HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 22
Elfde Jaargang.
144.
met AMSTERDAM.
van WOENSDAG 20 Maart 1889.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
ÏELEPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prys per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertmtiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
heord-Znidhollaiidsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. 1 üct. lbsS.
Haarl., Hilleg. en Leiden 4.10+, 6.50, 8.22, 9.42, 10.55', W, 12.20, 1.35, 2.58, 4.25,
5.40*, 6.55, 8.15 'sar. HaarlemHillegom 9.37, 10.55 'sav.
Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatscliappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30's avonds-
Uit den Hout 7.50 'smorgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct. 1888. Naar Amsterdam: 6.53,
8.09*, 8,31. 8.58% 9.25', 10.20, 11.46', 11.56 11.32-j- 'smorgens. 12.50, 2.31,* 3.35,
4.18*, 5.23', 6.15', 6.42,7.28+, 7.54*, 9.18', 9.29', 9.52,10.18*, 11.04+ 's av.
Van Amsterdam: 6.20, 6.50*,7.35+, 7.48*, 8.20*, 8.48,9.17*, 9.50", 11.—11.52', 11,57,'smorg.
1.05*, 1.15*, 3.25*, 4.15,'4.29* 5.—*, 5.33+, 7.30*, 8.20, 8.55, 10.02*, 11.15 'sav.
Naar Rotterdam: 7.17, 7.57+, 8.43*, 9.21,10.13*,'s morgens, 12,15', 12.33,1.41*, 3.49*,4.59,
5.55+, 7.53", 8.49, 10.25* 's avonds.
Van Rotterdam: 6.05, 7.55*, 9.45, 10.17+, 10.54's morgens, 1.19*, 2.50", 3.354.50,6.18+,
7.25, 8.13', 8.50', 9.55+ 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.48, 8.12*, 9.42, 11.27* 's morgens, 1.30, 3.53', 4.585.57* 9.20'sav.
Tot 14 Oct. tot Uitgeest. Stoppen aan de Kleverlaan, den Kruidbergerweg en te
Driehuizen.
Naar IJmuiden: 6.15, 6.48, 9.42, 's morgens, 1.30,4.58, 9.20 's av.
Van IJmuiden: 8.11.13 'smorgens, 3.03, 5.46, 9.20, 10.10 'sav.
Naar Zandvoort: 8.11,10.15, 11.32 'smorg., 1.28, 4.54, 7.55 's avonds.
Van Zandvoort: 8.38, 11.10, 's morgens. 12.27, 3.55, 5.52, 8.17's avonds.
rram-Omnibns-Maatsehappij. BloemendaalOverveenHaarlem. 1 Febr. 1889.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerland)8.25, 9.35, 10.45, 12.15 'smorg.
*1.—, 1.30, 2.45, *3.15, *3.25, 4.—, 5.15, 6.30, 8.30, 9.40 *10— 'sav.
Van Haarlem (Station). 9.14, 10.10, 11.24 'smorgens, *1.26,1.38,2.31, *3.15,3.45,
*4.—, 4.40, 6.7.50, 9.16, 10.22 *10.30's avonds. Alleen Zon- en feestdagen.
Dienstregeling van het Postkantoor, 1 Oct. 1888. Openstelling van het kantoor: Dag
van 8 's morg. tot 9)4 uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 u*r.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank
van 'smorg.9 tot 9 uur 'sav., op Zondag van 8 tot 10 en van 12 tot4ure.Voorde
Postpakketten alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9)4 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen7.30,9.45 's morgens, 1.15,3.30,7.9.'s avonds.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen7.30 's morgens, 1.4.'s avond».
Lichting der hulpbrievenbussen Gedempte Oude Gracht, Groote Houtstraat, Zijlvest
Parklaan, Kaasplein: 6.45,10.'s morg., 2.30,6.8.30 's av. Florapark,Kampersingel,
LeidschevaartSchootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av.3.15. binnenwijken 's m. 6.45 en 'sav. 3.30
Lichting aan het StationRichting Amsterdam 8.4,11.27 's morg., 2.26,3.30', 5.18', 7.23* 'sav.
Telegraafkantoor. 1 Oct. 1888. Het kantoor is geopend op werkdagen i
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van's m. 84'sav. 6—9 u.
Binuenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste 10 woordenvoor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Stadgenooten!
De storm, die in Februari 1889 over ons
land woedde, beeit van het belgische loods
wezen te Vlissingen ontzettende oflers ge
vraagd.
Tien mannen werden een prooi der golven,
nalatende 10 weduwen en 43 weezen. Overal
in ons land worden giften ingezameld.
Eene Commissie van achtbare mannen te
Vlissingen zal de ondersteuning regelen. Zjj
bestaat uit de H. HTutein Nolthenius, Bur
gemeester, De Graaf, Pastoor, Spanjaard, Kapi
tein ter Zee, Nieuwkuijk, Hoofd eener School,
"Wibaut, Kassier, Geysen, Particulier, Houbaer,
Particulier, Ds. Montagne, Predikant, Troel
stra, Rijks Ontvanger.
Een liarer leden, en wel de Kapitein ter Zee
J. Spanjaard, Inspecteur van ons loodswezen
aldaar, doet de vraag:
Wie wil mij helpen.
De ondergeteekende, niet onbekend met
liet lofwaardig streven van dat lid der Com
missie, als immer bereid zicli in te spannen
daar waar steun meer dan noodig is, schreef
daarop, als niemand zich uit Haarlem
aanmeldtdan ik gaarne.
Zij, die op lijsten willen teekenen, zal
daartoe gelegenheid worden geschonken.
Zij, die een gave, hoe klein ook, aan het
huis van den ondergeteekende willen aanreiken
of doen aanreiken, zijn welkom.
Zijn er dames of lieeren, die de zaak door
bun persoonlijken invloed wenschen te steunen,
zij zijn welkom.
Allen zijn welkom, die wat willen doen of
bijdragen om den nood te lenigen.
Kenaupark 11. J. A. Bakker.
Aan bet Bureau van het Haarlemsch Ad
vertentieblad worden voor bovenstaand doel
gaarne giften in ontvangst genomen.
Tweede Uitvoering „Toonkunst".
De Haarlemsche Afd. der Maatschappg
tot Bevordering der Toonkunst gaf Vrij
dagavond hare tweede uitvoering in de
muziekzaal van de sociëteit „Vereeniging."
Is bij de eerste en derde uitvoering van
Toonkunst in hoofdzaak de Zangvereeni-
ging aan liet woord door het ten gehoore
brengen van een oratorium, deze uitvoe
ring is bestemd om aan de Orkestveree-
niging gelegenheid te geven zelfstandig
op te treden en te toonen, hoe de Dinsdag
avond repetition van het oude „Euterpe"
thans worden gebruikt.
De medewerking van Mej. Marie Speet,
Altzangeres uit Amsterdam en van den
Heer J. Mossel, cellist, eveneens uit de
hoofdstad, maakte het mogelijk een zeer
rijk en afwisselend programma aan te
bieden.
't Mag eenigezins verwondering wekken,
dat deze uitvoeringen minder worden ge
waardeerd dan de gewone Toonknnstcon-
certen, die ziok thans in eene ongekende
belangstelling mogen verhengen, daar er
toch hier ook veel te genieten valt. De
leden van Toonkunst hadden tot dit Con
cert toegang met eene Dame. Zij, die van
dit recht geen gebruik maakten, hebben
inderdaad veel verzuimd.
Door het orkest werden Vrijdag ge
maakt, de lste Symphonie van Niels, W.
Gade, een der beste instrumentaalwer-
ken van den Noordschen meester, een
drietal stukken uit de 2e Suite van den
Utrechtschen orkestdirecteur C. Coenen,
„Scènes pittoresques" van den Eranschen
componist Massenet en de ouverture „Eu-
ryanthe" van Weber. In de uitvoering
liepen deze werken goed van stapel en
bewezen, dat Haarlem onder zijne dilet
tanten uitstekende krachten kan aanwijzen.
De klank van het orkest viel meestal te
roemen, terwijl aan de nuanceering veel
zorg werd besteed. Het Scherzo en Andan
tino uit de Symphonie, het Adagio en de
Tarantella van Coenen munten in dit op
zicht uit. In het laatste, echt levendige
tafereeltje van Massenet „Fête Bohème"
spreidden de uitvoerenden eene groote
virtuositeit ten toon. De leiding van een
en ander deed den Heer Robert alle eer
aan. Wat er onder hem gemaakt wordt,
heeft altijd ziel en leven. Van de solisten
noemen wij in de eerste plaats den Heer
Mossel, tweeden cellist van het nieuwe or
kest te Amsterdam. Zoowel zijn concert
van Molique, als de kleinere werkjes
„Nocturne" van Popper en „Am Spring-
brunnen" van Davidoff werden met belang
stelling gevolgd. Zijn toon, zijn techniek
en vooral zijne voordrachtswijze trokken
om het zeerst de aandacht, en doen van
dezen jeugdigen Nederlandschen kunste
naar veel verwachten. Er ligt in het spel
van dezen cellist eene bekoring en eene
weelde, die aangenaam aandoen. Erken
telijk voor de warme toejuichingen gaf de
Heer Mossel als extra nummertje „Rêve
rie" van Schumann.
Met bijzondere ingenomenheid hernieuw
den wij op dit concert de kennismaking
met Mej. Marie Speet. Voor eenige jaren
zong deze dame op eene uitvoering van
de liedertafel „Zang en Vriendschap" en
kon toen slechts matig voldoen. De laatste
jaren van studie schijnen wonderen te
hebben verricht bij deze zangeres en haar
de geheimen der kunst geschonken te
hebben.
Zij zong Ree. en Aria uit de „Armi-
nins" van Max Bruch en in de tweede
afdeeling vier liederen. Hare stem klinkt
warm en zeer sympathiek en heeft vooral
in de middeltonen en in de diepte eene
groote volheid gekregen. De vertolking
van het moeielijke nummer van Bruch
bewees hare bruikbaarheid in het orato
rium. Hare liederen werden met sehoone
voordracht gezongen en met luide bijvals
betuigingen ontvangen. Wij kregen daar
door eene herhaling van een aardig liede
ken in het oud-Hollandsch „Een liedeken
van sceiden", van M. Koster. Mej. Marie
Speet heeft veel bijgedragen tot het genot
van dit concert, haar nog menigmaal te
mogen hooren, zal ons een groot genoegen
zijn. b_
De Dienstplichtbond.
De eerste openbare vergadering van
den Dienstplichtbond, Afdeeling Haarlem,
had Zaterdag plaats in het Nutsgebouw.
De voorzitter der Vereeniging heette met
een hartelijk woord de talrijk opgekomen
belangstellenden welkom en gaf toen het
woord aan den heer Groeneveld, die bereid
willig op zich had genomen omtrent het
ontstaan, het doel en het streven van den
Bond inlichtingen te versohaffen.
Nooit was de noodzakelijkheid van Alge-
meenen Dienstplicht, zeide Spreker, meer
sterk gevoeld dan in 1870 in den Fransch-
Dnitsohen oorlog, toen het Duitsehe leger
nabij onze grenzen overwinning op over
winning behalende, de ernstige vraag op
welke wijze onze neutraliteit te handha
ven, deed beantwoorden met het te wapen
roepen van onze vijf lichtingen en het zoo
goed en zoo kwaad mogelijk in Btaat van
verdediging stellen van onze forten. Doch
wij richtten ons in met weinig hoop om
neutraal te blijven voor het geval een
vooruittrekkend leger zegevierend onze
landpalen mocht willen overschrijden. Toen
legde de pers den vinger op de zieke plek
in ons volksbestaan, vergaderingen en clnbs
volgdenhet wachtwoord van den dag was:
Legerorganisatie. Onder den indruk der
omstandigheden werd er door mannen ale
Stieltjes op gewezen, dat wij, als midden-
staat, ter voorkoming van oorlog een goed
gedisciplineerd leger van 100.000 man
noodig hadden. Een leger, dat ons polder
land zou willen binnenvallen, kon eerst
dan met vrucht tot staan en tot
wijken gebracht worden. Een en ander
had tengevolge dat in 1873 een voorstel
tot invoering van Algemeenen Dienstplicht
werd ingediend. Het voorstel werd niet
aangenomen. Hierna werd, niettegenstaande
den drang van huiten, de militaire orga
nisatie doodgezwegen. De bezwaren tegen
Algemeenen Dienstplicht werden breed uit
gemeten; men wilde het Nederlandsche
volk militariseerenals de nood aan den
man kwam zonden alle Nederlanders te
wapen snellen, doch dat een leger op deze
wijze samengesteld het tegen een goed
geoefend leger moet afleggen had alweer
de oorlog van 1870 zonneklaar aan 't
licht gebracht.
Zoo kwam men tot de conclusie, dat het
hanteeren der wapenen moet geleerd wor
den in tijd van vrede en dit door alle
landskinderen. Het millioen, dat thans door
de plaatsvervanging in de handen komt
van den minderen man, raakt op eene
kleine uitzondering na in handen van den
kroeghouder en werkt ook in andere op-
ziohten demoralieeerend.
Onze nienwe Grondwet laat ruimte ge
noeg om gaandeweg te geraken tot Alge
meenen Dienstplicht en bij invoering zal
het big ken onwaar te zijn, dat daardoor
ieder Nederlander soldaat en het geheele
land ééne kazerne wordt. Ons Volk is
anti-militair, doch eene mogendheid, die
ons overwinnen mocht, zal ons toch den
Dienstplicht opdringenondanks onzen
tegenzin.
Men zegt, vervolgde Spreker, het Neder
landsche Volk is een uitgedoofd volk, is
geen strijdbaar volk. Zijn wij dan niet het
volk van den oorlog tegen Spanje en later
tegen vier mogendheden te gelijk? Bracht
ons Volk niet de De Rnijters en de Trompen
voort. Bewees het hij Hasselt en Leuven
en in Antwerpens vijfhoek niet zijne strijd
baarheid. En danken wij niet het behond
van Indië aan den mannenmoed van het
Indische leger.
Algemeene Dienstplicht grijpt ontegenzeg
gelijk diep in 't volksbestaan, doch onze re
geering heeft voor hem, die persoonlijk zijn
dienstplioht wil vervullen en voldoen kan
aan niet hoog gestelde eischen van bekwaam
heid, de meest vrijgevige bepalingen in het
leven geroepen, welke knnnen leiden tot
vermeerdering van den kans tot invoering
ervan. Tengevolge hier van is dan ook te
Amsterdam de Dienstplichtbond ontstaan.
Hij eischt, behoudens goedkeuring van ou
ders of voogden, van zijne leden persoonlijke
vervulling van den dienstplicht en stelt
zich beschikbaar tot het behartigen der
belangen van allen, die zich willen aan
sluiten.
De Bond vond gereedelijk zooveel in
stemming, dat de afdeeling Amsterdam reeds
nu 200 en Haarlem 80 leden telt om van
andere opgerichte afdeelingen niet te spre
ken. Spreker deed een beroep op het va
derlandslievend gevoel van de Haarlemsche
jongelingen om zieh aan te sluiten in be
woordingen, die getuigden van diepe over
tuiging omtrent het welslagen.
Wij zijn thans genaderd tot het tijd
perk dat het vraagstuk der defensie niet