HAARLEMSCH
Eerste Blad.
PREDIKBEURTEN.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Tiende Jaargang.
144.
van WOENSDAG 18 April 1888.
rSo si.
TELEPHOONNUMMER
TELEPIIONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
B franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommere 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Znidhollandsclie Stoomtramweg-Maatschappij: HaarlemLeiden. 1 Oct. 1887.
Haarl., Hilleg. en Leiden 4.30-k 8.8, 9.35, 10.55', 'li, 12.20, 1.35, 2.58, 4.20, 5,40,
6.55, 8.15 'sav. HaarlemHillegom 9.35, 10.55 'sav.
Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatschnppij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 's avonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct. 1887. Naar Arasterdam: 6.52,
8.10*, 8,31,8.58*, 9.25*, 10.25, 11.56, 11.32-j-, 11.46' 'smorgens, 12.50, 2.40* 3.35,
4.15*, 5.25', 6.17', 6.46, 7.28+7.57', 9.16*, 9.41,9.51', 10.20*, 11.04+ 's av.
Van Amsterdam: 6.15, 6.50*, 7.35+, 7.45*, 8.20*, 8.48,9.09*,9.50*, 11.05,11.50*,ll,55.'smorg.
1.05*, 1.15*, 3.25*, 4.10,4.29* 4.55', 5.33+ 7.30*, 8.20, 8.50*, 10.02*, 11.15 's av.
Naar Rotterdam: 7.17, 7.57+, 8.43*, 9.21,10.13*, 's morgens, 12,13', 12.33, 1.41*, 3.49*, 4.59,
5.56+, 7.53*, 8.49, 10.25* 'savonds.
Van Rotterdam: 6.15, 7.52*, 9.45, 10.17+, 10.54 'smorgens, 1.23*. 2.45*, 3.354.50,6.18+
7.32, 8. 8.50', 9.55+ 'savonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.44 9.35 'smorgens, 1.32, 4.58, 9.17 'savonds.
Naar IJmuiden: 6.15, 6.44, 9.35 'smorgens, 1.32, 4.58, 9.17 'savonds.
Van IJmuiden: 8.— 11.13 'smorgens, 3.03, 5.46, 9.20, 9.55 'savonds.
Naar Zandvoort:8.10,10.15,11.33 's morg., 1.34,3.51,5.24 8.51 's av.
Van Zandvoort: 8.38, 11.10 's morg. 12.27, 3.12, 5.02 6.22, 9.17'sav.
Tram-Omnibns-Mnatscliappij. BloemendaalOverveenHaarlem. 1 Dec. 1887.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerland;8.15. 9.30, 10.50,'s morg. 12.10,
2.4.10, 6.45, 9.40, 'savonds.
Van Haarlem (Station). 9.15, 10.10, 11.30, 's morgens, 1.38,3,50, 4.52, 7.50, 10.30's av
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1887. Openstelling van heikantoor: Dag.
van 8 's morg. tot 9 M uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 uur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank
van 's morg. 9 tot 9 uur 's av.op Zondag van 8 tot 10 en van 12 tot 4 ure. Voor de
Postpakketten alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9% uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen7.30,9.45 's morgens, 1.15,3.30,7.9.'s avonda.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen7.30 's morgens, 1.4.'s avonds.
Lichting der bulpbrievenbussen Zuiderstraat hoek Oudegracbt, Gr. Houtstraat, Zijlvest.
Parklaan, Kaasplein: 6.45,10.— 'smorg., 2.30,6.8.30 's av. Florapark, Kamper singel,
Leidschevaart, Sehootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av. 3.15. binnenwijken 's m. 6.45 en 'sav. 3.30.
Lichting aan bet Station: Richting Amsterdam 8.5,11.27's morg., 2.35, 3.30', 5.20*, 7.23* 'sav.
Richting Rotterdam 7.52,9.13 'smorg., 12.8, 4.53", 5.51,10 20* 'sav.Richting den Helder
6.39, 9.30 'smorg., 1.27*, 4.53, 9.12*'savonds. De met worden Zondags niet gelicht
Telegraafkantoor. 1 Oct. 1887. Het kantoor is geopend op werkdagen van's m. 8 tot's av.
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van's m. 84'sav. 69 u.
Binuenl Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voorde eerste 10 woorden, voor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Janskerk
"Woensdag 18 April's avonds 7
UUr, Snethlage.
Wegens onjuiste opgaaf herplaatst.
nh's „Elias."
Den leden van de Afdeeling Haarlem
der Maatschappij tot Bevordering der
Toonkunst wacht wederom een groot mu
zikaal genot. Donderdag a. s. toch wordt
door de Zang- en Orkestvereeniging dier
Afd. het heerlijke Oratorium „Elias" ten
gehoore gebracht. Gaarne vestigen wij
de aandacht der lezers van dit blad op
deze belangrijke uitvoering en deelen,
misschien kan het 't genot der uitvoering
verhoogen in korte trekken den inhoud
van het werk mede, zooals wij die in het
Oude-Testament vinden opgeteekend.
Het volk van Israël was afvallig ge
worden aan Jehova, den waren, eenigen
God. Onder het bestuur van den zwak
ken koning Achab verviel het tot slechte
en schandelijke daden. De koningin Izé-
bel, eene Sidonische vorstendochter met
een bedorven karakter, bracht een stroom
van ongerechtigheden over land en volk.
Zij ontzenuwde al wat haar omringde
en vernederde haren echtgenoot tot een
blinden dienaar van ongetemde begeerten.
Op haren last werd er te Samaria een
aan Baiil de opperste godheid van
de Sidoniërs en Feniciërs gewijden
tempel gebouwd; het land werd over
stroomd door afgodspriesters, de laatste
sprankels van deugd en reinheid verdwe
nen en maakten plaats voor ongebonden
wulpschheid en verfoeieJijke zedeloosheid.
Eindelijk was voor Jehova de maat
der ongerechtigheid vol. Hij zou doen
blyken van zijn bestaan aan Israël. Het
behaagde Hem een man te zenden op
wien zijn geest zou rusten, die onver
schrokken, wat last hij ook van hem
ontving, dezen zou volbrengen en de le
vende getuige moest worden van 'sHee-
ren blijvende liefde voor Israels volk.
Die man was Elia van Thisbe. Op het
onverwacht stelde deze zich, gehuld in
het ruwe, maar indrukwekkende profe
ten-kleed voor koning Achab en voorspelt
op pleehtigen toon„Zoo waar de Heer,
„de God Israels, God is, en ik zijn die-
„naar, er zal deze jaren nu geen dauw
„of regen vallen, dan op mijn gebod."
De groeikracht der aarde hield op,
de weiden verdorden, de akkers gaven
geen vruchten meer, mensch en dier
kwijnden van gebrek.
Elia begaf zich, om voor de vervol
gingen van het wanhopige volk veilig te
zijn, op Gods bevel naar den oostelijken
Jordaan oever. Hij dronk water nit de
beek Crith en ontving zijn brood van de
raven. Toen de beek was uitgedroogd,
trok hij naar het Sidonische stadje Sa-
repta. Te midden van afgodendienaren
vindt hg daar eene vrouw, die den God
van Israël kende en vereerde. Zg was
weduwe. Haar eenige zoon is den hon
gerdood gestorven, want de plaag, die
Israël teisterde deed zieh ook in Sidon
en Tyrus gevoelen. Op haar smeeken wekt
hg haar zoon op en overtuigt haar van
zgne goddelgke zending en van het werk,
dat hg te vervullen heeft. Elia bleef tot
aan het derde jaar bg deze weduwe, die
hem herbergde, terwijl hij haar, naar het
woord des Heeren, wonderbaar onderhield.
Dan kreeg hg bevel, zich opnieuw te
stellen voor het aangezicht van koning
Aehab, om deze en zgn ongeving op ver
pletterende wgze te overtuigen, dat niet
Baiil maar Jehova de eenige waarachtige
God is. Op zgn tocht ontmoet hg Obadja,
's konings hofmeester. Deze behoort niet
tot de volgelingen van Baal. Hg wil
Elia beschermen, doch deze wgst zgne
hnlp af, en begeeft zich tot Achab. Hg
eischt eene volksbijeenkomst op den berg
Carmel. Daar zullen gebouwd worden
twee brandoffers, dan znllen eerst de
Baiilpriesters hunnen god aanroepen en
daarna zal Elia zich wenden tot Jehova.
De God, die door vuur zal antwoorden,
zal de ware God zgn. Elia overwint.
Vruchteloos roepen de Baaipriesters hun
nen Godzg moeten den vinnigsten
spot van Elia hooren. „Roept nog luider!
Schrampt u met messen en priemen naar
uwe wijze. Daar zal geen stemme zgn en
geen antwoord of opmerken," voegt hg
hun toe. Dan treedt Elia naar voren .Toen
hg vnrig gebeden had, viel het vunr
neer op de aarde en verteerde zgn brand
offer. Toen keerde het lang misleide
volk zich tegen de valsche priesters en
allen werden gedood.
Nog denzelfden dag gaf God aan het
land regen en vruchtbaarheid.
„God! U zg dank.
De waterstroomen verheffen zich,
Zg drenken het dorre land."
Met dit koor slnit het eerste deel. In
het tweede deel begint de lgdensgeschie-
denis van den profeet. De koningin weet
zich opnieuw den gunst van hst volk te
verwerven. Zg vervult de harten met
wraak. Obadja is wederom Elia's bescher
mer. Hg deelt Elia de snoode plannen
mede. „Zg rotten tegen u en stellen op
nwe wegen netten, zg trekken nit om u
te dooden." Op dit bericht trekt Elia
zioh terug in de woestgn en wenscht te
sterven.
Het is genoeg. Zoo neem dan Heer!
mgne Zieles bidt hg.
Na eenig omzwerven verhoorde Jehova
zgne bede en op een vurigen wagen steeg
hg in een onweder ten hemel.
De partg van Elia wordt in dit ora
torium gezongen door den Bas (Paul
Haase), die van Obadja door den Tenor
(Rogmans), de Weduwe door de Sopraan
(Marie Fillunger uit Frankfort), terwgl
de partg van de Koningin in handen is
van de Alt (Mevronw V. B. nit Haarlem).
De drie laatste solisten vervullen tevens
bg afwisseling de partgen der Engelen.
Om het solowerk groepeeren zieh de in
drukwekkende koren van het volk en de
Baaipriesters.
De Elias van Mendelssohn is een ora
torium vol levendige handeling en houdt
daardoor de belangstelling tot aan het
einde toe gaande. In het jaar 1850, drie
jaren na het sterfjaar van den componist,
werd het bij gelegenheid van het vgfde
algemeene Muziekfeest van de Maatschap-
pg in de St. Bavo alhier uitgevoerd.
Onze stadgenooten, waarvan velen zich die
uitvoering zullen herinneren en niet min
der zg, die later in andere steden de Elias
hebben gehoord, of erin hebben medege
werkt, znllen zeker de goed voorbereide
uitvoering van a. s. Donderdag met ver
in verbeiden. B.
Flora Tosca.
Sardou schreef zgn drama getiteld La
Tosca geheel ten gerieve van de beroem
de Sarah Bernhardt. Haar dramatische
kracht, hg Sardon zoo op den juisten
prgs gesteld, moet dns in het stak tot
haar recht komen. Doch ook, La Tosca
eischt veel van zgn hoofdpersoonzg
doorloopt alle stadieën die het vrouwelgk
gemoed in beweging kunnen stellen: ver-
lieflheid, jaloezie, de hoogste eerbewgzin-
gen, haat met al de gevolgen dien deze
voor een hartstochtelgk gemoed hebben
kan, maar tevens stelt het stuk de zeHU-
wen van den toeschouwer op zwaren proef,
als uit den loop zal blgken.
Napoléon plant zgn zegevierende va
nen in Italië, waar even als overal in
dien tgd de Fransche en de anti-Fran-
sche partg zich koesteren of ergeren aan
zijne overwinningen of nederlagen. In
dezen tgd maakte de zangeres Flora Tosca,
een bg toeval ontdekt muziekaal genie,
veel opgang. Zij is op eene Italiaansohe
wgze hartstochtelgk en gevaarlgk jaloersch,
eigenschappen, die het haren minnaar,
den schilder Cavaradossi, soms heel lastig
maken, maar ook aanleiding geven tot
aardige scènes, van heftige verwgtingen
en van verzoening.
Een staatsgevangene, Angelotti, is zoo
gelukkig geweest zijn gevangenis te ont
vluchten, hg vlucht in een kerk en ont
moet daar den schilder, die zich tot taak
stelt den vluchteling in veiligheid te stel
len. Maar op het terugvinden van hem
wordt om redenen van eigen veiligheid
veel prgs gesteld door den Directeur van
politie, baron Scarpia. Gebruik makende
van Flora's jaloerschheid komt hg langs
dien weg Angelotti op 't spoor en bg
spaart geen middelen om den edelmoedi-
gen schilder en Flora het geheim te
ontwringen van de plaats waar men hem
verborg, zelfs spaart hg geene marte
lingen. In haar angst omtrent den ge
liefde verklapt zg de schuilplaats, doch
men vindt slechts het lgk van Angelotti.
De schilder wordt als medeplichtige ge
vangen gehouden, zgn doodvonnis staat
uitgevoerd te worden. De baron, op wien
intnsschen Flora een diepen indruk ge
maakt heeft, belooft het meisje zgne in-
V gheidstelling onder zekere voorwaarden,
waarin zg toestemt. Intnsschen moet de
voltrekking van het doodvonnis plaats
hebben, doch de baron doet Flora geloo-
ven dat het slechts een schgnexecutie
zil zgn en dat hij haar een vrggeleide
voor haar en den schilder verschaft.
Dcch de booswicht geniet niet de vruch
ten van zgn overleg, want Flora verlost
de wereld van het monster, door een
welgerichte messteek.
Toen glde zg met het vrggeleide be
wijs naar de gevangenis. De executie
heeft, naar zij meent in schijn, plaats;
geweerschoten knallen ende schilder
heeft opgehouden te leven.
Al deze gselgkheden, die opeenstapeling
van hartstocht, misdrgf en moord eischen
veel van het publiek, doch daar men aan
zulke dingen gewoon raakt en de liefüjke
tooneelen tot de uitzonderingen behooren
in een stuk als Tosoa, is het dan ook
alleen de vraag maar op welke wgze de
hoofdrol erin wordt opgevat. Het verschil
springt duidelgk in het oog als men die
ziet vervullen door twee actrices als me
vronw FrenckelBouwmeester, die haar
Vrijdag avond vervulde bij de opvoering
van het „Nederlandsch Tooneel" en door
