ALGEMEEN WEEKBLAD
VOOR HEEMSTEDE EN DE HOUTPARKEN
GOSEN SCHIERING
J. BALM Zn.
HET WEGENFONDS ZIJ
ONAANTASTBAAR!
LUXE VERHUUR- EN
TAXI-ONDERNEMING
BRANDEN
LIPPUS' KOLENHANDEL
ZUINIG
OPLAGE 5050 EX. J 19 JANUARI 1934
VRIJ VOOR CONTROLE He JAARGANG - No. 3
Telef. 28750
N.V. DRUKKERIJ V/H DE ERVEN LOOSJES
N. GROENLAND
CENTRALE - VERWARMING
OLIESTOOKINRICHTINGEN
Dit nummer bestaat uit 4 pagina's
EERSTE BLAD.
VERGADERINGEN, VERMAKELIJKHEDEN
ENZ.
A. KOPJES NIEMAN
PLAATSELIJK NIEUWS
Bloemend.w. 60 B'daal
i
fr
DE EERSTE
HEEMSTEEDSCHE COURANT
GEBR. v. d. B O 8
GARAGE:
JAC. CATSLAAN 3
STALLING
REPARATIE
BENZINE
-DAG en NACHT geopend
ADVERTENTIEN
Advertentiën per regelf 0.15
Bij contract belangrijke korting.
PIJLTJES: (bij vooruitbetaling te voldoen).
Vraag en aanbod 4 regels i 0.35. Lessen e.d.
4 regels f 0.60, elke regel meer f 0.12.
VOOR REDACTIE, ADMINISTRATIE
EN ADVERTENTIËN
wende men zich tot de Uitgevers
Ged. Oude Gracht 88, Haarlem, Telef. 10144
ABONNEMENTEN
Abonnementsprijs bij vooruit
betaling f 1.25 per half jaar
Kunnen ieder oogenblik ingaan
BIJKANTOREN TE HEEMSTEDE: DRUKKERIJ SCHELLEKENS, RAADHUISSTRAAT 87. - BOEKHANDEL
J. A. HUPKENS, ZANDVOORTSCHELAAN 165. - BOEKHANDEL D. VAN MOURIK, BRONSTEEWEG 4a
gedipl. horlogemaker
JAC. v. CAMPENSTR. 41
Reparatie-in richting
TECHNISCH-BUREAU
Haarlem Telefoon 12660
Advertenties kunnen tot uiterlijk Donderdags
tien uur worden aangenomen.
Ingezonden stukken vóór Woensdag 12 uur.
Klachten over de bezorging richte men recht
streeks tot de Administratie.
HEEMSTEDE.
Dinsdag 23 Jan., 8 u. Causerie over Dene
marken, Zweden en Duitschland, Protestanten
bond, Postlaan.
HAARLEM.
STADSSCHOUWBURG.
Zaterdag 20 Januari. Jeugd-Operette:
,Zoo Mooi als Zonneschijn".
Zondagmiddag 21 Januari. Idem.
Maandag 22 Januari, 8 uur. Opera Italiana:
„Faust".
Dinsdag 23 Januari. Cremer: „Jonkvr. de
la Seiglière".
Woensdagmiddag 24 Januari, 2 uur.
Kinderoperette „Bruintje Beer".
Woensdag 24 Januari, 8.15 uur. Ver.
Rotterd. Hofstad-Tooneel: Volksvoorstelling
„Amor in de Pastorie".
Donderdag 25 Januari, 8.15 uur. Groot
Ned. Tooneel: „Tobias en de Engel".
Vrijdag 26 Januari, 8.15 uur. Centraal
Tooneel: „Petrus".
LUXOR-THEATER.
„Gladde Jongens".
D
SCHOUWBURG JANSWEG.
Zondag 21 Januari, 8.15 uur. „Rip".
Vrijdag 26 Januari, 8.15 uur. „De Vier
Miillers".
Zelfs in dezen crisistijd mag niet met
ruwe hand verstoord worden, wat in een
reeks van jaren organisch gegroeid is.
Juist nu beteekent minder wegenverbete
ring minder arbeid en in de toekomst
minder welvaart.
We schrijven 1920. Nauwelijks is het krijgs
rumoer in Europa verstomd, nog slechts enkele
maanden is het geleden, dat verdragen een
einde maakten aan een periode van ellende en
tevens het toen nog niet vermoede begin be-
teekenden van een nieuwen tijd van rampspoed
en achteruitgang in Europa. Wel stond er een
korte spanne tijd van schijnwelvaart voor de
deur, maar daardoor werd de eerste terugslag,
de crisis van omstreeks 1923, des te scherper
voelbaar.
Het was in dezen tijd, dat de stille wegen met
hun vorige-eeuwsche karakter in ons land lang
zamerhand weer beteekenis gingen krijgen voor
het verkeer. De benzinetekorten, welke het
automobilisme tijdens de oorlogsjaren in on
gekende mate hadden gebreideld, waren ver
geten, de tijden, waarin rubberbanden van de
slechts denkbare kwaliteit om de wielen van
auto's en fietsen werden gelegd, bleven slechts
in de herinnering bestaan. De scheepvaart, die
jaren nagenoeg stil had gelegen en slechts met
groot levensgevaar door enkele dappere mannen
voortgezet was, kreeg een overvloed van vracht-
aanvragen. De automobiel begon haar zegetocht.
Dat het een zegetocht was, die in groote lijnen
voornamelijk voordeelen heeft gebracht, zal wel
door niemand ontkend worden. Het platteland
werd uit een isolement verlost, dat ondanks
meer dan een halve eeuw spoor- en tramweg
ontwikkeling niet noemenswaardig aangetast
was; in handel en bedrijfsleven nam het moto
rische vervoermiddel weldra een belangrijke
plaats in; toerisme en internationaal verkeer
leefden op, dank zij de automobiel.
Het wegennet omstreeks 1920.
Het spreekt vanzelf, dat onze wegen in de
verste verte niet in staat waren, om deze auto
invasie zelfs maar in het eerste begin te ver
werken. Ons wegennet, ontworpen en onder
houden volgens negentiende-eeuwsche grond
slagen, was absoluut onvoldoende zelfs om het
verkeer uit die dagen eenigermate soepel en
veilig te verwerken. Al spoedig klonken dan ook
stemmen uit de kringen der belanghebbenden,
die voor een nieuwe wegenpolitiek pleitten. Het
toenmalige beheer geschiedde door veelal te
kleine bestuursinstanties met naar verhouding
hooge administratiekosten, onvoldoende perso
neel, maar al te vaak beschikkend over te ge
ringe deskundige gegevens. Wij hadden een
hinderlijke verscheidenheid van wegtypen, wan
verhoudingen tusschen de belangen bij den weg
en de lasten, traagheid en omslachtigheid bij
pogingen tot verbetering van misstanden. Aldus
getuigden velen op het Eerste Nederlandsche
Wegen-Congres in 1920.
Hier moesten radicale veranderingen aange
bracht worden. Verschillende wegen hadden een
dermate druk doorgaand verkeer gekregen, dat
de belangen van de wegbeheerders in geen ver
houding meer stonden tot de belangen van de
weggebruikers. Om deze reden begon men het
billijk te vinden, dat deze laatsten mede zouden
betalen aan de verbetering en het onderhoud
van de wegen, van belang voor het doorgaand
verkeer. Bovendien was de categorie der onder
nemers vah motortransport in opkomst en reeds
in 1921 werd de stelling verdedigd, dat een
motortransportbedrijf in economischen zin uiter
aard alleen bestaanbaar kan zijn, wanneer dit,
rekening houdende met de door dat bedrijf ver
oorzaakte hoogere kosten van wegonderhoud,
nog rendabel zou zijn. En tenslotte voelde men
het als bilijk aan, dat de weggebruikers, die
behoefte (nijpende behoefte zelfs) hadden aan
betere wegen, waarover een weinig snelverkeer
mogelijk zou zijn, daaraan zelf zouden mee
betalen.
Een loyaal standpunt.
Dat de toenmalige weggebruikers, vertegen
woordigers en voorloopers als het ware van het
nieuwe, van het verkeer der toekomst, hunner
zijds breede opvattingen huldigden, blijkt wel
het beste uit het feit, dat zijzelve toen voor
gesteld hebben om een wegenbelasting in te
voeren, teneinde spoedig betere wegen te
krijgen. Deze bereidwilligheid was natuurlijk ge
baseerd op dit principe: de weg-belasting zou
zijn een bestemmingsbelasting, niet de sluitsteen
van de Rijksbegrooting en zeker niet een „kurk,
waarop de spoorwegen konden drijven"."(Voor
de curiositeit zij eraan herinnerd, dat de Neder
landsche spoorwegen reeds in het jaar 1923 een
tekort van ƒ22.000.000 hadden!)
Zoo werd dan, eerst achter de schermen,
later in openbare vergaderingen door de Ver-
eeniging „Het Nederlandsche Wegencongres" en
anderen het nieuwe denkbeeld gepropageerd.
Zoo is ook het Wegenfonds ontstaan, een en
ander natuur in overleg met de Regeering, die
terzake een commissie instelde. Op deze wijze
voorkwam men ook versnippering van belasting,
want het lag voor de hand, dat voor het onder
houd en de verbetering der wegen anders
allengs het Noord-Brabantsche voorbeeld van
een weggeldverordening zou zijn nagevolgd.
Het Rijk zou de nieuwe, uniforme belasting
innen en administrateeren, aan de Provincies
zou een zeker, redelijk percentage worden uit
gekeerd, „niet als een gunst, maar als een haar
DOEN DE KOLEN V«.N
NIET ALLEEN, DOCH ZE ZIJN
IN HET GEBRUIK
ZIJLWEG 314 HAARLEM
TELEFOON 15739
VISCHHANDEL
FIJNE GEROOKTE PALING
EN VISCHCONSERVEN
BINNENWEG 39 - TELEF. 28461
uit de belasting toekomend aandeel, dat haar
even goed als het Rijk in staat moest stellen zich
ten deze van haar overheidstaak te kwijten".
(Memorie van Toelichting 1926.)
Een afzonderlijk wegenfonds.
Van meet af heeft men een zekere zelfstandig
heid van het Wegenfonds, als afzonderlijk over
zichtelijke „wegen-administratie", duidelijk voor
oogen gehouden. Wanneer de opbrengst van de
nieuwe wegenbelasting in den „grooten pot"
gekomen zou 'zijn, ware1 mé vices g'erechivaai-
digd geweest, dat dit geld ook voor andere
doeleinden gebruikt zou zijn geworden. De
regeering heeft zich met een afzonderlijk wegen
fonds accoord verklaard en zichzelf geprocla
meerd tot een coulante» „bankier". Bovendien
zou telkenjare een bedrag uit de Algemeene
middelen in het Wegenfonds gestort worden,
gerechtvaardigd door het feit, dat anders toch
ook een bedrag jaarlijks aan de wegen ten
koste zou zijn gelegd.
Zoo waren in het kort vermeld de
grondslagen van de Wegenbelasting, welke dus
op deze wijze na langdurig overleg in volle
harmonie met de wenschen van de belang
hebbenden, die tevens de autores intellectuafes
waren, ingevoerd. Een kleine restrictie van den
Minister van Financiën ten aanzien van de
grootte der jaarlijksche bijdragen leidde reeds
tot vele tegenwerpingen en lange debatten. Ten
aanzien van de hoofdzaak: veiligstelling van het
„wegen-geld" meende men, dat gevaar ten
eenenmale uitgesloten was. De Regeering had
de plannen overgenomenhet Wegenfonds
was veilig!
Zeven jaar later
In 1933 echter komt de Regeering met een
voorstel om aan het Wegenfonds den doodsteek
te geven. Ook de belanghebbenden, de weg
gebruikers, begrijpen, dat dit een abnormale
tijd is, dat thans van ons Nederlanders zware
offers gevraagd worden. Zij zijn bereid ook hun
offer aan de algemeene kas te leveren, gelijk zij
voor hun auto op velerlei wijze reeds doen.
Maar thans stelt men voor, het Wegenfonds
hun Wegenfonds op te offeren om de moge
lijkheid te scheppen een deficitaire spoorweg-
politiek verder bestaanbaar te maken. En het
merkwaardige van dit ailes is, dat zelfs de
Nederlandsche Spoorwegen nooit hebben aan
gedrongen op de „oplossing" van het verkeers-
vraagstuk, die thans door de Regeering is voor
gesteld!
Maar zelfs al zou een nieuwe geldelijke bij
drage van het autoverkeer noodzakelijk zijn om
de Rijksfinanciën te helpen veilig stellen dan
nog behoeft dit niet mee te brengen, dat het
Wegenfonds aangetast wordt; vandaar het alge
meene verzet tegen dit wetsontwerp, vandaar
dan ook, dat de groote verkeersbonden hier te
lande (A.N.W.B., B.B.N, en K.N.A.C.) zich tot
taak gesteld hebben, de belangen van de weg
gebruikers en het voortbestaan van het Wegen
fonds te verdedigen en de gevolgen van ver
wezenlijking dezer plannen te belichten. In een
nabije toekomst zijn veilige wegen onmisbaar,
een levensbelang voor ons land. En wegen
verbetering kan slechts goed geschieden, wan
neer volgens een goed gefundeerd plan, zooals
in de Wegenbelastingwet nadrukkelijk is voor
geschreven, gewerkt wordt, wanneer de finan
ciering zeker is. Zonder „Wegenfonds" geen
goede wegen. Eneen land zonder goede
wegen verliest evenzeker in den strijd om het
bestaan als een land zonder sluitende be
grooting!
TENTOONSTELLING „HEEMGAS".
De belangstelling voor deze tentoonstelling
heeft verre de verwachtingen overtroffen. Was
er gemiddeld gerekend op een bezoek van 20U
personen per dag, een bezoek van 40Ü0 in totaal
mag als niet overdreven beschouwd worden.
Zondagavond was het bezoek overweldigend.
Er was, omdat de film bijzonder de aandacht
trok, besloten twee voorstellingen te geven. En
terwijl de eerste filmvertooning voor een 200-tal
bezoekers plaats had, stonden er zeker 200 in
de gangen om de plaatsen voor de tweede voor
stelling machtig te worden. En in dien tijd was
het bijna niet mogelijk zich in de tentoonstel
lingszaal te bewegen.
in intiemen kring had op den laatsten avonci
de sluiting der tentoonstelling plaats. Hierbij
waren o.m. aanwezig de standhouders, het
dames-comité, de gezamenlijke loodgieters en
ue staf uit het personeel der bedrijven.
Namens het gemeentebestuur sprak de burge
meester, Jhr. J. r\ W. v. Doorn, woorden van dank
aan den directeur, den heer Ir. Duynstee, voor
het groote werk aan deze tentoonstelling be
steen, en dat zulk een enorm succes is geworden.
Dank bracht de burgemeester ook aan de
standhouders, die met hun keurig materiaal en
hun goede voorlichting de bezoekers meer met
het gasverbruik vertrouwd hebben gemaakt en
waardoor zeer veel is bijgedragen tot de moge
lijkheid van een grooter gasverbruik, wat de
opzet van deze tentoonstelling was. Mede sprak
de burgemeester woorden van dank tot het
dames-comité voor de groote propaganda, waar
aan het geweldige groote .bezoek voor een
overgroot ueel te danken is.
Ir. Duynstee wilde de woorden van dank, aan
hell gericht, vuur een gruoi lieei oveibieiigeil
naar den heer R. G. de Winter, den organisator
dezer tentoonstelling, en zijn volijverig'en staf.
Hun voorbereidend werk, aldus Ir. Duynstee,
verdient alle lof.
Namens het dames-comité dankte Mevr.
VenhuizenKesseler voor de groote mede
werking van alle zijden ondervonden, waardoor
de propaganda zoo bijzonder werd vergemak
kelijkt.
Tenslotte sprak de heer Koningsbergen van
de firma üautsch Industrie-Mij. namens de
gezamenlijke standhouders woorden van waar
deering over de organisatie der tentoonstelling,
waardoor ook de standhouders goede zaken
konden doen.
Ongetwijfeld zal dè afname van gas voor ver
warming en koken door deze tentoonstelling in
sterke mate toenemen.
FEESTAVOND Bij DE HEEMSTEEDSCHE
REDDINGSBRIGADE.
Zaterdagavond organiseert de Heemsteedsche
Reddingsbrigade een feestavond in Hotel
I.ommeroord, aanvang 8 uur. De prettige
avondjes bij onze brigade hebben al onder de
leden een zekere vermaardheid gekregen en nu
is er als een bijzondere attractie ook een kien-
wedstrijd aan verbonden.
Het zal dan ook nu weer een avond van pret
worden, die geen der dames en heerenleden
zullen willen missen. Allen dus present.
DE OMZETBELASTING.
Op 6 Januari j.l. is door den Minister van
Financiën bepaald,'dat voor zoover een fabrikant
ten genoegen van voorn. Minister aantoont, dat
hij op het tijdstip van inwerking treden der Wet
op de Omzetbelasting hier te lande goederen in
voorraad heeft, die hij vanuit het buitenland
heeft ingevoerd, kan voorn. Minister hem onder
de noodig geachte voorwaarden toestaan deze
goederen binnen een te stellen termijn zonder
betaling van omzetbelasting af te leveren.
Zij, die hiervan gebruik wenschen te maken,
dienen zich met een ongezegeld verzoek te
wenden tot den Minister van Financiën en wel
vóór 15 Januari a.s.
VERGADERING R.K. VOLKSBOND.
Na opening met den christelijken groet, heette
de voorzitter, de heer H. A. Meeuwenoord, de
aanwezigen welkom op deze eerste vergadering
in het nieuwe jaar. Goed is het, aldus de voor
zitter, nog eens een terugblik te slaan op wat
1933 ons gebracht heeft. En dan is dit over het
algemeen niet zoo gunstig, Qmdat het materieele
veelal sterk op den voorgrond dringt.
Maar, aldus de voorzitter, de strijd in onzen
bond gaat boven het materialistische. En al
wil spr. gaarne toegeven dat vele vrienden in
een ongunstige positie verkeeren, dat geen rede
is om te verslappen in den strijd welke onze
bond beoogt.
Allen paraat' zijn en solidair. Er kan veel ge
wonnen, maar ook veel verloren worden. Wij
willen geen massamensch, maar Christenmensch.
Maar "dan allen mede-arbeiden aan de nieuwe
maatschappij in Christus, dan zal Hij zijn zegen
ons ook" in dit nieuwe jaar niet onthouden.
Hierna volgden enkele mededeelingen, o.a.
dat een bedragje was gezonden als bijdrage aan
de R.K. Reclasseering tot bijdrage in de kosten,
en dat de jaarvergadering zal worden gehouden
op 14 Februari.
De heer C. v. d. Erf bracht woorden van dank
aan de commissie voor steun der R.K. werk-
loozen voor de Kerstgave, waardoor vele ge
zinnen die dagen hebben gesmuld van wat zij
in deze zoo kommervolle tijden anders zeker
hadden moeten ontberen.
Naar aanleiding van een verwijt van een der
leden, dat niet alles bij Katholieke zakenlui
gekocht was, zeide een der commissieleden, dat
i het geenszins hun bedoeling was zich achter
„hekjes" te plaatsen. Hier gold geenszins het
I beginsel, maar een zuiver „zaken doen",
j Vervolgens hield de heer H. A. Meeuwenoord
een causerie over „Het sprekende trilbeeld".
Inleider gaf een uitvoerig beeld van de voor
geschiedenis onzer nti moderne films, om ten
slotte in woord en beeld den aanwezigen eenig
idee bij te brengen van de werking der film
apparaten, hoe de beelden op de band komen
en weer op het witte doek verschijnen, en hoe
men thans ook, in tegenstelling met vroeger,
toen men nog gramofoons noodig had voor een
sprekende film, deze vervangen heeft door
woord en muziek op de band te fotografeeren,
een en ander verduidelijkt met talrijke apparaten
en filmbanden. Het was een zeer interessante
avond, en voor velen is dat vreemde van het
„hoe" bij een filmvoorstelling nu opgelost.
Na een onbelangrijke rondvraag sluiting met
den Chr. groet. Collecte hulp in nood bracht
op 1.53%.
RONDREIS DENEMARKEN, ZWEDEN EN
DUITSCHLAND
Causerie van den heer J. Denijs.
Dinsdag 23 Januari a.s., des avonds te acht
uur, in het gebouw van den Protestantenbond,
Postlaan, houdt de heer J. Denijs, leeraar M.O.
te Amsterdam, een causerie over een rondreis
door Denemarken, Zuid-Zweden en een deel van
Noord-Duitschland. Lichtbeelden zullen het ge
sprokene toelichten. De toegang is vrij.
LOOP DER BEVOLKING.
Cp- Januari 1933 bedroeg het aantal 4-r
woners der gemeente Heemstede 15779. Toe
name door vestiging en geboorten 2583 inw.
Afname door vertrek en overlijden 1955 inw.
Aantal inwoners op 1 Januari 1934: totaal 16407
inwoners, waarvan 7861 mannen en 8546
j vrouwen.
„NEEM GAS".
i Prijkten voor en tijdens de tentoonstelling des
avonds in gloeiende letters op den hoogen
Watertoren „Heemgas", nu, na de tentoonstel-
1 ling, is de eerste Ietter veranderd in een N„
zoodat nu des avonds hoog in de lucht ieder
herinnerd wordt aan het zoo belangrijke artikel
voor verwarming en koken door de felverlichte
woorden „Neem Gas".
RECHTS HEEFT VOORRANG!
Op de Heemsteedsche Dreef bij de Haven
straat had een botsing plaats tusschen twee
auto's; eveneens op den Heerenweg hoek
Zandvoortschelaan. In beide gevallen was de
oorzaak dat geen voorrang werd verleend aan
het van rechts komend verkeer. De vier auto's
werden alle beschadigd, doch persoonlijke
ongevallen kwamen daarbij niet voor.
VERKOOP VAN WELDADIGHEIDSPOST
ZEGELS EN PRENTBRIEFKAARTEN „VOOR
HET KIND" TE HEEMSTEDE.
De verkoop van Weldadigheidszegels en
Prentbriefkaarten is naar tijdsomstandigheden
niet onbevredigend te noemen, waartoe ook
heeft bijdragen het goede idee van de A.V.R.O.,
die ons menige briefkaart met 8-cents postzegel
deed verkoopen, waarvoor dan ook onzen
vriendelijken dank.
Namens het Comité moeten wij dan ook
hartelijk dank uitbrengen aan alle koopsters en
koopers en aan de dames, die zich vrijwillig
beschikbaar stelden en ons geholpen hebben den
omzet voor de afdeeling Heemstede zoo groot
mogelijk te maken.
De opbrengst postzegels is 1646.86 en
prentbriefkaarten 103.25. Gezamenlijke op
brengst 1750.11.
Namens het Comité:
Mevr. j. S. v. CASPELDE VAS, Secr.
Mej. P. W. M. v. d. SCHOOT, Penningm.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij: J. Piet, Lombokstraat
44boven, een actetasch met inhoud; C. J.
Behage, Molenwerfslaan 158, een heerenhand
schoen; P. d. Oraaf, Borneostraat 22, een grijze
kinderhandschoen; G. Otten, Bankastraat 75,
een heeren nappa-handschoen; J. C. Heihorst,
Lombokstraat 28, een hamer; P. van Bakel, Jan
v. d. Bergstraat 19, een duif; J. Jansen, Haven
straat 19, een kruisje van een rozenkrans; W.
van Zanten, Leidschevaartweg 51, kwitantie
zegels; Brinkman, Borneostraat 65, een konijn;
J. Preijde, Kerklaan 55, een vulpotlood; Balvoort,
Heemsteedsche Dreef 81, een étui met schrijf
behoeften; Bureau van Politie, Raadhuisstraat,
handschoenen en een sleuteltje.
OESTERS - KREEFTEN - FO
RELLEN - VERSCHE CAVIAAR
TELEFOON 23280 - (3 LIJNEN)