HAARLEM8CÏÏ
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
No. 91
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Elfde Jaargang.
144.
van ZATERDAG 16 November 1889.
op ZONDAG 17 Nov. 1889.
N ieuwsberichten.
telephoonndmmek
TEEEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk,
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentiên worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Barbas
pred. te Schaarsbergen.
Bevestiging van P. E. Barbas.
Nam. 2 ure, O. Schrieke
pred. te Zand voort. (Voor Hoog).
e Avonds 6 ure, P. E. Barbas. Intrêe.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, J. D. van Arkel.
Nam. 2Vs nre, J. D. van Arkel.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 ure, Snethlage.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, Hoog.
Maandag 's av. 6 ure, Knottenbelt. Open
bare catechisatie. Mattb. 11:7 vv.
Woensdag 's avonds 7 ure, Snethlage.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure, Moeton.
Waalsche Kerk.
Voorm. 10 nre, ArbousseBastide de Paris.
'Collecte pour la Société des traités religieus.
Christelijk Gereform. Gemeente.
GedOudegracht).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure, Mulder.
Woensdag 's av. 8 ure, Mulder.
(Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure. Schotel.
.Houderdag 's av. 7Vs ure, Schotel.
Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, Poolman.
"'s Avonds 6 ure, Mees.
Kerk der VereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 ure, Craandijk.
's Avonds 6 ure, de Vries.
Remoustrantsche Kerk.
Voorm. 10 ure, Dr. J. Hooijkaas.
pred. te Rotterdam.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure, Baron van Doorn.
Chr. Bewaarschool. L. Heerenvest.
Maandag 's av. 8 ure, Moeton. Bijbellez.
Luk. 18 31 v.v.
Lokaal in de Oranjestraat.
Dinsdag 's av. 8 ure, Swaan. Bijbellezing.
lokaal v.de Jongelings-vereeniging.
Annastraat.
Donderdaggen?. Sn.,Knottenbelt. Bijbellez.
Ds. Swaan verzoekt dengenen, die van
zijn catechetisch onderwijs wenschen ge
bruik te maken, zich ten zijnen hnize
(Florapark 22) te willen vervoegen a.s.
Maandag van 10 tot 1 uur.
Met hartelijken dank nog ontvangen ter
aanvulling van de turfcollecte bij Ds.
Snethlage van D. f 10.NN. f 5.M.
f 5.en bij Ds. Smeding van NN. f 1.
Nederd. Herv. Kerk.
Bennebroek.
Voorm. 10 nre, J. Kuilman
Pred. te Heemstede.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, C. Boon.
Evang. Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
'Voorm. 10 ure, J. Sepp.
Voorm.
Woensd
Heemstede.
10 ure, G. van Herwaarden,
Pred. te Bennebroek.
ig 's Avonds 61/2 uur, J. Kuilman.
Voorm.
Hillegom
10 ure, M. Buchli Eest.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 nre, C. van Koetsveld, C.Ez.
's Avonds 6 nre, C. van Koetsveld C.Ez.
Voorm.
Sandpoort.
10 nre, J. van Loenen Martinet.
Voorm.
Spaarndam.
10 nre, H. J. Bergsma.
Vele en.
Voorm. 10 nre, H. Waardenburg.
's Avonds 61/2 ore, T. Wagenaar,
Evangelist te IJmniden.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, O. Schrieke.
De Nutslezing.
In de Groote zaal van de Sociëteit de
Kroon had Dinsdag de eerste buitenge
wone vergaderiDg met dames plaats van
het Departement Haarlem der Maatschappp
„tot Nut van 't Algemeen".
Vóór de Spreker van den avond, de
heer Justus van Maurik Jr. van Amster
dam, zijne voordracht begon, opende de
heer P. Dyserinck deze vergadering, met
een kort woord erop wijzende, dat voor
korten tijd het Departement Haarlem hon
derd jaren had bestaan, op welke wijze
het Departement zich had uitgebreid in
de laatste dertig jaren en wel voorname
lijk onder 't bestuur van mannen als A.
C. Kruseman en Mr. H. Jacobi, mannen
onder wier Voorzitterschap het getal leden
klom van zestig tot ongeveer vierhonderd
en door wier ijver en voortvarendheid de
verschillende inrichtingen van 't Departe
ment een vroeger niet gekenden bloei be
reikten. Het Bestuur vond zich verplicht
de buitengewone verdiensten van deze
heeren hier in 't openbaar te erkennen.
Na deze uiting, waaraan de vele aan
wezigen lnide hunne goedkeuring hechtten,
betrad de heer Van Maurik de spreekplaats
en boeide zijn gehoor met de voordracht
van de novelle „Kromme Krisje".
De heldin van het stnkje is een kind
uit de volksklasse het kind doet zich
niet van de beste zijde kennen gedurende
haar eerste optreden. De oorzaak ervan
lag niet diepsteeds woei de alles ver
stijvende wind der onverschilligheid het
schaap langs de gevoeligste plekken van
het gemoedsleven, zóó was het kind op
twaalfjarigen leeftijd schijnbaar onvatbaar
voor de indrukken, welke b.v.b. sterfgeval
len van ocders op kinderen maken, doch
tevens had Krisje nog niet geleerd droef
heid voor te wenden.
Nadat haar zoogenaamde gevoelloosheid
hare verwijdering van de school had be
werkt, bekwam Krisje eene plaats als lom-
pennitzoekster in een magazijn, waarvan
de eerstaanwezende een oud-soldaat was, die,
levende van een klein pensioen, een uit
gebreide menschenkennis bezat en bij een
goed humeur over een schat van levens
lust beschikte. Kromme Krisje hechtte
zich aan dezen kalmen tachtiger, wat ten
gevolge had, dat, toen zij later ouderloos
werd en de onde haar een onderkomen
ten zijnent aanbood, toen eigenlijk haar
opvoeding begon.
Nog een jaar of vier leefden zij zoo sa
men. De omstandigheden waren er door
het blind worden van den ouden Gerrit,
niet gunstiger op geworden, doch Krisje
spande zich er voor en voorzag, op haar
treffende eenvoudige, echt lieve manier den
ouden man van het noodige. Toen de dood
deze hechte band had verbroken, kwam
Krisje in een ander gezin, waar zij spoedig,
dank zij haar liefdebetoongeacht en
bemind was.
Ziedaar het dorre geraamte van de ge
schiedenis, waaraan de heer Van Maurik
door zijn fraaie voordracht klenr en leven
gaf. Het eenvoudige verhaal bekomt door
de vele eigenaardigheden van 's Sprekers
persoonlijke gaven eene groote mate van
aantrekkelijkheid welke zelfs indruk maak
te op den woesten troep jongelieden, die
het zich achter in de zaal schenen tot
taak gesteld te hebben de aandacht op
verschillende wijzen af. of liever te leiden
op de ongemanierdheid en het volslagen
gebrek aan goeden toon die hen dien
avond kenmerkten. Zou 't Bestuur die
heeren in het vervolg den toegang niet
kunnen weigeren, of, zoo dit niet kan, een
paar mannen ter hunner bewaking willen
aanstellen.
Na de pauze werd voorgedragen het
allerdolste stukje :Eene heel lieve
Verrassing.
Hier bleek opnieuw de macht van het
gesproken woord. Hoeveel fijne trekjes, die
bijna niet de aandacht trekken onder 't
lezen, of verloren gaan onder den Btort-
vloed van geestigheden, die van Maurik
kenmerken, komen thans in een helder
licht. Hoe sehalks staat tegenover de
kleinsteedsche algenoegzaamheid der tante
de veelzeggende mimiek van den tafel
vriend hoe krijgt het geheel klenr en
leven door den aangenaam afwisselenden
toon der voordracht, waarin Van Maurik
niet ligt zijn meester vindt.
Trilde in „Kromme Krisje" menigmaal
de snaar van 't mededoogen en ontlokte
spreker hier en daar eene opwelling tot
iets hoogers aan zijn gehoor, in „de heel
lieve verrassing" brachten de aangebrachte
toevalligheden met wat humor van de
rechte soort een prettige stemming te weeg,
waarbij door menigen gullen lach de Spreker
zich kon overtuigen, dat hij zich hier te
Haarlem een dankbaar publiek gevormd
heeft.
Twee Muziekuitvoeringen.
Het strijkorkest van ons Gemeentelijk Muziek
corps gaf Woensdag avond zijn derde concert in de
sociëteit „Vereeniging." Re opkomst van de Leden
met hunne Dames was goed en gaf blijken van de
blijvende belangstelling in ons wakkere orkest en
in den niet minder wakkeren directeur. Meer en
meer blijkt het, dat er in Haarlem ruimte is voor
concerten, zooals de Heer Kriens die weet te
organiseeren, met een programma van goede, doch
niet al te zware muziek. Voor ons is het altijd
een groot genot, bet strijkorkest te mogen hooren.
Wij verlustigen ons altijd in de muzikale voor-
drachtswijze ervau, en verkwikken ons steeds aan
de warmte, die van het geheel uitgaat. Er is ziel
en leven in dit lichaam, het heeft goed bloed en
een krachtigen polsslag.
De verschillende nommers van het programma
werden ook nn goed afgespeeld. Het eene natuurlijk
heter dan het andere. Tot de beste brengen wij
het „Königs Gebet" uit Wagners „Lohengrin,"
waarin het koper zich uitstekend van zijn taak
kweet en het voorspel oit de derde acte van Rei-
necke's opera ,,Kónig Manfred," waarvan de
keurige uitvoering het kwartet tot eer verstrekte.
De klank ervan, door de sordin gedempt, was zeer
mooi, de voordracht daarbij eenvoudig en fijn
genuanceerd. Met veel smaak werd ook de aardige
Idyle van Eilenherg „Die Mühle im Scharzwalde"
gespeeld. Zij werd gebisseerd. De Heer Wolters,
concertmeester, speelde zeer verdienstelijk de be
kende „Ballade et Polonaise" van Vieuxtemps.
Hoewel zijne technische ontwikkeling in de Polo
naise niet alles volmaakt tot zijn recht kon brengen
gaf de voordracht toch menig gelukkig oogenblik.
De Heer Haagmaos, pianist alhier, accompagneerde
met bekwame hand. Door zijne welwillendheid
verplichtte hij allen ten zeerste aan zich.
Het volgende concert zal plaats hebben op
Zondag 24 Nov. a.s. en is toegankelijk voor het
publiek.
Donderdag avond begaven we ons naar de con
certzaal van de sociëteit „de Kroon" om er de
eerste uitvoering van de liedertafel „Haarlem's
Zanggenot," onder de leiding van den Heer W.
Wiegant, bij te wonen. Dit concert was geheel
van vocalen aard. Behalve door het zeer talrijke
koor werd er gezongen door den bekenden Am-
sterdamschen tenorzanger den Heer Herman Ven-
verloo, en door een kwartet een vier goede zanger3
uit de Vereeniging. Het programma gaf veel af
wisseling en bevatte zes koorwerken even zoovele
solo voordrachten en een viertal kwartetten. Er
werd door alle uitvoerenden goed gewerkt en alles
getuigde van veel toewijding en liefde voor de
kunst. De koren werden con amore gezongen;
meestal met goeden klank. „Aan een beekje" op
muziek van Kreutzer klonk zeer beschaafd en
kenmerkte zich door een goed ensemble. Dit zelfde
mogen wij zeggen van „Stille Nacht" van Heinze.
„Op zee," een moeielijk toonwerk van deVliegh,
klonk mede zeer verdienstelijk. Wij hebben respect
voor den Directeur en voor de H.H. Zangers, die
de moeielijkheden erin aandurfden en in vele op
zichten zoo flink overwonnen. De Heer Wiegant
is met „Zanggenot*' op den goeden weg.
De Heer Venverloo had met zijne liederen veel
succes. Hij zong ze dan ook verdienstelijk. Zijne
stem is niet groot, in de hoogte zelfs licht en dun,
maar zeer geschikt voor het genre van liederen,
waaruit zijn repertoire bestaat. Hij zong o.a.
„Maartje van Schalkwijk" van Hol, „In het zonnige
hoveken" van Brandts Buys, „Ballade en Serenade"
uit het zangspel „Yolande" van Wambach, enz.
In de voordracht zoekt de Heer Venverloo zijn
grootste kracht. Hij gevoelt de bekoring van zijne
liederen en wil ervan overstorten in de harten zijner
hoorders. Bij het grootste deel van het publiek van
Donderdag avond gelukte hem dat; 'tzou hem
vast bij allen gelukt zijn, indien zijne voordracht
wat eenvoudiger, wat ingetogener geweest ware.
Het kwartet klonk uitnemend. De Heeren waren
zeer rustig, luisterden goed naar elkander en ver
kregen daardoor een keurig ensemble. In het
Schafer's Sonntagslied" van Kreutzer werd de
Dnitsche tekst goed uitgesproken. Waarlijk het
viertal ambitiëuse zangers mag tevreden zijn.
„Zanggenot" heeft een goed concert gegeven.
De Heer Wiegant en het Bestuur kunnen op dezen
avond met voldoening terug zien.
B.
Ter besparing van de lakensche
kleeding bij corveeën, gymnastiek, enz.,
zal bij de infanterie eene proef worden
genomen met een eenvondigen linnen werk
kiel, ongeveer van het model en de stof
van dat kleedingstuk, bij de vesting-artil
lerie en de genie-troepen in gebruik.
Professor Fruin en professor Bnys,
beiden mannen van erkende bekwaamheid
hebben betoogd dat de Eerste Kamer der
Staten-Generaal het ontwerp der Wet op
het Lager Onderwijs, zooals het door de
Tweede Kamer is vastgesteld, behoort aan
te nemen. Nn komt een derde Hoogge
leerde, de Leidsche hoogleeraar M. J. de
Goeje, juist het tegendeel verkondigen,
namelijk: dat de Eerste Kamer de Wet
niet mag aannemen. Prof. de Goeje is de
meening toegedaan, dat de liberale partij
in de meerderheid is, dat de laatste ver
kiezingen voor Gedeputeerde Staten dit
bewezen hebben en dat de bewegiDg tegen
de openbare school met kunst-en vliegwerk
is in 't leven geroepen.
üit het wapenmagazijn te Bergen
op Zoom is eene belangrijke partij patroon
hulzen en kogels ontvreemd. De daders,
vier militairen, zijn ontdekt en tegen een
uitdrager die de gestolen voorwerpen
heeft opgekocht, is proces verbaal opge
maakt.