HAARLEMSCH
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Tiende Jaargang.
van ZATERDAG 7 Januari 1888.
op Zondag 8 Januari 1888.
Ka 2
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden,25.
franco p. post ,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per gtuk.
Prijs per Advertentie ran 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiên worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Groote Kerk.
Voorm. 10 nre, Smeding.
Nam. 2 ure, Barger. 26e Zondag.
'b Avonds 6 nre, Escher. Voorbereiding.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 nre, Hoog.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, Moeton.
Woensdag 's av. 7 nre, Snethlage.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 nre, Barger.
Waalsche Kerk.
Voorm. 10 ure, Debry. Voorbereiding.
Christelijk Gereform. Gemeente.
Ged. Oudegracfit).
Voorm. 10 nre, 's Av. 5 nre, Mulder.
Woensdag 's av. 7J£ nre, Mulder.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 nre, Schotel.
Donderdag 's avonds 1% nre Schotel.
Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 nre, Poolman.
Bevestiging van Kerkeraadsleden.
Kerk der VereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 ure, Craandij/c.
's Avonds 6 ure, de Lanoy.
Remonstrantscke Kerk.
Voorm. 10 ure, Dr. J. Hooyhaas,
pred. te Rotterdam.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 nre, Weiss.
Chr. bewaarschool, L. Heerenvest.
Maansdag 's av. 8 ure, Moeton. Bijbellez.
Lucas 5:1 vv.
Lokaal in de Oranjestraat.
Dinsdag 's av. 8 ure, Hoog. Bijbellezing.
Lokaal der Jongelings-Vereeniging.
L. Annastraat.
Donderdag 's av. 8 nreBarger. Bijbellez.
Matth. 12 38 vv.
Ds. Hoog zal deze week zijne catechisatiën nog
niet kunnen hervatten.
Ds. Tideman zal Maandag en Dinsdag de lessen
hervatten, die van Woensdag eerst op 18 Januari.
Ds. Brut el cle la JRivüre zal deze week weer al
zijne catechisatiën hervatten.
Nederd. Herv. Kerk.
Bennebroek.
Voorm. 10 nre, F. E. Daubanton.
Pred. te Heemstede,
Voorbereiding.
Beverwijk.
Voorm. 10 nre, 7. C. Boon,
Evang. Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 nre, K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Sepp.
Bloemendaal-
Voorm. 10 nre, 7. D. van Arkel.
Nam. 2i/e ure, 7. D. van Arkel.
Heemstede.
's Avonds 61/2 nre, F. E. Daubanton,
Voorbereiding.
Hillegom-
Voorm. 10 nre, M. Buclili Fest
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 nre, G. 7. Brutel de la Riviere,
Bevestiging en Voorbereiding.
'sAvonds 6 nre, G. 7. Brutel de la Riviere,
Avondmaal.
Sandpoort.
Voorm. 10 nre, 7. van Loenen Martinet.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, H. 7. Bergenia.
Bevestiging van Ouderlingen en Diakenen
en Doopsbediening.
Velsen.
Voorm. 10 nre, D. J. C. Heldring.
Nam. 2 nre, D. 7. C. Heldring,
Doopsbediening.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, L. Heldring.
Voorbereiding.
Nam. 2 ure, L. Heldring.
Doopsbediening.
Voordrachten in Teyler's Stichting.
Treedt in Teyler's Stichting de natuur
kundige afdeeling der wetenschap in vele
opzichten op den voorgrond, zien wij de
rijkversierde gehoorzaal gekroond met een
krans van namen, die slechts voor ben
welke op natuurwetenschappelijk gebied te
huis zijn, vertrouwden mogen heeten,
toch wordt ook de letterkunde niet over
het hoofd gezien.
De lezingen, wisselen af ep beweger
zioh dan op het een en dan weer op ander
Dr. J. van der Vliet, voerde ons Woens
dag avond j.l. terng tot de gouden eeuw
der Romeinsohe letteren. Hij schetste ons
Augustus en zijne omgeving in verhou
ding tot de letterkunde van hun tijd.
Zelf begaafd en van die algemeene ken
nis voorzien welke het Romeinsohe leven
eisohte van den man van beschaving in
zijn tijd, stelde Octavianus het op prijs
op goeden voet te blijven verkeeren, met
de uitnemende schrijvers van zijn eeuw.
Maar niet alleen liefde tot de kunst,
en zin voor hel schoone noopte hem, zijn
hooge gunst aan de dienaars der Muzen
ten deel te doen vallenhet was niet
minder de berekening van den staatsman,
die hem bewoog de groote dichters te
verzamelen aan zijn hof, en met gunst
bewijzen te overladen, daar hij in hunne
kunst bet middel zag de volksmeening
voor zich te winnen, en zoodoende, zoo
als spreker zich uitdrukte, de ketenen
waarmede hij de vrijheid had geboeid, te
doen verdwijnen voor het oog onder de
bloemfestoenen, door de Mnzen daarover
met kwistigo hand gestrooid.
Horatius en Virgilius verkeeren aan
zijn hof en worden door hem in staat ge-
steld, onverpoosd zich aan de dienst der
Muzen te wijden.
Was Agrippa 's keizers rechterhand in
het staatkundige en in het krijgswezen,Mae
cenas bestierde het ministerie der schoone
knnsten, en zorgde met het grootste beleid
voor de ontwikkeling der poezie, die de
eeuw van Augustus tot een der roem
rijkste tijdperken van de geschiedenis der
letterkunde beeft gemaakt.
Om de beteekenis daarvan te doen be-
begrijpen herinnerde spreker ons hoe een
Virgilius niet alleen de schoone vormen
der Grieken en der oudere poëten in
zijn verzen wist te doen herleven maar
een dusdanige hoogte bereikte dat hij ge
durende de 15 eerste een wen der Christe
lijke jaartelling ten toonbeeld voor alle
dichters wordt gesteld, totdat hij zijn
hoogste verheerlijking vond in de rol hem
toegewezen in Dante's Divina Comoedia. II
Was dns reeds uit een zuiver letterkundig
oogpunt zijn beteekenis niet licht te over
schatten, zijn buitengewone invloed op de
Romeinen moet daarenboven nog worden
verklaard uit de nationale toon zijner
hoofdwerken, waarin Augustus steeds als
den Messias, en zijn eeuw als het glorie
tijdperk der Romeinsohe geschiedenis werd
gekensohetst. Hoezeer de bewoordingen
waarin deze grootsche gedachte was vervat,
geschikt waren voor het doel dat hij
beoogde, bleek niet beter dan in de Chris
telijke tijden, waarin hij algemeen als
ziener en profeet gold en zijne lofprij
zingen, letterlijk op den Verlosser werden
toegepast.
Hoewel Horatins niet zoo zeer onmid-
delijk medewerkte tot verheffing van
Augustus naam, zette zijne lyriek nogthans
niet weinig glans bij aan het keizerlijke
hof, en bracht zijne vereering van Mae
cenas er al weder niet weinig toe bij het
aanzien van Augustus omgeving bij de
groote menigte te verhoogen.
Zoo steunden ongetwijfeld beiden geniën
de macht van den Caesar en verhoogden
zij den invloed van zijn naam.
Wat deed Augustus voor hen'? vroeg
spreker in de tweede plaats. Beide gaf
hij gelegenheid hun talenten te ontwik
kelen en hun grootsche werken ongestoord
ten einde te brengen. Hoewel steeds
welkom aan zijn hof, werd hun alle
vrijheid van beweging gelaten. Noch Ho
ratius noch Virgilius lieten zich vinden
om.geheel en al den persoon des keizers
te dienen. De een omdat zijn geest naar
hooger dingen streefde, de ander omdat hij
zich vergenoegde met de gulden middel
maat, waartoe de vrijgevigheid van Mae
cenas hem in staat stelde.
Tot de rol van vleiers of hovelingen
wilden zij niet afdalen en Augustus nam
hiermede genoegen.
Was dan toch echter deze hooge be
scherming der kunst wel te verdedigen,
en moest men niet veeleer met Buckle
wenschen dat evenals in den handel ook hier
alles aan zijn eigen ontwikkeling moest
worden overgelaten, nit vreeze, dat door
de bescherming van overheidswege, de
volksgeest werd bedorven, de letterkun
dige vernederd, ja de letterkunde zelf
door overproductie ten val werd gebracht
Spreker noemde deze vrees ongewettigd.
Het volk werd voorzeker door deze dichters
niet op een dwaalspoor geleid, zeiven
leidden zij een aangenaam en toch vrij
leven, zooals uit verscheiden door spreker
aangehaalde brieven bleek, en mocht men
al door bescherming b.v. het aantal bak
kers, boven mate en kunstmatig te zeer
vergrooten, voor te groote aanvoer van
geniale geesten bestond vooreerst nog geen
gevaar.
Wel was het gewenscht voor een Ho
ratins een Maecenas op zijn levensweg
te ontmoeten, maar zelfs vele Maecenassen
waren niet in staat iemand tot een Ho
ratius te maken.
Zoo toonde ons spreker wat Augustus
was voor de letterkunde, en wat deze laatste
was voor den grooten keizer, wiens gebied
geheel de wereld omvatte, en wiens eenw
zoo terecht de gonden eeuw der Romein
sohe letterkunde werd genoemd.
KRONIEK
De vergadering van 11. Woensdag was
hoofdzakelijk bijeengeroepen voor twee
herstemmingen, noodig geworden door de
staking der stemmen in de laatste zitting
van het vorige jaar.
De voorzitter opende deze zitting met
een nieuwjaarsgroet aan de leden van den
Raad en een heilwensch voor het welzijn
der gemeente. Drie zaken van aanbelang,
zonden dit jaar kunnen beslist worden.
De regeling van den aanvoer van drink
water, hetzij door overeenkomst met de
Dninwatermaatschappy, hetzij van gemeen
tewege, een verbeterde gemeenschap van
Haarlem met het Noordzeekanaal en de
overwegen van den Spoorweg.
Het was sprekers wensch dat deze
voor Haarlem zoo belangrijke zaken in
1888 hnn beslag zonden krijgen.
Van minder groot gewicht was het
eerste punt der agenda van dit jaar: de
herstemming over de trappen. Toch was
het een ware verlichting, toen het bleek
dat er een meerderheid was gevonden voor
de ijzeren trappen, en de Raad dns heslist,
zoowel houten als steenen trappen in de
nienwe school had verworpen.
Aan de Sooieteit Trouw moet blijken
werd nog tot 31 Maart bedenktijd ge
geven, tot het ontwerpen van nieuwe
plannen voor de tent in den Hont.
Het voorstel van B. en W. om nieuwe
banken te plaatsen in de Vleesehhal
en in den gevel van het gebouw een
stang aan te brengen voor het hijschen
van groote stukken vleesoh, werd een
parig goedgekeurd.
De heer de Kanter maakte echter be
zwaar deze onkosten nit de leening te
bestrijden. Dewijl de voorzitter echter
aanvoerde dat de geheele inrichting nit
die gelden was gevonden, legde men zioh
er bij neer.
De behoudende financieele politiek moest
het ditmaal eens gewonnen geven.
De Heer Dercz wenschte het voor
't hijschen benoodigde touw op rekening
der belanghebbenden te schrij ven, de Voor
zitter zag er echter bezwaar in, de kosten
naar billijkheid over de steeds wisselende
huurders te verdoelen. Het touw blijft
dus voor rekening der gemeente.
Een kleine wijziging in de huurcedul
van den Heer J. Boeree werd goedge
keurd, zoomede de aankoop van twee
perceelen in de Lange Poellaan.
De cricketclub Rood en Wit die, een
gebouwtje wenschte te plaatsen in het
Frederikspark, kreeg hiertoe verlof. De
Heer Waller drong er op aan, hierbij
de eisohen van het schoone niet nit het
oog te verliezen, de Heer Heshuijsen,
wenschte echter voornamelijk te zorgen
dat alle onreinheden daar ter plaatse
vermeden werden.
Gelukkig hij die het nuttige met het
aangename zal weten te vereenigen.
Ter wille van de billijkheid had de
Raad aan B. en W. opgedragen alle
huurcontracten betreffende gemeentegrond
zoover dit doenlijk was, op te zeggen,
ten einde, bij nieuwe overeenkomst, allen
gelijkelijk te iaten betalen.
B. en W. hadden nn een lijsje inge
diend van de contracten welke waren
opgezegd. De Heer de Kan ter nam hier
mede echter geen genoegen.
Naar zijn oordeel waren hierbij de
contracten van de Heeren Joles, Spiering,
Mooi, Posno, Knoop, Previnaire, Mej.
Coenen en het Rijk ten onrechte gehand
haafd. Ook dezen behoorden evenals de door
B. en W. genoemden te worden herzien.
Daar de Raadsleden nn blijkbaar niet
allen zoo goed op de hoogte waren der
loopende contracten als de Heer de Kan
ter werd besloten, deze zaak te stellen
in handen der Commissie van finantiën
om nader advies.