Frans
Netscher in Santpoort
Stichting Santpoort
^Y'st u dat Frans
Netscher in Sant
poort gewoond heeft,
nl. aan de Wüstelaan
95.
prans Netscher (Den
Haag 1864 Haar_
1891 stenograaf in
de Tweede Kamer;
hij leerde daar veel politici kennen van wie hij rake por
tretten schreef. Hij was een groot promotor van de wie
lersport en hoofdredacteur van het ANWB-blad De
Kampioen. Hij verhuisde in 1900 naar Santpoort en
werd daar eerst vrijzinnig-democratisch raadslid en later
wethouder. Hij hield zich toen vooral met politieke en
economische vraagstukken bezig.
pjetscher was medewerker aan het literaire tijdschrift
van de Tachtigers: De Nieuwe Gids. Bekende figuren
die tot deze vernieuwende beweging in de literatuur be
hoorden, waren o.a. Willem Kloos, Jacob van Looy, Lo-
dewijk van Deyssel, Frederik van Eeden, Albert Verwey
en Willem Witsen. De laatste drie bezochten de zg.
Santpoortse Salon, op de Vinkenbaan 25.
prans Netscher introduceerde het naturalisme in Ne
derland, een literaire stroming die gebaseerd was op
theorieën van de Fransman E. Zola. Zijn naturalistische
schetsen verzamelde hij in Studies naar het naaktmodel
(1886). Lodewijk van Deyssel, invloedrijk criticus, was
aanvankelijk enthousiast over het impressionistische
proza van Netscher, maar knakte diens carrière een jaar
later met een vernietigende (en onbillijke) kritiek. Hij
vond Netscher een epigoon: "Zola is de kip die achter
de Hollandse duinen het ei Netscher is komen leggen."
Netschers reputatie als literator was vernietigd!
P[ij publiceerde later journalistieke schetsen en verhan
delingen o.a. in Het Handelsblad, Het Vaderland,
Nieuwe Rotterdamse Courant en De Gids.
Pim Boer
vengenoemde
plaats. - Foto bo
ven: Het leggen
van den dubbelen
zinker voor Gas-en
Waterleiding door
het Noordzeeka
naal te Velsen. -
Men ziet de beide
buizen in de stoe
len hangen; de
verdikkingen zijn
zekerheidsmoffen;
rechts op de schuit
staat de heer Net
scher, in gesprek
met den heer J.
Adriaanse, adviseur der gemeente en diens
opzichter R. C. van Daalen; in het midden
de heer R. de Wit, administrateur; links de
heer J. Kwaak, uitvoerder van het door de
heer George Wilson aangenomen werk.
Foto onder: De gashouder met het gebouw
voor de vier automatische regulateurs,
éénig in ons Land; voorts het kantoor en de
woning voor den chef-fitter, (foto en tekst
"De Prins", 1911)
De heer Frans Net
scher, wethouder te
Velsen en in den
Lande als letterkun
dige algemeen be
kend, zond ons
bijgaande foto 's, be
trekking hebbende
op het gemeentelijk
Gas- en Waterlei
dingbedrijf in bo-
48
Voor behoud van landschap, cultuurhistorische waarden en het dorpskarakter van Santpoort en omgeving
De Stichting Santpoort bestaat al meer dan 25 jaar. Gedurende deze periode probeerde zij ervoor te zorgen dat het
dorpskarakter, het landschap, en het aangezicht van Santpoort en omgeving weinig geweld werd aangedaan. Ook
heden ten dage is zij nog erg actief.
Geschiedenis
Op 2 maart 1976 is de Stichting opgericht. Aanleiding was het toenmalige gemeentebeleid t.a.v. de bouw- en sane
ringsplannen in Santpoort. Een aantal verontruste dorpelingen staken de koppen bij elkaar, nadat gebleken was dat
adviezen, bedenkingen en protesten tegen de voorgenomen besluiten t.a.v. het woonmilieu geen gehoor vonden bij
de gemeente.
Doel
Stichting Santpoort is een Stichting met ongeveer 325 donateurs die zich tot doel stelt waardevolle cultuurhistori
sche elementen in de bebouwing en het landschap in en rond Santpoort te beschermen en waar mogelijk te bevorde
ren. Dit uit zich in twee richtingen, te weten:
1 De Stichting bevordert in brede zin monumentenbeleid van de overheid en particulieren. Dit doet zij door
historisch onderzoek en rapporteert hierover in verschillende situaties. Zo geeft de Stichting een eigen blad
uit dat historisch getinte artikelen bevat. Daarnaast bevordert de Stichting het monumentenbeleid van aller
lei instanties door actief mee te denken of door bezwaar aan te tekenen in die gevallen waar een monument
of cultuurhistorisch waardevol element bedreigd wordt.
2 De Stichting probeert het landschap en de ruimte in en rond Santpoort te beschermen en te versterken. Dit
gebeurt door nieuwbouwplannen of infrastructurele projecten die een aantasting kunnen vormen voor deze
landschappelijke gebieden tegen te gaan. Maar ook worden initiatieven genomen om betere bescherming te
creëren door actief mee te denken bij ontwikkeling van bijvoorbeeld bestemmingsplannen, beheersplannen
enz.
Werkwijze
De Stichting hanteert de volgende methoden om haar doel te bereiken:
Actief voorstellen doen om cultuurhistorisch waardevolle panden e.d. op de monumentenlijst van Gemeen
te, Provincie of Rijk geplaatst te krijgen.
Bezwaar bedenkingen aan te tekenen tegen aantastende verbouwing- of sloopplannen van bestaande (po
tentiële) monumenten.
Visie te geven op (voor-)ontwerp bestemmingsplannen.
Meepraten bij de visie ontwikkeling op het gebied van verkeersbeleid en infrastructurele zaken van de Ge
meente Velsen.
Dreigende aantasting tegengaan van landschappelijke gebieden en open ruimte in en rond Santpoort door
ontwikkeling van alternatieve voorstellen, bezwaarschriftprocedures enz.
Eens per jaar "De Zandpoort" uit te brengen en op de jaarmarkt staan als promotionele activiteit.
Regelmatig een nieuwsbrief uitbrengen waarin actuele informatie gegeven wordt over lopende activiteiten
aan alle donateurs.
Contacten
De Stichting heeft een netwerk opgebouwd van contacten die zij in haar acties kan betrekken of aanspreken.
Contacten worden onderhouden met: commissie Welstand van de Gemeente Velsen, betrokken wethouders, poli
tieke partijen, ambtenaren, Rijksdienst voor de monumentenzorg, Stichting Nationaal Park Zuid Kennemerland,
Milieufederatie Noord-Holland, Stichting "Ons Bloemendaal", Stichting Dorpsraad Driehuis, Stichting Ons
Dorpsgezicht Driehuis, Bond Heemschut, Vereniging Hendrick de Keijzer, Historisch Museum Zuid Kennemer
land, Historische Kring Velsen, Natuurmonumenten en vele anderen.
Bestuur
Het algemeen bestuur vergadert met een aantal vrijwilligers eens per maand.
Voorzitter is mw E.D.W.M. (Lieke) Baron-Verhulst.