ÏÏAARLEMSCÏÏ
Eerste Blad.
I
No. 24.
Elfde Jaargang.
144.
van WOENSDAG 27 Maart 1889.
Bericht.
Hoe Jack zijn hof maakte en
schipbreuk leed
Nieuwsberichten.
■I '>J
■M
i i^—
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
ïelephoonnummer
telephonische verbindins
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post ,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk. meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiên worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Neord-Zuidholliuidsche Stoomtramweg-MaatschappijHaarlem—Leiden. 1 Oct. 1888.
Haarl., Hilleg. en Leiden 4.10+, 6.50, 8.22, 9.42, 10.55', W, 12.20, 1.35, 2.58, 4.25,
5.40*, 6.55, 8.15 's av. HaarlemHillegom 9.37, 10.55 'sav.
Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatschappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 's avonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oet. 1888. Naar Amsterdam: 6.53,
8 09* 8,31, 8.58*, 9.25*, 10.20, 11.46*, 11.56 11.32+ 's morgens. 12.50, 2.31,* 3.35,
4 18', 5 23*, 6.15*, 6.42, 7.28+, 7.54*. 9.18*, 9.29*, 9.52,10.18*, 11.04+ 's av.
Van Amsterdam: 6.20, 6.50* 7.35+, 7.48*, 8.20*, 8.48,9.17*,9.50*, 11.—11.52*,11,57.'smorB.
1.05*, 1.15*, 3.25*, 4.15, 4.29*, 5.—*, 5.33+, 7.30*. 8.20, 8.55, 10.02', 11.15 'sav.
Naar Rotterdam: 7.17, 7.57+, 8.43', 9.21,10.13*, 's morgens, 12,15*, 12.33,1.41*, 3.49*,4.59,
5.55+, 7.53*. 8.49, 10.25* 'savonds.
Van Rotterdam: 6.05, 7.55*, 9.45, 10.17+, 10.54's morgens, 1.19*. 2.50', 3.35, 4.50,6.18+,
7.25, 8.13*, 8.50*, 9.55+ 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met zijn exprestremen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.48, 8.12*, 9.42, 11.27* 's morgens, 1.30, 3.53*, 4.585.57* 9.20 'sav.
Tot 14 Oct. tot Uitgeest. Stoppen aan de Kleverlaan, den Kruidbergerweg en te
Driebuizen.
Naar IJmuiden: 6.15, 6.48, 9.42,'s morgens, 1.30,4.58, 9.20'sav.
Van IJmuiden: 8.—, 11.13 'smorgens, 3.03, 5.46, 9.20, 10.10 'sav.
Naar Zandvoort: 8.11, 10.15, 11.32 'smorg., 1.28, 4.54, 7.55 's avonds.
Van Zandvoort: 8.38, 11.10, 's morgens. 12.27, 3.55, 5.52, 8.17's avonds.
Tram-Onmibas-Maatschappij. BloemendaalOverveenHaarlem. 1 Febr. 1889.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerlandj8.25, 9.35, 10.45, 12.15 'smorg.
*1.-, 1.30, 2.45, *3.15, *3.25, 4.—, 5.15, 6.30, 8.30, 9.40 *10— 'sav.
Van Haarlem (Station). 9.14, 10.10, 11.24 's morgens, *1.26,138, 2.31, *3.15,3.45,
*4.—, 4.40, 6.—, 7.50, 9.16, 10.22 *10.30's avonds. Alleen Zon- en Feestdagen.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1888. Openstelling van het kantoor: Dag
van 8 's morg. tot 9)4 uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 unr.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank
van 'smorg.9 tot 9 uur 'sav., op Zondag van 8 tot 10 en van 12tot4ure.Voordo
Postpakketten alleen op werkdagen, van 's morgens 8 tot 9)4 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen7.30,9.45 's morgens, 1.15,3.30,7.—, 9.'s avonda.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen7.30 's morgens, 1.4.'s avonda.
Lichting der bulpbrievenbussen Gedempte Oude Gracht, Groote Houtstraat, Zijlvest
Parklaan, Kaasplein6.45,10.'s morg., 2.30, 6.8.30 's av. Florapark, Kampersingei,
Leidscbevaart, Scbootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av.3.15. binnenwijken 's m. 6.45 en 'sav. 3.30
Lichting aan het StationRichting Amsterdam 8.4,11.27 's morg., 2.26,3.30', 5.18*, 7.23* 's av.
Richting Rotterdam 7.52,9.16 'smorg., 12.10,4,53*, 5.50,10.20*'sav.Rich ting den Helder
6.43, 9.37 'smorg., 1.25*, 4.53, 9.15"s avonds. De met worden Zondags niet gelicht.
Telegraafkantoor. 1 Oct. 1888. Het kantoor is geopend op werkdagen van 's m. 8 tot 's av.
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van's m. 84'sav. 6—9 u.
Binuenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste 10 woordenvoor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
De uitgevers van „Haarlemsch Ad
vertentieblad" berichten, dat binnen
kort een begin zal gemaakt worden
met een zeer boeiend feuilleton van
den geestig en schrijver W. CLARK
RTJSSELL, getiteld:
Een Verhaal uit het Zeeleven.
liet zal gegeven worden in zooda-
danigen vorm dat het later als een
net boekdeel kan bijeengevoegd worden.
Het feuilleton „Het Gouden Kalf"
is als een keurig boekwerk van twee
deelen, zoolang de voorraad strekt,
voor de abonnè's van dit blad verkrijg
baar tegen betaling van Een Gulden.
Ook van de vorige feuilletons „Liefde
en Plicht", „Door Eigen Kracht" en
„Bride van Schotland" zijn nog eenige
ex. tegen betaling van Een Gulden
voor de inteekenaren bij de uitgevers
van dit blad verkrijgbaar gesteld.
KRONIEK.
De noodzakelijkheid om het crediet voor
de vernieuwing van de Krnisbrng te ver-
hoogen van f 18450 tot f 19700, ziedaar de
aanleiding tot de buitengewone raadsver
gadering van Zaterdag jl.
De minste inschrijver was toch nog
aanzienlijk boven de begrooting gegaan
en B. en W. meenden in dit geval niet
tot de gunning van het werk te mogen
besluiten, zonder voorafgaande machtiging
van den Raad. Daar nu echter de tijd
drong, zooais in een vorige vergadering
door den Heer van Ek was opgemerkt,
werden de leden verzocht Zaterdag tegen
elf uur bijeen te komen om hunne toestem
ming tot de vereischte verhooging te
geven.
Er bestond hiertegen geen bezwaar.
Alleen merkte de Heer Macaré op, dat
het wenschelijk zon zijn, indien bij dit
werk niet enkel of hoofdzakelijk vreemde
werklieden gebruikt werden, zooals dit
bij een rijkswerk, waarop bij het oog
had, het geval was. Er waren hier
nog lieden genoeg, die werk zochten. Al
wist hij dan ook wel, dat men dit niet
kon voorschrij ven, zoo was het toch van
belang, dat er de aandacht op gevestigd
werd.
De Voorzitter vertrouwde, dat de aan
nemer, zelf een Haarlemmer, wel zorg zou
dragen, dat zoo iets hier niet zou voor
komen. Hij beloofde echter den Heer Ma
caré met den aannemer hierover te
zullen spreken, alhoewel deze volkomen
vrij moest blijven in zijne handelingen.
Zonder hoofdelijke stemming werd de
voordracht goedgekeurd.
Een ingekomen verzoekschrift van den
Heer Bertling om op de kiezerslijsten
geplaatst te worden, werd gesteld in han
den van B. en W. en daarna de verga
dering gesloten.
Donderdag werd in de Tweede Kamer
het debat over de Arbeidswet voortgezet.
De heer de Savornin Lobman stemde den
heer v. d. Kaay toe, dat de Nederl. Herv.
Kerk weinig verricht beeft op sociaal
gebied, maar dat lag, beweerde hij, aan
haar eigenaardige organizatie. Juist het
synodaal verband belette het haar. Hij
ontkende, dat van de zijde der Christenen
weinig voor de arbeiders zou gedaan wor
den. Spreker was den heer Domela Nieu-
wenhnis dankbaar voor diens bewijs van
sympathie tegenover de doleerenden. Hij
wees echter op het verschil tusschen den
toestand van de doleerenden en de socia
listen. De wenech der laatsten, arbeids
wetgeving, wordt door alle partijen be
aamd, maar de doleerenden staan in hnn
wenschen alleen. Spreker handhaafde zijn
gevoelen betreffende de vaderlijke macht,
bleef zich tegen leerplicht verklaren, en
achtte de kamers van Arbeid zeer goed
te reglementeeren. De heer Kerdijk bestreed
nitvoerigden heer Domela Nienwenhuis, en
bleef er tegen opkomen, dat deze het ont
werp als niets beteekenend voorstelde,
terwijl het toch in werkelijkheid wel niet
alles zou verbeteren, maar toch veelDe
heer van der Kaay beantwoordde nader
den heer de Savornin Lohman, waarna
de heer Heemskerk van antirevolntionair
standpunt de meening bestreed, dat de
staat het oppertoezicht zou hebben over
de opvoeding der kinderen. De heer Dome
la Nienwenhuis bleef volhouden, dat het
ontwerp slechts strekken zou, om eene be
tere arbeidswetgeving tegen te houden. Hij
wees op het onderscheid tusschen de soci-
aal-demokraten en de katether socialisten.
Liberalen, zooals de heeren Kerdijk, Quak
en anderen noemde hij inkonsekwente
liberalen. De iilanthropie van Christelijke
zijde, waarop de heer Lohman roemde,
was volgens Spreker uit den Booze. Hij
zou volharden in zijn isolement, daar an
dere leden, van hun kapitalistisch stand
punt enkel met geweld, of uit vrees voor
geweld, iels doen willen voor de arbeiders,
terwijl hij het kapitaal wil terugbrengen
in handen der rechtmatige bezitters: de
arbeiders. Het algemeen debat werd nn
gesloten. Op art. 1 zijn voorgesteld: le
een amendement van de Komm. van Rapp.
om den veldarbeid voor anderen dan leden
van het gezin alleen vrij te laten, als de
ze geschiedt in de open lucht en zonder beta
ling van loon, 2e een amendement van de
zelfde kommissie, om ook uittezonderen de
huisindustrie, zonder vreemde hulp gedre
ven 3e een amendement van de heeren Ker
dijk en Zaayer, om de wet ook op den veld
arbeid te doen slaan. Deze amendementen
werden toegelicht door den heer Kerdijk, en
door de leden van de Komm. van Rapp. van
Alphen en Schaepman. De heer Smidl
betoogde, dat de wet niet kan worden toe
gepast op den veenarbeid, kwam op tegen
de weglating van de uitzondering van veen-
arbeid, en achtte het bezwaarlijk, met het
oog op den tegenwoordigen toestand in de
veenstreken, verandering te brengen in de
verhouding van den arbeid aldaar. De
heer Veegens opperde verschillende be
denkingen tegen de amendementen en dacht
er over, subamendementen voor te stellen
op de amendementen der Kommissie.
Vrijdag werd de beraadslaging over
art. 1 en de daarop voorgestelde amen
dementen voortgezet. Aan die amen
dementen voegde de heer Schimmel-
penninck er nog een toe, strekkende
om veldarbeid in 't geheel niet onder het
bereik van deze wet te brengen, onverschil
lig of deze al dan niet geschiedt in de
open lucht. De heer Dijckmeester verklaar
de zich vóór het am. van de Kommissie
van Rapp. op art. 1, met het amend,
der heeren Kerdijk en Zaaier op art. 3
(dispensatieën voor betaalden kinder-veld-
arbeid) behoudens verlenging van den ter
mijn van 8 weken tot 12 weken. Zóó
wordt kinderexploitatie voorkomen, zonder
dat het belang van den landbouw uit het
oog wordt verloren. Veldarbeid op zich
zelf is nuttig en gezond en zal het kind
niet schaden. De heer Farncombe San
ders verdedigde het amendement-Kerdijk,
dat geen onderscheid maakt tusschen dienst
voor ouders of voor anderen. Hij waar
schuwde de Regeering te zorgen, dat de
schooltijden en vakantieën geregeld moesten
worden in overeenstemming met deze wet.
De heer Clerck achtte het eerste am.
der Komm. onpraktieseh, en was vóór het
am.-Schimmelpenninck. Ook meende hij,
dat veldarbeid niet alleen beschouwd moest
worden met het oog op schoolverzuim.
Wil men dat weren, dan werke men
krachtig tot uitbreiding van de vrije school.
De Komm. van Rapp. bracht nn nog
eenige wijziging in haar amendementen;
o. a. stelde zij voor de vlasindustrie niet
onder den landbouw te begrijpen, en dus
haar te brengen onder het bereik dezer
wet. De heer Virnly Verbrngge kon
zich geheel vereenigen met het amend.-
Schimmelpenninck. De heer van Alphen
lichtte het gewijzigd amend, der Kommissie
toe. De vlasindnstrie was nn wèl onder
deze wet begrepen, maar niet de vlasbonw.
Hij kwam er tegen op, dat eene wet op
den landbouwarbeid door de onderwijs-
belangen zon worden beheerscht. De
heer Goeman Borgesins noemde terecht
het amendement-Sohimmelpenninck eene re-
aktie op de wet van 1874. Bij aanneming
van dit amendement zal alle landbouw
arbeid, ook in schuren, van de jongste
kinderen zijn toegelaten. De heer Verniers
van der Loeff besefte, dat ieder, die eene
sociale wet wilde helpen tot stand brengen,
koncessies moest doen. Daarom zon hij
voor het amendement-Kerdijk stemmen. Hij
raadde den Min. aan geen partij te kiezen
betreffende de amendementen op art. 1,
en vooral niet ten aanzien van het am.
Schimmelpenninck, dat reaktie zou zijn
tegen dc wet van 1874. De vrijlating
van huisarbeid achtte hij in vele vakken
voor kinderen hoogst nadeelig. De
heeren Fabins en Schaepman bestreden
den heer Verniers van der Loeff, aan wien
de heer Heldt zich aansloot, die de vrij
lating van huisarbeid verderfelijk oor
deelde. De heer Lieftinck sprak een
krachtig woord tegen de vrijlating van
den veldarbeid voor kinderen. Hem deed
het leed, dat in deze wet niet ook de
kwestie van het onderwijs eenigszins was
geregeld. Waar de kinderen sohoolgingen,
was hem onverschillig. Hij advizeerde
den arbeid althans binnen schooltijden te
verbieden. De Min. van Just, begon
met le zeggen, dat de disknssie hem alle
illnzie had benomen, dat de regeling dezer
zaak eenvoudig zou zijn. Hij verdedigde
zijn ontwerp, en scheen weinig geneigd,
zich bij de voorgestelde amendementen
neêr te leggen. Veel arbeid was onder de
wet gebracht, omdat die niet tot den veld
arbeid mag gerekend worden. De Min.
stelde de veenderijen gelijk met steen
groeven boven den grond. Het am.
KerdijkZaayer was niet aannemelijk,
daar veldarbeid geen schadelijke arbeid
kan heeten. Wat leerplicht betreft, daar
voor zeide de Min., zal de tijd eerst dan
gekomen zijn, als de schoolstrijd ten ge-
noege van allen zal zijn opgelost.
