Nieuwsberichten.
Bij de heropening Tan de vergadering
deelde de Voorzitter mede, dat men tien
minnten mocht spreken en men zich moest
bepalen bij de door den Spr. behandelde
onderwerpen.
De Heer J. A. Fortuijn (sociaal-demo
craat) maakte van deze gelegenheid ge
bruik om op te merken, dat er onder de
volken geen rassenhaat bestonddat de
werklieden nit verschillende landen het
precies met elkander eens waren, dat leer
plicht en algemeene dienstplicht eischen
des tijds waren en men niet zooveel geld
mocht uitgeven voor het leger, dat alleen
maar diende om de kapitalisten te bescher
men. De Heer W. R. Luijten vroeg, of
de inleider was voor dadelijke invoering
van algemeen stemrecht. De Heer W.
Meijer wraakte de houding van den Heer
Sanders in zake de enquête. De Heer P.
H. van der Leg vroeg, hoe Spr. dacht
over subsidie aan sectescholen, terwijl de
Heer W. Gosler ten slotte Spr. verweet,
scheuring te hebben gebracht in het kamp
der liberalen en in vele zaken het groote
beginsel uit het oog had verloren.
In zijne korte repliek zeide de Heer
Sanders, dat hij als jong kamerlid moeielijk
aansprakelijk gesteld kon worden voor de
verdeeldheid der liberalen dat hij de Ben
jamin was onder de bewuste zeven, die
met de rechterzijde in zake onderwijs
waren meegegaandat hij was tegen het
subsidiestelsel en dit reeds in 1875 in
eene brochure had uitgesprokendat hij
tegen deze enquête had gestemd, omdat
zij hem onvruchtbaar toescheen in dezen
vormdat hij zich nimmer tegen alge
meen stemrecht had verklaard, maar den
tijd nog niet gekomen acht om dit ook
aan de vrouwen te verleenen.
Klokke elf uur werd de bijeenkomst
met een kort woord van dank aan den
Heer Krelage, aan den Heer Farncombe
Sanders en aan het talrijk opgekomen
publiek gesloten door den Voorzitter van
„Volksbelang", den Heer D. de Clercq.
Weten en Werken.
AI was het Maandag avond wat guur
en al sneed de snerpende Oostewind ons
door de kleeren, dit is toch geen beletsel
om Weten en Werken te bezoeken; wij
zitten er warm en geheel onder ons. Als
wij wat vroeg zijn, praten wij wat en
wij vervelen ons niemendal. Als dan de
Spreker van den avond opkomt, sluiten
wij de debatten en dan neemt die al onze
aandacht in beslag, want hoe het Bestuur
ook over ons beschikt; al de sprekers
zijn de aandacht waardig. De bekende
sprekers hebben wij op een paar na, die
wij niet graag missen, allen gehad en
één spreker, dien wij geen van allen
kenden. Maandag avond weer één, die
onze nieuwsgierigheid in hooge mate
gaande maakte, want het was een inge
zetene van Haarlem. Wij namen dus voor-
loopig eene afwachtende houding aan,
dus niet met voetgetrappel van bigde
herkenning werd de heer Jansen, die zou
optreden, ontvangen. »'t Ister er een van
Cremer« merkte een uit het gehoor op.
»Nou we zullen 'r eis hooren« zei een ander.
En toen opende de heer Jansen de avond
met het gedicht van de Buil, De bele
gering van Calais. Reeds na de eerste
strofen van het schoon gebouwde gedicht
had de Spreker ons gevangen, met zijn
flink geluid en aangename voordracht,
juist berekend voor de zaal van Weten
en Werken. Spreker schijnt het in de
kunst van voordragen ver gebracht te
hebben. Hg spreekt gemakkelijk en is
sober genoeg in zijn voordracht om geen
overtollig gebruik van gestes noodig
te hebben tot het bijzetten van kracht,
en daar wij in W. en W. ons niet af
geven met noodeloos vertoon, viel de
Spreker in onzen smaak. N°. 2 van het
programma, een fragment uit het Pau-
weveerken van »Cremer« deed ons be
merken, dat de Spreker zijne stem goed
in zijne macht had. Het woeste aanhitsen
van boer Balder's merrie, tegenover de
zachte aansporing van de tegenpartij kwam
goed tot zijn recht en het Geldersch
dialect mocht bijna onverbeterlijk genoemd
worden.
Nog staat het ons helder voor den
geest de kalme, bedaarde manier waarop
indertijd de heer Cremer zelf hetPauwe-
veerken voordroeg. Nog hooren wg zijn
natuurlijk vertellen, zóó hooren we het
nooit weer, maar het dialect heeft de
heer Jansen bijna even goed.
Van de overige stukken die de Spreker
voordroeg, meest allen humoristische poë
zie, roemen wij: Het zoutvat, van Van
Heijst. Kleine oorzaken, groote gevolgen.
Het zoutvat valt om bij den eersten maal
tijd dien een jong gehuwd paar heeft.
Een kibbelpartijtje over de vraag of een
omgevallen zoutvat al of niet ongeluk
aanbrengt, ontaardt in een onrustbarenden
twist, waarin de grofheden niet gespaard
worden. Zeer plastisoh werden man en
vrouw sprekend ingevoerd, het ratelende
gerammel der twistende vrouwestem over
stemde het dispuut. Uitgeput, zij van opge
wondenheid, hij van ergernis, komen de
lieden totverzoening. De voordracht
vanHet gestolen kind, uit het Fransch
door M. W. Terwogt, bewees ons, dat de
heer Jansen een goed begrip heeft omtrent
de eischen die de kunst stelt in zake de
voordracht van gedichten die door een
snellen klimax den vertolker groote moeie-
lijkheden te overwinnen geven.
Wij hebben ons Maandag goed geamu
seerd. Onze toejuichingen waren veelmeer
dan een gewone plichtpleging aan den
Spreker, en van harte spraken wij den
wensch uit, dat wij den heer Jansen het
volgende jaar weer mogen hooren in
Weten en Werken.
Maandag aanstaande treedt op de heer
Mr. A. R. Boerlage van Amsterdam.
Voordat de Tweede Kamer Donderdag
een aanvang maakte met hare beraadsla
gingen over het Handelstraktaat met Span
je, werd door haar eene zitting met gesloten
deuren gehouden, die tot aan de pauze
duurde. Daarna werd het algemeen
debat geopend over het zooeven genoemde
ontwerp. De heer Levy wees op de
onzekerheid, of niet-Katholieke Nederlan
ders in Spanje voldoende waarborg hebben
voor de eeredienst binnen gesloten ge
bouwen en voor hunne begrafenisplechtig
heden. Het fanatisme, dat in den laatsten
tijd in Spanje weder het hoofd opsteekt,
doet Spreker vragen, of de Reg. zich
dienaangaande wel heeft vergewist; zoo
niet, dan zou hij eene motie voorstellen
tot verdaging. De heer Bahlmann be
streed het traktaat, waarbij wij geen
belang hebben, dat nadeeliger is dan het
vroegere, 't welk we hadden kunnen be
houden, als we onze tarieven maar hadden
herzien. De heer Mees verdedigde het
traktaat in 't belang van handel en nij-
verheid, zonder dat het ons op groote
opofferingen te staan komt. De Min.
van Buitenl. Zaken verklaarde;- dat de
Spaansche konstitutie godsdienstvrijheid
waarborgt, en wij volkomen gelijkstaan
met andere niet-Katholieke natieën. Uit
voerig verdedigde de Min. het traktaat
als voordeelig voor den Nederl. handel,
daar wij alle voordeelen van andere trak
taten erlangen. De heer Beelaerts van
Blokland, zich aansluitend bij den heer
Levy, stelde eene motie voor om de be
handeling van het ontwerp te verdagen.
Deze motie werd verworpen met 33 tegen
34 stemmen. Het traktaat werd goed
gekeurd met 34 tegen 28 stemmen.
Aangenomen werd ook het ontwerp tot
verlaging van het invoerrecht op rozijnen.
In de zitting van Vrijdag werd met
55 tegen 2 stemmen goedgekeurd de
onteigeningswet voor den aanleg van een
kanaal naar de Vriezeveensche venen,nadat
de bezwaren van den heer A. van Dedem
bestreden waren door de HH. Meesters, Cre-
mers (Almelo) en den Min. van Waterstaat
enz. Het ontwerp op de aflossing der
leening Amst. Entrepotdok is zonder de
bat goedgekeurd met 55 tegen 1 stem.
Daarna interpelleerde de heer Rooseboom
de Reg. over dienstverlenging der lichtingen
bij de landmilitie van '82 en '83 en voor
die der zeemilitie van '83 en '84, wat hij
noodig oordeelde, teneinde bij verlenging
van den diensttijd in de nieuwe militiewet
reeds geoefende soldaten beschikbaar te
hebben. De heer Schimmelpennink v.
d. Oye was vóór dit denkbeeld, dat door
den oud-minister Reuther natuurlijk
krachtig werd bestreden. De Min.
van Oorlog verklaarde, dat de Reg.
voornemens is, nog in deze zitting
een voorstel in te dienen tot verlen
ging van den diensttijd der miliciens, die
dit jaar zouden naar hnis gaan. Eene
nieuwe verlenging van diensttijd van mi
liciens, wier diensttijd verleden jaar ver
lengd ie, ligt niet in het voornemen.
Het ontwerp tot verbetering der rivier
de Berkel werd bestreden door de HH. van
Alphen en van der Feltz, met het oog
op de hooge svfbsidie, en door den heer
Willink principieel. De HH. v. d.
Sleyden en de Ranitz verdedigden het
ontwerp met het oog op het algemeen be
lang. Dinsdag zal het debat worden
voortgezet.
Bij opening van het testament van
Jenny Lind bleek, dat zij haar geheele
fortuin, ongeveer een millioen francs, aan
haar echtgenoot en kinderen heeft nage
laten met uitzondering van een som van
omstreeks 70.000 frs. te verdeelen tus-
schen een Zweedsche universiteit en een
Zweedsch hospitaal.
De berichten uit Sofia over plannen
om Bulgarije onafhankelgk te maken,
big ven aanhouden. Daar zij echter voor
het meerendeel uit Fransche of Russische
bron ontspruiten, verdienen zij niet on
voorwaardelijk geloof.
De toestand van den Duitschen
kroonprins na de laatste opperatie, scheen
den geneesheeren nog al zorg in te boe
zemen, althans twee van hen besloten
voorloopig te San-Remo te blijven.
Aan de Foss. Ztg. wordt thans even
wel gemeld, dat de algemeene toestand
wettigt tot de hoop op een gunstig verloop
der ziekte.
Te Berlijn loopen opnieuw geruchten,
dat er plan bestaat bij den rijksdag een
wetsontwerp betrekkelijk het regentschap
in te dienen.
Op een meisjesschool te Manchester
stortte een trap in, terwijl zich de leer
lingen er op bevonden.Een jongen van 4
jaar, die beneden aan de trap stond, werd
gedood. Zijn zusje, en een ander meisje
werden gewond, terwijl een onderwijzeres
een been brak.
In Zwitserland is ontzettend veel
sneeuw gevallen. Alle Alpenpassen zijn
versperd. In sommige streken is het ver
keer geheel gestremd.
Omtrent het nieuwe, het allernieuw
ste beursplan, dat bij den Amsterdamschen
gemeenteraad is ingediend, melden wij het
volgende: Het gebouw zal 148 M. lang,
55 M. breed en 30 M. hoog zijn. De ver- I
dieping gelijkstraats is voor winkels be
stemd.
Ruim 60 perceelen tusschen Vijgen-1
dam en Bible-Hotel zullen daarvoor ge
slecht moeten worden, terwijl het gebouw
op het door slooping verbreede terrein
ontworpen is, waardoor aan de Westzij
de een straat 32, aan de Oostzijde een
verbreed gedeelte Warmoesstraat van 20
M., beide op het nieuwgevormde Beurs
plein uitloopende, komt.
Het Damrak zou geheel gedempt wor
den.
Vervolgens ontstaat 20.000 vierk. m.
bouwterrein en worden insgelijks eenige
straten gevormd. Door dit plan zal de
stad, althans nog het Centrum een eigen
aardig gezellig karakter verkrijgen.
De inzender van het plan meent met
behulp van kapitalisten het plan te kun
nen verwezenlijken, zoodanig, dat de Beurs
later zonder bezwaar van de gemeentekas in
vrijen eigendom aan de gemeente over
gaat.
Te beginnen met 19 Februari 1888
draagt het koloniaal militair invaliden
huis op Bronbeek den naam Koninklijk
Koloniaal Militair Invalidenhuis.
De laatste werkzaamheden op de
terreinen der aan het einde van zij kanaal
F. te houden schietoefeningen met visch-
torpedo's zijn thans door personeel der
Marine van Amsterdam verricht. Binnen
korten tijd zullen de oefeningen onder
bevel van den luitenant t/z le kl. J.
Wentholt aanvangen.
De liefdadigheidsvoorstelling der te
Spaarndam bestaande zangvereeniging jl.
Zondag gehouden heeft ongeveer 60
opgebracht.
Bij Kon. besluit is goedkeuring
verleend aan het den raad der gemeente
Haarlemmermeer ingediende ontwerp, tot
het heffen eenen belasting op de schepen
onder den naam van kade- en tonnengeld.
HAARLEM, 21 Februari 1888.
Het bestuur van de Stuivers-Spaar
bank alhier herinnert, dat Donderdag 23
Febr. a. s. des avonds voor het laatBt rente
wordt bij geschreven.
Binnen onze gemeente werd de ver
jaardag van Z. M. den Koning op waar
dige wijze herdacht. De huizen van vele
ingezetenen waren met vlaggen versierd
en ten twaalf ure deed het carillon van
den St. Bavotoren zich hooren. Op het
zelfde uur begaven zich velen naar de
Wilhelminastraat waar, ondanks het on
gunstige weer, toch de aangekondigde pa
rade plaats had. Na afloop der parade
had door de Onderofficiers - Vereeni-
ging der dienstdoende schutterij «Hasse
laar» een schietwedstrijd plaats met flau-
bertpatronen. De uitslag was als volgt
le prijs, serg. W. F. van Deinse met 46
p.2e pr., Serg. MajM. Kokkclkorenmet
42 punten; 3e prijs, serg. J. W. van
Velthuijsen, met 40 pnnten 4e prijs serg.
maj. H. E. van der Steur met 39 pun
ten 5e prijs, serg. H. van Aken met 39
punten. Des avonds had de feestelijke
bijeenkomst plaats van deze Vereeniging
in de groote Zaal der Sociëteit de
Kroon. Na een hartelijke welkomsgroet
van de pres. werden voor een groot ge
tal genoodigden, waaronder vele hooge
autoriteiten en Officieren, zoowel van
schutterij als andere wapens een tweetal
tooneelstukjes uitgevoerd. Zoowel de keu
ze als de uitvoering dezer stukjes waren
zeer te roemen en vooral het tweede
deed de lachspieren der aanwezigen her
haaldelijk werken. Een woord van lof
komt de medewerkende leden van Hasse
laar en vooral de Dames voorzeker toe.
In de pauze werd door den waarne
mend Comm. der d. d. schutterg een
hartelijken dronk gewijd aan den Koning
en later op den bloei van »Hasselaar.«
Een paar voordrachten werkten ook
zeer mede de aangename stemming te
onderhouden.
Na afloop der uitvoering had een ge
animeerd bal plaats, dat tot vroeg in den
morgen duurde, waarna een ieder dankbaar
voor het genotene huiswaarts ging. „Has
selaar" heeft zeer zeker velen een heerlijk
feest bezorgd.
In de buitengewone vergadering van
het Departement Haarlem der Maatschap
pij tot Nut van 't Algemeen, Maandag
avond gehouden, is met algemeene stem
men besloten om den cursus aan de Kweek-
sohool voor Onderwijzeressen te verande
ren van een driejarigen in een vierjarigen.
De buitengewone Volksvoorstelling
Zondagavond gegeven door het tooneel-
gezelschap van het «Salon des Variétés,
directie Kreukniet, Mutters Co, was
slechts tamelijk bezocht.
Opgevoerd werdDe gebochelde, groot
drama, a grand spectacle, in acht taferee-
len naar het Fransch door J. Both JJz.
Het is ongetwijfeld een aangrijpend
drama, met moorden als gevolgen van
duels, sluipmoord, kinderroof, omkooping,
verbanning en verder een tal van laaghedeD,
die in de eenw van Bodewijk den Veer
tiende zou menigwerf in Frankrijk voor
kwamen. Twintig werkende personen, be
halve de figuranten, hadden een rol in
't stuk, dat hierdoor het menigvuldig
raadplegen van het programma noodig
maakt. Het stuk werd vlug afgespeeld en
over 't algemeen met veel toewijding.
Zoo was de heer Barendse flink te noemen.
In de laatste tafereelen had deze als
»Esopus« een moeielijke rol. Meermalen
oogstte hg doorzijn komische houding en
snaaksche zetten den algemeen bijval. Ook
de heer Frank wist door zijn eigenaardige
gestes den lachlust gaande te houden.
Mejuffrouw Roos, als Flora de Heidin,
is door haar eenvoudige opvatting d. w. z.
door hare natuurlijkheid altijd eene ge-
wenschte verschijning. De aard van het
stuk doet overigens de dames niet bijzonder
op den voorgrond treden. Aan de costuums
was veel zorg besteed. De bandieten in
het eerste tafereel hadden wel een meer
phantastisoh uiterlijk kunnen hebben.
Marktbericht van 20 Februari.
Witte tarwe, L. pr. 6.35, H. pr. ƒ6.60.
Rogge. L. pr. f 4,50 H. pr. ƒ4.60.
Haver. L. pr. f 2.75 H. pr. 2.80.
Garat. L. pr. 4.75 H. pr. 5.90.
JDuivenboonen. L. pr. 5.35 H. pr. 5.75.
Paardenboonen. 5.50.
Kanariezaad. L. pr. 7.00. H. pr. ƒ7.05.
Aardappelen. Aangev. 39 verk. 30 HL,
L. pr. f 2.00, H. pr. 2.75 p. Heet.
Appelen. Aangev. 112verk. 70 HL.
L. pr. 3.50, H. pr. f 5.50 p. Heet.
Peren. Aangev. 49, verk. 30 HL.
L. pr. 3.00, H. pr. 4.00 p. Heet.
Poter. Aangev. 104, verk. 104 KG.
L. pr. 1.65 H. pr. 1.75 p. KG.
Biggen. Aangev. 21, verk. 16 et., L. pr.
7.00 H. pr. 18.00 p. st.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Donderdag 23 Feb. 1888, des namiddags van
2—3 uur door den Heer W- Ezerman.
PROGRAMMA.
1. Preludium en FugaHiinieJ.
2. AdagioHaydn.
3. Concert FantasieHette.
4. Elsa's Brautzug znm Munster. Wagner-Halven
5Finale.
