HAARLEMSCH
Eerste Blad.
No. 26
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Elfde Jaargang.
144.
van WOENSDAG 3 April 1889.
Bericht.
Nieuwsberichten.
ïelephoonnummer
telephonische verbinding
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stnk.
Prys per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 we, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidhollandscbe Stoomtramweg-Maatschappij: HaarlemLeiden. 1 Oct. 1888.
Haarl., Hilleg. en Leiden 4.10+, 6.50, 8.22, 9.42, 10.55*, 'sm„ 12.20, 1.35, 2.58, 4.25,
5.40*, 6.55, 8.15 's »v. HaarlemHillegom 9.37, 10.55 'sav.
I Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatschappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30's avonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct. 1888. Naar Amsterdam: 6.53,
8 09*, 8.31, 8.58*, 9.25*, 10.20, 11.46', 11.56 11.32-} 's morgens. 12.50, 2.31,* 3.35,
4.18*, 5.23', 6.15*, 6.42, 7.28+, 7.54*, 9.18% 9.29*, 9.52, 10.18*, 11.04-}- 's av.
Van Amsterdam: 6.20, 6.50», 7.35-}, 7.48*, 8.20*,8.48,9.17",9.50*, 11.—, 11.52',ll,57.'smorg.
1.05', 1.15', 3.25*, 4.15, 4.29* 5.—*, 5.33-}, 7.30*, 8.20, 8.55, 10.02*, 11.15 'sav.
Naar Rotterdam: 7.17, 7.57+, 8.43*,9.21,10.13*,'s morgens, 12,15*, 12.33, 1.41*, 3.49*,4.59,
5.55+, 7.53*, 8.49, 10.25* 's avonds.
Van Rotterdam: 6.05, 7.55*, 9.45, 10.17-}, 10.54's morgens, 1.19*, 2.50", 3.354.50,6.18-},
7.25, 8.13*, 8.50', 9.55-} 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.48, 8.12*, 9.42, 11.27* 's morgens, 1.30, 3.53*, 4.585.57* 9.20'sav.
Tot 14 Oct. tot Uitgeest. Stoppen aan de Kleverlaan, den Kruidbergerweg en te
Driebuizen.
Naar IJmuiden: 6.15, 6.48, 9.42,'s morgens, 1.30,4.58, 9.20 's av.
Van IJmuiden: 8.—, 11.13 'smorgens, 3.03, 5.46. 9.20, 10.10 'sav.
Naar Zandvoort: 8.11, 10.15, 11.82 'smorg., 1.28, 4.54, 7.55 's avonds.
Van Zandvoort: 8.38, 11.10, 's morgens. 12.27, 3.55, 5.52, 8.17's avonds.
Tram-Omnibus-Maatsehappij. BloemendaolOverveenHaarlem. 1 i'ebr. 1889.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerlandj: 8.25, 9.35, 10.45, 12.15 'smorg.
*1.-, 1.30, 2.45, *3.15, *3.25, 4.—, 5.15, 6.30, 8.30, 9.40 *10— 'sav.
Van Haarlem (Station). 9.14, 10.10, 11.24 's morgens, *1.26,1 38, 2.31, *3.15,3.45,
*4.—, 4.40, 6.7.50, 9.16, 10.22 *10.30'savonds. Alleen Zon- en Feestdagen.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1888. Openstelling van het kantoor: Dag
van 8 's morg. tot 9)+ uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 uur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiëu alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank
van 'smorg.9 tot 9 uur 'sav., op Zondag van 8 tot 10 en van 12tot4ure.Voordo
Postpakketten alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,9.45 's morgens, 1.15, 3.30,7.,9.'savonda.
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen7.30 's morgens, 1.4.'savonda.
Lichting der hulpbrievenbussen Gedempte Oude Gracht, Groote Houtstraat, Zijlvest
Parklaan, Kaasplein6.45,10.'s morg., 2.30,6.8.30 's av. Florapark, Kampersingel,
LeidscbevaartSchootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av.3.15. binnenwijken 's m. 6.45 en 'sav. 3.30
Lichting aan bet StationRichting Amsterdam 8.4,11.27 's morg., 2.26, 3.30", 5.18*, 7.23* 's av.
Richting Rotterdam 7.52,9.16 'smorg., 12.10.4,53*, 5.50,10.20"sav.Richting den Helder
6.43, 9.37 'smorg., 1.25*, 4.53, 9.15*'s avonds. De met worden Zondags niet gelicht.
Telegraafkantoor. 1 Oct. 1888. Het kantoor is geopend op werkdagen van'sm. 8 tot's av.
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 84'sav. 6—9u.
Binnenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste 10 woordenvoor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
De uitgevers van „Haarlemsch
Advertentieblad" berichten, dat
het feuilleton „Het Gouden Kalf"
als een keurig boekwerk van twee
deelen, zoolang de voorraad strekt,
voor de abonné's van dit blad verkrijg
baar is tegen betaling van Een Gulden.
Ook van de vorige feuilletons „Liefde
en Plicht", „Door Eigen Kracht" en
„Bride van Schotland" zijn nog eenige
ex. tegen betaling van Een Gulden
voor de inteekenaren bij de uitgevers
van dit blad verkrijgbaar gesteld.
Donderdag zette de Tweede Kamer het
debat voort over art 3 van de Arbeidswet,
verbod van arbeid door kinderen tot 12
jaar, met het amend. Kerdijk-Zaaijer, uit
breiding van het verbod tot 13 jaar en
het amend.-Veegens, uitbreiding na het
12de jaar tot afloop van den cnrsus. De
heer Heldt zou stemmen vóór het am.
Kerdijk, maar achtte uitbreiding tot het
14de jaar wenschelijk, in't belang van de
kinderen en de nijverheid. Hij beriep zich
op het enquête-rapport en op de door hem
verzamelde getuigenissen van patroons en
werklieden. In 't gemis van schoolruimte,
om kinderen langer op de school te hon
den, kon gemakkelijk worden voorzien.
Men kon een overgangstijd van een of
twee jaar stellen, en in dien tijd konden
wel 1000 scholen gebonwd worden. Als
deze kamer zonder bezwaar de uitgave
van een halve ton voor een kanon goed
keurde, kon zij dan niet het vereischte
geld voor onderwijs toestaan De rekening
van den heer Travaglino, dat een kind,
schoolgaand van 6 a 7 tot 12 jaar, alles
kan leeren wat het voor zijn volgend le
ven noodig heeft, had spreker met ver
bazing aangehoord. Bij de enquête was
gebleken, dat ook partijgenooten van dat
Kamerlid langer leertijd nuttig oordeelden.
De heer Heldt kwam ook op tegen de
ondersoheiding in standen door den heer
Travaglino gemaakt. De heer Donner be
streed alle uitbreiding van het verbod, met
het oog op de behoeften van het gezin
en de niet- wenschelijkheid om kinderen
meer te laten leeren dan zij voor hun stand
behoeven, terwijl hg zeer betwijfelde of
de school wel beter bezocht zou worden.
Voor de lagere standen, zeide deze spreker,
is de 12jarige leeftijd aangenomen; wat
zal men aanvangen met al het volk, als
men het zooveel wijzer maakt Wil men
dat, geef er hun dan ook bij wat wij
bezitten. De Min. van Just, beriep zich
op het enquête-rapport en bestreed wegens
het onvolledig onderzoek de uitbreiding
van het verbod tot 14 jaar. Hij ontried
de aanneming van beide amendementen.
De heer van Alphen bestreed ook die
amendementen, die door de heeren Kerdijk
en Fabins verdedigd werden. De heer Goe
man Borgesins verdedigde de uitbreiding
van het verbod, met het oog op de gees
telijke en lichamelijke schade, die de vroeg
tijdige kinderarbeid voor de kinderen me
debrengt. De heer v. Asch van Wijck
bestreed het am. Fabins. De Min. volhardde
bij zijne bezwaren. Het am. Kerdijk-Zaaijer
werd verworpen met 60 tegen 30 stem
men. Het am. Kolkman-Fabius-Veegens
werd afgestemd met 49 tegen 42 stemmen.
Daarna werd art. 3 goedgekenrd. Art. 4
werd ook aangenomen. Op art, 5 maximum
duur van den arbeid voor personen bene
den 18 jaar en vronwen in fabrieken van
's morgens 6 tot 's avonds 7 uur, met
uitzonderingen op speciale vergunning van
den burgemeester, is voorgesteld le een
amend, van de Komm. van Rapp., om
dien maximumduur te bepalen voor perso
nen beneden de 16 jaar, in plaats van 18.
De heer v. Alphen verdedigde dit am.
Hij beweerde, dat jongens van 16 jaar
reeds tot voldoende ontwikkeling zijn ge
komen, en beriep zich op de adviezen van
de verschillende Kamers van Koophandel.
2e een am. van de Komm. van Rapp., om,
wat de vronwen betreft, de beperking van
den arbeidsdag alleen toe te passen op
ongehuwde vronwen van 16 tot 20 jaar.
De heer Schaepman gaf zich noodelooze
moeite, om dit am. toe te lichten, daar
hg eindigde met te verklaren, dat de Komm.
het amend, introk, om den schijn te ont
gaan, dat men de Reg. wilde tegenwerken.
3e een amend, van de Komm. van Rapp., om
de door den burgemeester te verleenen uit
zonderingen alleen op zes achtereenvolgen
de werkdagen niet dagen te doen slaan. De
heer Goeman Borgesius, die dit laatste
am. toelichtte, vroeg of art. 5 niet te groo-
ten invloed toekent aan de burgemeesters.
4e een am. van de heeren Fabins, Kolk
man, Farncombe Sanders en Veegens, om
de bizondere vergunningen door Gedep.
Staten te doen verleenen, in plaats van
door burgemeesters, behoudens in spoed-
eiscbende gevallen. Dit am. werd door den
eersten voorsteller toegelicht. 4e een am.
van den heer Bahlmanu, om het einde
van den in het art. bedoelden arbeid ui
terlijk op 8 uur 's avonds te stellen. 5e
een am. van de heeren de Geer van Jut-
phaas, Heemskerk, van Kempen, Rutgers
van Rozenburg en Seret, om den maxi
mum- arbeidstijd in dit art. in eens af op
11 uur per etmaal te bepalen, zonder aan
vang of einde vast te stellen, met dispen
satie tot 14 uur. Voorts te bepalen een
rusttijd van 11 nur 's avonds tot 5 uur
's morgens veor personen beneden 14 jaar
en vrouwen. Eindelijk om fabriekanten,
die jeugdige personen en vronwen in dienst
hebben, te verplichten, van de regeling
van den arbeid in hun fabriek aan den
burgemeester kennis te geven. In de zit
ting van Vrijdag lichtte de heer de Geer
het laatstgenoemde am. toe, en evenzoo
de heer Bahlmann het zijne, dat wil voor
komen, dat de .arbeidstijd tot 5 nur
's avonds wordt beperkt, vooral met het oog
op de wol-industrie, waarin kinderen met
volwassenen moeten samenwerken, zoodat
men door den arbeidsduur voor kinderen
te beperken tot 7 uur, ook voor volwas
senen den arbeid onmogelijk zou maken.
De heer van den Bosch van Verwolde
wees op het bezwaar van het art. voor de
verzending van gist, een artikel, dat zeer
aan bederf onderhevig is, en 's nachts
verzameld moet worden, om met de Engel-
sche middagbooten uit Rotterdam verzon
den te knnnen wordeD. Het am. de Geer
zou aan dit bezwaar te gemoet komen.
Ook vroeg spreker uitzondering voor de
windmolens. De heer van Velzen was van
oordeel, dat steen- en pannenfabrieken,
glasblazerijen en olieslagergen moeten
worden uitgezonderd. De heer van Kempen
maakte van de gelegenheid gebrnik, om
het protektionisme aan te hevelen. De heer
Hintzen stelde een amend, voor, om het
art. niet te doen slaan op jeugdige per
sonen buiten fabrieken en werkplaatsen
de kontrole op unskilled laborers, als
boodschaploopers en krantenloopers, zou
zeer lastig zijn. De heer Farncombe San
ders stelde voor den nachtarbeid tot 16 jaar
te verbieden. De heer Heldt stelde een
am. voor, om den arbeid voor personen
beneden 14 jaar niet langer dan 9 nur te
doen duren. De heer Goeman Borgesins
bestreed krachtig de amendementen Fabins
en de Geer, het laatst genoemde vooral,
wegens de onmogelijkheid om kontrole te
houden. Ook de heer Roëll bestreed die
amendementen, en wilde het dispensatie-
recht voor dit artiekel toekennen aan den
Kommissaris des Konings. De heer W. K.
van Dedem wees ook op het bezwaar, om
dit aan burgemeesters op te dragen. De
heer Heemskerk verdedigde het am. de
Geer. In de eerstvolgende vergadering der
Kamer zal de Min. van Just, aan 't woord
komen. De kamer is op reces niteeDgegaan.
Op voorstel van den heer v. d. Feltz zal
de kamer den 5den April weder verga
deren. Tegen den 2den April zijn de Sta-
ten-Generaal in vereenigde vergadering
bijeengeroepen om te beraadslagen over de
vraag, of Z. M. de Koning bniten staat
is de regeering waar te nemen.
Gedep. Staten van Gelderland heb
ben met handhaving van het besluit van
B. en W. van Batenburg beslist, dat de
vergunning tot het drijven van kleinhan
del in sterken drank van iemand die bin
nen de laatste twee jaren eenmaal wegens
openbare dronkenschap werd veroordeeld
en eenmaal vrijwillig de hoogste boete
betaald heeft, moet worden ingetrokken
op grond dat deze betaling gelijk staat
met onherroepelijke veroordeeling.
Men weet dat Den Haag tegenwoor
dig in het bezit is van het middel om de
grachten van versch water te voorzien. Is
dit van hooge waarde voor de stad zelve,
er is een nadeel aan verbondendoor de
spuiing wordt de welvaart, missobien wel
het bestaan van Scheveningen bedreigd.
Uit de ondervinding is geblekeD, dat de
zee er door verontreinigd wordt en de vuile
stoffen, die uit de grachten worden aan
gevoerd, geruimen tijd op de oppervlakte
zullen blijven en het baden voor het bad
huis beletten zullen. De kamer van koop
handel heeft in hare jongste samenkomst
die zaak uitvoerig besproken.
In de vorige week werd te Lisse een
hectare bloembollenland in publieke veiling
verkocht voor de aanzienlijke som van
f 9500.
Vrijdag avond werd bij een der
ingezetenen te Wageningen hard gescheld.
Toen de deur geopend was, werd door een
man een knaapje op krnkken naar binnen
geduwd, waarop hij zich snel verwijderde.
De familie scheen op de verrassing minder
gesteld, althans de politie heeft het kind
naar Arnhem overgebracht.
De gevangenis te Maastricht is zoo
overbevolkt, dat twee gevangenen van daar
naar Groningen gebracht zijn om hunne
straf te ondergaan.
Het stoffelijk overschot van den on
verschrokken reiziger in Afrika, den Heer
D. D. Veth, is onder leiding van den heer
Goddefroy uit de voorloopige rustplaats in
Afrika Daar het vaderland gebracht. Naar
men zich herinneren zal, was de heer Veth
op een zijner onderzoekingstochten in dienst
der wetenschap als slachtoffer van het
klimaat gevallen.
