DE TWENTSCHE BANK N.V.
Gebrs- v,D Bos
Wat zoekt /Duitsland iv
Zuid-Oost-Europa
ALLE BANKZAKEN
VERGADERINGEN, VERMAKELIJKHEDEN
ENZ.
Eerste Heemsteedscfie Inrichting voor
Voetverzorging zr. f. rooyers
Sp ar en
A. KOPJES NIEMAN
Telef. 15950
DE WINTERJAS,
DIE U ZOEKT,
"MOORENBURG
Dit nummer bestaat uit 6 pagina's
EERSTE BLAD
ALGEMEEN WEEKBLAD VOOR HEEMSTEDE
PLAATSELIJK NIEUWS
~-u r V-
HEEMSTEDE - BINNENWEG 7 - Telefoon 28870 (2 lijnen)
ONDERGRONDSCHE SAFE-INRICHTING
Loketten vanaf f5.— per jaar
Cred letbrieven - Reischèques - Assurantiën
HEEMSTEDE.
Repetitie-avonden.
Fanfarecorps „Excelsior" Maandag, 8 uur
n.m., O.L. School Voorweg.
Harmonie „Eensgezindheid" Maandag,
8 uur n.m., Restaurant Heemst. Sportparken.
Heemst. Gem. Koor „H.O.V." Dinsdag,
8 uur n.m., Prot. Jeugdhuis, Heemst. Dreef.
Heemst. Christ. Gemengd Koor. Vrijdag,
8 uur n.m., Wijkgebouw Geref. Kerk, Camplaan.
Vrijdag 28 Oct., 8.15 uur. Kunstkring
Heemstede, Prot. Bond, Postlaan.
Zaterdag 29 Oct., 1.30 uur. Opening ten
toonstelling „Maak Zelf".
Zaterdag 29 Oct., 3.30 uur. Heropening
gerestaur. Ned. Herv. Kerk, Wilhelminaplein.
Donderdag 3 Nov., 4.30 uur. Vergadering
„Witte Kruis", Café-Rest. „Het Hof van Heem
stede", Valkenburgerlaan.
Gedipl. Verpleegster o Pedicure o Masseuse
Heemsteedsche Dreef.39 - Telef. 28628
tegenover Prot. Jeugdhuis
in deviezen, het kan dit in industrieproducten
doen, waaraan de Balkafistaten grote behoefte
hebben.
In een volgend artikel zullen wij aantonen,
wat Duitsland hier en in Midden-Europa vindt
en welke betekenis economische en wellicht ook
politieke banden met deze staten voor het Derde
Rijk in geval van een eventuële oorlog hebben.
De laatste dag van deze maand,
Als „spaardag" ingesteld,
Herinnert ons er weer eens aan:
„Wees zuinig met je geld!"
Dagelijks aanvoer van versche
zeevisch
Bak- en stoofpaling
Nieuwe blanke stokvisch met gratis
receptenboekje
EERSTE HEEMST. VISCHHANDEL
1 TEL. 28461 Binnenweg 39
Taxionderneming
en luxe verhuur
AUTO-R IJ LESSEN
Jac. Catslaan 3-5 b.d.Bi. Brug
Nette chauffeurs. Prima
materiaal. Bill, tarieven
hangt bij ONS, onder het
bereik van Uw portemonnaie
BINNENWEG 123 125
Heeren-en Kinderkleeding. - Uniform
en Bedrijfskleeding. - Heerenmodes
Advertenties kunnen tot uiterlijk Dinsdags
5 uur worden aangenomen.
Ingezonden stukken vóór Dinsdag 12 uur.
Klachten over de bezorging richte men recht
streeks tot de Administratie.
BETERE STRAATVERLICHTING.
Uitbreiding verlichting Cruquiusweg.
Nieuwe lantaarns in de Raadhuisstraat en op de
Binnenweg.
Een adres van de Buurtvereniging „Cruquius",
waarin verzocht wordt om enige verlichting te
doen aanbrengen langs het thans nog on
verlichte gedeelte van de Cruquiusweg werd
indertijd door de Raad om prae-advies in han
den van B. en W. gesteld.
Als resultaat daarvan delen B. en W. mede,
dat doortrekking van de natriumverlichting
tot aan de grens der gemeente, een uitgave van
ƒ3000.zou vergen. Wel is er aanleiding, om
hier een eenvoudige electrische verlichting aan
te brengen, hetgeen kan geschieden door plaat
sing van 7 lantaarns, op een onderlingen af
stand van 70 meter.
De uit een en ander voortvloeiende aanleg-
kosten worden door den Directeur der Bedrijven
geraamd op 1000.en de kosten van stroom
en Iampenverbruik op 180.per jaar.
Verder heeft de Heemsteedse Winkeliers-
combinatie „Het Centrum" gevraagd om ver
betering van de verlichting langs de Raadhuis
straat en de Binnenweg. De Directeur rappor
teerde, dat deze verlichting inderdaad niet in elk
opzicht bevredigend genoemd kan worden. In
deze straten behoort de onderlinge afstand
tussen de lantaarns niet groter dan 30 M. te
zijn. Bijplaatsing van 16 lantaarns en verplaat
sing van een groot aantal bestaande lantaarns
zijn dan nodig.
Uit bedoeld rapport blijkt voorts, dat een
nieuw type gaslantaarn is uitgekomen, dat als
een belangrijke verbetering op het gebied der
gas-straatverlichting moet worden beschouwd.
Proefnemingen hebben aangetoond, dat deze
nieuwe lantaarns, bij een gelijk gasverbruik
25 meer licht uitstralen dan de oude. Boven
dien kan de lichtverdeling door toepassing van
een speciale ballon op zeer gunstige wijze
worden beïnvloed. Bij deze nieuwe lantaarns
past niet meer het oude model lantaarnpaal. Ter
wille van de gelijkmatigheid der verlichting is
het niet gewenst alleen voor de bij te plaatsen
lantaarns van het nieuwe model gebruik te
maken. Ook voor een behoorlijk aspect is dat
minder gewenst. Beter is het voor beide ge
noemde straten uitsluitend van het nieuwe model
gebruik te maken. De daardoor vrij komende
oude lantaarns kunnen gebruikt worden in die
straten of wegen, waar uitbreiding van het
oude systeem zonder bezwaar kan plaats heb
ben, of daar waar om andere redenen een oude
bestaande lantaarn vervangen moet worden. De
oude Jantaarns behouden aldus haar waarde.
Wanneer deze gesteld wordt op ƒ50.per stuk
en rpkening gehouden wordt met een kostprijs
van ƒ85.voor de nieuwe lantaarns, dan is
daarvoor nodig in totaal rond 2400.te ver
hogen met de daaruit voortvloeiende arbeids
lonen. Wegens onderhoud en gasverbruik zullen
de kosten stijgen met ongeveer 400.
per jaar.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN.
Op Zondag 30 October wordt de praktijk te
Heemstede waargenomen door de doktoren
M. A. Kaplan, Heemst. Dreef 61, tel. 29903 en
J. Layendecker, Raadhuisstraat 9, tel. 28103.
ADVERTENTIEN É,ke volgende regel I 035
Bij contract belangrijke korting.
PIJLTJES: (bij vooruitbetaling te voldoen).
Vraag en aanbod 3 regels f 0.21. Elke regel meer f 0.07
Lessen-en zakenpijlties 1-4 r. f 0.60,elke reg. meer f 0.15
Voor Redactie. Adminisp-atie en Advertentiën
e. Adminisp-aci
r, z I K- C.e t
N.V. Drukkerij voorji. De Erven Loosjes
Ged. Oude Gracht 88,fHnarlem, Telef. 10144
ABONNEMENTEN
Abonnementsprijs bij vooruit
betaling f 1.25 per half jaar,
kunnen elk ogenblik ingaan
BIJKANTOREN TE HEEMSTEDE: DRUKKERIJ SCHËLLEKENS. RAADHUISSTRAAT 87. - BOEKHANDEL T. PLOMP
v/h HUPKENS. ZANDVOORTSCHELAAN 165. - BOEKHANDEL D. VAN MOURIK. BRONSTEEWEG 4a
DE TENTOONSTELLING „MAAK ZELF".
Van 29 October tot 1 November in het R.K.
V erenigingsgebou w
De Commissie, die bovenstaande tentoon
stelling organiseert, wijst er op, dat het doel der
tentoonstelling is, modellen te laten zien van
eenvoudig huisraad, gebruiksvoorwerpen, speel
goed, handenarbeid, enz.
De kern der tentoonstelling zal gevormd
worden door de beide bekroonde inzendingen
op een prijsvraag voor een modellenboekje met
edrvouuigc s«t.v„ieavnorwerpen in een arbei
derswoning (eenvoudige meubelen, enz.).
Dit modellenboeqje is in druk verschenen en
zal op de tentoonstelling voor een klein prijsje
beschikbaar zijn.
De meubelen uit dit modellenboekje zijn ver
vaardigd op de Gemeentelijke Vakcursussen te
's-Gravenhage en dus op de tentoonstelling te
zien. Ook de werktekeningen van andere inzen
ders voor bovengenoemde prijsvraag zullen ter
bezichtiging aanwezig zijn, en hieronder zijn
inderdaad zeer goede voorwerpen. Verder zullen
nog een groot aantal werkstukken op boven
genoemd gebied tentoongesteld worden.
Als een attractie zal de z.g. blauwe tram van
Ir. van Etten eveneens aanwezig zijn, terwijl de
vrouwelijke bezoeksters een voorlichting zullen
ontvangen over het zelf maken van matrassen,
dekens, enz.
Aan de tentoonstelling zal tevens worden
verbonden een expositie van eenvoudige gas-
toestellen, terwijl in de avonduren op Zaterdag
29 October en Maandag 31 October interessante
kookdemonstraties op gas gegeven worden.
Iedere avond zal de film „Huishoudelijke
Voorlichting" voor de bezoekers gratis worden
vertoond.
De tentoonstelling zal worden gehouden van
29 October tot en met 1 November a.s. en de
openingsuren zijn door de commissie vast
gesteld op alle middagen van 25 uur en op
alle avonden van 710 uur.
De toegangsprijs zal slechts 10 cent per
persoon bedragen. Werklozen zullen met hun
echtgenoten vrije toegang hebben.
Komt allen, zo nodigt de Commissie de be
volking uit, de tentoonstelling bezoeken, het zal
voor U geen teleurstelling betekenen.
VERGADERING AFD. HEEMSTEDE VAN DE
NOORD-HOLL. VEREN. „HET WITTE KRUIS".
Bovengenoemde vereniging vergadert op
Donderdag 3 November a.s., des middags half
5 in Café Rest. „Hof van Heemstede", Valken
burgerlaan 38.
De agenda bevat o.m.: verkiezing bestuurs
leden, verkiezing afgevaardigden naar de in
Amsterdam te houden algemene vergadering,
behandeling van de beschrijvingsbrief dezer
vergadering, behandeling der begroting voor
het jaar 1939 en benoeming ener controle
commissie voor het nazien der rekening van de
afdeling over 1938.
Voor een en ander verwijzen wij naar de in
dit nummer voorkomende advertentie, die tevens
een algemene uitnodiging is voor de leden, daar
volgens een vroeger genomen besluit geen con
vocaties aan de leden gezonden zullen worden.
COMMISSIE „HULP AAN SPANJE".
Op Maandagavond 17 October a.s., 8 uur, te
Haarlem, Gebouw Ned. Prot. Bond, Jacobstraat,
wordt door de Commissie Haarlem een bijeen
komst belegd, om in ruime kring sympathie te
wekken voor de lijdende burgerbevolking in
Spanje.
Op deze-avond zal het woord gevoerd worden
door Mevrouw L. Tillema—Heynen, Amsterdam,
Ds. A. R. Rutgers, Rotterdam en J. J. Dankaart,
Amsterdam, die door eigen aanschouwing heb
ben ervaren, hoeveel leed in dit ongelukkige
land verzacht moet worden.
Ook zal vertoond worden de film „Het hart
van Spanje", die zowel artistiek als humanitair
van grote waarde is.
28 Oct. 1938 - 15e Jaarg. No. 43
Oplage 5000 ex., vrij v. controle
Ontsluiting der natuurlijke economische mogelijkheden
het doel of politieke overheersing van de Balkan
CNMIDDELLIJK NA HET ACCOORD VAN
München, waarbij aan Duitsland het
Sudetenland werd toegekend de eco
nomische betekenis van dit gebied zal hierna
nog in het kort besproken worden is het
Derde Rijk zijn economisch offensief tegen
Zuid-Oost-Europa begonnen. Hongarije, Zuid-
Slavië, Roemenië, Boelgarije, Griekenland en
zelfs Turkije zijn door den Duitsen minister van
economische zaken, Dr. Funk, bezocht. Wat
zoekt Duitsland in Zuid-Oost-Europa? Ont
sluiting der natuurlijke economische mogelijk
heden, zoals de Duitsers beweren? Of wenst het
geheel Midden-Europa en de Balkan econo
misch en daarmede ook politiek van zich af
hankelijk te maken, zoals de tegenstanders
een Eden, een Churchill, een Harold Nicolson
menen te moeten geloven? Wij kunnen op deze
vragen geen antwoord geven, wijl het ons,
evenals ieder ander, onmogelijk is, de gedachten
der Duitse leiders te lezen. Wat wij echter wel
kunnen is het volgende: te. een kort overzicht
te geven van het verloop van de strijd om Zuid-
Oost-Europa na de wereldoorlog; 2e. de belang
rijkste voortbrengselen van dit gebied op te
sommen; 3e. de betekenis van de economische
hulpbronnen van Midden-Europa en de Balkan
in een eventuële oorlog na te gaan.
Het einde van 1918 bracht naast de uiteen
spatting van het grote economische lichaam
der Habsburgse monarchie het wederopduiken
van uitgestrekte gebieden uit oorlog en bezet
ting. Een deel van deze gebieden was boven
dien reeds in de beide Balkanoorlogen zwaar
geteisterd, terwijl de gevolgen van de eeuwen
lange Turkse overheersing nog geenszins over
wonnen waren. Met uitzondering wellicht van
de nieuwe aanwinst voor de Balkanstaten,
Bosnië, Kroatië, Slovenië, de Banaat en de
Batsjka, alsmede Zevenburg, die in de lange
vredesjaren goed ontwikkeld waren, bezat Zuid-
Oost-Europa een enigszins ontwikkeld econo
misch leven. Wel is waar was de bodem uiterst
vruchtbaar, het gebied rijk aan grondstoffen,
maar het ontbrak de oude zowel als de nieuwe
staten ten enenmale aan kapitaal en aan kundige
economische leiders om met eigen kracht de
natuurlijke hulpbronnen dienstbaar aan de be
volking te maken.
Het systeem-Berthelot.
Het was een Frans staatsman, die indertijd
de schone kansen inzag, die zich hier voor zijn
land openden en een groots politiek-economisch
systeem in Centraal- en Zuid-Oost-Europa op
bouwde. Deze man heette Philippe Berthelot,
wat secretaris-generaal van de Qaui d'Orsay en
behoorde tot de categorie van Franse diplo
maten, cue achter een artistieke liefde voor het
métier volgens de oude stijl toch de zin voor
grote concepties bezitten.
Berthelots ideeën vonden bij het grootkapitaal
gemakkelijk gehoor. De Franse kapitalisten
hadden zich wel is waar sinds de Panama-krach
afgewend zich in buitenlandse ondernemingen
te engageren en ook de kleine- spaarders deden
na de onaangename Russische ervaringen niet
meer mee. De talrijke leningen, die Frankrijk
sinds de wereldoorlog aan de staten van
Midden- en Zuid-Oost-Europa heeft verstrekt,
konden bijna nooit op de open markt geplaatst
worden, maar werden, zij het met inschakeling
van een bankconsortium, van regering tot
regering gegeven. Doch voor de economische
penetratie van deze landen had men voorlopig
niet veel geld nodig. De inflatie had aan de
Donau en haar zijrivieren de koersen der aan
delen zo doen dalen, dat men daar in Franse
francs met kleine bedragen enorme meerder
heden kon verwerven.
Ongetwijfeld heeft het Franse kapitaal het
economisch leven van Midden- en Zuid-Oost-
Europa na de wereldoorlog zeer bevrucht. Oude
mijnen werden uitgebreid, nieuwe geopend, de
industrie vooral in Tsjecho-Slowakije
sterk ontwikkeld, de Roemeense petroleum-
productie, waarbij overigens ook Engels en
Amerikaans kapitaal in hoge mate geïnteres
seerd is, snel opgevoerd. Anderzijds vielen daar
bij aan de geldgevers enorme winsten ten deel.
Men zal zich nu afvragen, hoe het onder deze
omstandigheden mogelijk was, dat de landen
van Midden- en Zuid-Oost-Europa zich toch
langzamerhand van Frankrijk afkeerden, zodat
Parijs zijn machtige positie van vroeger zo goed
als geheel dreigt te verliezen. Dit heeft zowel
politieke als economische oorzaken. Onder
leiding van Belgrado is de Balkan gaan inzien,
dat Frankrijk geen bescherming tegen het
steeds krachtiger wordende Duitsland meer
vermag te bieden en dat het derhalve aan
bevelenswaardig is tijdig de bakens te verzetten
en op goede betrekkingen met het Derde Rijk
aan te sturen. Anderzijds heeft het overwegend
agrarische Zuid-Oost-Europa het Frankrijk en
Engeland steeds kwalijk genomen, dat zij geen
graanoverschotten wilden opkopen. Duitsland
wil dit nu wél doen en al betaalt het dan niet
De goede degelijke kunst;
De kunst van spaarzaamheid,
Wordt niet zo druk beoefênd meer
Als in de oude tijd.
En toch is 't nodig, dat men spaart,
Wanneer het even kan.
Een appel voor de dorst bewaard,
Daar smul je later van.
Een wëreldspaardag is dus geen
Verzinsel zonder zin.
Die dag wijst d' ouders op hun plicht:
Maak tijdig een begin.
Het is voor 't welzijn van uw kind,
Dus prent er spaarlust in
En geef 't een spaarpot U zult zien:
Dan komt er wel wat in!
JUBILEUMWEDSTRIJD BIJ „DE DAGERAAD"
HEEMSTEDE.
Ter gelegenheid van haar 121^-jarig bestaan
hield de visclub „De Dageraad" te Heemstede
Zondagmorgen een groot visconcours voor
vrijstaande clubs uit Haarlem en Heemstede.
Een 16-tal clubs verschenen ieder met 5 leden,
in totaal dus 80 vissers. Gevist werd in de
Ringvaart tussen Hillegom en Bennebroek.
Een felle strijd werd gevoerd om de bovenste
plaats tussen „Het Karpertje" en „Morgenrood",
beide uit Haarlem; de heer A. v. d. Aar van het
Karpertje bezorgde met 65 stuks zijn club de
overwinning.
In totaal werden 453 stuks gevangen.
De uitslag was als volgt:
1. Het Karpertje, 88 stuks; 2. Morgenrood, 78
stuks; 3. De Vrije Hengel, 51 stuks; 4. Nooit
Gedacht, 36 stuks; 5. Onder Ons, 32 stuks; 6.
D.L.V., 28 stuks; 7. De Grundel, 23 stuks; 8.
De Forel, 23 stuks; 9. Dageraad, Haarlem-N.,
22 stuks; 10. H.H.B., 22 stuks; 11. Wester
kwartier, 16 stuks; 12. Vislust, 16 stuks; 13.
S.N.S., 10 stuks; 14. Morgenstond, Heemstede,
5 stuks; 15. De Voorn, 3 stuks; 16. De Morgen
stond, Haarlem-N., 0 stuks.
Extra prijs voor het grootste aantal is ge
wonnen door A. v. d. Aar van Het Karpertje.
De prijzen, een vijftal bekers, twee kransen,
een tak, een beeld, plaquetten en medailles, die
deze week geëtaleerd zijn in de serre van Café
Restaurant „Wapen van Heemstede", Wilhel
minaplein, zullen Zaterdagavond in een feeste
lijke bijeenkomst in bovengenoemd clublokaal
aan de winnaars worden uitgereikt.
Geef uit
Wanneer j' een
Leg dan een
verdient,
weg!
