DE TWENTSCHE BANK N.V. HEEMSTEDE
ALGEMEEN
WEEKBLAD
VOOR HEEMSTEDE IN DE HOUTPARKEN
BELT U EVEN No. 10420
VOGELS EN ZOOGDIEREN IN
GROENENDAAL
Uitzending van Diners
C. J. GUDE
HAARLEM
Fa van Basten
A. SCHUTTER
EIGEN REPARATIE-INRICHTING
Nieuwe Schotsche maatjesharing
Heemstede in Beeld
OPLAGE 5300 EX.
VRIJ VOOR CONTROLE
I NOV. 1935
12e JAARGANG - No. 44
N.V. DRUKKERIJ V/DE ERVEN LOOSJES
ALLE BANKZAKEN
ASSURANTIES
SAFE LOKETTEN vanaf f 5,— per jaar
öit nummer bestaat uit 6 pagina's
EERSTE BLAD.
Koolmezen door nesfkastjes zeer vermeerderd
Een wilde eend bouwde 5 M.
hoog in een holle linde haar
nest. I
AN WAVEREN
WAGENWEG 25
PLAATSELIJK NIEUWS
GEVESTIGD SEDERT 1920
lordensstr. 74
UW belang!
HEDEN ONTVANGEN
A. KOPJES NIEMAN
J. BALM ZOON
DE EERSTE
HEEMSTEEDSCHE COURANT
ZOEKT U EEN PAND,
OP GOEDEN STAND,
BIJ BOSCH EN STRAND?
NEEM DE WONINGCOURANT
VOOR KENNEMERLAND
DAN TER HAND.
VERKRIJQBAARA/D KIOSKEN EN
BIJ DE ADM. QED. OUDE GRACHT
88, HAARLEM (0.10 PER EX.
ADVERTENTIËN
I—5 regelsf 0.85
Elke volgende regelf 0.I5
Bij contract belangrijke korting.
PIJLTJES: (bij vooruitbetaling te voldoen).
Vraag en aanbod I-4 regels f 0.35. Lessen- en
zakenpijltjes l-4reg. f0.60, elke reg. m. fO.I2
VOOR REDACTIE.ADMINISTRATIE
EN ADVERTENTIËN
wende men zich it de Uitgevers
Ged. Oude Gracht 88JHaarlem, Telef. I0I44
ABONNEMENTEN
Abonnementsprijs bij vooruit
betaling f 1.25 per half jaar,
kunnen ieder ogenblik ingaan
BIJKANTOREN TE HEEMSTEDE: DRUKKERIJ SC2LLEKENS, RAADHUISSTRAAT 87. - BOEKHANDEL
T. PLOMP v/h. HUPKENS, ZANDVOORTSCHELAAN I65- BOEKHANDEL D. VAN MOURIK, BRONSTEEWEG 4a j
BINNENWEG 7 - Telefoon 28270 en 28331
GOEDKOOPE MARKEN VOOR REISDOELEINDEN
Advertenties kunnen tot uiterlijk Donderdags
tien uur worden aangenomen.
Ingezonden stukken vóór Woensdag 12 uur.
Klachten over de bezorging richte men recht
streeks tot de Administratie.
In het „Beredeneerd Verslag van de toestand
der gemeente Heemstede over liet jaar 1934'',
dat dezer dagen is verschenen, geeft de heer
L. van 't Sant een interessant overzicht van het
aantal in 't wild levende vogels en zoogdieren
in üroenendaal, waaraan wij het volgende ont
lenen:
Begin Mei 1933 werden in üroenendaal bij de
20 oude nestkastjes 50 nieuwe gehangen, welke
alle gedurende de broedtijd werden gecontro
leerd. Daar het aanbrengen wat Iaat gebeurde,
waren de resultaten nog niet zo goed als de
buitengewoon geslaagde van 1934. In dit jaar
werden de 70 nestjes in gebruik genomen door
koolmezen (53 broedsels), pimpelmezen (22),
zwarte mezen (2), grauwe vliegenvangers (1),
spreeuwen (1), roodstaartjes (3) en holenduiven
(2). Totaal 84 broedsels. Het aantal uitgevlogen
jongen bedroeg respectievelijk 360, 171, 18, 4,
5, 3 en 4. Totaal 565.
Dat in 1934 het aantal broedsels zelfs groter
was dan het aantal nestkastjes, is te danken
aan het tweemaal broeden van enkele der vroeg
ste koolmezen. Het aantal broedende koolmezen
is wel buitengewoon toegenomen. Zo zelfs, dat
er niet genoeg kastjes meer beschikbaar waren
voor de kleinere pimpelmees, die zich moest
tevreden stellen met een vermeerdering van 17
op 22. üe zwarte mees is een nieuwe broedvogel
voor üroenendaal en als echte naaldhoutvogel
weinig talrijk in het Westen van ons land. Beide
broedsels zijn van één paartje, dat in hetzelfde
kastje tweemaal jongen grootbracht. Mogelijk
dat ook de ringmussen, die de enige waren, die
in de winter in drie der kastjes winternestjes
gemaakt hadden, daaruit in het voorjaar door
de koolmezen verjaagd zijn. Voor de holen-
duiven was 1 kast beschikbaar, die tweemaal
gebruikt is. Deze vogelsoort komt gaarne op
het mais af, gestrooid in de hertenkamp. In de
winter had een dezer vogels reeds zoveel energie
over om 19 Februari een ei te leggen. In het
najaar zijn het weer de holenduiven, die tot
October toe nog jongen in het nest te verzorgen
hebben, iets, waar alle andere vogels, houtduiven
uitgezonderd, 1 Augustus reeds mee klaar waren.
De volgende vogelsoorten hebben in üroenen
daal gebroed:
in 1933: 1. kraai, 2. kauw, 3. gaai, 4. spreeuw,
5. wielewaal. 6. zanglijster, 7. zwarte lijster, 8.
grote lijster, 9. huismus, 10. ringmus, 11. tuinflui-
ter, 12. roodstaart, 13. winterkoning, 14. hegge-
mus, 15. roodborst, 16. nachtegaal, 17. koolmees,
18. pimpelmees, 19. glanszwartkopmees, 20.
staartmees, 21. grauwe vliegenvanger, 22. boeren
zwaluw, 23. vink, 24. groenvink, 25. grote bonte
specht, 26. ransuil, 27. houtduif, 28. tortelduif,
29. holenduif, 30. waterhoen. In 1934 misten wij
de zwarte kraai, de ringmus, de groenvink en
de boerenzwaluw als broedvogels. De eerste
werd in 19.33 wegens eierroverijen op het nest
doodgeschoten. Dat deze vogelsoort dit jaar niet
voorkwam, was dus geen verlies.
Nieuwe aanwinsten.
in plaats van de drie weggebleven zangvogels
hebben wij vier soorten als nieuwe aanwinst te
zoeken, n.l. de hoven ..reeds genoemde zwarte,
mees, de hoomkruiper, de boomklever en de
fitis, vogels, die in een bos als üroenendaal
thuis horen, maar wier broeden in 1933 nog
niet geconstateerd kon worden. Zeer verheugd
was ik bovendien met een nieuwe zwemvogel,
een wilde eend, die zich een uitzonderlijke nest
plaats 5 M. hoog in een linde had gekozen, waar
men het wijfje van de grond af in een grote
holte kon zien zitten broeden. Hoewel vol aan
dacht, hoe de jongen het nest zouden verlaten,
konden wij dit helaas niet gewaar worden en
vonden op een goede dag de hele familie gevlo
gen en alleen nog maar de lege eierschalen. Het
aantal geconstateerde broedvogels bedroeg alzo
31. Mogelijk, dat ook een blauwe .reiger als
broedvogel genoteerd moet worden op de piek,
waar tijdens de excursie van 4 Maart '34 de
reigerbraakballen werden gevonden. Dit staat
echter niet vast. De kerkuil werd eind Juni en
Juli tweemaal in üroenendaal waargenomen.
Een nest werd echter nog niet gevonden. De kap
van het molentje werd toegankelijk voor kerk
uilen gemaakt,, echter eerst in Juli, zodat er dit
jaar nog geen resultaten te boeken zijn. Vlak
buiten üroenendaal werden nog twee zangvo
gels als broedvogels waargenomen, die wij mo
gelijk volgend jaar in het bos krijgen, nl. de
kneu en de braamsluiper.
Het veel gevarieerde geboomte van üroenen
daal geeft, vergeleken met dat van de Haar
lemmer Hout, meer soorten van vogels een
levenskans. Ook ging hier weder de regel op,
dat in gemengd naald- en loofhout, dank zij het
naaldhout, meer tweede broedsels van kool
mezen voorkomen, dan in loofhout.
Zelfs een der pimpelmezen maakte een tweede
broedsel. Het aantal eieren en jongen was bij
de beide soorten groter dan in de Hout. Overi
gens is dit voorjaar buitengewoon gunstig ge
weest voor het grootbrengen van jonge vogels
vanwege de weinige regendagen, zodat er wei
nig sterfte in de nestkastjes voorkwam
Van de ransuilen werden in 1933 vier paren
waargenomen, die jongen grootbrachten. In 1934
konden slechts drie paren geconstateerd worden.
Daar dit proces zich echter in de hoogste bomen
afspeelt, kan er wel een paartje aan de aan
dacht ontsnapt zijn.
Wilde zoogdieren.
Ook het aantal wilde zoogdieren viel mee:
haas, konijn, egel, eekhoorn, gewone veldmuis,
bosmuis, bruine rat, waterrat, spitsmuis. Toen
de eekhoorns talrijk en schadelijk voor de vo
gels werden, zijn er enkele doodgeschoten. Te
vens geschiedde dit met 4 nesten van den eier-
rover de Vlaamse gaai. Het aantal muisachtigen
is vooral bij de hertenkamp groot en wordt in
toom gehouden door de ransuilen, een kerkuil
en een steenuil, hetgeen heel wat natuurlijker
is, dan door katten, waartoe in de Haarlemmer-
Hout moest overgegaan worden bij gebrek aan
uilen. De ratten vormden ook de reden, dat er
van de jonge eenden, ganzen en pauwen niet
één in leven is gebleven, behalve 1 jonge tamme
eend, geboren even buiten de hertenkamp.
SINTERKLAZEN - ONTINGENTERING
Het gemeentelstuur in Den Haag
heeft een verbodjitgevaardigd om zich
in Sinterklaascosiim op straat te ver
tonen.
Over 'n luttel aantalveken
Gaat iets grappigs vter gebeuren
Kan men 't jaarlijks reemd verschijnsel
In ons landje weer kspeuren:
Uit de grond als paclestoelen
Schieten plots de Smerklazen
Met hun brave dömbtieken,
De getrouwe Pietenazen.
Pas is Sint te paard verschenen
Of per rijtuig komt ten ander
En Meerwaarde kindervrienden
Concurreren met elkander.
Na uw'lij ks is de jeugi. die t aanziet,
Haar verwond'ring wit te boven
Of daar komt een derle heil'ge
In een auto aangestoxen!
Het geslacht der Sinterklazen
Groeit gestadig met de jaren
En die ongewenste wt sdom
Levert allerlei bezwaren.
Ja. het is zelfs voorgekomen
Dat een tweetal ruzie maakte
I£n ioi-r SHciliirzS
Aan het bakkeleien raakte!
Om herhaling te voorkomen
Gaat men in Den Haag besluiten
Dat men Sinterklaas mag spelen
Binnenshuis maar niet meer buiten!
Ditmaal zullen dus de kind'ren
Niet als vroeger zich verbazen.
Dunk zij de contingentering
Van de vloed der Sinterklazen.
V
OOR
LEESCH- EN
LE ESCHWAREN
VRAAGT U EENS ONZE SPECIALE
WINTERARTIKELEN PRIJSCOURANT!
AANBESTEDING VERBOUWING
VERVERSINGSHUIS.
Woensdagochtend had ten Raadhuize alhier
de aanbesteding plaats van het verbouwen van
de linkervleugel van het Verversingshuis in
Groenendaal.
De volgende 13 inschrijvingen waren in
gekomen:
B. J. M. Jonckbloedt, Haarlem 2857.H.
Klaassen, Heemstede ƒ2931.A. Verdon-
schot Jr., Heemstede 2385.Gebr. v. d.
Putten, Heemstede 2687.C. Boman en
Botbijl, Heemstede 2500.R. Jorritsma,
Heemstede ƒ2850.A. v. Deutekom, Heem
stede ƒ2641.40; G. Kreuning, Heemstede
ƒ2175.J. Verheul, Heemstede ƒ2896.
N.V. Bouwhandel en Exploitatie-Mij. Basilca,
Heemstede 3809.A. v. Huyssteede, Heem
stede 2437.v. d. Wille's timmer- en metsel
bedrijf, Heemstede 2333.—; E. v. Woudenberg,
Haarlemmermeer 2666.
BADHUIS HEEMSTEDE.
In het Badhuis aan de Postlaan werden in de
week van 21 tot en met 26 October genomen
597 douchebaden en 21 kuipbaden.
Aan 42 kinderen werd een gratis schoolbad
verstrekt op Woensdagmiddag van 2 tot 4 uur.
Van de gelegenheid tot kosteloos baden op
Woensdagavond tussen 5 en 8 uur werd door
68 volwassenen gebruik gemaakt.
Cuisinier
TELEFOON 13132
Een bezoek aan het
Nieuwe Winkel
bedrijf der
thans
GROOTE HOUTSTR. I55
TEL. III59
is zeker ook
Geopend van 88 uur
Halte IJzeren brug - Binnenweg la
GOUD, ZILVER EN UURWERKEN
BINNENWEG 39 TELEF. 28461
Waar Heemsteedse Dreef en Cruquiusweg samenkomen. Het Wipperplein met het
gebouw van Openbare Werken.
SPEELTUINVERENIGING OPGERICHT.
Reeds enige tijd geleden werd in Heemstede
een comité gevormd tot oprichting van een
speeltuinvereniging.
Nu het aantal toezeggingen tot het lidmaat
schap de 100 benaderd was en ook velen zich
als donateur hadden aangemeld, had het voor
lopige comité besloten een openbare vergade
ring te beleggen, die de vorige week plaats
had in „Het Wapen van Heemstede", waar als
sprekers optraden de heer F. W. H. Vliegen,
oud-hoofd eener Muloschool in Ned.-Indië en de
heer W. Klaren, secretaris der Speeltuinver.,
beiden uit Haarlem.
Onder de aanwezigen waren o.m. vertegen
woordigers van de afd. Heemstede van de
Volksbond tegen Drankmisbruik, enkele raads
leden en een der hoofden van scholen in Heem
stede.
Na een korte inleiding van den voorzitter van
het voorlopig comité, den heer S. de Jong, die
een uiteenzetting gaf van de voorgeschiedenis
tot op heden, sprak de heer Vliegen over:
.„Waarom is speeltuinwerk nuttig en nodig?"
Zeer uitvoerig zette spr. uiteen het nut van
speeltuinwerk, dat het weerstandsvermogen ver
hoogt en vaardigheid en kennis kweekt.
Spr. erkende, dat de gezinsopvoeding van zeer
groot belang is. Maar de gehele opvoeding kan
niet thuis geschieden. Het kind komt in aan
raking met andere kinderen en het kind copieert
graag. Een onrustige sfeer is een groot gevaar,
dus is er al vroeg tucht nodig.
De speeltuin is geen instituut om de kinderen
te bewaren, maar om hen te verzorgen, hen
voor baldadigheid te bewaren. Het kind heeft
bewegingsdrift, en wil die uiten en deze schep
pingsdrang moet worden geleid.
Uitvoerig schetste spr. voorts het verschil in
opvoeding van het kind uit de beter gesitueerde
standen 'en dat van het gezin uit de volks
buurten, waar bij de laatste zowel in huis als
er buiten geen plaats is om die scheppings
drang tot uiting te brengen.
Daarna behandelde spr. de verschillende leef
tijden, als a. de tijd voor de schooljaren; b. de
tijd in de schooljaren en c. de naschoolse tijd.
Volgens Dr. Ootmar, aldus spr., begint de
afhankelijkheid reeds voor de geboorte van het
kind. Bij gedeeltelijke afhankelijkheid neemt het
veel van anderen over, waardoor een onrustige
sfeer al heel nadelig is.
Er is dus tucht nodig en in dit verband wijst
spr. op de noodzakelijkheid van tucht in het
gezin en daarbuiten, ook op de school en bij
het spel.
En nu moet juist de speeltuin het kind tussen
school en huis opvangen, ze niet enkel be
waren, maar verzorgen.
Het kind heeft bewegingsdrift en wil zich
uiten en om zich uit te leven hebben zij dingen
nodig, het moet zich vaardigheid eigen maken.
Dit kan, door het spel met goed spelmateriaal,
maar vooral ook moet het leren samenspelen.
Dan is van groot belang het winterwerk in een
clubhuis, waar ze leren knutselen en iets
maken. Daar leert "het vrijmoedigheid, zo nodig
voor het latere leven.
Spr. is er van overtuigd dat het een moeilijke
taak is, en alles niet direct op rolletjes zal gaan.
Maar met een vaste wil en de volle medewerking
der leden kan veel bereikt worden tot heil van
het opgroeiend geslacht.
De tweede spreker, de heer W. Klaren, begon
met het voorlezen van een klacht van een
vooraanstaand Chinees, den heer Wang, die zich
geërgerd had dat de straatjeugd hem met
Pindachinees nageroepen had. Zulk een klacht
is al 40 jaar oud en deze klacht was 40 jaar
geleden oorzaak van het oprichten der eerste
speeltuinvereniging.
Zeer uitvoerig schetste spr. de straatjeugd,
de jeugd op straat, omdat er veelal voor hen
geen andere plaats is om te spelen.
Dit feit heeft velen in beweging gebracht
voor de speeltuinverenigingen, die nu al bij
honderden in Nederland zijn opgericht.
Had de heer Vliegen de meer theoretische
kant bezien, deze spr. behandelde meer de
practische zijde. In vereniging ligt de kracht en
eenmaal een tuin met speelmiddelen en een
clubgebouwtje voor de tijd dat niet buiten ge
speeld kan worden en de gelegenheid is er.
Een grote factor voor de goede gang van
zaken is het leren spelen, om goede leiding te
kunnen geven. Spr. is het eens met den heer
Jan Ligthart, die zegt, dat de ouders van thans
niet meer spelen kunnen. Voor leiders is dus
een cursus nodig.
Achter de speeltuin moet staan het winter
werk, waar de kinderen handenarbeid leren, hen
Ieren zich voor iets te interesseren.
Het opgroeiend jeugdleven is een wonder,
dat wij zo gemakkelijk voorbijzien, maar het is
van een enorm gewicht. Het gaat om zoveel
nevendingen als tucht, orde, handigheid, enz.
Tenslotte gaf spr. een uitvoerige uiteenzetting
hoe een goede organisatie er uit moet zien en
gaf daarvan sprekende voorbeelden uit andere
plaatsen.
Nadat de voorzitter beide sprekers dank had
gezegd voor hun interessante uiteenzetting,
werd in huishoudelijke bijeenkomst besloten tot
oprichting der eerste Heemsteedse speeltuin
vereniging.
Het voorlopig bestuur, dat bestond uit de
heren S. de Jong, voorzitter; W. Hofstee, secre
taris; G. Kerkman, J. Koper, Th. Mooyekind,
W. Kulk en H. C. Kramer, werd als voorlopig
bestuur benoemd, waaraan nog werden toe
gevoegd de heer D. Kikkert, hoofd der Dreef-
school en Mej. S. B. J. Jorritsma, onderwijzeres.
Groote Schelvisch - Blokken
Tarbot Snoek Baars
Versche Mosselen
Bl'daal, Tel. 23280 (3 lijnen)
