HAARLEMSCH
No. 71.
Vijfde Jaargang
van WOENSDAG 5 September 1883.
TE MUUR.
Kunstonderwijs.
N ieu wsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden f,25.
u i fr. p. p.,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Adverlenliën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 uredie alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-ZuidhollandseiieStoomtramweg-Maatschappij: Haarlem—Leiden. 20 Juni 1883.
Haarlem, Hillegom en Leiden 8.20,10.35, 12.'smorg., 1.15, 3.15, 7.30 'savonds.
HaarlemHillegom 9.15 's morg., 4.10, 5.30, 8.30, 10.30 'savonds.
Haarlemsche Tnuinyiiy-Maatschappij. "Van 't Station 7.40 'smorg. tot 10.30 's av.
Uit den Hout 8.'s morg. tot 10.50 's av.
Vertrekuren der spoortreinen van Haarlem 1 Juni 1883. Naar Amsterdam: 7.
-8 9*, 8.17, 9.—*, 9.33*, 11.15*, 11.44f, 11.56 'smorg., 1.8, 2.40f, 3.53*, 4.13*, 4.31*,
444, 5.42, 7.13*, 7.39+, 8.41*, 9.36*, 9.46*, 9.57, 10.25*. 10.33*, 10.54-j- 'sav.
Naar Rotterdam6.317.53f, 8.37*, 9.11, 10.16* 'smorg., 12.17f, 12.46. 1.56*, 3.17*,
-4.16, 5.30f5.37, 8.1, 10.24* 's av. De met gemerkte treiuen zijn sneltreinen, diemetf
ijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.34, 7.27, 10.7 's morg., 1.34 tot Alkmaar, 4.57, 8.57 'sav.
Naar Zandvoort(H. S.) 6.34, 7.28, 8.39, 10.18, 11.32 'smorg., 12.19, 1.32, 3.19,
4.15, 5.5, 5.40, 6.42, 8.3, 10.31 'sav.
Van Zandvoort: 7.45, 8.34, 9.6, 10.48, 12.41 's morgens, 2.15, 3.46, 4.7, 4,37, 6.7,
7.13, 9.12, 10.1, 11.'savonds.
Omnibns van Bloemendaal. 7.40, 8.20, 9.9.40, 10.50, 12.1.15, 2.35, 3.30, 4.5,
4.55, 6.—, 6.55, 8.— 8.55. Van 't Station: 8.34, 9.8, 9.59, 10.13, 11.29, 12.43,
1.53, 3.14, 4.13, 4.54, 5.34, 6.39, 7.58, 8.54, 9.36.
Dienstregeling van liet Postkantoor. 1 Juni 1883. Openstelling van het kantoor
Dagelijks van 8 's morgens tot 9 uur 's avonds. Voor de storting en uitbetaling vanpostwissels
en de invordering van gelden opkwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur 's morgens tot 3
uur 's avonds. Voor de Spaarbank van 's morg. 9 tot 9 uur 's av. Voor de Postpakketten
van 's morgens 8 tot 9 uur 's avonds.
Aanvang der bestellingen: Op werkdagen: 7.10.'smorgens, 1.30, 3.30, 6.30, 9.
'sav Op Zon-en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.'s morg., 1.30, 6.30 's av.
Lichting der hulpbrievenbussen in de stad7.10.'s m., 2.306.*,8.30 's av.
Hazcpaterslaan6.45*. 10.'s morgens, 2.30,6.8.30's avonds.De met geteekende
worden op Zon- en Feestdagen gelicht.
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 8.4, 11.39 's morgens, 2.35, 5.37.7.34
'savonds. Richting Rotterdam 7.489.6's morgens, 12.12, 4.115.25,10.19 's avonds.
Richting den Helder 6.29, 10.2 'smorgens, 4.52, 8.52 'savonds. Richting Zandvoort
8.34, 12.14 'smorgens, 5.35, 7.58, 'savonds.
Anegang.
INo. 37. 2 Gem. kamers ƒ35 p.m.
Bakenessergraoht
No. lrood. üem. zit- en slaapkamer 8 p.w.
No. 70. Bovenwoning ƒ200 p.j. terst.
Berkenródesteeg.
No. 3. Bovenhuis +2.25 p.w. terst.
Botermarkt.
No. 21. Gem. voorkamer ƒ12 p.m. terst.
Breesteeg.
No. 34. Winkelhuis ƒ300 p.j. terst.
Burgwal.
No. 70rood. Bovenhuis ƒ200 p.j. terst.
Doelstraat.
No. 25. Gem. ben. voork. m. bed. ƒ29 p.m.
Florapark.
No. 3. Huis met tuin 600 p.j. terst.
Frans Halsstraat,
No. 2rood. Bovenhuis ƒ300 p.j. Nov.
Gasthuissingel.
No. 24. Ben. huis m. tuin 400p.j. terst.
Gasthuisstraat.
No. 5. Bovenhuis ƒ1.50 p.w. terst.
No. 34. Huis 4 p.w. terst.
Ged. Oude Gracht:
No. 123. Huis 270 p.j. terst.
Gierstraat.
No. 76. Ben. winkelhuis ƒ6 p.w.
Groote Houtstraat:
No. 46. Gem. voor- en slaapk. m. bed. ƒ30 p.m.
No. 103. Huis ƒ550 p.j. terst.
Heerensingel.
No. 201rood. Slaapk. m. bed ƒ1.75 p.w.
Jacobijnestraat
No. 3. Gem. voork. ƒ16 p.m.
Jansstraat.
No. 13. Huis f 375 p.j. Aug.
Kaasmarkt.
No. 34. Vrij bovenhuis ƒ250 p.j.
Kenaustraat.
No. 12. Bovenhuis ƒ260 p.j. Nov.
Klein Heiligland.
No. 58. Bovenhuis /2.50 p.w. terst.
Kleine Houtstraat:
No. 17. Bovenhuis ƒ225 p.j. terst.
No. 21. Bovenhuis ƒ200 p.j. terst.
No. 32. Gem. kamers met bed. 35 p.m. Oot.
Korte Houtstraat.
No. 11. Winkelhuis J 4 p.w. terst.
Korte Dijk.
No. 7. Huis met tuin ƒ350 p.j. terst.
No. 11. dito ƒ350 p.j. n
No. 17. dito ƒ350 p.j.
Koudehorn.
No. 66. Huis ƒ250 p.j. terst.
No. 82. Huis ƒ500 p.j. terst.
Kousebandslaan.
No. 1. Huis/1.50 p.w. terst.
Lange Bagijnestraat.
No. 30. Ben. huis f3U0 p.j. terst.
Lange Hofstraat.
No. 19. Bovenhuis 1.25 p.w. terst.
Lange Wijngaardstraat.
No. 11. Bovenachterkamer f 1.50 p.w.
Leidsche Vaart.
No. 38a. Huis ƒ1.50 p. w. terst.
Leidsche Vaart. Zijweg B,
No. 8zw. en rood. Huis ƒ160 p.j. terst.
Meestelottenlaan.
No. 64. Ben. huis met pakhuis 2 p.w.
Nieuwegracht.
No. 68. Huis met tuin ƒ650 p.j. Nov.
Parklaan.
No. 102. Ben. huis met tuintje ƒ215 p.j. terst.
Raamvest.
No. 9. 2 gem. kamers 30 p.m. terst.
Bavelingsteeg.
No. 8. Bovenhuis 2.25 p.w. terst.
Ridderstraat.
No.6Benedenhuis ƒ3.75 p.w.
Rustenburgerlaan.
No. 1517. 2huizen ƒ160p.j. terst.
Sehachelstraat.
No. 48. Bovenkamer 2 p.w.
Schotersingel.
No. 123. Dubb. huis en tuin 750 p.j. terst.
Schoterweg.
No. 10. Huis met tuin ƒ600 p.j. 1 Sept.
Spaarne.
No. 3. Huis met tuin ƒ600' p.j terst.
Spaarnwouderstraat.
No. 95. Bovenhuis ƒ2.75 p.w.
No. lOlrood. Bovenhuis /3 p.w. terst.
Turfmarkt.
No. 6. Bovenhuis ƒ250 p.j. Aug.
Ursulasteég.
No. 9. Bovenhuis ƒ3.25 p.w.
Verwulft.
No. 6. 2 Zolders ƒ200 p.j. terst.
Warmoesstraat.
No. 33. Gem. kamer ƒ16 p.m. terst.
Wolstraat.
No. 17 Bovenhuis ƒ3.50 p.w. terst.
Zijlstraat.
No. 12. Kamertje ƒ2 p.w. terst.
No. 30. Huis met vergunning ƒ650 p.j.
No. 43. Slaapkamer ƒ12 p.m. terst.
No. 52rood. Bovenwoning ƒ225 p.j. terst.
No. 65. Bovenhuis 250 p.j.
No. 65. Verwulfde Kelder ƒ60 p.j.
Zijlweg.
No. 20rood. Bovenhuis f 2 p.w.
De Nederlandsche Maatschappij ter be
vordering van Nijverheid be'wees wellicht
nooit beter dat zij zich op praktisch gebied
wist te bewegendan toen zijtijdens haar
Eeuwfeest in 1877, op het Paviljoen te
Haarlem haar Museum van Kunstnijver
heid opende.
Reeds lang vóór dien tijd was men in
ons land tot de ontdekking gekomendat
de nijverheidsprodukten nit buitenlandsche
werkplaatsen de onzewat goeden smaak
betrof, verre achter zich lietenen dat die
zooveel smaakvoller produkten in ons land
gereedelijk afnemers vonden, tot groote
schade van de Vaderlandsche nijverheid.
De reden hiervan lag niet lang in 't
duister; de buitenlandsche werkman had
kunstonderwijs genotende Nederlandsche
ontving dit niet of hoogst onvolledighad
geen kennis van het kenmerkende verschil
der bouwstijlen en hare proportiën even
min als van het Ornement, begreep van ver
siering juist genoeg om, somtijds op de
zotste wijze alleswat hij er te hooi en
te gras van had opgedaandooreen te has
pelen. Tentoonstellings-commissiën hoorde
men vaak verklaren: „De Nederland
sche werkman toont meer goeden wil dan
geoefenden smaak te bezitten."
Dit moest anders worden. De Neder
landsche werkman moest in de gelegenheid
zijn, goede modellen voor ieder vak van
industrie onder zijn bereik te hebben, om
daarnaar zijn eigen idealen te kunnen be
schaven en veredelen en de eerste schrede
op dien weg werd mogelijk gemaakt door
het Museum van Kunstnijverheid.
Die idealen onder bepaalde vormen te
kunnen brengenvereischt nu nog oefening
van oog en hand. Om dit laatste te kunnen
bereiken richtte de M. v. N. nu ook hare
Teekenschool op.
Wat daar gewerkt wordt en hoe daar
gewerkt wordt aan de hand van bevoegde
specialiteiten hebben de aanvankelijke uit
komsten reeds bewezen. Op de laatste
ter.toonstelling van het werk harer leer
lingen bevestigde de School hare gunstige
reputatie en won het Museum van Kunst
nijverheid, dat aan de leerlingen zulke uit
stekende diensten bewees, in populariteit.
Het bleek toen dat aan die School
teekenonderwijs gegeven wordt naar eene
degelijke methode, in vele opzichten ver
schillende van de traditioneele methode
van vóór twintig en meer jaren en omvat
hand-, rechtlijnig- en bouwkundig teekenen
naar de uitstekendste modellen en boet-
seeren, afgewisseld en opgehelderd door
vertoogen over alles, wat tot het kunst
onderwijs in onmiddelijk verband staat.
Kortomde Inrichting voorziet in alles
wat op zijn gebied voor den aanstaanden
werkman nuttig kan zijn.
Binnen kort (zie achterstaande adver
tentie) wordt de nieuwe cursus geopend.
Leerplan, reglement enz. enz., zijn
reeds bij den directeur, den heer Yon
Saher verkrijgbaar gesteld. Het nieuwe
lokaal nadert reeds in zooverre zijne vol
tooiing, dat daar de lessen kunnen aan
gevangen worden.
Als nu de ouders der aankomende werk
lieden maar begrijpen, dat kennis macht
is en het verkrijgen daarvan wel wat
waard is, dan trachten zij voor hunne
kinderen een plaatsje te veroveren aan
die Inrichting. Dan toonen zij den tijd
geest te hegrijpen en prikkelen de Neder
landsche Maatschappij ter bevordering van
Nijverheid tot nieuwe daden, die haar
tot eer, maar der nijvere middelklasse
ten goede komen.
Er is sprake van dat Z. M. de Koning
der Beigen aanst. Vrijdag onzen Koning
zal vergezellen bij zijn bezoek aan de Ten
toonstelling.
Naar men wilheeft Z. K. H. Prins
Alexander het noodig geoordeeldeen be
roemd geleerde te raadplegen over eene
ziekelijke aandoening, die telken j are tegen
't naderen van Septemberongeveer op
't zelfde tijdstipterugkeert. Die aandoe
ning moet den toestand van Z. K. H. op
't oogenblik wéér verre van gunstig doen
zijn en ook de reden wezenwaarom tot
dusverre nog niet gevolg is gegeven aan
het voorgenomen bezoek der Amsterdam-
Bche Tentoonstelling. Te meer is die onge
steldheid te betreurenomdatnaar men
verzekert, bij Z. K. H. het voornemen
stond om de opening der Staten-Generaal
dit jaar door zijne tegenwoordigheid op te
luisteren.
De Varna schijnt vergaan te zijn
maar al de opvarenden zijn gespaard geble
ven en gezond. Het doel der onderneming
is bereikt, want, volgens het ontvangen
telegram, zijn meteorologiescheobservaties
gemaakt in de Kara-zee. Van harte wen-
schen we in de eerste plaats allen geluk
die dierbare betrekkingen onder de leden
der expeditie hebbenen verder Nederland
dat deze wakkere zonendie in dienst der
wetenschap zoo groote gevaren getrotseerd
hebbenheeft mogen behouden. Intnsschen
zijn de schepen, die de expeditie zonden
opsporenuitgevarenmaar zeker zal de
blijdschap over het ontvangen bericht velen
aansporenom bij te dragen tot het dekken
van de gemaakte onkosten en den ener
gieken hoogleeraar Buys Ballot niet alleen
laten staan voor de gevolgen zijner door
tastende en moedige handelwijze.
Treurig zijn de berichten nit Indië.
Bij het Departement van Kolonieën is het
volgende bericht ontvangen„Op 26 dezer
hevige uitbarsting op Krakatau met een
aschregendie een groot deel van Noord-
Bantam verwoestte en voedingsmiddelen
vernield heeft. De bevolking verlaat in wan
hoop het land. Den 27Btcn des morgens
hevige vloedgolf, op enkele plaatsen 30
meter, in den omtrek van Anjer en Tji-
ringin twaalf meter hoog. Kuststreek van
Merak tot Tjiringin verwoest. Anjer, Merak
en Tjiringin zijn metalle goevernements-ge-
bouwen verzwolgen. De vuurtorens op het
„vierde punt" (Java) en de „Vlakkehoek"
(Sumatra) zijn vernield. Vijf Europeesche
en verscheiden inlandsche ambtenaren van
Anjer en Tjiringin zijn vermist. Vaarwater
Straat Soenda geheel gewijzigd. Krakatau
ingestort. Waar vroeger de top wasstaat
thans water, terwijl zestien vulkaniesche
opheffingen tnsschen Krakatau en Sibesie
zichtbaar zijn. Waarschuwingen voor zee
varenden zijn naar SuezAdenMelbourne
en Honkong geseind. Geheele omvang der
ramp niet bekend." Reuter seint uit
Batavia 30 Aug.Dertien nieuwe kraters
zijn verschenen tnsschen de plaats, waar
Krakatau zich bevonden het eiland Si
besie. Op den vnurspuwenden berg Soenge-
pan hebben zich 5 kraters gevormd. Een
gedeelte van de reziclentie Bantam is een
aschwoestijn gelijk. Het vee kan er geen
voedsel vindende bevolking is radeloos.
Er is een begin gemaakt met het opzoeken
der lijken104 zijn reeds teraarde besteld
in het distrikt Tanara, 300 in Kramat