HAARLEMSCH
Eerste Blad.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86
Tiende Jaargang,
144.
van WOENSDAG 19 December 1888.
Brandseinen.
Nieuwsberichten.
SS O. 101
TELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
franco p. poet —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prgs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Bij het ontdekken van Brand, geve
men daarvan onmiddellijk kennis aan het
dichtst nabij gelegen perceel, waar op een
rood en wit geschilderd bordje het woord
Brandsein te lezen staat. Deze per-
ceelen zijn.
Z(flstraat.
Hoofdbureau van Politie.
Stationsplein.
Hulpbureau van Politie.
Amsterdamsche vaart.
Hnlpbnreau van Politie.
Groote lloutbrng.
Hulpbureau van Politie.
llarmenjanswcg.
Bureau der Gemeente-Reiniging.
Schoterwcg.
Woning van den Opzichter van de Gemeente-
Begraafplaats.
HIeinc Houtweg, Ko. 75.
Woning van den Heer D.E. L.van den Arend
Sehoterwcg, No. 18.
Woning van den Heer Jon. de Breuk.
Honkere gpaarne, No. 20.
Woning van den Heer L. Sabelis.
Alexamlerstraat, No. 1.
Woning van den Heer J. G. Michielse.
Kruisstraat, No. 31.
Woning van den Heer J. van de Pavord Smits
Gedempte Oude Gracht, 91 o. 96.
Woning van den Heer H. JD. Daudey.
8paarne, No. 7 7.
Woning van den Heer L. de Breuk.
Oranjestraat, No. 99.
Woning van den Heer D. J. van Am stel.
Oude Groenmarkt, No. 33.
Woning van den Koster der Groote Kerk.
Bovendien is ieder aangeslotene aan het
telephoonnet dag en nacht in de gelegen
heid brand te kunnen melden aan het
Centraal Bureau der Telephoon - Maat-
schappy.
Tweede Matinee Musicale van
Joh. Steenman.
De tweede matinëe-musicale door den
Heer Joh. Steenman Zondag middag op de
bovenzaal der sociëteit »Vereeniging" ge
geven, slaagde weder bij uitstek goed, dank
zij het voortreffelijke spel van den concert
gever en de gewaardeerde medewerking van
Mej. Christine Veltman en den Heer G.
A. Michelsen nit Amsterdam.
Met onverdeeld genoegen volgden wij
de nitvoering van het programma. De Heer
Steenman, hoeveel malen hadden wij reeds
de gelegenheid, diens spel met ingenomen
heid te bespreken, de Heer Steenman was
in het volbrengen van zijne taak zeer ge
lukkig. Zijne schoone viool klonk heerlijk.
De Sonate van Grieg, eene echte Schu-
mannsche Sonate, werd inweerwil van de
groote moeielijkheden zeer geacheveerd
gespeeld. In het Allegro con brio, ont
brak het brio niet. Het Allegretto, vreemd
door grillige rytbmische figuren, werd
duidelijk ontleed. Het Allegro molto vi
vace met overtuiging en gezonde kracht
gegeven. De voordracht van het geheel
duidde opnieuw den hoogen trap aan,
waarop de Heer Steenman als violist
staat.
De Romance van Svendsen gaf hem ge
legenheid met den zingenden toon van
zijn instrument te woekeren, terwijl hij
in Sarasate's „Sórénade" zijne groote tech-
nisohe ontwikkeling kon aan den dag leg
gen.
De Heer Michelsen speelde met Steen-
man de Sonate en begeleidde hem verder
in de andere werken. Hij deed dat als
een duchtig pianist. Mocht ons nu en dan
in de Sonate de piano wat zwaar klinken,
wij willen niet vergeten, dat het werk
geschreven is voor piano en viool en de
Heer Michelsen dus recht had in sommige
deelen op den voorgrond te treden. De
Polonaise van Liszt vraagt veel vinger
vaardigheid en kracht. Aan beiden ontbreekt
het de Heer Michelsen niet.
Een belangrijk aandeel in het welsla
gen van deze matinee had Mej. Veltman
uit Amsterdam. Deze ten onzent te weinig
bekende zangeres bezit eene zeer schoone,
krachtige altstem. Zij heeft eene aange
name manier van zingen. Het legato heeft
in haren zang de overhand en dit maakt
hare voordracht zangerig. Aan natuurlijke
warmte is die voordracht zeer rijk. Haar
gezang trekt in hooge mate aan en is
instaat stemming te wekken. Zeer geluk
kig was zij in de vertolking van den
cyklus van Dan. de Lange. In een zevental
liederen hooren wij de oude, maar helaas
ook altijd weer nieuwe, aandoenlijke ge
schiedenis van een meisje, dat op bevel
van den vader afstand moet doen van de
liefde haars harten. De verschillende ge
moedstoestanden, welke zij doorleeft de
stille hoop op een wederzien hare klaehte
bg moeders graf hare gedwongene ver-
eeniging met een ander de droom vol
hemelsche zaligheid en ten slotte de be
rusting in hare smart, zyn door dichter
en componist met talent geschetst.
Mej. Veltman maakte door hare schoone,
doordachte voordracht dit werk tot hoofd-
nommer van het programma. De begelei
ding ervan was in handen van den com
ponist. Opnieuw werden wg hg deze bege
leiding in onze meening versterkt, dat
aceompagneeren een werk is van het groot
ste gewicht en het succes er menigmaal
van afhaogt. Van bescheidenheid was bg
deze begeleiding geen sprake. Vry en on
belemmerd, vol kleur en leven, vol tref-
fenden contrasten, met geniale ruwheid,
soms met de grootste kracht, speelde Dan.
de Lange de pianoparty, geheel afwykend
van de wgze waarop dat in den regel ge
schiedt. Wanneer de jongeren den meester
hierin wilden volgen, zou dit menige mu
zikale voordracht ten goede komen, 't Is
een verkeerd begrip, dat men in de bege
leiding altyd bescheiden moet zyn.
Het werk van den Heer de Lange werd
met geestdrift ontvangen.
Mej. Veltman zong ook hare andere
liederen met veel succes en deed zich
kennen als eene liederenzangeres van de
beste soort. Als zoodanig zien wy haar
optreden bg eene volgende matinée met
belangstelling te gemoet.
B.
Weten en Werken.
Haast had geen verslag van de tweede
Maandagavondlezing kunnen komen. Niet
omdat de spreker niet present was; ook
niet door afwezigheid van den verslag
gever, maar, te vol! Zoo vol dat èn de
bibliotheek èn de vestibule, èn de trap
èn natuurlyk ook de gehoorzaal voller
dan vol toehoorders warenzóó vol, dat
er met den besten wil niemand meer door
kon. Maar de zaak, hoe wanhopig ook in
den beginne, keerde zich ten beste en tóch
zgn wg er door gekomen.
Een weinig later dan gewoonlyk trad
de spreker, Ds. Mees, op, wantmaar
laat ik nu geen kwaad spreken van het
gaslicht, dat ons haast noodzaakte, de
toevlucht tot de oude, getrouwe kaarsen
te nemen
De heer Mees had tot onderwerp ge
kozen het jaar 1789 en wel met het oog
op het eeuwfeest in 1889 door de Fran-
schen te vieren ter herdenking van de
groote revolutie. In korte trekken gaf
spreker een overzicht van den staat van
zaken van vóór eene eeuwhoe de revo
lutie daar wel een einde maakte aan gru-
welgke misbruiken, wèl nieuwe toestanden
schiep, doch ook velen van Frankrgks
edelste zonen op de meest willekeurige
wgze onder den valbgl bracht en over
Frankrgk een poel van jammeren uitgoot,
totdat, na tal van elkaar opvolgende re
geeringen, Napoleon als alleenheerscher
optrad.
Frankrgk wil de groote omwenteling
o. a. gedenken door het houden van eene
tentoonstelling, die bg de Nederlanders
geen genade schynt te kunnen vinden.
Van den Eiffeltoren, zoo geestig door den
dichter Coppée bespot, zullen de Franschen
hun Parys als in vogelvlucht kunnen aan
schouwen en zoo zal daar ten slotte,
tegenstrydig en toch naar waarheid, het
goede nit het kwade ontstaan zgn.
Hoe zag het er voor eene eenw in ons
Vaderland uit? Prins Willem V, onze
stadhouder, regeerde als stadhouder, doch
naar veler meening sleohts in naam. De
Prins van Brunswyk Wolfenbuttel, zijn
onderwgzer, zgn vriend, zgn raadsman,
beaat een veel te grooten invloed op den
Prins, die, hoewel goed wetenschappelgk
ontwikkeld, van natnre een meegaand ka
rakter bezat en zich bg de akte van con
sulate verbonden had steeds den raad van
Wolffenbuttel te zullen inroepen, waar
door de laatste dan ook eigenlgk het hoofd
der regeering was, zelfs toen de Prins al
lang meerderjarig was. Even nadeelig als
Wolffenbuttels invloed op Willem V
werkte, was die van de Baronesse Dan-
kelmann voor 's Prinsen gemalin, Prinses
Wilhelmina, meer bekend als Prinses Wil-
lerayntje. De Prinses, in den beginne door
het volk als op de handen gedragen, daalde
ook later in de volksgunst, door hare toe
gevendheid omtrent de Duitsche Barones,
die nu eigenlgk met behulp van den Duit-
schen Wolffenbuttel het Prinselgk echt
paar meer en meer deed dalen in de volks-
meening. Spreker gaf in korte woorden eene
karakter beschryving van deze personen,
doch dit stond vastde prinses bleef steeds
eene deugdzame vrouw en eene uitmun
tende moederhare drie kinderen Louise,
Willem en Frederik gaf zy eene uitstekende
opvoeding.
Intusschen had ook Amerika zich vry-
gevochten en dit had ons in oorlog ge
wikkeld met EngelandZoutman met
Kinsbergen en Dedel verdedigden onze
eer ter zee. De slag bg Doggersbank,
waarin beide partgen zich de eer der
overwinning toerekenden, deed den oud-
vaderlandschen moed herleven, doch slechts
voor een oogenblik. Sterker dan ooit ver
scheurden de Prinsgezinden en de Patrioten
de eendracht in het vaderland. Onze Fran-
sche redders, onzaliger gedachtenis, liepen
weg met het been om welk wg twistten,
de Prins legde zyne waardigheden neder
en trok naar Engeland.
Als hier in korte schets de hoofdinhoud
van het besprokene is meegedeeld, moet
hierbg onmiddellgk volgen, dat de geschie
denis op de vermakelgkste wgze werd
aangevuld met goed vertelde anecdoten
omtrent personem en toestanden en de spre
ker op deze wgze een zéér onverkwik-
kelgk gedeelte onzer historie hg ons naar
binnen smokkelde. Spreker eindigde met
de bekende dichtregelen van Beets
Blgf een, blgf een, mgn vaderlandenz.
Hierna volgde een ware stortvloed van
zoo ernstige als luimige poezie; Uitwer
king van Schrik door Laurillard, Mooi
Kniertje van Beets, Taalkundige les, Moe
ders middagslaapje van Beets, Laurillard's
Paardengang, een fragment uit „Liefde
in het Zuiden" door Fiore della Neve,
Laurillard's Vyf Slimmerts, Bergmde leu
gens door Van Lennep en Juffrouw Bot.
Wg hebben gelachen en zgn ernstig ge
weest en wg hebben den spreker lnide
toegejuicht, in ons zei ven het Bestuur
van Weten en Werken gedankt voor den
genotvollen avond en ten slotte ons vol
strekt niet verwonderd, dat niemand zich
verveelde.
De volgende week treedt Dr. Johs.
Dyserinck nit Rotterdam op.
In den nacht van Vrydag op Zater
dag jl. hebben de studenten te Leuven
bg gelegenheid der verkiezing van een
nieuwen voorzitter van de studenten-socie-
teit, waartoe de zoon van den gouverneur
der provincie, de heer Ruzette, gekozen
was, de stad in rep en roer gebracht.
Met onstuimige serenades en optochten
werd deze gebeurtenis des avonds gevierd,
maar tegen dat de schouwburg uit zou
gaan, waar de opera »Si j'étais roi« ge
geven was, plaatsten troepen dronken stu
denten zich in de nabyheid van het ge
bouw, om de schouwburgbezoekers te be
letten er uit te komen. Met moeite en
onder hevige vechtpartijen, waarby een
agent eene ernstige hoofdwonde bekwam,
maakte de politie ruim baan. Toen trok
eene bende van vier- of vyfhonderd stu
denten naar het station en vervolgens naar
het Plein-Van de Weyer, waar zg geen
boom overeind, geen lantaarn heel lieten
en een aantal deuren intrapten, welke
straatschendery zg tot in de voorstad
Kessel-Loo voortzetten. De politie jaagde
hen eindelyk met de blanke sabel niteec,
doch in de stad klaagt men algemeen, dat
er reeds lang en ook na veel te veel
lankmoedigheid tegenover de studeerende
jeugd getoond is. Het heet thans, dat
de burgemeester een ingetrokken verbod
op het houden van studenten-optochten
weder van kracht verklaren zal.
Men verneemt, dat Boulanger zyn
eisch tot echtscheiding heeft ingetrokken.
Zgne vrouw in de eerste plaats wil van
echtscheiding niets weten, aangezien hare
katholieke gevoelens dit haar verbieden,
terwyl Paul de Cassagnac van het blad
»l'Autorité« heeft verklaard, dat, mocht
de generaal zgn eisch doorzetten, hg niet
langer op de medewerking der mannen van
»l'Autorité« kan rekenen. De echtschei
ding krenkt hnnne godsdienstige overtui
ging; zg behoort tot de nieuwe zeden,
die de revolutie heeft ingevoerd.
Door den horlogemaker J. Huyts te
fenlpen is een nieuw systeem remontoir
horloge uitgevonden, waarvoor hg reeds
patent heeft aangevraagd. Het opwinden
daarvan geschiedt met de rugzyde; het
horloge is geheel stofdicht, en kan in
water gelegd worden, zonder dat het vocht
binnendringt.
Te Belfort werd een soldaat door
een vreemdeling, die het Fransch met een
vreemd accent sprak, om een lebel-patroon
gevraagd. Toen de soldaat weigerde, bracht
de onbekende hem verscheidene messteken
toe en wist daarna te ontkomen.
De tweede zoon van den president
der Fransche republiek heeft zich met