HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 26.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86; Negende Jaargang.
van WOENSDAG 30 Maart 1887.
Nieuwsberichten.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie mandenf,25.
franco p. post—,40.
Afconderlijko lommers 3 centen per stuk.
Prijs per Adrertentie ran 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Znidhollandsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. 1 Jan. 1887.
Haarl., Hilleg. ei Leiden 4.[-, 8.21,9.10.51,11.50* 'sm,, 1.48,3.5,4.32,6.22*, 7.5 's a.
Haarlem—Hillegom 9 35, 10.45 's avonds.
-j- Alleen dea Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Kaarlemsche Tramway-Maatsehappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 's avonds.
Uit de* Hont 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Maart 1887. Naar Amsterdam: 6.52,
8.10*, 8,31,8.55', 9.26', 10.29' 11.57, 11.30+, 11.46* 'smorgens, 12.55, 2.40', 3.36,
4.16', 5.22', 6.19,6.47, 7.28+, 7.55', 9.03', 9.51*, 9.57, 10.21', 10.59+ 's avonds.
Van Amsterdam: 6.15, 6.50*, 7.35+, 7.45*, 8.20',8.45, 9.15', 9.43',9.50', 11.05,11.50*, 11,55.
'smorg. 1.05', 1.20', 3.25', 4.10,4.32,4.55*, 5.33+, 7.30', 8.20, 8.40', 10.—11.— 'sav.
Naar Rotterdam: 7.17, 7.57+, 8.43', 9.18, 10.13', 'smorgens, 12.13', 12.33, 1.46', 3.49',
5.01, 5.56+, 7.53', 8.49, 10.23* 'savonds.
Van Rotterdam: 6.-, 7.55', 9.45, 10.15+, 10.58 'smorgens, 1.23', 2.45', 3.354.50,6.18+
7.32', 7.55, 8.50", 9.50+ 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met zijn eiprestreinen alleen le en 2e klasse.
"Naar den Helder: 6.44, 10.15 'smorgens, 1.32, 5.04, 9.06 's avonds.
Naar IJmuide*: 6.15, 6.44, 10.15 'smorgens, 1.32, 4.58, 9.06 'savonds.
Van IJmuiden: 8.01, 11.13 'smorgens, 3.04, 5.47, 9.12, 9.50 'savonds.
Naar Zandvoort.: 8.11, 10.17,11.33 'smorg., 1.34, 3.51, 4.37,5.58, 8.51's av. vanaf 1 April.
Van Zandvoort: 8.34, 11.08 'smorg. 12.32, 3.13, 4.13,5.03, 6.23, 9,27'sav. vanaf 1 April.
Tram-Omnibns-Manteehappij. BloemendaalOverveenHaarlem. 17 Oct. 1886.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerlandj8.15, 9.30, 10.50 's morgens;
12.15, 2.—, 3.25, 4.10, 6.50, 8.—, 9.40. 10.15 's avonds.
Van Haarlem (Statiom). 7.55, 9.11, 10.10, 11.30, 's morgens, 1.28, 3.4.05, 4.50i
7.50, 9.03, 10.30 's avoids.
Het omrijdea van de Kerk te Bloemendaal zal blijvei plaats hebbel.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1886. Openstelling van betkantoor: Dag.
van 8 's morg. tot 9 «ur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 aur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels en de invordering van gelden op kwitantiën
alleen op werkdagenvan 9 air 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank van 's morg. 9
tot 9 uur 's av.op Zondag van 8 tot 10 en van 12 tot 4 ure. Voor de Postpakketten
alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9J4 mr 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,10.—'s morgen», 1.45, 3.30,7.—,9.'s avond».
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen7.30 's morgens, 1.4.— 's avonds.
Ljohting der bulpbrievenbussen Zuiderstraat hoek Oudegracht, Gr. Houtstraat, Zijlvest,
Parklaan, Kaasplein7.—,10.— 's morg., 2.30, 6.8.30 's av. Florapark, Kamperskgel,
LeidschevaartSckootersingel6.45, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 's m. 6.45 en 's av. 3.15. binnenwijken 's m. 7 en 's av. 3.30.
Lichting aan het Station: Richting Amsterdam 8.5,11.25's morg., 2.35,3.31', 5.29", 7.23* 'sav.
Richting Rotterdam 7.52,9.13 'smorg., 12.8, 4.52', 5.51,10.18* 'sav.Richting den Helder
6.39, 10.10 's morg., 1.27', 4.52, 9.1* 's avonds. De met worden Zondags niet gelioht.
Telegraafkantoor. 1 October 1886. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 8 tot 's av.
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 84'sav. 69*.
Binuenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 oants voor de eerste 10 woordenvoor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Zorgt voor uwe kinderen.
(Uit Schorer's Familienblatt).
AAN DE UILEN VAN MISEEVA.
Dilen, die van 't daglicht schuw
Slechts in donker huist
Meenge schoolvos lijkt op u
Als gij 's avonds muist.
Wat in Hellas gold voor waar
Is 't geen gij doorziet,
Maar wat thans is zonneklaar
Dat begrijpt gij niet.
Dr. Fr. Holtzendorff.
De school mag geen broeikas worden
anders kweeken wij plantendie wel dik
werf wonderlijk gevulde schoone bloe
sems dragenmaai*4 zwak en teer van
bladeren en stengelszijn, en vreemd worden
aan den bodem waarin zij thuis behooren.
Als gij echter uwe kinderen naar buiten
leidt, in Gods vrije natuur, om al hare
wonderen te verstaanen doet ze de
wereldgeschiedenis kennenom de men-
schen te leeren hegrijpen, dan voedt gij
karakters op, die gestaald zijn tegen de
stormen des levensen vatbaar om de
ideën in zich op te nemenvan den tijd
waarin ze geboren werden. Deznlken
bonwen ook krachtig voort aan de idealen
der mensohheid. Paul Sorauer.
Een Engelschman (de heer Erpenett)
die omstreeks het jaar 1840 een „Er-
ziehungsanstalt," (deze schijnt bij ons niet
hekend te zijn. Te vergeefs zochten wij
naar het juiste Hollandsche woord), in
Zwitserland had gevestigd, waarin achter
eenvolgens 40 kweekelingenvoor de eene
helftZwitsers en de andere helft Engelschen
werden opgenomen, had opgemerkt dat de
Zwitsers, van het 12de tot het 15de jaar
de Engelschen in kennis vooruit waren
daarop eehter door dezen werden inge
haald en voorbijgestreefdzoodat een 19
jarige Engelschman bij ongeveer gelijken
aanleg en bij gelijke schoolvorming meer
en degelijker kennis bezat, dan een
Zwitser van gelijken leeftijd.
De verklaring van dit verschijnsel meende
de Heer Erpenett hierin te vinden dat in
Engeland de kinderen geestelijk niet wer
den overspannen vooral daar de namidda
gen meestal aan lichaamsoefeningen, spelen,
gymnastie, paardrijden, veohtenzwem
men schaatsenrijden enz., werden gewijd,
waardoor de wil evenzeer als het lichaam
werd gehard. Deze sterker wilskracht
nu, die van af het 15de jaar werd besteed
aan het leeren, was oorzaak, dat de
Engelsehen later beter slaagden.
Weten is een instrument,
Van een fcoogere orde
Maar als men 't gebruik niet kent
Kan m' er niets mee worden.
Richard von BolkmanLeander.
In de school is de opvoeding de hoofd
zaak de verzameling van nuttige ken
nis is het nevendoel.
Dat men aan de overlading en aan het
dientengevolge ongestraft gepleegde school-
bedrog een einde moet makendat
gelooven ook velen bij onsen wij zon
den in elk opzicht Dnitsehland dankbaar
zijn als het hierin een goed voorbeeld
wilde geven.
Of dit echter door terzijdestelling der
oude talen moet worden bereikt, is een
tweede vraag die wel overlegd behoort
te worden.
Wij hebben in onze Republiek Rea
lisme genoeg en kunnen die uitstekende
burgers niet ontberenwier geest reeds
vroegtijdig door den aard hunner studie
op iets edelersdan enkel op de bruik
baarheid van het geleerde wordt gericht.
Prof. Dr. Hiltij.
Bern.
Het woord school beteekende eertijds,
verpoozing, uitspanning. Wat beteekent
het nu?
Achilles en Homerus hebben in hun
jeugd geen Latijn geleerd.
N.B. Wij hebben van eenige dezer „gul
den woorden" de onderteekening moeten
weglaten, omdat die onleesbaar was.
De Muziekavond,
door de Yereeniging „Weten en Werken"
bereid aan de bezoekers der Maandagavond
bijeenkomsten had Zondag in de Sociëteit
„Vereeniging" plaats. Op den laatsten lees-
avond was reeds de nitnoodiging tot de
mannen gericht, om dan te komen met
een hunner vrouwelijke hnisgenooten en
flink was van de gelegenheid gebruik ge
maakt.
Zooals reeds in het vorig nummer van
ons blad met een enkel woord werd her
innerd had de familie Appy welwillend
hare medewerking toegezegd en op den
bepaalden tijd begon het concert met een
militaire Marsch van F. Schubert votr
Piano, Viool en Violoncel. Dit schoon
uitgevoerde nummer bracht al dadelijk de
rechte stemming. Hier en daar kwamen,
bij wijze van gevoelsuiting de voeten in
beweging. „Je knnt er niet by stil blij
ven zitten" meende een man, die een stoel
of wat van my afzat, 't Moge voor de
executanten een bewijs zijndat hun spel
in den geest viel. Hierna werd Fantasie
op théma's nit Willem Teil van F.
Knmmer met Violoncel en Pianobege
leiding fraai uitgevoerd.
De verschillende melodiëi van dit
toonwerk werden nu en dan als zoovele
oude bekenden begroet. Met No. 3 van
het programma werd het instrumentale
gedeelte afgewisseld door de uiterst be
schaafde voordracht van „schoon Slaap-
sterken", „Gloeiend gesmeed" en „Van een
Brnid en Bruidegom." Wat een succes
had Mejuffrouw Appy met het zingen
van deze liederenEen lief geluideene
gepaste actie enhierop mogen wij
als eene gunstige uitzondering wel wijzen
een heldere, duidelijke uitspraak, die
het nalezen van den bij het programma be
hoorenden tekst bijna onnoodig maakte.
Vooral het derde couplet van „Gloeiend
gesmeed" werd schoon gezongen.
Het publiek vond blijkbaar veel genoe
gen in de lieve, eenvoudige wijze van
voordracht, want aan de toejuichingen
kwam haast geen eind.
De plaatsruimte laat niet toe elk der
nummers, hoe artistiek ook voorgedragen,
afzonderlijk in herinnering te brengen.
Ons Volk hoort graag zingen. Een goed
gezongen lied brengt het bruisend bloed
tot bedaren dan weer wekt het op tot
geestdrift of doet het de edelste snaren
van het menschelijke in den mensch trillen,
al naar den wil van den zanger. Was
het wonder dat dezelfde jonge dame een
bijval van belang ondervond met het
zingen van nog drie liederen in de tweede
afdeeling en bij name met »Het Breid-
st«rtje« van W. Hntschenruiter. Het was
hier voornamelijk de guitige wijze waarop
het lieve liedje werd gegeven die het
publiek in verrukking bracht. »Ons
Vaderland# van Richard Hol, werd op
dringend verzoek herhaald, 't Was wel
wat erg, om het vermoeiende lied nog
eens te zingen en dat in de zaal als die
van de Vereeniging. Een fantasie voor
Viool en een Mazurka voor Piano, zeer
verdienstelijk gespeeld, besloten den
avond. Voor men scheidde, bracht de
Voorzitter van W. en W., de heer Logeman,
in flink gekozen bewoordingen den dank
van het Bestuur aan de familie Appy j
voor de uitstekende wijze waarop zij de
zoo welwillend op zich genomen taak
had volvoerd en wenschte den heer Appy
gelnk met het bezit van dochters en
zonendie reeds thans met zoo goed ge
volg wisten te doen boeien door hnnne
uitstekende gaven. Gelooven wij met den
heer Logeman, dat de heer Appy zijne
gaven wel zal ten toon gespreid hebben
in kringenbeter in staat ze meer naar
waarde te schatten, wij zijn tevens met
hem overtuigddat een dankbaarder pu
bliek, dan dat van Zondagavond, moeielyk
zal te vinden zijn.
En zoo is dan het saizoen van Weten
en Werken op waardige wijze gesloten.
Ongetwijfeld heeft deze laatste avond weer
een prettigen indruk nagelaten en het
Bestuur mag zioh van den dank der
bezoekers verzekerd houden;
- Donderdag werd in de Tweede Kamer
voortgezet het debat over de wijziging
van Hoofdstuk III der Grondwet. Op
art. 77, bepalende dat de Tweede Kamer
zal bestaan uit een vast aantal van ÏOO
ledengekozen in kiesdistriktenen dat
de verdeeling van het Rij k in kiesdistrikten
en alles wat verder het kiesrecht en de
wijze van verkiezing betreft, door de wet
zal geregeld worden; waren voorgesteld
2 amendementen, een van den heer A.
v. Dedem, bepalende, dat die 100 leden
in even zooveel kiesdistrikten znllen ge
kozen worden, en een van den heer Hartogh,
om aan den wetgever vrij te laten de
Kamer ook nit meer dan 100 leden te
doen bestaan. Hst amendement-van
Dedem werd bestreden door de heeren v.
d. Feltz en Kist. De heeren Schaepman
en A. Maekay verdedigden het, omdat
door aanneming van het amendement elke
tabelherziening en dus veel gehaspel zon
vermeden worden. De heer Farncombe
Sanders was op 't oogenblik wel vóór
enkelvoudige distrikten, maar by pleitte
met de heeren Kist en v. d. Feltz voor
vrijheid voor den toekomstigen wetgever
in de keuze van kiesstelselenkelvoudig
meervoudigproportioneel. De Min. van
Binnenl. Zaken bestreed beide amende
menten. Ofschoon een voorstander van
kleine distrikten, achtte hij het vastleggen
van den toekomstigen wetgever aan een
grondwettigen band van enkelvoudige dis
trikten verkeerdde door den heer Har
togh gewensohte onbeperkte vrijheid zou
aan het ledental een onbegrensde uit
breiding kunnen geven, eene willekeurige
vermeerdering, waardoor de verhouding
van het ledental der Eerste en Tweede
Kamer zou kunnen verbroken worden.
Op advies van de heeren Schaepman en
A. Maekay trok de heer A. v. Dedem
nu zijn voorstel in. Het amendement-
Hartogh werd verworpen met 50 tegen
24 stemmen. Vrijdag werd de beraad
slaging over de wijziging van Hoofdst.
III voortgezet.Art. 78 [Eerste Kamer)
was nu aan de beurt. De Reg. stelt
