Romeinse invloeden in de regio Velsen De wijkpost werd in 2009 uitgebreid met een nieuw pand dat naast het oude werd gebouwd. Maar ook dit werd weer te klein en in 2012 werd een nieuw en groter pand gebouwd met kantoor en schaftverblijf. De twee oude panden werden afgebroken. Maar inzichten veranderen weer, wat meestal gevolgd wordt door reorganisatie. Naar verwachting wordt de wijkpost aan het eind van dit jaar verplaatst naar de Amsterdamseweg. De voormalige kwekerij behoudt dan alleen nog de functie van depót voor grond, blad en andere zaken. Daarnaast maakt de voormalige kwekerij deel uit van een ecologische zone tussen de duinen en het recreatiegebied Spaarnwoude. Hiermee beëindigen we het verhaal over deze kwekerij waar door de jaren heen veel verschillende ontwikkelingen hebben plaatsgevonden.9 (N.B. Afbeelding 16 en 17 vindt u in het kleurenkatern op pag. Met dank aan: De heer F. Kruyshaar, teamleider van de wijkpost Velserbroek, voor de informatieverstrekking over de wijkpost en het fotomateriaal. De heren P.F. en S. Gozeling van het tuincentrum Weikoop voor de informatie verstrekking over de kwekerij "Vita Nuova". Bronvermeldingen Pim Boer Ik heb een gedenkteken opgericht, duurzamer dan brons Hoger dan de majestueuze toppen der piramides... Ik zal niet helemaal sterven. Deze beroemde epiloog uit het derde boek Carmina of Oden van Horatius bewijst de onsterfelijkheid van de literatuur. Maar deze regels van de grote lyrische dichter, geschreven in 23 voor Christus (2000 jaar geleden) kunnen ook dienen als eerbetoon aan het Romeinse Rijk en de invloed die de Romeinen nu nog hebben op vele aspecten van ons leven. Deze invloed is duidelijk in o.a. de literatuur, wetgeving, regeringsvormen, architectuur en de schone kunsten. In dit artikel komt eerst een kort historisch overzicht aan de orde, vervolgens de Romeinse invloed op de inheemse land- en tuinbouw, waaronder de introductie door de Romeinen van nieuwe plantensoorten en ten slotte de Romeinse invloed op de architectuur en tuinkunst van enige hofsteden in Santpoort. Historisch overzicht Ongeveer 50 v. Chr. werd ons land bezet door Romeinse legers o.l.v. Julius Ceasar. Ne-derland tot de Rijn behoorde vanaf die tijd tot het Romeinse rijk. Zoals bij alle veroverde gebieden het geval was, zou Nederland een bron worden van belastingen, voedsel, personeel voor het leger en de aanvoer van slaven. In 15 n. Chr., vestigden de Romeinen zich voor de eerste keer in Velsen. In die tijd diende Velsen als een Romeinse voorpost, net ten noorden van de rijksgrens in het gebied dat zij Frisia noemden. De Germaanse stammen die er woonden noemden ze Frisii. Velsen lag gunstig voor de Romeinen, zij konden namelijk over de Vecht, die toen als aftakking van de Rijn naar het noorden stroomde, Velsen bereiken. Op drie plekken in Velsen zijn er vindplaatsen, die overduidelijk de vroegere Romeinse aanwezigheid aantonen. Bij opgravingen aan de zuidzijde van de Velser- en Wijkertunnel zijn vondsten gedaan die aangeven dat er een Romeins fort met havens heeft gelegen. Nabij het huidige Velsen bouwden de Romeinen aan het water tot tweemaal toe een vlootbasis (periode 12 - 48 na Christus): als eerste het strategisch belangrijke fort Velsen 1 (Castellum Flevum), later een tweede fort dat niet lang in gebruik is geweest. Het eerste fort was ongeveer één hectare groot. Het bestond uit een haven met versterkte pieren en een omheind terrein met houten wachttorens en een gracht. Daarbinnen lag een kampement van tenten met plaats voor 450 manschappen. Vanuit Velsen voer de Romeinse marine naar de mondingen van de Eems en de Wezer om de plaatselijke Germanen onder hun heerschappij te krijgen. De derde vindplaats is in de Velserbroek - een deel van Velsen dat vroeger bij Santpoort hoorde - ter hoogte van het PWN-gebouw, waar een inheems heiligdom dat aan een doorgaande route tussen de strandwallen van Santpoort en Haarlem lag, is aangetroffen. Dit Friese heiligdom was van belang voor de lokaal gerecruteerde mannen, die deel uitmaakten van de in Velsen gelegerde troepen. Al rond 48 n. Chr. zagen de Romeinen af van verdere pogingen tot onderwerping van het Friese gebied: ze trokken zich definitief terug achter de Oude Rijn. De verovering van de noordelijker gelegen gebieden, bleek door de geografische omstandigheden en het verzet van de Germanen, waaronder de Friezen, onuitvoerbaar. "Wanneer ze door het Romeinse volk zijn overwonnen noemen ze dat slavernij", schrijft Plinius een eeuw na de komst van Caesar verbaasd. De bevolking in onze streek bleef wel de invloed ondergaan van de nabije Romeinse beschaving. De bevoorrading van de diverse Romeinse nederzettingen vond aanvankelijk vooral plaats vanuit het zuiden. Via de Romeinse heerwegen en de Rijn werden voedsel en allerhande goederen aangevoerd. Een zeer stabiele aanvoer kwam uit de zuidelijker gelegen bezette gebieden, waar de Romeinse heerschappij stevig verankerd was en (1) NHA. Hypotheken 4, deel nr. 8083 akte 66. (2) NHA. Hypotheken 4, deel nr. 8369 akte 16. NHA. Kadaster Velsen, art. 1661, 3322 en 3309. NHA. Gezinskaarten Bloemendaal. (3) NHA. Hypotheken 4, deel nr. 9042 akte 27. NHA. Kadaster Velsen, art. 3322, 4686, 4598, 4910, 5080, 5281, 5329, 5673, 5718 en 5733. NHA. Gezin en persoonskaarten Velsen Weekblad Huis aan Huis 2-4-1937, IJmuider Courant 13-3 1946, Haarlems Dagblad 13-12-1923, 8-4-1926, en 28-12-1929. Website WIKIPEDIA. (4) NHA. Hypotheken 4, deel nr. 9042 akte 27. NHA. Kadaster Velsen, art. 3322 en 6879. NHA. Gezin en persoonskaarten Velsen. IJmuider Courant 11-9-1930, 23-3-1939 en 20-9-1939, Haarlems Dagblad 1-4-1939. Informatie A. Morren, Zeist. (5) NHA. Hypotheken 4, deel nr. 9266 akte 17. NHA. Kadaster Velsen, art. 6879 en 8067. NHA. Gezin en persoonskaarten Velsen. Weekblad Huis aan Huis, 1-11-1935, 3-1-1936, 9-10-1936 en 1-10-1937. Informatie A. Morren, Zeist. Genealogische website Wie was Wie. Een gemeente in oorlogstijd, Velsen 1940-1945, Uitgave Historische Kring Velsen 1995. (6) NHA. Hypotheken 4, deel nr. 9266 akte 17. NHA. Kadaster Velsen, art. 6879 en 8067. NHA. Gezinskaarten Bloemendaal. NHA. Archief Gemeentebestuur van Velsen, inv. nr. C 1997, Gemeenteblad van Velsen no. 65, 4-4-1949. Website IVN, Den Haag, geschiedenis van Clingendael. Website WIKIPEDIA, Landgoed Clingendael. Website www.genealogie.nl/stamboom Hoek van Scherpenzeel. Informatie A. Morren, Zeist. (7) NHA. Hypotheken 4, deel nr. 9362 akte 63. NHA. Kadaster Velsen, art. 5110 en 8067. NHA. Archief Gemeentebestuur van Velsen, inv. nr. C. 196 en C.1997, gemeentebladen van Velsen. Informatie A. Morren, Zeist. IJmuider Courant 22-5-1958. (8) NHA. Archief Gemeentebestuur van Velsen, inv. nr. C. 196 en C. 1997, Gemeentebladen van Velsen. NHA. Historische documentatie Velsen, gemeentediensten en bedrijven algemeen, inv. nr. 1160. Sluis, personeelsblad van de gemeente Velsen, 4e jaargang no. 6 juni/sep 1990, hoofdstuk Even Omzien. Website www.vlijpark.nl/natuurlijk, kweken van planten. IJmuider Courant 25-9-1953. Informatie A. Morren, Zeist. (9) Website WIKIPEDIA, Oliecrisis van 1979. Documentatie materiaal van de Wijk post Velserbroek. Informatie van Franciscus Kruyshaar, teamleider van de Wijk post Velserbroek. 44 45

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

De Zandpoort | 2015 | | pagina 24