HAARLEMSCH
Eerste Blad.
PREMKBEERTEN
INo. 47.
Uitgave van DE EK VEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Zevende Jaargang
van ZATERDAG 13 Juni 1885.
op Zondag 14 Juni 1885.
Zuinigheid,
Nieuwsberichten.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidhollandschc Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. 1 Juni 1885.
Haarlem, Hillegom en Leiden 4.f, 10.20 'smorgens, 1.2.40*, 5.5, 7.35,'smid.
Haarlem—Hillegom 9.'smorgens, 4.15 (totHeemstede)9.15, 10.15 'savonds.
-j- Alleen des vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatschappij. Van 'tStation 7.30 'smorgens tot 10.30 'savonds.
Uit den Hout 7.50 'smorgens tot 10.50 'savonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Juni 1885. Naar Amsterdam6.528.8*,
8.218.55", 9.25*, 11.55, 11.30f, 11.49*'s morgens, 12.59*, 2.38-}-, 3.48*, 4.15*4.34,
4.50', 5.33, 7.5, 7.33f, 8.56*, 9.30', 9.43, 9.57, 10.20*, 10.59-}- 'savonds.
Van Amsterdam: 6.—, 7.—, 7.35+, 8.10', 8.40, 9.40*, 9.50*. 11.5, 11.55-}- 's morgens, 12.20,
1.5*, 1.45*, 3.25*. 3.55,4.30*, 4.45*, 4.55*, 5.20+, 6,15*, 7.45, 8.35*, 9.55', 11.— 's avonds.
Naar Rotterdam: 6.31, 7,57+, 8.33*, 9.13, 10.13", 's morgens, 12.17-}-, 12.58, 2.8", 3.49",
4.27, 5.11, 5.43-}-, 8.14, 10.18* 'savonds.
Van Rotterdam: 6.8.10*. 9.45, 10.151-, 11.3's morgens, 1.23-}-, 2.45*, 3.35, 5.10,6.23-}-,
7.25", 7.55, 8.50', 9.50-}- 'savonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met zijn expreslreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.34, 10.8 'smorgens, 1.32 tot Alkmaar, 4.57, 9.1 'savonds.
Naar IJmuiden: 6.10, 6.34, 8.17, 10.8 'smorgens, 1.32, 4.57, 9.1 'savonds.
Van IJmuiden: 7.51, 9.36, 11.16 'smorgens, 3.16, 4.1, 9.7, 9.40 'savonds.
Naar Zandvoort: (H. S.) 6.33, 8.5 8.89, 10.15, 11.33 'smorgens, 12.19, 1.34, 3.47,
5.17, 5.45, 6.41, 8.16, 10.11*, 10.20 'savonds.
Van Zandvoort: 7.45, 8.34, 9.3, 11.08 's morgens, 12.36, 2.16, 3.25, 4.29, 6.10, 7.10
9.09, 9.20, 9.57, 10.37', 10.47 'savonds. Alleen Zondags.
Omnibus van Bloemendaal. 7.40, 8,15, 8.45, 9.30, 10.50, 12.10,1.25,1,55, 3.05,3.35, 4 50>
5.55, 6.50, 8.10, 9.10.— Van 't Station, 8.30, 9.6, 10.4, 10.10, 11.30, 12.50, 2.5, 2.38,
3.45, 4.21, 5.41, 6.39, 8.11, 8.58, 10,15. Des Zondags op bijna alle treinen.
Dienstregeling van liet Postkantoor. 1 Juni 1885. Openstelling van hel kantoor:
Dagelijks van 8 'smorgens tot 9)4 uur 'savonds. Voor de storting en uitbetaling van
postwissels en de invordering van gelden op kwitantiën alleen op werkdagen, van 9 uur
's morgens tot 3 uur 's avonds. Voor de Spaarbank van 's morgens 9 tot 9 uur 'savonds
Voor ae Postpakketten alleen op werkdagen, van 's morgens 8 tot 9)4 uur 's avonds
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,10. 's morgens, 1.30, 3.30,7.—, 9.— 's avonds
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.30 's morgens, 1.30, 7.— 'savonds
Lichting der hulpbrievenbussen: Zuiderstraat hoek Oudegracht, Gr. Houtstraat, Zijlvest,
Parklaan, Kaasplein7.—*, 10.—* 's m., 2.30, 6.8.30 's av. Florapark, Kampersingel,
LeidschevaartSchootersingel6.45*, 9.45* 'smorgens, 2.15. 5.45*, 8.15 'savonds.
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 8.3, 11.25 'smorgens, 2.33, 5.28, 7.28
'savonds. Richting Rotterdam 7.52, 9.6 's morgens, 12.12, 4.22, 5.38, 10.13
'savonds, Richting den Helder 6.29, 10.3 'smorgens, 1.27, 4.52, 8.56 'savonds.
Telegraafkantoor. Het kantoor is geopend op werkdagen van 'sm. 8 tot 'sav. 10 uur, op
Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 8 tot 's av. 9 uur. Binnenl.
Telegrammen worden berekend tegen een vast recht van 15 Cts. benevens 1 Ct. p. woord.
Groote Kerk.
Vroegpreek 7 ure, Barger.
Voorm. 10 ure, Hoog.
Nam. 2 ure, Moeton.
'b Avonds 6 ureBrutel de la Rivière
Nieuwe Kerk.
Voorm.
10 ure, Snelhlage.
Jans-Kerk.
Yoorm.
10 ure, Escher.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm.
10 ure, Smeding.
Walsche Kerk.
Voorm.
10 ure, F. Brun, past. aAmst.
Christelijk Gercforni. Gemeente.
Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure, Mulder.
(Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 'sAv. 5 ure, Schotel.
Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, Fooiman.
Kerk der Vereenigde Doopsgezinden
Voorm. 10 ure, de Lanoij.
Remonstrantsche Kerk.
Voorm. 10 ure, Tideman.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure, Weiss.
De Bijbellezing van Donderdagavond
wordt niet meer vermeld op het briefje.
Ds. Escher heeft uit Haarlem voor de
op te richten christel. school in Buiksloot
in dank ontvangen: van N.N. f 5.
Spreuken 22 6 ƒ2.50; N.N. f 1.
N.N. ƒ2.50 en C.K. ƒ0.50.
Deze Ond-Hollandsche deugd, een eigen
schap waardoor ons volk zich steeds van
andere natiën heeft onderscheiden, heeft
eene keerzijde, waarop het zijn nut kan
hebben nu en dan de aandacht te vestigen.
Geen geld nutteloos uit te gevengeen
tijd te verspillen, geen moeite te vergeefs
te doen, ziedaar een stelregel, die zeker
wel door elk als gepaste lofwaardige zui
nigheid goedgekeurd zal worden. Hare
tweelingzuster echter, een andere soort
van zuinigheidis langzamerhand de eerste
komen vervangen, het is niet meer de
verkwisting, de nuttelooze uitgaven die
men tegenwoordig hoofdzakelijk op het
oog heeftals men van zuinigheid spreekt
het is eerder die bekrompen opvatting van
het levenvan de zaken en van de roeping
van den staat die alle uitgaven vreest,
alleen omdat ze uitgaven zijndie alleen
ziet op de hoegrootheid van de sommen
inplaats van op hetgeen daarvoor wordt
verkregen een zuinigheid die altijd de
wijsheid bedriegt.
De vrees om, hetzij in indnstriëele
waarden, hetzij in andere ondernemingen
zijn geld te geven, heeft het Hollandseh
kapitaalvoor een groot gedeeltezooge
naamd doen beleggen in Amerikaansche
sporen die, op ontzaggelijke speeulatiën
gebouwdnatuurlijk nog veel minder dan
de ondernemingen in Europa kunnen
bogen op soliditeit.
Vermakelijk is dan ook de ernst,
waarmede men velen die hun vermogen
in Amerikaansche fondsen hebben belegd,
kan hooren waarschuwen tegen het deel-1
nemen in binnenlandsche of Europeesche
ondernemingen, waarvan dan toch altijd
de innerlijke toestand beter bekend is dan
die van onze overzeesehe broederen. Te
bejammeren is hier het zelfbedrog omdat
het in eik geval wenschelijk blijft, dat,
kapitaal, als het verplaatst wordt, blijft
in het land waarin het oorspronkelijk is
verkregen, zoodat al gaat het kapitaal
der onderneming te niet, de onderneming
zelve het algemeen ten goede komt, ja
dikwerf indirect weder hundie er direct
de grootste verliezen bij leden.
Dit is natuurlijk bijna nimmer het geval
waar het kapitaal, in ondernemingen in
andere werelddeelen geplaatst, te loor
gaat. Daar gaat met het een ook het ander
verloren. De beteekenis van dit verlies
treft echter slechts in hoofdzaak den in
dividu en is daarom van minder algemeen
belang. Bedenkelijker wordt de verkeerde
zuinigheid waar zij zich openbaart bij
menschen van zaken. Dnrft de industrie
of de handel niet doortastenalleen maar
uit vrees voor de cijfersdan wordt zij
in ons land tenminstein een oogenblik
door het buitenland overvleugelden ziet
men vreemdelingen vaak de grootste voor
deden trekken nit ondernemingen wier
reden van bestaan in ons eigen midden
worden gevonden.
Allergevaarlijkst is echter dit begrip
van zuinigheid als men het zou willen
toepassen in het beheer van staats- of
stadsfinantiën. Elke kapitaalvorming, in
den zin die daaraan gewoonlijk wordt
gehechtmoet daar ten strengste worden
uitgesloten. Het geld, dat overblijft, is
te veel gehevenen liet is ten hoogste
onbillijk het. hedendaagsehe geslacht te
laten betalen voor werken die in hoofdzaak
eerst het nageslacht ten goede zullen komen.
Men is dan ook gewoon daarvoor te
leenen, en wanneer die leeningen slechts
zeer voorzichtig en langzaam worden af
gelost, is dit ook werkelijk de eenig
aangewezen weg. Indien echter dit aflossen
sneller gaat dan de onvermijdelijke ver
mindering en achteruitgang van hetgeen
er voor tot stand is gebracht wordt de
zaak bedenkelijk omdat de belasting daar
voor onnoodig wordt verhoogd. Men ziet
dan tegen nieuwe leeningen ophoe noodig
de uitgaven ook mogen zijn, en de ver
hooging der belastingcijfers wordt een
argument tot het weerstreven van nuttige
maatregelen. Zuinigheidsmaatregelen van
gemeentewege, zijn bijna nimmer te ver
dedigen; allerminst in tijden van voorspoed.
Wat zou die zuinigheid b. v. te weeg
brengen in onze stad?
Dat er geen parken werden onderhouden,
geen muziek gemaakt, geen grond vrij
gehouden voor boseh of plantsoengeen
hertenkampgeen museummet zijn ont
zaggelijke schatten in stand gehouden, geen
kunstnijverheid, geen wandelpaden in orde
gebracht, of gesteunddat alles werd ver
kocht wat te gelde was te makende
schuld vernietigd, en alleen gezorgd voor
de handhaving van orde en wet. Dit zou
het ideaal zijn der door ons gewraakte
zuinigheid. Dat zij echter aan de burgers
gezamenlijk ten slotte meer nadeel zon
berokkenen dan thans eenige belasting ooit
kosten kan, wordt door de ervaring geleerd.
Toen men 's avonds niet veilig kon
uitgaan zonder zelf een paar gewapende
dienaars ter begeleiding mede te nemen
was de instelling der nachtwachts een
welbegrepen oeconomie. Toen later een
ruime straatverlichting het toezicht vele
malen vergemakkelijktebleek ook deze
uitgaaf een besparing. Een lantaarn is
evenveel waard als twee politieagenten, zegt
de Amerikaan.
Hetgeen geldt van de verlichting van
de straat, geldt ook van de verlichting
der denkbeelden, en zeker is er weinig
zoo onbegrijpelijks voorgekomen als het
argument der kosten, aangevoerd tegen
het openbaar onderwijs, tenzij dan als
politieke manoeuvre om de tegenpartij
zand in de oogen te werpen.
Het zuinigheidsargument mag nooit
gelden voor eenige gemeente of staat
zoolang haar crediet ongeschokt blijft en
dat hiervan bij ons te lande vooreerst
wel geen sprake zal zijnmag toch wel
veilig worden aangenomen. De welvaart
eener stad hangt niet alleen af van de
medeburgers maar wel degelijk voor een
groot gedeelte van het gemeentebestuur,
en geen degelijk bestuur zal zich ooit
laten weerhouden om eenige zaak, die zij
meent te zijn in het algemeen belang,
ongedaan te laten nit de verkeerd ge
plaatste, hierboven omschreven zuinigheid
Gisteren ochtend omstreeks half
tien uur sprong eene als dame gekleede
juffrouw nit Delft nabij den Tol op den
Delftsohen weg in de vaart. Eenige schip
pers merkten dit echter open slaagden
er in de drenkelinge op het droge te bren
gen, waarna men haar voorloopig in de
woning van den tolbeambte bracht en
haar de noodige hulp betoonde. De bur
gemeester van Hij e wij kvan het geval
onderricht zijndezond den veldwachter
onder wiens geleide de geredde met de
tram naar Delft werd teruggebracht.
Omtrent het geval van vermoede
lijke vergiftiging te Nijmegen, waarvan
melding is gemaaktwordt nader gemeld
Maandag overleed aldaar zekere B.,
wiens schielijke dood bevreemding wek
te en al spoedig aan vergiftiging deed
denkenvooral omdat hij in den laatsten
tijd met zijne familie op gespannen voet
leefde.
Wat het onderzoek der justitie zal
uitwijzen, kan eerst later blijken.
De vergiftiging in het weeshuis te
Schagen wordt toegeschreven aan solani-
ne eene giftetofdie zich ontwikkelt in
uitloopende oude aardappelen.
In het gehucht Moerstratenonder
Wouw, had Zondag ochtend een zeer tref
fend onheil plaats. Toen namelijk werd
M. Heijmens, oud 32 jaren, huisvrouw
van M. de Jong, terwijl zij uit de kerk
huiswaarts keerdedoor den bliksem ge
troffen met dit nootlottig gevolg dat zij
onmiddellijk het leven verloor.
Toen twee maréchaussees van de te
Breda gestationneerde brigade van dit
wapenzich Maandag 11. te Esschen be
vonden om een vreemdeling over de Bel
gische grenzen te brengenwerd ook door
de Belgische politie een vreemdeling over