HEENK
Met het peillood naar de Diepzeeën
MIJNHEER PIMPELMANS GAAT „EN PENSION
Wales Anthraciet
STOOKT
„De Spaarnestad"
TWEEDE BLAD
Waarheid boven alles
HAARD
KACHELS
Stómst
ligp™
L. CORSTEN Jzn.
RECEPTEN
Monster GRATIS bij
ANTRHACI ET HANDEL
Garage
METAALDRl
BURGEi
VAN VLI
FOTO-ALBUM!
DE D
HE
Het 1
Twe
DE EERSTE HEEMSTEEDSCHE COURANT
Een eeuwige kringloop van ontstaan en
vergaan. Onderzeese vulkanen en
wouden zonder hout. Beter lucht-
ventilen, dan staalpantsers. - Lichtgevende
poliepen en ievende zend-stations
Levende wonderen op 8000 meter diepte onder
de zee-spiegel.
Door J. M. DE LANCRY, Monaco, assistent aan
het Oceanografische Instituut aldaar.
Geografie is, op de keper' beschouwd, eigen
lijk maar een soort gewichtigdoenerij. Een
vijfde deel van onze aardbol is slechts vaste
land en zelfs dit kennen wij nog slechts bij
benadering. De rest is water, rivieren, meren,
zeeën, oceanen. We „kennen" deze wateren,
dat wil zeggen: wij zijn zover gevorderd dat
wij op onze landkaarten netjes de grenzen, de
vorm en doch daar komen de gaten al!
de diepten kunnen aantekenen! Veel meer
weten we niet! nog nooit heeft een onder
zoeker de bodem van de oceaan betreden en
nooit zal ooit, naar menselijke berekening, een
mens zover komen. Enkele honderden meters
kan de sterkste en moedigste duiker bereiken;
zou hij dieper gaan, dan zou het onmogelijk
zijn geworden hem lucht toe te voeren of hem
te beschermen tegen de geweldige druk van
het water op die diepten.
En toch zijn zulke diepten een bagatel, als
men die vergelijkt met de diepste diepten van
de oceaan! 900 Meter is de grootste diepte, die
een mens ooit bereikt heeft: gezeten in een
stalen bol, voorzien van zuurstof- en andere
toestellen, daalde Beebe en zijn assistent Barton
in de diepzee ai. De „.batysphere", de bol
waarin zij zaten, heeft het uitgehouden. Was
Uit het geval niet geweest, dan waren de beide
waaghalzige onderzoekers als een stuk karton
platgedrukt door de geweldige waterdruk!
Dieper durfden zij niet te gaan, doch op die
diepte hebben zij onvergetelijke indrukken op
gedaan, die Beebe naderhand heeft vastgelegd
in zijn inmiddels reeds beroemd geworden en
in vele talen vertaald boek. 9636 Meter diep is
de diepste plek van de Marianne-geul, de ge
heimzinnige, onderzeese stroom, die Oostelijk
van de Marianne-eilanden over de bodem van
de Pacific vliedt en het is absoluut niet on
mogelijk, dat men op zekere dag in de voort
zetting daarvan, de nog weinig gepeilde Bonin-
geul, nog grotere diepten zal loden. Maar deze
diepzee is nog weinig gepeild. Bekender is de
Tuscarora-grond, Oostelijk van Japan en
daaraan denkt men in de regel, wanneer er
sprake is van de diepste plaats van de oceaan,
hoewel hier de diepte „slechts" 8513 Meter
bedraagt!
Een linieschip van de Verenigde Staten
(oorlogsmarine) heeft deze. Tuscarora-plek haar
naam gegeven. De „Tuscarora", waarop captain
Belknap het bevel voerde, kruiste van 1873
tot 1878 regelmatig tussen California en Japan
om metingen te verrichten voor het leggen van
de eerste telegraafkabels tussen de Verenigde
Staten en Japan. Grote delen van het Noorde
lijke deel van de Pacific werden gepeild en in
October 1874 vond men ten Oosten van Japan
een diepte van 8513 Meter. Sindsdien heet deze
diepte, die'niet alleen een geografisch punt is,
doch een oppervlakte bezit van minstens
800.000 vierkante kilometer, Tuscarora grond of
Tuscarora-diepte.
Hoe ziet het er uit, daar op de Tuscarora-
grond? Totnogtoe heeft nog geen mens daar
de voet neergezet of kunnen rondkijken! Doch
zou een duiker met doodsverachtende waag
halzigheid zo'n bezoek riskeren, en zou hij zich
zelf daartoe bekleden met een dik pantser van
het hardste staal, dat ter wereld bestaat, dan
zou de enorme waterdruk hem nog pletten als
een stuk stopverf tussen onze vingersEn
desondanks is de Tuscarora-diepte bewoond en
leven daar dieren, waarover wij enkele bij
zonderheden weten. Berekeningen, die steunen
op de beweging in het water en de golfslag,
seismografische metingen, vondsten van dooi
„stormen" aan de oppervlakte gespoelde be
woners dezer diepten, daarbij de steeds ver-
volmaakter wordende diepzee-fotografie en
meer van dergelijke hulpmiddelen bij het
diepzee-onderzoek en de oceanografische studie,
geven - elkaar aanvullend een helder beeld
van een en ander. Een beeld van de weten
schappelijke werkelijkheid, desondanks duizend
maal fantastischer, duizend-en-eenmaal roman
tischer, als de meest-groteske diepzee-fantasieën
van een Jules Verne. En tóch... werkelijkheid!
Rust op de bodem van de zee, zoals de dich
ters dikwijls bezingen, als zij een gezonken
schip tot onderwerp van hun bloemrijke taal
maken, bestaat niet! Alles is hier in beweging,
alles is hier strijd en geweld. Zeer zeker drin
gen de bewegingen van de oppervlakte der
zee niet tot hiertoe door, maar de wereld van
Tuscarora heeft haar eigen bewegingswetten.
Het „onderzeese continent" Tuscarora, als men
dat zo eens mag noemen, is de rechtlijnige
voortzetting van de Japanse archipel. Deze
bodem is vulkanisch en deze vulkanen meer
dan 8000 Meter onder zee! zijn eeuwig in
werking! Zij braken lava uit, die bij de on
middellijke afkoeling enorme massa's gas en
rook vrijlaten, die in grote bellen naar de
oppervlakte stijgen, doch meestal op weg naar
boven afkoelen. Door hun waterverplaatsing
veroorzaken zij echter geweldige beroering en
aan de oppervlakte demonstreert zich dit door
een angstwekkende golfslag. Vroeger nam men
aan, dat al deze onderzeese vulkanen reeds
lang geblust moesten zijn, daar men beweerde,
dat het zeewater er immers móést kunnen
binnendringen. Anderen beweerden, dat -als
het zeewater er binnen drong, er geweldige
explosies overal ter wereld moesten plaats
vinden, daar dit water immers de gloeiende
aardkern zou treffen en dit vreselijke gevolgen
moest hebben, waardoor bewezen wordt, dat
het water niet kan binnendringen en de vul
kanen dus nog wel in werking zullen zijn! Men
vergat daarbij echter, dat de druk der water
massa's wordt opgeheven door de geweldige
druk der vulkanische gassen, waardoor een
evenwicht ontstaat. Beide elementen, vuur en
water, strijden daar een gigantische, eeuwen
lange strijd en onder invloed daarvan ver
andert de structuur van de zeebodem zich daar
voortdurend. De gestolde lava vormt bergen en
dalen, die weer verdwijnen. Nieuwe levende
wezens ontstaan en verdwijnen weer, werelden
groeien en vergaan
Tuscarora leeft. Vroeger meende men, dat
ieder organisch leven op de bodem van de
oceaan een onmogelijkheid was. daar dieren en
planten, die hier leven, de overweldigende
waterdruk niet zouden kunnen weerstaan
daartoe uit een honderdmaal harderen stof zou
den moeten bestaan dan het hardste staal! In
de theorie is dat juist, maar de practijk leert
ons iets anders! De dieren en planten van de
Tuscarora-grond zijn niet alleen niet harder,
doch zelfs veel zachter en veel zwakker dan die
van de hogere lagen van de oceaan. Meer dan
de helft ervan zijn polypen en weekdieren.
Desondanks verdragen zij deze waterdruk
die op één vierkante centimeter 851.5 kilogram
bedraagt en dus op een polyp van middelbare
grootte ruim 400.000 kilogram! zonder be
zwaar, daar zij die drukking door een eigen,
inwendige tegendruk in evenwicht houden.
Deze eigen drukking is precies even groot, als
de druk van buiten op hun lichaam en zo
komt het, dat als deze dieren door de een of
andere beweging, meestal door geweld der vul
kanen, omhooggeslingerd worden naar hogere
waterlagen, zij niet ontploffen, doch eerst dagen
later tengevolge van de ongewone druk
sterven en in speciaalgebouwde diepzee-aquaria
met een acclimatief-gereguleerde waterdruk
zelfs in het leven gehouden kunnen worden!
Natuurlijk zijn de dieren van de Tuscarora-
diepte anders gebouwd, dan die van de hogere
waterlagen en de onderzeese wouden aldaar
weer anders dan die van ons vasteland. Nooit
dringt één zonnestraal daar beneden door. En
desondanks is Tuscarora niet zonder licht.
Integendeel, de bodem van de oceaan moet
helder verlicht zijn en alles straalt en pronkt
in fraaie kleuren, rood, blauw of zilver-glan
zend. Dat licht wordt daar zelf opgewekt. De
wouden zijn niet van hout, maar van licht
gevende koralen, die kilometerlange, ondoor
dringbare oerwouden vormen. Daarin vinden de
dieren, waaronder dns de polypen.... en vele
slangachtige vissoorten, een goede schuilplaats.
De meeste van die dieren zijn levende accumu
latoren en dragen lichtende voelsprieten, of iets
dergelijks. Men kent b.v. wel de bekende
sidderroggen, bij aanraking waarvan men een
hevige electrische schok krijgt. Het licht van
deze diepzeevissen heeft allerlei kleuren, van
donkerblauw tot lichtblauw, geel, zilverwit,
rood, enz. De ogen van deze dieren zijn aan
gepast aan hun levensbehoeften; zij nemen
meestal een derde, veelal ook een zesde van de
gehele lichaamsoppervlakte in en er zijn dieren,
als de Zilverbijl (Argyropelecus affinis) en de
Indische Malocosteus, waarbij de ogen zich aan
het einde van hun nieterlange vangarmen of
tastorganen bevinden. Deze beweeglijkheid is
onontbeerlijk, want het leven op de bodem van
de oceaan is een ononderbroken, verbitterden
strijd! Van deze strijd, van deze oorlogen en
veldslagen, die hier plaats vinden, zingt men
geen heldenliederen en toch zijn zij grotesker
en wreder, dan alle moordpartijen op aarde
en in het luchtruim!
11 SEPTEMBER 1936
No. 37
Wij hebben ons zelf allen wel eens op het
spreken van een onwaarheid betrapt, bewust
of onbewust, wellicht om een ander te sparen
of niet teleur te stellen. Misschien ook wel eens
om beter te schijnen, dan wij in werkelijkheid
zijn, of uit gemakzucht om van iets af te komen
óf uit gedachteloosheid.
Wij moeten echter onderscheid maken tussen
doelbewuste en fantasieleugens en het moet
ons van het hart, dat vrouwen over het alge
meen eerder tot het spreken van een onwaar
heid overgaan dan mannen Bij vrouwen treedt
veel meer de drang om iets meer te schijnen of
ook wel ijverzucht op de voorgrond en soms
is het ook omdat men meent indruk te maken
door een of andere prestatie te vertellen, die
min of meer gefantaseerd is.
Er zijn ook vrouwen, die niet geheel en al
waar tegenover haar man zijn en b.v. meer
geld voor haar kleding en liefhebberijen uit
geven, dan deze weet. Hoé vaak wordt geen
onwaarheid gesproken, indien men geen lust
heeft bezoek te ontvangen én niet thuis geeft
of wanneer men te laat i),p een afgesproken
plaats komt
Hier geldt het voor velen om de moed te
hebben een verkeerde karaktertrek tegen te
gaan, zelfs wanneer het oiji tactische redenen
wel eens moeilijk is, doch steeds moet de waar
heid als het hoogste gelden Men moet de moed
hebben waar te zijn teg.inover zichzelf en
anderen, zelfs ten koste dan moeilijke ogen
blikken.
CONFISERIE MODERN
J C. KOl.
RAADHUISSTRAAT 4 HEE1V5STTDE TEL. 28034
ZOUTE STOKJES 28 ct. per ons
Wanneer men als moeder en opvoedster
tegenover kinderen staat, moet zeker wel in de
allereerste plaats waarheid betracht worden en
het getuigt al van gebrek aan paedagogische
kracht, indien men het hiermede op een ac-
coordje gooit.
Hoe vaak komt het voor, dat een moeder be
merkt, dat haar kind niet1 altijd de waarheid
spreekt. Zij zullen hem hierover onderhouden,
bij herhaling zelfs straffen, doch vergeten, dat
zij in zijn tegenwoordigheid eveneens meer
malen dingen gezegd hebben, die niet waar
geweest zijn.
Moeder, die b.v. aan dé" telefoon zeide, dat
vader niet thuis was, omdat hij niet gestoord
wenste te worden, terwijl hij in de kamer aan
wezig was.
Een ander maal hoort hij zijn moeder „niet
thuis" geven, als antwoord op de vraag van
het meisje of mevrouw ontvangen kan. Is het
niet begrijpelijk, dat een kind, dat in zijn
omgeving zo vaak allerlei kleine onwaarheden
constateert, het vcorbeeld der ouders volgt?
We zien echter verschil tussen doelbewuste
leugens van een kind en die, welke een gevolg
zijn van een geprikkelde fantasie, zoals kinderen
vaak hebben, wanneer zij sprookjes horen ver
tellen, die als het ware voor hen leven. In het
eerste geval zullen vermaningen en zo nodig
Nieuwste modellen
Groote Houtstraat 99
HAARLEM
straf moeten volgen, terwijl in het laatste geval
gewezen moet worden op het verkeerde van
hun fantasie.
Bij een goed voorbeeld van ouders en op
voeders en een goede aanleg is het niet moei
lijk bij een kind waarheidsliefde aan te kweken.
Indien men een kind niettegenstaande alle
goede voorbeelden toch nog wel eens op een
leugen betrapt, dan zullen slechts liefde en
geduld het mogelijk maken deze minder goede
eigenschap te overwinnen.
OVERGANGSJAPON VOOR MEER
GEZETTE FIGUREN
Succespatroon VKK 1766.
Prijs 0.25 plus f 0.05 voor administra
tie- en verzendkosten.
Een meer gezet f'iguur vraagt een model,
dat niet alleen goed zit, doch tevens een
afkleedende lijn geeft. De heupen moeten
een model rok hebben, dat ze omsluit zon
der te strak te zitten, terwijl chabots-re-
vers, die in lichte klokken vallen, even
eens afkleeden.
Indien gewerkt materaal gebruikt wordt,
moet b.v. zwart-wit in kleine patroontjes
worden gekozen, terwijl moesjes ook altijd
aardig kileeden. We zien ook mooie wollen
stoffen met ingeweven zijden moesjes.
De lange ondermouwe; worden los ge
dragen en van boven met een elastiekje af
gewerkt, doch kunnen natuurlijk ook aan
de bovenmouw genaaid worden. Om heft
middel een smalle ceintuur, die van achte
ren gestrikt wordt.
Ben. stof bij een breedte van pl.m. 1 M.
is 4 M. bij 1.30 M. is 3.25 M. nooddg.
GOEDE KNIPPATRONEN.
Patronen kunnen per brief aangevraagd wor
den met bijsluiting van 0.58 in postzegels aan
de Moderedactrice, Roelofstraat 109, Den Haag.
ZELF GEMAAKTE HOOIKIST.
Misschien een twintig jaren terug werden
hooikisten buitengewoon veel gebruikt, omdat
we in tijden leefden, waarin alles even zuinig
gebruikt moest worden, n.l. in de mobilisatie
jaren.
Thans moet om financiële redenen meer en
meer bezuinigd worden en komt men er ook
weer toe die oude, beproefde hooikist in ere te
herstellen en zodoende op de gasrekening te
besparen. Het maken van een hooikist is heel
eenvoudig en wat we nodig hebben is een vier
kant kistje, liefst met een deksel, dat met
scharnieren gesloten kan worden en waarbij
aan de voorkant eveneens een sluiting wordt
aangebracht. Verder hebben we hooi of hooi-
wol, desnoods stroo nodig en speciale hookist-
pannen, waarin alle warmte bewaard wordt.
We kunnen b.v. één grote of twee kleine pannen
nemen, die op elkander geplaatst worden met
verschillende gerechten. We beginnen de kist
langs de wanden en bodem met een laag cou
ranten te voeren en daarna op te vullen met
hooi of andere vulling, waarna we de pan(nen)
in het midden zetten en verder stevig aanvullen,
zodat een opening in het midden wordt ver
kregen. Nu begint het voeren met cretonne of
flanel, waarvoor we de maat nemen van de
bodem der pan plus naden en daarna een rechte
reep nemen plus naden, die met de bodem ver
bonden en tevens in het midden dicht gestikt
wordt.
We hebben dus de voering voor het open
gelaten stuk gereed, waarna thans een overtrek
voor het bovengedeelte geknipt wordt plus in
slagen aan de vier kanten.
Precies op de plaats waar de opening van de
pan komt, wordt een cirkel uitgeknipt, even
groot als de bodem der pan plus naden en
worden de reeds met elkander verbonden delen
(bodem en zijkanten) aan het bovendek ge
naaid, dat tenslotte met platte spijkertjes, nadat
i
5. „Jij zorgt wel, dat hij beneden komt, hè
man?" zei Mevrouw Pimpelmans minzaam, en
ze zeilde statig de trap af. „Ja, ik kom al!"
riep haar man hijgend van boven. En inderdaad
hij kwam! Of liever: de koffer kwam. Er
klonk een hevig gerommeldebommel op de
trap en 't volgend ogenblik werd Mevrouw
Pimpelmans. die juist de onderste trede bereikt
had, letterlijk onder de overhemden, kousen,
sokken en jurken begraven. Alle moeite was
voor niets geweest!
6. „Man, man, wat ben je weer onhandig!"
zuchtte mevrouw Pimpelmans. Enfin, de koffer
en het linnengoed werden naar de voorkamer
gezeuld en daar opnieuw gepakt. Noch Mevr.,
noch haar man hadden daarbij erg in 'n stukje
speelgoed, dat daar nog stond van de vorige
dag, toen een van mijnheer Pimpelmans' klein
kinderen op bezoek was geweest, en waarvan
het touwtje tussen de koffer bekneld raakte....
een inslag is gemaakt op de rand der kist wordt
gespijkerd. Een opgevuld kussentje van dezelfde
stof wordt op de pan gelegd tijdens het koken,
tenzij men een deksel heeft met opstaande zij
kanten, dan wordt deze eveneens opgevuld met
hooi en overtrokken.
Men kan de buitenkant van de kist verven
of hem een overtrek geven van cretonne of het
materiaal der gordijnen door een lap te knippen
evengroot als de bovenkant en een strook, die
in platte ploien gelegd wordt en waarvoor on
geveer 3 maal de omtrek nodig is.
Scheepmakersdijk 35-Haarlem - Tel. 14147
WASCH- EN STRIJKINRICHTING
MACARONI MET KAAS.
150 gram macaroni, 35 gram boter, 30 gram
bloem, 4 d.L. melk, peper en zout, 4 eetlepels
geraspte kaas, driehoekjes geroosterd of ge
bakken brood.
De macaroni wordt in kleine stukjes ge
broken van ongeveer 2 c.M. en in ongeveer
1 L. kokend water met zout gedaan om daarna
zachtjes gaar te koken, ongeveer 25 minuten.
intussen wordt de boter gesmolten en met de
bloem vermengd, daarna met kleine hoeveel
heden de melk bijgevoegd, steeds roerende,
waarna men het sausje 3 min. zachtjes door
laat koken, de pan van het vuur neemt en er
de geraspte kaas door roert en daarna de
macaroni, die even in de vergiet uitgelekt heeft,
om het overtollige water te verwijderen.
Men brengt alles in een dekschaal over en
bestrooit de bovenkant met kaas. Heel smake
lijk is het om de macaroni in een beboterd
vuurvast schoteltje ongeveer 15 minuten in de
oven* te plaatsen, nadat men de bovenlaag dik
met kaas bestrooid heeft.
Opdienen met een rand van driehoekjes toast
of in boter gebakken brood.
komende winter
wel BETER, doch niet DUURDER
dan andere soorten.
Nu nog Zomerprijzen
voor haard of haardkachel
Afm. 22/35 f 2.15 per H.L.
30/50 „2.10
15/22 1.85
Voor centrale verwarming
Afm. 50/80 f 22.per ton
8/1514.40
„SEVEN SISTERS" WALES IS ALLEEN
BIJ ONS VERKRIJGBAAR.
Fr. Varkensmarkt 610, Tel. 14164
Spaarne, bij viaduct.
HEEMSTEDE - KOEDIEFSLAAN 12
CITROENPUDDING.
Sap van 3 citroenen, 4 blaadjes witte gelatine,
50 gram griesmeel, ruim l ons suiker.
Citroenen uitpersen en zeven en zoveel water
bijvoegen totdat men L. vocht heeft, dat
men met geraspte citroenschil aan de kook
brengt en daarna de suiker erin oplost. Roerend
strooien wij de griesmeel er in en lossen de
gelatine erin op, die vooraf een minuut of vijf
in koud water geweekt en goed uitgeknepen
wordt.
Het mengsel wordt nu flink luchtig geklopt
met de garde en daarna overgebracht in een
glazen schotel om koud opgediend te worden.
DOOR G. TH. ROTMAN
9
(NADRUK VERBODEN)
7. De volgende dag brak het ogenblik van
vertrek aan. Kalm en waardig stapte het edele
echtpaar door het vredige Epscheuten. „Vrouw!"
zei meneer Pimpelmans ontroerd, „dit worden
vast en zeker de schoonste dagen van ons
leven!" Ach, hij had het een beetje te vroeg
gezegd, want het volgend ogenblik klonk er een
irevig gejoel achter hem. Mijnheer keek om en
werd tegelijk zo rood als een kalkoen.
8. Het was juist even vóór schooltijd, en
de hele Epscheutense jeugd kwam luid joelend
achter het echtpaar Pimpelmans aan, zingende:
„Pimpelmans gaat paardjerijden, hi-ha-ho! Pim
pelmans gaat paardjerijden, hi-ha-ho!" En nu
ontdekte mijnheer Pimpelmans pas het paardje,
dat lustig achter zijn koffer aanreed, alsof het
óók mee „en pension" wou! Hij trok het paardje
woedend van de koffer af en wierp het naar
de schreeuwende belhamels toe.
GEVOND
Terug te bekor
laan 14, zeemledt
rijwielbelastingmei
paar handschoen!
nota en strandbr
62, riem met sell
straat 13, mes; R
potlood; Klein,
rijwiel; J. Elberse
radiateur.
Bleekersvaartweg
Ondertrouwd:
brechtsen; G. Ari
Getrouwd: H.
Werleman.
Bevallen: A. te
ZwartWilken z
Overleden: A.
WickevoortCro
Spoor 60 j.
w
Koude, wai
Door
Onder een wa
algemeen het
lichaamsdeel, ev«
ons gehele lich
waarvan de buil
afgesloten. Derg
ook omslagen of
den koud, warm
ondeskundige to
doet, wil ik mij
verband om de
methode, die on
vaker zou wori
wist, welk een
reikt kunnen wo
Waar het op
Op twee ding
De eerste doek,
zijn, moet van
die men twee
komen koud w
stevig uitknijpt,
niet nat, doch sl
gelegd. Het rr
linnen of halflin
een handbreed
echter de vochl
men de tweede
wol of flanel
tweede doek nu
de vochtige, w:
van onderen i
een goede afslu
Met twee* ve:
wollen doek vi
de patiënt het i
vindt en het ko
De vochtige
gelegd worden,
geen lucht zijn
het verband v<
weerspannige 1
geweld moeten
komen, dat he
aangelegd. In
getrokken, ech!
te nemen en d
zullen over het
de aanraking i
geeft het hun
dat ze stikken,
paar minuten i
slapen meestal
iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiii
Ursul
Door JC
Vries Ande
gewoonte en o
maar goede
Een warm, o:
terras neer. H
lichtgroen
lijken visser
opstaan om n
bekende hote
een jonge da
„Zoudt U i
Andergast
„Waarheen
„Op het n
al klaar ligge
„Maar nati
De trekker
echter helem,
woorden klon
dat zij Ursula
naam Ur
uit het kinde
herinnerde h
■1(
HHHI