Gemeentevrijheid, wordt het onderwijs in
het grootste getal gemeenten aan de
geestelijkheid werkelijk overgeleverd. In
de anderewordt hetzelve onrechtstreeks,1
maar zeker, door de bedreiging van het
willekenrig intrekken der toelagen getrof
fen.
Ten nadeele van allen, wordt de op
brengst der belastingen, door het land
toegestaan, om in de schooluitgaven te
voorzienvan zijne bestemming afgewend
en de gemeenten, met zettingen reeds zwaar
belastuitgaven opgelegdwaarin de Staat
moest voorzien.
Ten slotte, de Kamer een koninklijk
woord verloochenende, waarvan het land
het geheugen had bewaard, levert eene
klas van trouwe bedienden over aan de
wraak, waarmede zij werden bedreigd.
Talrijke onderwijzers en onderwijzeressen
zijn onverbiddelijk tot gebrek, zoo niet
tot ellende gedoemd.
Den 10 Juni en den 8 Juli had het land
noch over de veroordeeling van het Staats
onderwijs, noch over ondergang der ge
meente, noch over de vervolging der on
derwijzers uitspraak te doenen vóór de
ontbinding van den Senaat, kwam geen
enkel ministerieel manifest, geen enkel
programma van het nieuwe Kabinet de
natie in staat stellen de politiek van
reactie, die men wilde invoerengoed
te keuren.
Onze jonge nationaliteit steunt noch
op machtige eenheid van ras, noch op
grenzen door de natuur om ons grondge
bied getrokken.
Zij berust geheel en al op de liefde van
dezelfde instellingen, van dezelfde vrij
heden, van eenzelfde vorstengeslacht.
Een onderwijs door den Staat eenslui
dend in alle deelen van het land gegeven
is het krachtigste middel om altijd en
overal deze banden van eenheid te ver
sterken en de herinnering uit te wisschen
van de twisten die vroeger onze provinciën
en gemeenten verdeelen.
Het onderwijsdat uitsluitend gemeente
lijk is, kan dit vaderlandsch doel niet
betrachten. In plaats van groote, vader-
landBche gevoelens te wekken, zal het
doordrongen zijn van kleingeestigen naijver
en locale driften.
Zorge de Koningdat België ontsnappe
aan dit groote gevaar, waarmede die on-
wenteling het dreigt.
Dit is de wensch van al de vrijzinnige
Vereenigingen des lands, die zich met
eerbied wenden tot het Hoofd der Uitvoe
rende Macht, opdat Hij het Land bevrijde
van den ondergang van het Openbaar
Onderwijs.
Yan Uwe Majesteit de zeer ootmoedige
en verkleefde onderdanen.
Se Voorzitter der liberale Federatie
H. Lippens.
Se Secretarissen
L. Decamps.
V. Lucq.
Edg. Hulin.
Brussel, den 31 Augustus 1884.
Nadat feitelijk de oorlog tusschen
Frankrijk en China was uitgebroken met
het bombardeeren van de stad Foochow
voorspelden wij reeds't geen trouwens
voor de hand lag, dat het Parlement,
't welk in deze aangelegenheid niet gekend
was, maar niet zoo kalm in de zaak zou
berusten. Thans is door de uiterste lin
kerzijde der Kamer aan Jules Grevy, den
Presidentder republiek, een brief gezonden,
die, om den ernstigen toon waarop hij
geschreven werd, allezins waardeering
verdient.
Yoor de tweede maal sedert twee jaren,
zegt o. a. de brief, is Frankrijk in staat van
oorlog, zonder dat de oorlog verklaard is.
Waar zal die oorlog ophouden? Nooit is een
bepaald programma aan de volksvertegen
woordigers onderworpen; nooit heeft het
land vooraf gewetenwaarheen het minis
terie het heenvoerde. Er hebben militaire
operaties plaats gehad, zonder dat ze door
de vertegenwoordiging goedgekeurd wer
den en het parlement is telkens voor
reeds begonnen ondernemingen of voor
faits accomplis gebracht. Beschouwen wij
de zaak uit een financieel oogpunt, dan
vinden wij dat credieten uitgegeven zijn
vóórdat ze toegestaan warenbeschouwen
wij haar uit het oogpunt der landsver
dediging dan vinden wij óf de noodza
kelijkheid om deze te verzwakken door
het mobiliseeren van een of twee leger
korpsen, óf de nog geduchter noodzake
lijkheid om het geheele leger te desorga-
niseeren door het te ontblooten van de
keurtroepen die het samenstellen. De con
stitutie, die voorschrijft dat de goedkeu
ring van het parlement noodig is voor
eene oorlogsverklaring, heeft die goed
keuring ontwijfelbaar gewild voor het
ondernemen van een oorlog, en de eer
der republiek wil nóg gewisser, dat de
natie meesteres zij van haar lot. En toch
verheft zich sedert twee jaren het per
soonlijk gouvernement onder de republiek
al meer en meer met de roekeloosheid
van een régime cT opinion. Dat regeerstelsel,
voor hetwelk de constitutie eene doode
letter is, laat ons in dezelfde onzekerheid
omtrent de zaken in Europa als omtrent
die in Azie. Wat wordt er gedaan? Waar
voert men ons heen? Wij weten er niets
van. Men zal het ons zeggen, als wij
niet meer meester zijn van de gebeurte
nissen. GijMijnheer de President
zijt de wachter der constitutie; zij heeft
ons in de uitoefening van het recht van
oorlog en vrede prerogatieven toegekend
en ons plichten opgelegd. Uwe groote
staatkundige eerlijkheid zal u zeggen wat
gij te doen hebt.
Uit Doetichem meldt men dat de
veroordeelden in de strafgevangenis De
Kruisberg sedert een paar dagen zeer op
roerig zijn. De ontevredenheid der jongens
schijnt opgewekt te zijn door enkele nieuwe
bepalingen, die de nieuwe kommandant,
de heer Salomon, in het belang van orde
en tucht had moeten maken, omdat deze
in den laatsten tijd veel te wenschen
overlieten. Men was zelfs genoodzaakt de
hulp der militaire macht in te roepen
en dientengevolge kwamen des avonds
met een extra tram 50 militairen uit
Doesborg te Doetichem aan.
Op den Kruisberg gekomen werd de
militaire macht op het voorplein opgesteld
en de klassen vereenigd en geplaatst te
genover de gewapende militairen.
De commandant, de Heer Salomon,
sprak de jeugdige veroordeelden op zeer
ernstige wijze aan en wees hen op het
misdadige verzet door enkelen hunner in
de laatste dagen gepleegd. Hij bracht hun
onder het oogdatindien zij nu tracht
ten te ontvluchten, zij hun eigen dood zoch
ten daar het geheele gebouw door schild
wachten met geladen geweren zou worden
omringd, met het bevel den eersten den
besten vluchteling neer te schieten.
Yervolgens werden de klassen naar de
slaapzalen gebracht enallen gedroegen
zich verder hoogst ordelijk.
Een vijftal belhamels is gisteren morgen
onder bewaking van eenige militairen naar
de gevangenis te Doesburg overgebracht.
Acht andereneveneens begeleid door
militairen, zijn naar Alkmaar vervoerd.
De laatste Algemeene Vergadering
van het Congres te Brugge was iets be
langrijker dan de beide vorige, omdat
de rapporten der afdeelingen inkwamen,
waarvan de voornaamste reeds door ons
zijn meegedeeld.
Er werd bepaald dat het volgende
Congres in 1886 zal gehouden worden in
Noord-Nederland, de plaats zal nader
worden vastgesteld door de Bestendige
Commissie. Voorloopig noemde men Den
Haag, Leiden of Haarlem.
De sluiting geschiedde met de gebruike
lijke plichtplegingen waarna een banket
gehouden werd waar de Gouverneur mee
aanzat.
De Heer J. A. Alberdingk Thijm is
benoemd tot ridder der Leopolds-orde.
De Arrond. Eechtbank te Utrecht
behandelde eergisteren de zaak van G. W.
vrouw van A. O.vroeger spoorwegwach-
teres te Barneveld. Zij werd beschuldigd
verzuimd te hebben de sluitboomen te slui
ten waardoor de trein in aanraking kwam
met een wagen bespannen met een paard,
zoodat de wagen omviel en een der daarop
zittende personen met den trein een eind-
wegs werd mede gesleept en den volgenden
dag aan de bekomen wonden is overleden
terwijl drie andere, ofschoon minder,
ernstig gekwetst werden. Zij is veroor
deeld tot 45 dagen celstraf, éene geldboete
f 25 en drie van 8.
De oudste inwoners van Brielleeen
paar oudjes, die in het Asyl voor oude
en gebrekkige zeelieden verpleegd worden
vierden dezer dagen hun 70-jarig huwe
lijksfeest. Het ontbrak hun daarbij niet
aan bewijzen van belangstelling.
De Koning van Siam heeft eerst
recht kans, dat zijn kroost vtalrijk wordt
als het zand der zee.Volgens de Celestial
Empireheeft de nog jonge vorst reeds
niet minder dan 263 kinderen.
- Verleden jaar werden er te Londen
12,411 kinderen beneden de tien jaren bij
de politie aangegeven als „verdwenen."
Op zes na werden die allen teruggevonden.
Doch behalve deze zes kinderen, zijn er niet
minder dan 130 volwassenen in dat jaar
spoorloos verdwenenen 35 lijken werden
er gevonden van personenomtrent wier
naam of herkomst men niets heeft kunnen
ontdekken.
De groote stad is nog vol mysteriën
meerendeels naar men vreezen moetmy
steriën van ongerechtigheid.
Dewijl, volgens ingekomen ambts
berichten de cholera asiatica zich in Frank
rijk en Italië uitbreidt, heeft de Nederland-
sche Regeering alle Fransche havens aan
de Middellandsche Zee en de aan die zee
gelegen havens van Italië, van de Fran
sche grens tot en met de haven van Civita
Vecchia, besmet verklaard.
Een gevangenneming in het water
werd onlangs door twee politie-beambten
een brigadier en een agentte Lyon vol
bracht. Een landlooperdien zij opgepakt
hadden, liep van hen weg en sprong in
de Seine. De brigadier sprong hem na,
haalde hem na eenigen tijd in en greep hem
bij den kraag. Maar de vluchteling greep
hem bij de keel en trachtte hem onder
water te trekken. De worsteling dreigde
voor beiden noodlottig te wordentoen
eindelijk de brigadier er in slaagde zich
los te rukken den vluchteling (»landloo-
per« was hij nu niet meer te noemen) bij
de schouders te grijpen en hem een oogen-
blik met het hoofd onder water te houden.
Toen kwam, nog juist intijds, de agent
hem te hulp en zij brachten samen hun
gevangene op het droge. De zwempartij
had een kwartier geduurd en zij was voor
de gerechtsdienaren gevaarlijk, daar zij
pas een stevig ontbijt hadden gebruikt.
Wacht u voor de zakken
rollers! „Alleraardigst zulk een tentoon-
stellingstijdmen maakt zoo prettig met
allerlei interessante menschen kennis"
dacht wellicht een tentoonstellingbezoeker
die Donderdagmiddag in een der groote
cafés te Amsterdam wat zat uit te blazen
en zich liet vergasten op een belangwekkend
verhaal van een net gekleeden onbekende
die uit pure gezelligheid naast hem was
komen zitten. Alleraardigst dat kennis
maken De goede man sprak een uur later
geheel anders.
Toen toch bemerkte hij tot zijn schrik
dat de interessante kennis hem zijne por
tefeuille had ontfutseldwaarin behalve ge
wichtige documenten ook een bankje van
100 gulden geborgen zat.
Onlangs heeft men te Ssignach, in
het Russische gouvernement Tiflisbij
het uitdiepen van een kanaal, een post-
kist met 40,000 roebel in geld terugge
vonden, die ongeveer 40 jaTen geleden,
bij het instorten van een brug, verloren
is geraakt en die daar door een dikke laag
zand en slijk bedekt lag.
Men had indertijd vruchteloos naar het
geld gezocht en verscheidene menschen zijn
er ongelukkig door geworden. Het districts
hoofd kreeg zijn ontslag wegens de zaak
en een bij Ssignach wonende edelman,
Vorst Andronnikoff, werd in hechtenis
genomen onder verdenking van met den
genoemden ambtenaar het geld gestolen te
hebben. Hij bracht zeven jaren in gevan
genschap door en hij stierf kort na zijn
invrijheidstellingaan de gevolgen dier op
sluiting.
Thans dringt 's Vorsten zoon er op aan
dat men de eer zijns vadersdie door de
ongegronde verdenking zoozeer gekrenkt is,
herstellen zal.
De treurige reeks der slachtoffers
van de speelbank te Monte Carlo neemt
nog altijd geen eind. Dezer dagen hebben
er weer een jong Poolsch advokaat en
nog een jongmensch, die er al hun geld
verlorenzelfmoord gepleegdde een door
een pistoolschot, de ander door vergift.
Intusschen heeft de directie van de
speelbank volgens den Parijschen corres
pondent van de Times, onwillekeurig ee
nige vrees omtrent het voortbestaan van
de inrichting verraden. Zij heeft nl. aan
de Parijsche beurs de uitgifte van 60,000
aandeelen van 500 fr. aangekochtblijk
baar met het plan die aandeelen niet
werkelijk te plaatsen, maar te doen ge-
looven, dat zij geplaatst zijn en dat dus
een groot getal aandeelhouders belang
heeft bij het instandblijven der bank.
Zij hoopennaar het schijnt, dat dit de
Fransche Regeering terug zal houden van
eenige pressie te oefenen op den Vorst
van Monacoof ten minste dat zij
hierdoor een voordeeliger kans op scha
devergoeding zal krijgen, voor het geval
dat de concessie wordt ingetrokken.
Naar de Kiiln. Zeit. verneemt, zal
de bijeenkomst der Keizers van Duitsch-
landOostenrijk en Rusland plaats heb
ben omstreeks midden-September, opeen
aan den Keizer van Rusland toebehoorend
slot aan de Duitsch-Oostenrijksche gren
zen. Von Bismarck, Kalnoky en Von
Giers gaan mede, zoodat belangrijke staat
kundige besprekingen schijnen te zullen
gevoerd worden.
Het Bengaalsche blad Cacca Prolcash
uit in een artikel de volgende klacht:
«Vreemdelingen hebben Indië in bezit
genomen en zuigen het uit. De bevolking
van Indië ziet machteloos toe. Hare dier
baarste belangen worden aan de Engelschen
opgeofferd. De arme inlanders worden be-
leedigd en gedood. Bij elke schrede slaakt
het volk een kreet om hulp als het door
Engelsche zweepen geslagen of door En-
gelsche voeten getrapt wordt. De duivels
leggen met hart en ziel zieh toe op het
schenden en vermoorden van de Indische
vrouwenHet is te betreurendat het
Indische volk niet opstaat om het juk
der blanke mannen af te schudden.#
Te San José, Californiëheeft men
onlangs een brand in de oude zendingskerk
met wijn gebluscht. De vlammen dreigden
het merkwaardige gebouw in de asch te
leggen en er was geen water bij de hand.
Men Bloeg daarom twaalf reusachtige vaten
met wijn open en ouden en jongen togen
nu aan het werk om dien met emmers
en bakken op de vlammen te gieten. Zoo
werd men eindelijk den brand meester-
De wijn was het eigendom van den
aartsbisschop Allemany te San Francisco
maar de hoogwaarde heer heeft gelukkig
nog genoeg in voorraadom hem voorloo
pig tegen dorst te vrijwaren.
Te Napels heeft een volksmenigte
een geneesheer en eenige politie-agenten
die een choleralijder naar het gasthuis
brachtenaangevallen. (Zooals men weet r
loopt onder de lagere standen het praatje,
dat de doctoren de lijders vergiftigen.)
Verscheidene agenten werden gewond.
Voorts werden daar ter Btede de soholen
bestormd door een groote menigte vrou
wen, die in den waan verkeerden, dat
de daar toegepaste ontsmettingsmaatrege
len moeten strekken om hare kinderen
naar het cholera-hospitaal te doen ver
voeren. Slechts met veel moeite waren
de verontruste moeders tot bedaren te
brengen.
Nu Nicolaas Beets zelf weldra ju-
belaris zal zijn, is 't wel aardig eens het
versje te herlezen, dat hij jaren geleden
op „Jubelarissen" heeft gemaakt.
Het luidt als volgt:
Die vijf en twintig jaar uw put geleegd,
Uw gang gewituw schoorsteen heeft geveegd,
Terzelfder kroeg de borrels heeft geschonken,
ln 'tzelfde huis gegeten en gedronken,
Zal J ubelaris wezengek of guit.
Een dagblad meldt het maanden lang vooruit
»Dien braven// moet men -aangenaam ver
rassen.»
Een «prachtig album» heeft men reeds in
't oog.
Zend uw portret en wil uw duiten passen!
Als ieder wat doet, loopt het niet te hoog.»
Is er werkelijk nooit iets nieuws
onder de zon? Uit Luik is een een jong
gehuwd man heimelijk naar Amerika ver
trokken met zijn schoonmoeder! Wie
weet in hoe'n korten tijd, die man
gelijk de schoolmeester zegt geen nagels
meer zal hebben van spijt. Tenzij mis
schien nog de nagels van zijn doodkist.
Nadat reeds aan twee straten te
Parijs de namen waren gegeven van be
roemde Nederlanders, Rembrant en Else
vier, heeft nu de gemeenteraad dier stad
besloten aan eene straat den naam „rue
de Huygens te geven.
De bedevaart uit Nederland naar
Lourdes die dit jaar wegens het heerschen
der cholera in Frankrijk geen plaats kan
hebben, zal door een pelgrimstocht naar
Maastricht vervangen worden.
Onder Buitenpost is 's nachts uit de
secretaire van den landbouwer Klooster
man 300 gulden aan papiergeld ontvreemd.
Geld en goud bleven onaangeroerd. Al de
buitendeuren waren 's morgens wel ont
grendeld, doch in den opgeharkten tuin om
het huis was geen enkele voetstap te
vinden.
Te Hamburg is een moordaanslag
gepleegd op een geldwisselaar Moritz Kau-
er. Gisterenochtend kwamen er, terwijl
Kauer zich alleen in zijn kantoor bevond
twee mannendie er ook reeds den vorigen
avond geweest warenom ifotónr-stukken
te wisselen.
Een hunner bracht Kauer onverhoeds
een slag in den nek toe. De aangevallene
