achtte echter de vormleer voor het platte
land even nuttig als het teekenen. Hg
kan echter nog niet belooven vóór te zullen
stemmen. De heer W. K. van Dedem ver
dedigde de gymnastiek. De Min. van
Binnenl. Zaken kon zich wel neerleggen
hg het amendement. Hem kwam 't het
hest voor, de geschiktheid voor het onder
wijs in de beginselen van het handteekenen
in het hulponderwijzersexamen op te
nemendan knnnen alle onderwijzers in
hnn eigen klasse daarin les geven. Nadat
de heer Kerdijk het handteekenen als
leervak verdedigd had, werd het am.
aangenomen met 81 stemmen tegen 9,
die van de heeren Okma, Seret, de Vries,
Heemskerk, Van Kerkwijk, Reekers, Van
den Bosch van Verwolde, Van Delden en
Roëll. Bij art. 8 heeft de Min. overge
nomen een amend, van de HH. de Beaufort,
Kerdijk en Farncombe Sanders, om kennis
geving aan het schooltoezicht van toela
ting van kweekelingen in de school min
stens drie dagen vooraf te doen geschieden
door de hoofden der school. Naar aanlei
ding van een amend, van den heer Bool
om ook als kweekelingen toe te laten alle
onderwijzers, die akte A. bezitten, kondig
de de Min. een nieuw art. aan, regelende
de vrijwillige toelating van onderwijzers
in de school, om hulp te verleenen. Bg
nadere overweging heeft de Min. het
laatstgenoemde amendement overgenomen.
Op art. 12 opleiding van onderwijzers
eu premiestelsel voor opleiding) verdedigde
de heer Farncombe Sanders een door hem
met anderen voorgesteld amendement, om
geen premieën toetestaan voor de opleiding
door hoofdonderwijzers. Spreker betoogt,
dat algemeene opleiding van onderwgzers
door éèn persoon, en betaling der opleiding
uitsluitend naar de resultaten, ongeacht
3e moeite van jarenlange voorbereiding
af te keuren zijn. Het deed hem denken
aan het oud- Indiesche kuituurstelsel,
waarvan merkte Spreker geestig op
waarschijnlijk een voorstander in den
Ministerraad gezeten was; maar hij be
doelde voegde hij er aan toe niet
den Min, van Kol.. In Indië betaalt men
per pikol voor afgeleverde aromatiesche
heesters, onverschillig hoeveel moeite en
arbeid daaraan is besteed, onverschillig
of de oogst mislukt is. Hier zal men
voor afgeleverde paedogogiesche hees
ters betalen, per onderwijzer. De
heer Bool heeft een amendement
voorgesteld, om de bepalingen betreffende
kweekelingen in art. 8 niet toepasselijk te
verklaren op leerscholen, verbonden aan
door het Rijk aangewezen kweekscholen. De
heer de Savornin Lohman verklaarde, dat
de meerderheid der Kommissie zich niet
kan vereenigen met het am.Sanders,
doch geen bezwaar heeft tegen het am.
Bool. De heer Veegens wees er op, dat
subsidieering van de gemeentelijke kweek
school te Groningen op een overeenkomst
bernst. De goede trouw eischt deze over
eenkomst na te komen. De heeren v. Asch
van Wijck, Th. Heemskerk en Oppedijk
bestreden het am.Sanders, en wezen er
op, hoe opleiding door onderwgzers uit
stekend werkt bij Christelijk Nationaal
Onderwijs. Niets belette, volgens hen, het
premiestelsel voor die opleiding toe te
staan. De Min. van Binnenl. Zaken ver
klaarde zich op dezelfde gronden tegen
het am.Sanders. Hij achtte opleiding
aan Kweekscholen, en ook aan normaal
scholen zeer goed, zoodat voor beide in
stellingen het geven van Rijks-subsidie
gewenscht was eene vaste bijdrage aan
de kweekscholen, en aan normaallessen een
bijdrage naar den uitslag der examens.
Maar ook particuliere opleiding door
hoofden van scholen heeft, blijkens zijn
ervaring, goede vruchten opgeleverd. 'tZou
onbillijk zijn deze van het premiestelsel
uittesluiten. Het am.Bool wilde de Min.
gewijzigd overnemen. Aan den heer Vee
gens kon de Min, niet toegeven, dat er
een overkomst met de gemeente Gronin
gen bestaat, om te allen tijd de gemeente
lijke kweekschool te subsidieeren, ofschoon
hij wel voornemens was het te doen.
De verwachting dat het werk te
Londen Donderdag zou hervat worden, is
niet verwezenlijkthoewel de dokbestu-
ren op verschillende punten hebben toe
gegeven, konden zij niet over het overige
der kwestie, een stuiver per uur loons-
verhooging, heenkomen. Hoe eenvoudig
dit dan ook moge schijnen, vertegenwoor
digt het gezamelgke bedrag der verhooging
eene waarde van verscheidene tienduizen
den ponden sterling. Toch bestaan er teeke
nen van toenadering, te meer, naardien er
van buiten af sterk op de besturen gewerkt
wordt. Kardinaal Manning en alderman
Lutk hebben een onderhoud gehad met de
dokdirekteuren, ten einde de bemiddelende
hand te bieden. De uitslag is onbekend
gebleven; alleen hebben de dokbestnren
verklaard niet verder in hunne concessies
te kunnen gaan.
Men meent te kunnen verzekeren, dat
de meerdere uitgaven voor dien stuiver
per uur om en nabij de zeshonderd dui
zend gulden zouden beloopen, wat, de lage
dividenden der dokmaatschappijen in aan
merking genomen, een groot verlieB kan
genoemd worden. De woordvoerders der
werkstakers voeren hiertegen aan, dat in
1888 eene som van ongeveer drie millioen
gulden winst is gemaakt, dooh men be
hoort hierbij in 't oog te houden, dat deze
bedragen door elk der partgen zelf gesteld
en dus niet volkomen juist zullen zijn,
terwijl bovendien in aanmerking behoort
genomen te worden, dat de behaalde winst
over enorme kapitalen loopt. Een der
dokmaatschappgen b.v.b. kon in de laat
ste jaren niet alleen geen dividend uit-
keeren, maar zelfs kon aan de verplichtin
gen omtrent de obligatiehouders niet
voldaan worden. Voor het geval dus tot
het betalen van hooger loon besloten wordt,
zal de schade moeten verhaald worden op
den handel en deze brengt natuurlijk de
verhooging terug op den grooten en klei
nen afnemer.
Intusschen wordt er in verschillende
gezinnen reeds gebrek geleden, doch men
prijst de houding der arbeiders, zoodat de
politie, die trouwens ook al de handen
vol heeft, met de werklieden persoonlijk
volstrekt geen last heeft, wel met de
werkstaking in 't algemeen.
De bevolking betoont zich zeer belang
stellend ten opzichte der werkliedende
financieele steun van het publiek is vrij
Het werkstakingscomité heeft 2500 pond
sterling per dag noodig, doch daar inmid
dels de particuliere giften sterk afnemen,
moest het comité de uitdeelingen staken,
niettegenstaande er nog een groot getal
aanvragen om ondersteuning waren inge
komen. De gasmaatschappij te Londen
vond vrijwilligers tot het losBen van steen
kolen, wat onder bescherming der politie
plaats vond. De werkstakers trachtten toen
den toevoer der kolen af te snijden.
Zaterdag hadden honderd duizend kleer
makers te Londen plan hun werk te sta
ken, als de werkbazen hunne eischen niet
inwilligden.
Maandag morgen is in de Am-
sterdam8che vaart onder de gemeente
Haarlemmerliede en Spaarnwoude drijven
de gevonden het in vergevorderden staat
van ontbinding verkeerende lijk van een
onbekend manspersoon van 35 a 40 jari
gen leeftijd, gekleed in een zwart buks
kin jas en vest, bruingestreepteu broek,
grijze sokken, wit overhemd, wit tricot
ondergoed, wit katoenen hemd (alles on
gemerkt) en een paar zoo goed als nieuwe
bottines.
Op het lijk dat naar de algemeene be
graafplaats onder Haarlemmerliede is over
gebracht bevond men nog één gulden,
een lorgnet, een schaartje en een potlood
houder.
HAARLEM, 3 September 1889.
In de afgeloopen maand is het ste
delijk museum van schildergen en oudheden
op het raadhuis alhier bezocht door 967
personen met betaling en 250 personen
zonder betaling.
Het avondfeest van den „Volksbond"
zette Vrgdag de kroon op het werk van
het afdeelingsbestuur. Men mag de op
komst met alle recht algemeen heeten.
Het juiste getal bezoekers op te geven is
uit den aard der zaak onmogelijk, doch
als men 't begroot op 7500 is men stellig
niet boven de werkelijkheid.
Ingevolge het programma had een con
cert plaats van de Haarlemsche Liederta
fel „Zang en Vriendschap „onder directie
van den heer W. Robert en het Stedelijk
Muziekkorps onder leiding van den luite
nant-kapelmeester den heer C. P. W.
Kriens. Beide corporaties kweten zich
uitstekend van hun taak. De vaderlandsche
liederen werden met bijval ontvangen en
het Volkslied werd door allen staande
aangehoord en ook medegezongen.
Intusschen leverde het Sportterrein een
treffenden aanblik. De electrische verlich
ting maakte een goed effect met de a
giorno-verlichting van het noordelijk ge
deelte van het terrein. De flink verlichte
muziektent was in haar geheelen omtrek
dicht bezet met vroolijke groepen. En dan
werkte het fraaie weêr buitengewoon mede
om de feestelijke stemming te verhoogen.
Tot slot werd een goed vuurwerk ge
geven, waarvan het slotnummer „Leve
Wilhelmina", daverende bijvalsbetuigin
gen uitlokte.
De jongelieden waagden nog een dansje,
geheel buiten het programma.
Zoo eindigde het Volksfeest van den
Bond; Volksfeest, om de beteekenis der
feestviering, en om de algemeene deelne
ming er aan, want alle standen der
maatschappij waren op het terrein aan
wezig.
Naar het ieder voorkomt heeft de Volks
bond door het verwezenlijken van zijn doel
zich zeer verdienstelijk gemaakt. Er dient
op gewezen dat de Bond, met zeer beperkte
middelen wonderen gedaan heeft. Dankt
de Bond haar succes bij de feesten in
niet geringe mate aan de welwillendheid
der ingezeteoen, in de eerste plaats komt
het Bestuur allen lof toe voor zijn ernstig
streven en zijn tact om iets tot stand
te brengen. Men is algemeen van meening
dat deze proeve heeft aangetoond de
levensvatbaarheid van volksfeesten op
nationale gedenkdagen, althans te Haarlem.
Men houdt zich verzekerd, dat bg een
vernieuwde poging het Bestuur nog meer
algemeene deelneming zal ondervinden.
Voorloopig kan geconstateerd worden dat
Haarlems ingezetenen door de algemeene
deelneming hebben betoond, den wensch
van het Bestuur om den nationalen geest
wakker te houden, op te frisschen of aan
te kweeken, te deelen, en men heeft dus
reden te verwachten, dat het Bestuur zich
hierdoor zal aangespoord gevoelen, dit
gewichtig deel der volksopvoeding met
de haar eigen geschiktheid te blijven
behartigen.
In de vergadering van 3 Sept.j.l.
werden bij den aanvang, van de Heeren Mr.
A. C. Waller, Jhr. J. W. M. van de Poll,
M. O. de Kanter, Mr. R. H. J. Gallandat
Huet, Mr. A. J. Rethaan Macaré en den
Heer W. F. G. Derx, de bij de gemeentewet
gevorderde eeden afgenomen. De overige
nieuw benoemde leden waren niet aanwezig.
De voorzitter wenschte deze leden,
den Raad en de gemeente met hunne ver
kiezing geluk.
Na voorlezing der Notulen deelde de
Voorzitter mede dat de fout door den Heer
Macaré vermoed in het adres aau de 2de
Kamer door B. en W. is hersteld, dat
door Mr. G. C. Everwijn Lange grond is
aangekocht in het Florapark, dat de ge-
meentebegrooting is ingekomen, dat ver
schillende adressen zijn ingekomen die in
handen van B. en W. en de verschillende
commission zijn gesteld.
De Heer Mr. A. C. Waller wordt ver
volgens herbenoemd als wethouder, en
ambtenaar van den burgerlijken stand.
In de Commissie van financien werden
herkozen de Heeren Mr. H. Enschedé,
Dr. D. de Haan, M. O. de Kanter, Mr.
A. C. Waller en J. Krol Kz.
In de Commissie voor de Strafverorde
ningen werden verkozen de Heeren Mr.
H. Enschedé, Jhr. Mr. A. J. Rethaan
Macaré, Mr. N. G. Cnoop Koopmans en
Mr. W. A. 't Hooft
In de Commissie voor de aanbestedin
gen de Heeren Jhr. J. W. M. van de
Poll, J. A. Stoel en A. van der Steur
In de Commissie voor de Verzoekschrif
ten de Heeren Dr. C. G. von Reeken, M. O.
de Kanter en Mr. N. G* Cnoop Koopmans.
In de Commissie voor Fabricage de
Heeren Mr. G. Heshuysen, Jhr. J. W.
M. van de Poll, G. J. van Dieren Bijvoet,
J. H. Stoel en J. van Ek
In de Commissie voor den Hout en de
Plantsoenen de Heeren Mr. G. Heshuysen
en Mr. H. Enschedé
In de Commissie voor de Pensioenen,
de Heeren Mr. N. G. Cnoop Koopmans,
J. Krol Kz. en J. Sabelis.
Tot commissarissen van de stads-apo-
theek werden gekozen de Heeren Dr. J.
A. Lodewijks en Dr. D. de Haan tot com
missarissen van de Stads-Bank van leening
voor dit en het volgende jaar de Heeren
W. F. G. Derx, Mr. N. G. Cnoop Koopmans,
M. O. de Kanter en Dr. D. de Haan.
H. K. H. Prinses Hermann van
Saksen Weimar bezocht Maandagmiddag
ten twee ure het magazijn van oudheden
van den heer Romein, Kruisweg 66, en
deed eenige inkoopen.
Gisteren, Maandag morgen, omstreeks
half acht ure, is brand ontstaan in per
ceel No. 4 aan het Wijde Geldeloozepad,
waarvan de bewoner sedert 11. Vrgdag
afwezig is. Een vertrek is grootendeels
uitgebrand. De oorzaak is vooralsnog on
bekend. De brand is door de buren ge-
bluscht.
Door de politie alhier is aangehou
den een 15-jarige knaap, die op heeterdaad
werd betrapt op diefstal van geld uit de
toonbanklade in een winkel in de Gierstraat.
„Weldadigheid naar Vermogen".
Bij het Bestuur der Vereeuiging hebben zich
de volgende personen voor werk aangemeld:
Een voor koetsier.
Een voor ziekenoppasser.
Drie voor kantoorlooper.
Een voor portier.
Een voor schrijfwerk.
Een voor schoenmaker.
Een voor schildersknecht.
Een voor metselaarsknecht
Een voor timmermansknecht.
Twee voor tuinmansknecht.
Een voor opzichter.
Een voor loodgietersknecht.
Acht voor aardwerkers of los werkman.
Een voor baker.
Negen voor werkster of schoonmaakster.
Een voor bnrgerwaschvrouw.
Drie voor burgernaaister.
Een voor strijkster.
Particulieren en werkgevers, die van deze aan
biedingen wenschen gebrnik te maken, worden
beleefd verzocht zich schriftelijk tot het Bestnnr
der Vereeniging te richten, (bus Stadhuis of
Doelen)
Staat van de Aardappelen- en Bo
termarkt over de maand Aug. 1889.
Aardappelen. Aangev. 2812, verk. 2315
H.L. L. pr. ƒ1.00, H. pr. /4.00p.H.
Appelen. AaDgev. H70, verk. 1050 H. L.
L. pr. ƒ2.00, H. pr. 8.00 p. H.
teren. AaDgev. 1920, verk. 1620 H. L.
L. pr. ƒ2.50, H. pr. 14.00 p. H.
Boter. AaDgev. 893, verk. 857 Kilog.
L. pr. 1.00, H. pr. ƒ1.40.
Biggen. Aangev. 127, verk. 108 st.
L. pr. ƒ6.50, H. pr. ƒ18.00.
Marktbericht van 2 September.
Aardappelen. Aangev. 249 verk 210 H. Li
L. pr. ƒ1.50 H. pr. ƒ4.00
Appelen. AaDg. 320 verk. 280 H. L.
L. pr. ƒ2.50 H. pr. 6.00
teren. AaDg. 190 verk. 160 H. L.
L. pr. ƒ3.00 H. pr. ƒ12.00
Boter. Aangev. 281, verk. 281, K.G.
L. pr. 1.05 H. pr. 1.35 p. K.G.
Biggen. Aangev. 59, verk. 48 stuks.
L. pr. 7.00 H. pr. 25.00
Snijtoonen. Aangev. 240, verk. 240
manden. L. pr. ƒ0.30, H. pr. 1.50
per maud.
GRAAN- EN ZAADMARKT.
Marktbericht van 2 September.
Witte tarwe 5.40 6.70.
Rogge 4.50 5.00.
Haver 3.25 3.625.
Garat 4.30 4.50.
Groene erwten 6.50
Bruin mosterdzaad 16.00
NEGEN-EN-TWINTIGSTE MUZIEKUITVOERING
in den Hout, op Woensdagmiddag 4 September
1889, van het Gemeentelijk Muziekkorps, onder
directie van den Luit.-Kapelm.
C. P. W. KRIENS.
PROGRAMMA.
1. Haarlemsche schuttterij Marscb.Kriens.
2. Ouverture PhêdreMassenet.
8-Einleitung und Braut Chor Lohengrin.Wagner.
4. Zweite RhapsodieLiszt.
5Ouverture Obe'ronWeber.
6. a. SerenataMoskowsky.
b. La PrintanièreLa Combe.
7. Caprice MilitaireHerzeelen.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Donderdag 5 Sept. 1889, des namiddags van
23 uur door den Heer W. Ezerman.
PROGRAMMA.
1. Preludium en FugaJ. S. Bach.
2. Toonstuk No. 2Niels W. Gade.
3. Sonate No. IIJ. Rheinberger..
a. Agitato
b. Cantilene.
cIntermezzo.
d. Fuga.
4. AdagioG. Merkel.
5. Finale.
ORGEL-CONCERT
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Vrijdag 6 September a.s., des namiddags ten.
3 ure, te geven door den Heer W. Ezerman.
Met medewerking van
Mejufvrouw Adèle Asmann, Concertzangeres
uit Berlijn, en Mejufvrouw J. M. H. S.
(Sopraan) uit Rotterdam.
PROGRAMMA.
1. Preludium en FugaG. F. Handel.
2. Aria uit Elias (Sopraan)..Mendelssohn.
3. Kerk Aria (Alt)Stradella.
4. Morceau de ConcertGnilmant.
(Prélude, Thème, Variations et finale).
5. a. Psalm 25 ,Au\ Oscar Wermann.
b. Sei still J. Raff.
6. a. Gebet Stradella.
b. Ti prego, o madre pia.P H. Panofka.
7. Duet uit Psalm 25Mendelsshon.
8. Hallelujah (Orgel)...*Handel.
Toegangskaarten voor een Heer h ƒ1.voor
eene l)ame a 0.50, zijn van af 2 Sept. verkrijg
baar gesteld bij De Erven Loosjes, de Algemeene
Muziekhandel en den Heer Mul, en op den dag
der uitvoering aan den ingang der Kerk (Groote
Markt), welke een uur vóór den aanvang geopend
zal zijn.
