Schets van de nieuwe Lichthoeve in Garderen. in het ziekenhuis. Er moest oogenblikkelijk worden inge grepen en het kon niet zonder narcose. De operatie was niet ernstig, ook de narcose was niet het ergste, zei de patiente zelf, maar er was een voortdurend krachtverlies van enkele maanden en een volkomen uitputting. Nu al les goed is afgeloopen, geen verblijf in het ziekenhuis meer noodig is, blijkt Zuster Kuyck zoo abnormaal zwak en vermoeid, dat er geen sprake van is, direct terug te keeren op Lichthoeve. J-Jet plan werd gemaakt om met het kindertehuis te ver huizen op een stuk grond naast het vakantiehuis. In Santpoort-Noord waren er nogal wat nadelen. De zusters waren het eens met de kritiek van het Cen traal Archief en Inlichtingenbureau dat de gebouwen van "De Lichthoeve" te klein waren en niet praktisch. Ook werd men door de tijd heen steeds meer ingebouwd door het dorp. Het werk werd onnodig moeilijk door de groote massa lieve buren, die ons allemaal zoo dol graag helpen willen, die arme gestichtskinderen op te voeden Men vond de omgeving van de Veluwe voor de kinderen gezonder. Bovendien zou het leven in het Gelderse veel goedkoper zijn. Met de verhuizing wachtte men tot de financiën hier voor toereikend waren. In de tweede helft van de jaren 30 werd daarvoor ijverig gespaard. Het aantal activitei ten om "De Lichthoeve" onder de aandacht te brengen nam behoorlijk toe. Voor het nieuwe huis werd een aparte girorekening geopend voor giften. "Ziet ge muggen, lang van poot, Aarzelt niet, maar sla ze dood! Hebt ge kwartjes, guldens, tons, Aarzelt niet, maar zendt ze ons! Qp 7 juli 1937 werd een statige villa ("Het Spreeuwen nest") in Wassenaar geschonken aan de vereniging. Het huis was echter ongeschikt als kindertehuis en het werd te koop gezet om met de opbrengst bij te dragen aan de nieuwbouw in Garderen. Omdat de schenkingsrechten niet konden worden be taald, vroeg en kreeg Zr. Kuyck vrijstelling hiervan bij de minister van Financien. Op 29 september 1939 was de overdracht. Het huis was tijdens de late crisisjaren moeilijk verkoopbaar en het werd pas na de oorlog ver kocht. Ook de gebouwen in Santpoort-Noord werden te koop aangeboden om de nieuwbouw te kunnen bekostigen. Hiervan wilde de verkoop eveneens niet vlotten. gegin 1938 kocht Zr. Kuyck een perceel van H'A hec tare voor de toekomstige Lichthoeve in Garderen. Op 16 november 1938 werd er een feest gehouden. Met drie bussen reed het personeel en de kinderen (de jongsten uitgezonderd) naar het terrein. Symbolisch werden er enkele bomen geplant op het ter rein. De burgemeester van Bameveld, dhr. Westrik, was samen met zijn vrouw daarbij aanwezig. Waarschijnlijk werd er ook het nieuwe Lichthoevelied gezongen: De Lichthoeve, dat is ons Thuis, Daar zijn wij zoo tevreden, Als wij de deur daar binnengaan. Dan is ons leed geleden. Wij leven er zo heerlijk vrij, En zingen blij van harte, Lichthoeve is een Thuis voor ons, Vergeten zijn de smarten. Wij houden van de Tantes veel, Zij willen vreugd ons geven, Maar dat de Heer daar Meester is, Dat doet ons rustig leven. Van Lichthoeve is Hij het Licht, Het Licht, dat ons wil warmen, Een veilige schuilplaats vonden wij, In 's Heilands sterke armen. Nu zingen wij zo blij te moe, Van Hèm op Wien wij bouwen, Die Lichthoeve steeds heeft bewaard, Hèm willen wij vertrouwen. r£x. Kuyck was directrice, bestuurslid en eigenares van de gebouwen en het terrein van "De Lichthoeve". Het Centraal Archief en Inlichtingenbureau vond deze com binatie bezwaarlijk, en adviseerde mede hierdoor nog steeds "De Lichthoeve" niet te steunen. Om deze reden nam Zr. Kuyck per 1 september 1939 ontslag als direc trice, en werd ze op verzoek van het bestuur gedele geerd bestuurslid, belast met het dagelijks toezicht. De gebouwen en het terrein van "De Lichthoeve" werden overgedragen aan de vereniging. "pijdens de oorlogsjaren bleven zeer veel donateurs de Lichthoeve steunen. Het boekjaar van zowel 1940 als 1941 werd zonder een tekort afgesloten. Jn het maandblad in mei 1942 schreef de administrateur A. Stoelenga het volgende: "Bijna dertienhonderd kinderen werden op de Lichthoe ve opgenomen, met een gemiddelde van plm. 20.000 verpleegdagen per jaar. De gezondheidstoestand der kinderen was altijd uitstekend. Overleden zijn in: 1924 geen 1925 1 1926 1 1927 3 1928 4 (mazelen-epidemie) 1929 2 1930 5 (zomer diarrhee) 1931 geen 1932 geen 1933 geen 1934 1 1935 1 1936 1 1937 1 1938 geen 1939 geen 1940 geen 1941 geen Als men bedenkt, dat vrijwel alle kinderen ondervoed en verwaarloosd zijn wanneer ze opgenomen worden, is dit percentage zeer laag, temeer waar op een enkele na, deze sterfgevallen allen kinderen beneden het jaar be trof. Van vele kinderen kan men zeggen, dat het verblijf op de Lichthoeve voor hen van groote zegen is geweest, hetzij, dat zij zelf er door steviger op de beenen kwamen te staan, hetzij dat door hun verblijf op de Lichthoeve, het gezinsverband gelegenheid kreeg, zich te herstellen. ffx. Kuyck had zich regelmatig kritisch geuit over de Duitse bezetter. In haar boek "Partisanenvrouwen" staat dat een NSB'er het kindertehuis weg wilde hebben. Hij had de medewerking van de Duitse overheid gekre gen om het tehuis met zestig kinderen binnen tien dagen te laten ontruimen. In mei 1942 verhuisde men, eerder en op een andere manier dan verwacht, naar Garderen. "Het was toen al oorlog en we merkten het al spoedig, dat de Lichthoeve niet enkel vrienden, maar ook terdege vijanden had. Een van die vijanden bracht Duitse con trole in ons huis en reeds bij het eerste woord wisten we het, dat ze niet rusten zouden, voordat ze ons vernietigd hadden. Het ging om een klein onnozel portretje van onze ko ningin, toen nog onze prinses, het plaatje van ons Juli- aantje, als aankomend meisje, geknipt uit een tijdschrift en door onbedorven kinderhanden in een oud wankel lijstje gezet. De Duitser stootte er tegen, zodat het om viel, en zei toen smadelijk: „Sie ist gefallen und sie bleibt gefallen Een der onzen zette het portretje weer op en antwoord de: O nee, we zetten haar wel weer op". De woorden stonden in het rapport en om deze woorden werd er bevel gegeven, dat we ons huis zouden sluiten, alle kinderen weg, waarheen hinderde niet en het werk niet voort zetten. Tien dagen tijd hadden we om voor zestig kinderen een ander thuis te zoeken, om te proberen onze inboedel er gens onderdak te brengen om alle lopende zaken af te handelen. En toen merkten we dat we misschien wel veel vijanden, maar toch veel meer vrienden hadden. We hadden geen tijd om te denken, laat staan om te treuren. En toen de dag kwam, waarop het huis leeg was, de kinderen onderdak en alle lopende rekeningen tot de laatste cent betaald, want we gingen Santpoort uit, zonder een cent schuld, toen waren we te moe om verdrietig te zijn. Samen liepen we nog eens door het lege huis, toen viel de deur achter ons in het slot. Negentien jaren waren af gesloten. We gingen naar Garderen, een nieuw leven opbouwen, maar we gingen met God. |\ja het vertrek van het personeel en de kinderen van De Lichthoeve, kwam het tehuis leeg te staan. Het ge bouw werd enige tijd verhuurd aan de chemische fa briek "Rids" in Haarlem, voor de opslag van mottenbal- len. In 1944 dreigden de gebouwen te worden afgebroken door de Duitsers; men verwachtte een geallieerde aanval vanuit de Noordzee en daarom werden in Velsen diverse schootsvelden voor de Duitse luchtafweer gecreëerd. Alle huizen in het gebied tussen Driehuis en Sant poort-Noord tot aan de J.T. Cremerlaan, moesten daar voor worden afgebroken. Enkele huizen aan de Biezen- weg werden al gesloopt. Toen de huizen aan de Kwee kerslaan bijna aan de beurt waren, begon de invasie van de Geallieerden in Normandië. Een aanval in Velsen vanuit zee werd niet meer verwacht en het bovenge noemde gebied als schootsveld kreeg geen prioriteit meer. Hierdoor werden de gebouwen van "De Lichthoe ve" gespaard. Tijdens de leegstand werden de panden door derden van veel onderdelen ontdaan. In 1945, vlak na de oorlog, werden ze gekocht door de heer W. Dijkman, die er een boerderij begon. 25 24 De oorlogsjaren in Santpoort-Noord De gedwongen verhuizing

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

De Zandpoort | 2009 | | pagina 14