HAARLEMSCH
Eerste Blad.
PREDIKBEURTEN
No. 79
Elfde Jaargang.
144.
van ZATERDAG 5 October 1889
op ZONDAG 6 Oct. 1889.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
TELEPHOONNUMMEK
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
a franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT t
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Noord-Zuidhollandsclie Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. 1 Oct. 1889.
Haar!, Hilleg. en Leiden 4.10-j-, 6 35, 8.25, 9.42", 10.55,'sm., 12,20*, 1.36,3.—*, 4.23,
5.41*, 6.58, 8.16 'sav. HaarlemHillegom 9.37, 11.'sav.
j- Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
ïïaarlemsche Trauiway-Maatscliappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 's avonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 Oct. 1889. Naar Amsterdam: 6.50,
8.09*, 8,30. 8.58", 9.25*, 10.20, 11.32-j-, 11.46*, 'smorgens. 12.29*, 12.58, 2.31*,3.35,
4.18*, 5.23, 6.17*,7.13-j- 7.16, 7.54*, 9.21*, 9.31*, 9.52,10.18*, 11.05* 's av.
Van Amsterdam: 6.20, 6.50*, 7.40R7.48* 8.23*, 8.50, 9.17*, 9.50*, 11.—11.57*.'smorg.12.44*
1.—1.12', 3.25*, 4.15, 4.29*, 5.—*, 5.33f, 7.30*, 8.20, 9.8* 10.5*, 11.15 's av.
Naar Rotterdam: 7.17, 8.1f, 8.46', 9.25, 10.13*,'smorgens, 12,19*, 1.5', 1.37, 3.49*, 5.1,
5.55f, 7.53', 8.49, 10.28* 's avonds.
Van Rotterdam: 6.05, 7.55*, 10.17f, 10.38,11.32* 's morgens, 1.19*, 2.50*, 3.355.17,6.03f,
7.28, 8.15*, 8.50*, 9.56f 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met -f- zijn exprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.48, 9.42, 'smorgens, 1.30, 4.56, 9.35 'sav.
Naar IJmuiden: 6.55, 9.5, 9.42, 'smorgens, 1.1.30, 4.25, 4.56, 8.5, 9.35'sav.
Van IJmuiden: 7.55, 8.25, 9.43, 11.14 's morgens, 12.20, 1.37, 3.06, 3.45, 5.1, 5.46, 7.20,
9.22, 10.10 's avonds.
Naar Zandvoort: 7.19, 8.11, 10.15, 'smorg., 1.39, 3.51, 5.23, 8.51 'savonds.
Van Zandvoort: 7.41, 8.35, 11.8,'smorgens. 3.12, 4.58,7.33, 9.27.
Tram-Onmibus-Maatsehappij. BloemendaalOverveen—Haarlem. 7 Oct. 1889.
Vertrekuren van Bloemendaal (Hotel Kennemerland;8.—*, 8.20, 9.30,10.45,11.40,'s m.
12.15, 1.—*, 1.30, 2.10*, 3.—,.3.45, 4.15*, 4.40, 5.20, 6.—*, 6.35, 7.15, 8.—*,
8.40, 9.35, '10—* 'savonds,
Van Haarlem (Station). 8.43*,J9.16,10.10,11.24, 's morg., 12.16,1.21,1.33', 2.10,2.45*,
3.45, 4.40, 4.52*, 5.21, 5.53, 6.40*, 7.15, 7.50, 8.46* 9.29, 10.25, 10.30* 'sav.
De uren met een alleen op Zon- en Feestdagen
Telegraafkantoor. 1 Oct. 1889. Het kantoor is geopend op werkdagen van'sm. 8 tot's av.
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 8—4 's av. 6—9 u.
Binnen! Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voorde eerste 10 woorden, voor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Oct. 1889. Openstelling van bet kantoor: Dag
van 8 's morg. tot 9 y, uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 4 uur.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor de Spaarbank
van 'sm. 9 tot 9 uur 'sav., op Zondag van 8 tot lOure'sm. Voor de Postpakketten
alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9>£ uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,9.45 's morgens, 1.15, 3.30,6.45, 8.30 's avonds;
Op Zon- en aigemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.30 'smorgens, 3.—'savonds.
Lichting der bulpbrievenbussen Gedempte Oude Gracht, Groote Houtstraat, Zijlvest
Parklaan, Kaasplein6.45,10.— 's morg., 2.30, 6.—, 8.30 's av. Florapark, Kampersingel,
LeidscbevaartSchootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av.1.15, binnenwijken 's m. 6.45 en 'sav. 1.30:
Lichting aan bet StationRichting Amsterdam 8.4,11.27 's morg., 2.26,3.30", 5.18', 7.08* 's av.
Richting Rotterdam 7.56,9.20 'smorg.,1.4,51*, 5.50,10.23*'s av.— Ricbtingden Helder.
6.43. 9.37 'smorg.. 1.25*. 4.51. 9.30*'savonds. De met worden Zondags niet.gelicht
Collecte voor het Fonds der Kinderkerk
in alle benrten der Ned. Herv. Gemeente,
alleen uitgezonderd de namiddagbeurt.
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure, Hoog.
Nam. 2 nre, II. Waardenburg
pred. te Velzen.
's Avonds 6 ure, Knottenbelt. Bevestiging
van nieuwe leden en voorbereiding.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 ure, Snethlage.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, Smeding.
Woensdag 's avonds 7 nre, Snethlage.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure, Bremer,
godsdienst-onderwijzer.
Waalsche Kerk.
Voorm. 10 nre, Bebry. Sainte Cène.
Nederd. Herv. Kerk.
Bennebroek.
Voorm. 10 nre, G. van Herwaarden.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, geen dienst.
's Avonds 7 nre, J. C. Boon,
Voorbereiding.
Evang. Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Sepp.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, J. I). van Arkel.
Nam. 27e ure, J. D. van Arkel.
Heemstede
Voorm. 10 ure, Kuilman.
Hillegom.
Voorm. 9iju ure, M. Buchli Fest.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 972 ure, I. Boon,
Pred. te Beverwijk,
Voorbereiding.
Sandpoort.
Voorm. 10 ure, J. van Loenen Martinet.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, H. J. Bergsma.
Doopsbediening.
Christelijk Gereform. Gemeente.
(Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure, Mulder.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure. Schotel.
Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, Poolman.
Kerk der VereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 ure, de Fries.
Remonstrantsclie Kerk.
(Voor de kinderen.)
Voorm. 10 nre, Tideman.
Honderdag 's nam. 2j nre, Tideman.
Huwelijkswijding.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure, Weiss.
Lokaal v.de Jongelings-vereeniging.
Annastraat.
Honderdag 's avonds 8 nre, Knottenbelt.
Aanvang der wekelijkscbe Bijbellezing.
Ds. Moeton bericht, dat hij zijne Bij
bellezingen op de Lange Heerenvest weder
hoopt aan te vangen Maandag 14 October.
Veis en.
Voorm. 972 ure, H. Waardenburg.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, J. J. van Hoort,
Pred. te Amsterdam.
Nam. 2 7s are, geen dienst.
KRONIEK
De Raadszitting van 1.1. Woensdag was
geheel gewijd aan de Hoogere Burgerschool
met 5jarigen cursus. De Voorzitter deelde
mede dat hij het noodig geoordeeld had
om goed op de hoogte te zijn, aan den
Directeur een schrijven te richten, met
verzoek hem omtrent het aantal leerlingen,
de splitsing der klassen en de lesuren
der leeraars te willen inlichten. Het ant
woord op dat verzoek werd door hem voor-
gelezen, en daaruit bleek dat de eerste,
tweede en derde klasse voor de meeste,
en de 4de klasse voor enkele vakken waren
gesplitst, ter wij 1 de 5de 26 leerlingen
telde. Van de leeraars, hadden de Heeren
de Graaf! en Pauw meer dan 25 lesuren
De Voorzitter stelde nu het voorstel van
B. en \V., tot regeling van het onderwijs
aan de 3 hoogere burgerscholen met het
rapport der speciale commissie en de nota
van den Heer von Reeken aan de orde.
De heer Maccaré verkrijgt het woord
over de aigemeene strekking van het voor.
stel. Hij heeft zich verbaasd over den loop
der discnssien in de vorige vergadering, die
hij wel maar gedeeltelijk kon bijwonen,
maar die op hem een onaangenamen indruk
maakten. Hij heeft bittere woorden gehoord
en vraagt zich te vergeefs af waartoe
Het schijnt hem toe dat men door allerlei
bijreden verblind is. Hij wil daarom slechts
de eenvoudige feiten in herinnering bren
gen. Men heeft hier het onwaardeerbaar
voorrecht een inrichting voor middelbaar
onderwijs te bezitten, die met succes
werkt, en dat is een der nitnemendste
factoren voor de bloei dezer gemeente. Dat
de school met succes werkt wordt bewe
zen uit het feit dat in de laatste 11 jaar,
van de 98 leerlingen slechts een is afge
wezen, en dit heeft men te danken aan de
leeraren die in dien tijd aan de school zijn
verbonden geweest. Het zou niet te ver
wonderen zijn ais men voor znlke mannen
wat te veel had gedaan, maar het omge
keerde heeft plaats gehad want terwijl de
school, in 1885 f 30,000 kostte, wordt
zij voor 1890 voor minder bedrag op de
begrooting gebracht. En wat wordt nn in
het Reglement door B. en W. voorgesteld.
De 3 scholen voor middelbaar onderwijs
worden te samen behandeld niettegenstaan
de ze een geheel verschillend karakter
hebben. Aan de Commissie wordt allerlei be
voegdheid ontnomen, en zaken opgedragen
die ze niet te vervullen heeft, daar ze be
staande volgens de wet, zich niet te schik
ken heeft naar B. eu \V., maar alleen
met den Raad heeft te doen. Ook het on
derwijzend personeel wordt onaangenaam
bejegend door verscherping der bepalingen,
die nu de zaken goed gaan ongepast zijn en
daardoor verbittering en ontstemming te
weeg brengen. Daarom heeft de Commissie,
in wier handen het ontwerp is gesteld,
getracht het ontwerp een eervolle begra
fenis te bezorgen.
Toch wordt bet thans weer aan de orde
gesteld. Er mag echter niet langer gedraald
worden. In het belang der leerlingen
van de Hoogere Burgerschool moet de
4de klasse gesplitst worden. De finan-
cieele regeling is moeielijk, en de splitsing
zal iets meer geld ko9ten, maar men moet
niet vergeten dat de ontvangsten van de
school in de laatste jaren met/4000 zijn
gestegen, hoofdzakelijk te danken aan de
toewijding der leeraren. Men kan echter
niet wachten tot een juisteren grondslag
voor de regeliDg der tractementen is
gevonden, er moet onmiddellijk wor
den gehandeld en spreker stelt daarom
voor: dat de Raad besluite dat de 4e
klasse den 7den Oct. in 2 parallel afdee-
lingen worde gesplitst, voor alle vakken
behalve staatswetenschappen en geschiede
nis, natuurkunde en boekhouden en voor
de meerdere lesuren die daardoor aan de
leeraren worden opgedragen voorloopig een
vergoeding zal worden gegeven berekend
tegen f 75 per lesunr per jaar. Deze laatste
regeling moet vóór 1 Jan. 1890 worden
herzien.
De Voorzitter acht het eenigszins gewaagd
dit aan te nemen daar men niet genoeg
op de hoogte is om de portee van dit voor
stel te beoordeelen, en acht het daarenbo
ven ook vreemd aan de orde van den dag.
De Heer v. Reeken verdedigt de houding
van B. en W. De Commissie voor het midd.
onderwijs behoeft zich niets aan te trekken
van hetgeen in het ontwerp staat, want
ze bestond Dog niet toen dit ontwerp werd
vastgesteld. Ook hebben B. en W. niets
verzuimd, daar zij in de meening verkeer
den dat reeds verleden jaar de 4de klasse
gesplitst was, hetgeen later bleek niet het
geval te zijn. Op zijn vraag waarom dit
niet was geschied, had hij ten antwoord ge
kregen eerst dat de Heer Obermüller geen
lesuren meer geven kon, en later dat de leer
aren hooger traktement verlangden. Hij
beschonwde het dus in zekeren zin als
eene werkstaking. Wat verder de behan
deling der 3 scholen tegelijk betrof, dit
was geschied op verzoek van den Heer
de Kanter.
Bij stemming werd nn uitgemaakt dat
het voorstel van den Heer Maccaré niet
vreemd was aan de orde van den dag.
Daarop kwam de vraag te berde of dit
voorstel dadelijk zon behandeld worden.
De voorzitter acht de splitsing niet
onmiddellijk noodig en gelooft dat de ge
volgen van het voorstel financieel tot on
billijkheden zullen leideu.
De heer Macaré acht de spIitsÏDg hoog
noodig, heeft er reeds lang op aangelrongen
en meent dat nu er slechts een f 500
meer gevorderd wordt, men niet langer
moet wachten om de jongens aan het
onderwijs te helpen, waarop zij recht
hebben.
De urgentie wordt daarop met groote
meerderheid van stemmen beslist.
De heer v. Reeken wil wel splitsen
maar de financieele regeling uitstellen tot
de behandeling van het ontwerp. Hij acht
het beneden de waardigheid der leeraren
het te doen voorkomen, alsof ze alleen
zouden willen splitsen op voorwaarde van
traktements verhooging.
De heer Macaré betoogt dat, nu bijna
alle klassen gesplitst zijn, de leeraren als
het ware twee scholen voor een hadden
waar te nemen, terwijl ze toch maar voor