de scholen behoorlijk verwarmd worden. Zon
der die vervorming is het geven van onderwijs
onmogelijk. Schriftelijk werk kan niet worden
gemaakt, mondelinge lessen kunnen niet uren en
dagen achtereen worden gegeven. Beter is dus, als
er geen voldoende brandstof is, vacantiedagen in
te voeren, dan alle dagen les te geven met onvol
doende verwarming.
Daar Paschen in 1940 heel vroeg viel werd voor
de Openbare Scholen besloten alleen de Paasch-
dagen vrij te geven en daartegenover met Pink
steren een langere vacantie te geven. Aan de bij
zondere scholen was door Burgemeester en Wet
houders daarvan mededeeling gedaan. De meeste
hij zond ere scholen hebben echter de vacanties op
de gewone tijden doen houden en de enkelen, die
zich bij de wijziging aansloten, deden dat in het
algemeen niet met veel geestdrift. On$e opinie is,
dat hierbij de traditie een belangrijke factor is en
de meening beïnvloedt. Bij 'n zeer vroege Paschen
waardoor de vacantie reeds 21/2 maand na de
Kerstvacantie kan aanvangen, zijn de weersom
standigheden nog zelden van zulk een aard, dat
de vacantie tot een zich ontspannen buiten de
gelegenheid biedt. Een opschuiving in dit zich
wiet vaak voordoende geval van deze vacantie,
naar den Pinkstertyd, lijkt ons dan aanbevelens
waard*
Lichamelijke oefening.
Het vak lichamelijke oefening heeft zich in
groote belangstelling, vooral ook in die der over
heid, mogen verheugen. Van vrijstelling van on
derwijs geven in dat vak kan geen sprake meer
zijn. Op alle scholen moet lichamelijke oefening,
hetzij door vakleeraren, hetzij door bevoegde
klasse-onderwijzers, worden gegeven. Dit heeft in
verscheidene gemeenten groote moeilijkheden ge
geven, omdat men óf niet beschikte over behoor
lijke lokaliteiten en terreinen, óf over wel theo
retisch, maar niet practisch bevoegd personeel.
Herscholingscursussen, zoogenaamde applicatie
cursussen, werden overal in den lande georgani
seerd, waar in eenige lesen aan de klasse-onder-
wijzers oude kennis moest worden opgehaald en
nieuwe bijgebracht. Wij hebben daar in onze ge
meente geen bemoeienis mee gehad, omdat onze
scholen het voorrecht bezitten, dat de leerlingen
van het 3e leerjaar af van vakonderwijzers onder
richt ontvangen. Op een enkele school ontvangen
ook de leerlingen van klassen 1 en 2 van vakon
derwijzers les. Het ware te wenschen, dat dit
op alle scholen geschiedde. Mocht invoering van
vakonderwijs voor die klassen op bezwaren stuiten,
dan zou het toch wen^chelijk «fcijn, dat door vak
onderwijzers werd aangegeven, welke oefeningen
met deze leerlingen moeten worden verricht, dat
dus een soort leerplan dooif ter zake kundigen
werd vastgesteld. Wij kunnen onderwijs in licha
melijke oefening door toch eigenlijk half-onderleg-
den niet ongevaarlijk noemen.
Verkeersexamen.
De Onderwijs-verkeerscommissie bracht het vol
gende verslag uit van het door haar in 1940 afge
nomen verkeersexamen:
„Ook dit jaar werd evenals voorgaande jaren
een verkeersexamen afgenomen. Het examen om
vatte voor het eerst naast het schriftelijk gedeelte
niet alleen een practische rijproef, maar bovendien
een voor alle leerlingen verplichte wandelproef.
Yan alle scholen kreeg de Commissie de volledige
medewerking. Alleen het Hoofd van de St. Jozef
school te Vogelenzang berichtte, dat de leerlingen
zijner school niet aan het examen zouden mee
doen.
„Reeds eerder", zoo schrijft dit Hoofd, „deed
ik er mededeeling van, dat de tijd van het exa
men voor andere scholen wellicht een gunstige is,
maar voor mijn gchool de allerslechtste. Door de
bezetting onzer school en het gemis derhalve van
een gymnastieklokaal, moesten wegens weersom
standigheden een betrekkelijk groot aantal gym
nastieklessen vervallen. De uren, die daardoor
vrij kwamen werden hoofdzakelijk besteed aan
het verkeer. Dat vak kwam dit jaar dan ook bij
zonder goed tot zijn recht. Bovendien ben ik geen
enthousiast voorstander van examens voor jeug
dige kinderen. Alles tezamen vond ik het beter
van deelname af te zien".
Er is veel tegen deze redeneering in te brengen
en eerder deden wij dat ook reeds. Het heeft geen
zin hier de bezwaren van den heer Remmerswaal
nog eens te ontzenuwen. Wij mogen volstaan met
op te merken, dat alle andere hoofden hun volle
medewerking verleenden en dus blijkbaar een
ander standpunt innemen. Het Hoofd van de
nieuw gestichte „Koningin Wilhelminaschool" te
Ov.erveen berichtte, dat de 6e klasse zijner school
zeer klein was, dat er onder de leerlingen dier
klasse ook nog enkele leerlingen waren, die reeds
op andere scholen verkeersexamen deden en dat
het hem daarom beter leek met de deelname aan
het examen te wachten tot het volgend jaar. Wij
kunnen dat standpunt volkomen begrijpen en ho
pen, dat de kinderen dezer school het volgend
jaar aan het examen zullen kunnen deelnemen.
Het schriftelijk gedeelte van het examen werd
afgenomen op 22 April. Het practische gedeelte,
dat aanvankelijk was bepaald op 16 Mei en de vol
gende dagen, moest tengevolge van de bijzondere
omstandigheden uitgesteld worden tot de eerste
dagen van Juli. De uitreiking van de speldjes aan
hen, die voor het volledig examen slaagden en van
de diploma's aan hen, die slechts een gedeelte van
het examen hebben meegemaakt, had plaats op
11 Juli in het daartoe welwillend ter beschikking
gestelde jeugdhuis Domi aan het Zandvoorterpad.
De bijeenkomst had een prettig verloop.
Van de 361 deelnemers aan het examen legden
317 het geheele examen af, 31 alleen het schrifte
lijk en 13 alleen het practische gedeelte. Hiervan
slaagden respectievelijk 289, 28 en 10 leerlingen.
Aangemoedigd door dit succes hoopt de Commis
sie haar werk ook voor het volgend jaar weder
ter hand te nemen.
Gaarne wil zij hier haar dank uitspreken voor
de groote medewerking die zij heeft ondervonden,
in de eerste plaats van het Gemeentebestuur, dat
de noodige middelen te harer beschikking stelde
om de noodzakelijke uitgaven te bestrijden en bo
vendien van zijn belangstelling deed blijken en
voorts aan den hoofdagent De Vries, die op on
volprezen wijze het practisch examen heeft geleid,
aan zijn medewerkers, die met toewijding hun
taak vervulden, aan de hoofden van scholen, wier
medewerking op hoogen prijs wordt gesteld, aan
den Zeeeerwaarden Heer Pastoor Van Niekerk en
den Heer W. G. van Seggelen voor de beschikbaar
stelling van het jeugdhuis „Domi" en voorts aan
allen, die op een of andere wijze het werk der
Commissie hebben vergemakkelijkt.
Bij zooveel steun en belangstelling verricht de
Oom missie haar taak zoet
Deelneming aan Europee-
schen strijd tegen het
Bolsjewisme
In breede kringen der Nederlandsche open
bare meening zijn de berichten over de in de
verschillende landen van Europa gevormde vrij
corpsen tot steun aan de Duitsche weermacht en
haar Finsche, Roemeensche, Italiaansche, Hon-
gaarsche en Slowaaksche bondgenooten in hun
strijd tegen het geheel Europa bedreigende cul
tuur-verwoestende en atheïstische bolsjewisme
met de grootste belangstelling en levendige vol
doening gelezen. De oprichting van een Noorsch
legioen en een vrijcorps Denemarken hqpft bij
zonder de aandacht getrokken. Veelvuldig werd
daarbij echter betreurd, dat de actieve deel
neming van Nederland aan dezen kruistocht der
Europeesche beschaving tegen de Sovjets tot
dusver beperkt is gebleven tot enkele duizenden
enthousiaste medestrijders in de gelederen der
Duitsche weermachtsonderdeelen en dat het tot
nu toe niet tot het vormen van een gesloten
Nederlandsche formatie onder Nederlandsche
leiding gekomen is.
Naar wij thans echter vernemen, zijn in
de afgeloopen dagen in alle stilte voor
bereidingen getroffen voor de oprichting van
een eigen Nederlandsche formatie, die den
naam zal dragen „Vrijwilligersverbond Ne
derland". De vorming van een dergelijk zui
ver Nederlandsch vrijcorps staan geen moei
lijkheden meer in den weg, nu de hiervoor
noodzakelijke toestemming van de betref
fende Duitsche instanties verzocht en ver
kregen is.
Dit „Vrijwilligersverbond Nederland" zal
met medewerking van de bestaande poli
tieke partijen en van Nederlandsche officie
ren' door een reeds opgericht Nederlandsch
aanwervingsbureau georganiseerd worden.
In dit verbond kunnen mannen worden op
genomen van 1740 jaar met een mini
mum-lengte van 1 m. 65. Hun soldij als
mede de ondersteuning van eventueele
familieleden zal volgens dezelfde grond
slagen geregeld worden als bij de Duitsche
weermacht.
Aanmeldingen en inlichtingen moeten gericht
worden tot het centrale aanwervingsbureau voor
het „Vrijwilligersverbond Nederland", Stadhou
derslaan 132, Den Haag.
Zaterdag heeft het Nederlandsch Agrarisch
Front een landdag te Rolde gehouden.
Op den landdag waren o.m. aanwezig leden
van den staf van de NSB, districtsgemachtigden
en andere functionarissen. Verder de commis
sarissen van eenige provinciën. Van Duitsche
zijde waren aanwezig Landesbauernführer F. F.
Graf Grothe, General-Kommissar bei Polizei-
und Waf f en S.S. Brigadeführer Rauter, de com
missaris-generaal voor bijzondere gevallon
Schmidt, met tal van leden van hun staven.
Beauftragten van den Rijkscommissaris in tal
van provinciën.
De leider van het Agrarisch Front, de heer
Roskam, hield een rede, waarin hij o.a. zeide:
Nu zal ik u concreet zeggen, waarom wij
hier staan. De Rijkscommissaris heeft een week
geleden gesproken tot het Nederlandsche volk.
Op dezen dag en op dit uur van historische
beteekenis staat ons Nederlandsche boerendom
hier, omdat het den Rijkscommissaris heeft ver
staan.
Ik wil mij niet verdiepen in de toekomstige
staatkundige verhoudingen van Neder
land, want ik ben geen staatsman en geen politi
cus. Maar de rust, die ik in mij draag, is, dat
ik vast weet, dat deze dingen in veilige handen
zijn. Mussert spreekt de waarheid, als hij vol
komen vertrouwt op de woorden van Hitier en
ik vertrouw weer volkomen op den taaien, stoe-
ren arbeid van Mussert, die mijn leider is.
De heer Roskam wilde geen schoone fata
morgana als toekomstbeeld voortooveren. Met
nadruk wees hij er op, dat het niet gaat om de
prijzen van de artikelen, die worden voort
gebracht, maar om de grondslagen van het
leven, die vast verankerd liggen in het boeren
dom. De oude wereld van liberalisme en kapita
lisme, van democratie en klassenwaan is
voorbij. De nieuwe wereld heeft zich baan
gebroken in Europa, maar of deze nieuwe wereld
ook voor ons volk welvaart en vrede, rust en
geluk, recht en gerechtigheid zal brengen, staat
nog lang niet vast. Evenmin staat het vast,
of ons volk inderdaad als volledig en gelijk
gerechtigd zal deelnemen aan den nieuwen op
bouw. De Rijkscommissaris heeft geen blad
voor den mond genomen, want open en klaar
heeft hij het gezegd en ik herhaal zijn woorden:
„Deze gelijkgerechtigdheid hangt evenwel af
van de mate, waarin de Nederlanders zich
nationaal-socialisten betoonen". Dat wil dus
zeggen, dat onze gelijkgerechtigdheid er van af
hangt, of ons volk in volle overgave en niet
uit sleur en niet onder dwang, maar uit zelf
bewust willen en in eerlijke bedoeling
zich inset voor den wederopbouw en voor de
organisatie van het continentale Europeesche
Volkenverbond.
Daarom is het, aldus de heer Roskam, dat het
Agrarisch Front van heden af bewust de lei
ding neemt in de voedselvoorziening van ons
volk.
Ik heb het vertrouwen in mijn mannen, dat
het NAF van heden af de voedselvoorziening
zal leiden en kan leiden en dat van heden af
niets en niemand meer in staat is, om zich
tegen ons te verzetten. De machtsbevoegdheden
zullen wij krijgen, zoodra wij die noodig heb
ben, om onze taak uit te voeren.
In alle bestaande regeeringsinstanties voor
de voedselvoorziening en het pachtwezen wor
den onze menschen thans ingezet en aan onze
boeren en landarbeiders en aan allen, die be
trokken zijn bij de voedselvoorziening kan ik
meedeelen, dat van heden af elk onrecht, dat nog
geschiedt door de overblijvers van het oude
systeem, door ons zal worden uitgeroeid, want.
er zal recht zijn voor ons trouwe volk van
boeren en visschers.
Voorts sprak de heer Ruiter, voorman van
het NAF. Hij gaf een overzicht van negen jaren
boerenstrijd. Bijna tien jaar geleden bracht de
financieel nood de boeren, het eerst in Drente,
later ook in andere deelen van het land samen.
Later voegde zich hier de geestelijke nood bij,
als gevolg van de ontrechting van den agrariër
in land en volk. Jan Smid heeft in den beginne
veel goeds tegen den economischen boerennood
gedaan, doch het kon niet uitblijven, dat de
sociaal-economische opgezette beweging „Land
bouw en Maatschappij" hoe langer hoe meer ge
wikkeld werd in politieke problemen, omdat de
ellende der agrarische bevolking en de ontaar
ding van geheel ons volk hierop berust.
Wij staan in den nieuwen tijd en de vruch
ten van onzen agrarischen strijd rijpen. In het
democratisch verleden waren wij boeren de voet
veeg van de natie, doch thans verandert er
iets!
De grond-ordening is ingezet; deze zal lei
den tot den toestand: „Boerenland in boeren
hand." Het N.A.F. werkt hiertoe innig samen
met de leiding van den Bond van Landpach-
ters en Hypotheekboeren. Dit samengaan van
elkaar voorheen zoo vaak bestrijdende bonden
moge een aansporing zijn voor de landbouw
organisaties, om zich nu eindelijk eens te be»
zinnen op haar houding van afwachten op een
voor hen blijkbaar onzekeren oorlogsui'lslag.
Een nieuw economisch gebouw wordt in Nfv
derland opgetrokken; het N.A.F. zet daarvoor
zijn beste krachten in, ook al zijn onder de
gegeven oorlogsomstandigheden de bezwaren
legio.
Spr. noemde de thans gevoerde prijzenpoli
tiek bevredigend, hoewel alles vlotter zou ver-
loopen, als de uitvoerders der maatregelen hun
werk met liefde zouden doen en niet slechts als
een hun opgelegden plicht beschouwden.
Wij geven de heilige verzekering, dat het in
een nationaal-socialistisch Nederland uit zat
zijn met de knoeierijen, die nu nog de mogelijk
heden beperken, omdat de geest in de agrari
sche gelederen zóó zal' zijn, dat men bereid is,
zich in te zetten voor zijn volk, zoodat ook
onze buren trotsch op ons kunnen zijn.
De voorman van de Nederlandsche S.S., d«
heer H. J. Feldmeyer, zette uiteen, dat het
leven op deze aarde een ononderbroken scher
mutseling is van licht tegen duisternis. De S.S.
stelt zich aan de lichtzijde tegen wanorde en
chaos.
Vanaf heden zullen de Nederlandsche boe
ren en de S.S. schouder aan schouder staan,
tot heil van het volk en de geheele Germaan»
sche wereldbeschouwing.
Landesbouernführer F. F. Graf Grothe juich
te het initiatief van het N.A.F. zeer toe eo
onderstreepte het betoog van den heer Roskam,
Ik kan u de verzekering geven, aldus Graf
Grothe, dat alle Duitsche boeren bereid zijr^
den Nederlandschen boer de hand te reiken,
eerlijk en trouw, naar waren boerenaard.
Vanaf heden tot 1 Septem
ber geen wedstrijden meer
's-GRAVENHAGE, 10 Juli. In overleg
met het colege van gevolmachtigden voor
de sport heeft het bestuur van den N.V.B.
besloten, dat met ingang van heden tot 1
September 1941 geen toestemming zal wor
den ge geven voor het spelen van serie
wedstrijden en vriendschappelijke ontmoe
tingen. Voor de enkele nog te spelen pro
motie- en degradatiewedstrijden, welke he
laas door samenloop van omstandigheden
verlaat zijn, geldt dit verbod niet.
Dit besluit houdt dus in, dat alle verleende
toestemmingen voor het houden van serie-
wedstrijden vanaf heden zijn ingetrokken.
Door deze bepaling van het bestuur van den
Nederlandschen Voetbalbond, aldus het A.N.P.,
is men dan eindelijk overgegaan tot de instel
ling van een gesloten voetbalseizoen. Het alge
meen sportbelang wordt hiermede zeer zeker
gediend. De specifieke zomersporten zullen
hiervan ongetwijfeld profijt trekken, terwijl de
belangstelling voor de voetbalsport in de nieu
we competitie eerder zal zijn toe- dan afgeno
men.
