HAA RLE MSCH
PREDIKBEURTEN
No. 6.
Achtste Jaargang.
van ZATERDAG 23 Januari 1886.
op Zondag 24 Jan. 4886.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudcgrac/it 86.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post ,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk; meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advert&ntiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidhollandsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. 1 Dec. 1885.
Haarlem, Hillegom en Leiden 4.—-},9.10.40 'smorg, 1.3.20, 5.40, 7.'smid.
HaarlemHillegom 4.30 (totHeemstede)9.20, 10.40 's avonds.
-} Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatscliappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 's avonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen Tan Haarlem. 1 Oct. 1885.Naar Amsterdam: 6.52, 8.9*,
8.31, 8.55", 9.29", 11.57, 11.30-j-, 11.46* 'smorgens, 1.—, 2.38-j-, 3.48*, 4.16*, 4.34,
5.34, 6.40*, 7.6, 7.33-}, 9.—*, 9.43, 10.24*, 10.59f 's avonds.
Van Amsterdam: 6.20, 7.35-}, 7.45*, 8.10", 8.40, 9.45", 9.50", 11.5, 11.55-}- 'smorgens,
12.20, 1.5*, 1.45*, 3.25*, 3.55, 4.30*, 4.45", 5.20-}, 7.45, 8.35*, 9.55*, 11.— 's avonds.
Naar Rotterdam: 7,57+, 8.33', 9,13, 10.13", 's morgens, 12.17-}, 12.58, 2.8* 3.49", 4.27,
5.11, 5.43-}, 8.14, 10.18* 'savonds.
Van Botterdam: 6.—, 7.55*, 9.45, 10.15-}, 11.3 'smorgens, 1 -23-}-. 2.45*, 3.35, 5.10,6.23-},
7.25*, 8.50", 9.50} 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De met -}
zijn cxprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.50, 10.15 'smorgens, 1.32 tot Alkmaar, 4.57, 9.1 's avonds.
Naar IJmuiden: 6.25, 6.50, 10.15 'smorgens, 1.32, 4.57, 9.1 'savonds.
Van IJmuiden: 8.1, 11.13 'smorgens, 3.16, 4.1, 9.7, 9.40 'savonds.
Naar Zandvoort: (II. S.) 8.12, 10.9, 11.33 'smorg., 1.34, 5.13, 8.16, 'savonds.
Van Zandvoort: 8.34, 11.7 'smorgens, 12.36, 4.9, 6.20, 8.41 'savonds.
Omnibus van Bloemendaal- 8.15, 10.50, 1.25, 3.5, 7.30. Van 't Station: 9.6, 11.30
2.5, 3.45 en 8.11. Zondags alle treinen.
Dienstregeling Tan het Postkantoor. 1 Oct. 1885. Openstelling van hetkantoor: Dag.
van 8 's morg. tot 9 J4 uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 uur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels en de invordering van gelden op kwitantiën
alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank van 's morg. 9
tot 9 uur 's av.op Zondag van 8 tot 10 en van 12 tot 4 ure. Voor de Postpakketten
alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9>4 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen7.30,10. 's morgens, 1.30, 3.30,7.9. 's avonds.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen7.30 's morgens, 1.4.'s avonds.
Lichting der hulpbrievenbussen: Zuiderstraat boek Oudegracht, Gr. Houtstraat, Zijlvest,
Parklaan, Kaasplein7.—, 10.— 's morg., 2.30,6.8.30 's av. Florapark, Kampersingel,
LeidsehevaartSchootersingel6.45. 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 's ra. 6.45 en 's av. 3.15. binnenwijken 's m. 7 en 's av. 3.30.
Lichting aan het StationRichting Amsterdam 8.4,11.25 's morg., 2.33, 3.43", 5.29", 7.28* 'sav.
Richting Rotterdam 7.52,9.8 'smorg., 12.12,4.22",5.38,10.13* 'sav.Richting den Helder
6.45, 10.10 'smorg., 1.27", 4.52, 8.56* 'savonds. De met worden Zondags niet gelicht.
Telegraafkantoor. Het kantoor is geopend op werkdagen van 'sm. 8 tot 's av. 10 uur, op
Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 8 tot 's av. 9 uur. Binnenl.
Telegrammen worden berekend tegen een vast recht van 15 Cts. benevens 1 Ct. p. woord.
Collecte voor het Godsdienst-onderwijs in
alle beurtenbehalve Namiddag
en Kinderkerk.
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure, Hscher.
Nam. 2 ure, "EscherZondag 8.
's Avonds 6 ure, v. Arkel, pred. te Bloe
mendaal. Voor Snethlage.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 ure, lloog.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, Moeton.
Woensdag 'sav. 6 ure, Moeton.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure,
Waalsclie Kerk.
Voorm. 10 ure, llochedieu, past. aDelft.
Christelijk Gereform. Gemeente.
(Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 ure, 'sAv. 5 ure, Mulder.
Woensdag 'sav. 7Vs ure, Mulder.
(Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 'sAv. 5 ure, Schotel.
Honderdag 'sav. 772 ure, Schotel.
Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, Poolman.
1s Avonds 6 ure, Mees.
Kerk der Vereenigde Doopsgezinden
Voorm. 10 ure, de Fries.
's Avonds 6 ure, Craandijk.
Kenionstrantsclie Kerk.
Voorm. 10 ure, Oldeman, pred. te Zaandam.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ureWeiss.
Chr. bewaarschool lange Heerenvest
Maandag 'sav. 8 ure, Moeton. Bybellez.
Matth. 25.
Lokaal in de Kidderstraat.
Hinsdag 'e av. 8 ure, Kastein. Bijbellez.
Honderdag 'sav. 8 ure, Bidstond voor den
nood der lijden.
Lokaal van ilarumstraat.
Woensdag 's av. 8 ureSmeding. Bijbellez.
Matth. 13 1 vv.
Door Ds. Barger in dank ontvangen 5,G7!
voor de school voor on- en minvermogendenuit
het busje van de meisjesvereeniging Tabitha.
Ds. Smeding denkt ditmaal de Bijbellezing
in de van Maruimtraat niet Dinsdag, luaar
Woensdag avond te bouden.
Opening der ZondagschoolAuthoniestraatZon
dag 24 Januari, des namiddags ten 1 ure.
Ds. Mooton.
De Nutslezing.
Dinsdag avond had in de groote zaal
van de Sociëteit „De Kroon" de derde
buitengewone vergadering plaatst van het
Departement Haarlem der Maatschappij
„tot Nut van 't. Algemeen". De spreker
was de Heer M. A. Perk van Amsterdam,
die voor een vrij talrijk en aandachtig
gehoor een stndie over de Troubadours
of minnedichters ten beste gaf. Na ge-
wezen te hebben op den treurigen toe
stand der Enropeesche volken gedurende
de 10de eenw toen het woest geweld der
invallende horden alle beschavingeiken
vooruitgang onmogelijk maakte om welke
reden men die eeuw ook wel de ijzeren
eenw noemdemerkte spreker op dat in
de daaropvolgende eenwtoen de omstan
digheden gunstiger waren, in zuidelijk
Frankrijk, met name in Provence, de
Troubadours ontstonden. Zij legden zich in
't bijzonder toe op 't bezingen der liefde en
ieder dichter stelde zich hierbij eene of
andere vrouw naar zijn hart voor, die
hijmeestal onder een verdichten naam,
zijne liefdesliederen wijdde. Uit deze school
der Troubadours hebben de cours d'amour
of minnehoven hun ontstaan te danken
terwijl spreker beweesdat deze hoven
aan welker bestaan men lang getwijfeld
heeft, niet louter een spel der verbeelding
geweest zij n maar dat zijsamengesteld
uit de edelste vrouwen en mannensom
tijds de vierschaar spanden en in bet
hoogste ressort uitspraak deden omtrent
alle vraagstukken de liefde betreffende,
aan welke uitspraak men zich zonder
morren onderwierp. De oorlog tegen de
Albigenzen maakte aan deze minnehoven
een einde maar de invloed der instelling
bleef zichtbaar. De ruwe kracht van den
forschen krijgsman had zich leeren buigen
voor de zachtmoedige vrouwelijke natuur,
om de gevolgen daarvan over te dragen
op een volgend geslachtdat op dit
voetspoor voortgaande, daardoor slechts
in haar voordeel veranderen kon. Spreker
bracht nog een paar voorbeelden bij van
gevallen waarin zelfs nog in de acht
tiende eeuwop zulke hoven der liefde
kon gewezen wordenzij het ook in ge-
wijzigden vorm en had daarbij het oog
op de salons der Franschenwelke
hoewel de liefde er meer als spel dan
als hoofdzaak een rol speeldetoch een
aanmerkelijk deel gehad hebben aan de
geschiedenis der beschaving van dien,
en dus indirect op die van den tegenwoor-
digen tijd.
Na een korte pauze behandelde spreker
het spreekwoord: Elk vogeltje zingt zoo
als het gebekt is". Op boeiende wijze
werd de beteekenis ervanzoowel in den
waren als in den overdrachtelijken zin
uiteengezet. Tal van letterkundige bijzon-
derbeden en men8chkundige opmerkingen
wist spreker daarmede te vereenigen en hij
eindigde met den wenseb dat ieder onzer
steeds mochte zingen zooals bij gebekt is
m. a. w. zich steeds zoude voordoen zooals by
werkelyk was^ondat hierdoor de oprecht
heid vermeerderen ëiYiiêt-ISOupchdom zou
veredeld worden.
De tweede Volksvoordracht in
Het „Nut".
Had de heer M. Cohen Stuart in de eerste
der drie Volksvoordrachten van het,,Nut"
de wordingsgeschiedenis van den vrucht
baren bodem om Haarlem geschetst en bad
bet groote boek der natuur hem daarbij
voorgelicht, in de tweede voordracht,
Woensdag avond gehoudenwees hy aan
de band van het even groote boek der
geschiedenis wat door de vlijt, de vol
harding der bewoners van dat merk
waardige hoekje gronds geworden is.
Na eeu korten terugblik op de vorige
voordracht, met het doel om zyn gehoor
te oriënteeren, werd het geplaatst voor
het feit dat menschen, welke dan ook,
langzamerhand deze streken begonnen te
bevolken, en er op gewezen dat die lieden
in de eerste plaats woningen noodig hadden
om zich tegen de ongemakken van het
klimaat te beschermen; dat deze woningen,
al waren ze in den beginne slechts kuilen,
gedekt door zoden en omringd door een
aarden dijkje; toch bezitting waren en
dus beschermd moesten worden zoowel tegen
den machtigen erfvijand van Nederland,
het water, als tegen alle mogelyke aan
randingen van anderen aard dat daarvan
het gevolg was dat beschermers en be
schermden ontstonden en daar de eersten
de maohtig8ten waren en dus ook meer
te beschermen hadden dan de laatsten,
deze hunne huizen grooter, geriefelyker,
sterker maakten, waardoor de omstreken
van het tegenwoordige Haarlem verrykt
werden met kasteelen, zooals de kasteelen
van Brederode, RietwijkKleef, Zaanen
en [andere. De eigenaren van die kleine
sterkten verzamelden om zich heen een
kring van onderhoorigen, die by zoo'n
bezitting behoorden. Uit de gelijkheid
der behoeften ontstond voorts de dwang
om gezamenlyk werken van grooten om
vang uit te voeren en daar de bewoners
dezer streken door het water gedeerd wer
den, sloegen zy de handen ineen om het
water te keeren. Nu werd te Spaarndam
een sluis gebouwd, om dat lastige element
daar paal en perk testellen, degezamenlyke
uitvoerders van het werk verkregen er
voor in ruil verschillende handvesten en
rechten, die, hoewel door den adel niet
gaarne gezien, der burgers heilig recht ge
worden, met kracht werden verdedigd.
De adel trok zich langzamerhand terug
en een vrye, ny vere burgery was ontstaan.
„Der keerlen God", graaf Floris Vdie
het slachtoffer geworden is van zyn pogen
om de aloude rechten van den adel te
onderdrukken om daardoor te spoediger
een fleren en vryen burgerstand te ver-
'rijgen, werd door spreker met enkele
geyoelvolir-'fr6&jSS~!.erlg.cht;- Hadden
de kruistochten wonderen verriehT8'jW2®£<1
gebied der beschaving, niet minder had
den zy bygedragen om de mannendie
er aan hadden deelgenomen, een frisschen
en vryen blik te verleenen in het leven
en ook dit kwam der burgery ten goede.
Kerken, kloosters, marktplaatsen, alles
werkte mede om deD landzaat te verheffen
en toen eindely k by den vryen Nederlander
het denkbeeld post had gevat„Schip
per op mijn eigen schip, naast
God, ben ik", durfde hy zelfs den stryd
aanvaarden tegen het machtige Spanje en
later in 1672 tegen de verschillende
mogendheden die, jaloersoh op de macht
van het kleine, doch machtige Holland,
hadden samengespannen om het weder
als voorheen aan de golven prys te geven.
In den tussehentyd was Haarlem voor
uitgegaan. Zyn bloembollenhandel, zyn
ontloken ny verheid was over ganseh Europa
bekend, zyne verrukkelyk schoone om
streken beroemd en zóó een middelpunt
van macht en aanzien geworden. De zonen
van de flinke mannendie zichzelf
tot meester gevormd hadden, traden niet
in 't voetspoor der ouderen. Zy wilden
van de sohatten, met zorg en inspanning
vergaard, genieten. Het gevolg was zedely ke
ondergang, getuige de Eransche overheer-
sching en de voorafgaande staatsongele-
genheden. Maar het vrye Holland zou
herboren worden. De geest, hoewel ge
doofd, was nog niet uitgeblnscht, waar
door spreker kwam tot de conclusie dat
wy Nederlanders in vergelijking met andere
volken, toch nog ver, zeer ver vooruit
hebben en dat wij vooruit zouden blijven,
als wy immer de spreuk bovengenoemd
voor oogen hielden en daarnaar handelden.
Eenige schoone dichtregelen, wy zouden
wensohen ze te kunnen overschrijven,
besloten deze .volksvoordracht by
uitnemendheid.
Voordracht in Teyler's Stichting.
Dr. van der Yen zette Woensdag avond
jl. zijne beschouwingen voort, over hetgeen
ons van de zon door de speetraal-analyse was
hekend geworden. Dat het zonnespectrum
zwarte strepen vertoonde, was reeds vroe
ger door spreker verklaard uit de omstan
digheid dat het, alvorens onze aarde te
hereiken, eerst onze atmospheer moet door»
