ÏÏAARLEISCH
Kaas- en Veemarkten.
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
No. 95
Elfde Jaargang.
144.
van ZATERDAG 30 November 1889.
op ZONDAG t Dec. 1889.
N ieuwsbericht en.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
TEXiEPHOON NUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf,25.
franco p. post —,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
De BURGEMEESTER van Haarlem
doet te weten dat de Kaas- en Vee
markten dit jaar in plaats van op
25 December, zullen gehouden wor
den op Vrijdag 27 December, ter
wijl de Veemarkt in plaats van op den
1™, op den 26n Januari 1890 zal worden
gehouden.
Haarlem, 29 November 1889.
De Burgemeester voornoemd:
E. A. JORDENS.
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure. Smeding.
Nam. 2 ure, Hoog. 37e Zondag.
*s Avonds 6 nre, Snethlage.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 ure, Knottenbelt.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, Barbas.
Woensdag 's avonds 7 ure, Moeton.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure, Hoog.
Waalsclie Kerk.
Voorm. 10 ure, Debry.
Christelijk Gereform. Gemeente.
(Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure, Mulder.
Woensdag 's av. 8 ure, Mulder.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure. Schotel.
Donderdag 's av. 7 V2 ure, Schotel.
Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, Poolman.
's Avonds 6 ure, W. Bax,
pred. te Zaandam.
Kerk der VereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 ure, L. C. Schuller tol Peursem,
Geref. pred. te Amsterdam,
's Avonds 6 ure, de Vries.
Remonstrantsche Kerk.
Voorm. 10 ure, Tideman
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure, Weiss.
Chr. Bewaarschool. L. Heerenvest.
Maandag 'sav. 8 ure, Moeton. Bijbellez.
Luk. 14 25 v.v.
Lokaal in de Oranjestraat.
Dinsdag 's av. 8 ure, Smaan. Bijbellezing.
Lokaal v.deJongelings-vereeniging.
Annastraat.
Donderdag 's av. 8uKnottenbelt. Bijbellez.
Bg den heer J. Klein is in dank ont
vangen voor de Christ, school voor on- en
minvermogenden uit de catechisatiebus van
den heer Hilbrander f 5,
Nederd. Herv. Kerk.
Bennebroek.
Voorm. 10 nre, G. van Herwaarden.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, J. C. Boon.
Evang. Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Sepp.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, J. D. van Arkel.
Nam. 2V2 ure, J. D. van Arkel.
Heemstede.
Voorm. 10 ure, J. Kuilman.
Nam. 2V2 ore, J. Kuilman.
Doopsbediening.
Woensdag.
's Avonds 61/2 uur, J. Kuilman.
Hillegom.
Voorm. 10 ure, M. Buchli Fest.
Woensdag.
's Avonds 6 ure, M. Buchli Fest.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 ure, C. van Koetsveld, C.Fz.
Nam. 21/2 ure, C. van Koetsveld C.Es.
Doopsbediening.
Sandpoort.
Voorm. 10 ure, J. van Loenen Martinet.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, H. J. Bergsma.
Doopsbediening.
Veis en.
Voorm. 10 ure, H. Waardenburg.
Doopsbediening.
's Avonds 61/2 ure, H. Waardenburg.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, O. Schrieke.
Nam. 21/2 ure, O. Schrieke.
Doopsbediening.
CORRESPONDENTIE.
X. Het ingezonden stak kan niet
geplaatst wordenhet ligt ter Uwer
beschikking.
Eerste uitvoering van de
„Beverwijksche Zangvereeniging".
Eene vriendelijke uitnoodiging van het
Bestuur der Beverwijksche Zangvereeni-
giDg'' bracht ons Donderdag avond in de
Concertzaal van „de Harmonie" te Bever-
wyk, om er de eerste uitvoering in dit
seizoen bg te wonen van een gemengd
koor, onder de leiding van den Heer L.
F. Berckenhoff. Het ons toegezonden pro
gramma zag er aanlokkelijk genoeg uit,
om het minder aangename van een reisje
naar „de Wgk" per rijtuig niet te tellen.
Het bevatte twee omvangrijke toonwerken
voor koor en solo's, n. 1. „Das Marchen
von der schonen Melusine" van den Ber-
lynschen componist Heinrich Hofmann en
„Der blinde König" van Richard Hol.
(Het eerste werd in 1886 ten onzent door
de afdeeling van „Toonkunst" ten gehoore
gebracht.)
Bovendien vonden wg er als Solisten
goede bekenden vermeld. Mej. Joh. S. uit
Rotterdam en de Heer Orelio stonden voor
de groote solo's, terwgl de Basparty „Sin
tram" in Hofmann's werk was toevertrouwd
aan het verdienstelgke talent van den Heer
P. v. O. uit Haarlem. De uitvoering der
genoemde werken was zóó, dat we ons
geen oogenblik over onzen avond behoefden
te beklagen. Zg was inderdaad uitstekend
door den Heer Berckenhoff voorbereid.
Zg getuigde van zgne groote inspanning
om iets goeds tot stand te brengen, van
de zgde der executanten van toewgding en
liefde. Over het algemeen liepen de koten
goed van stapel.
Vooral in «Melusine". De klank was
meestal beschaafd, de nuanceering zeer
bevredigend. De Dames wonnen het in
schoonheid van klank en in 't ensemble van
de Heeren. De vrouwenkoren werden zon
der onderscheid alle bgzonder goed ge
zongen. Nu en dan stonden wg verbaasd
over de nobele kracht van dit betrekke-
lgk kleine aantal zangeressen. De mannen
stemmen behoeven versterking in de Bas
sen. De Tenoren ontwikkelden voldoende
geluid. Heerlgk klonken en mannen- en
vrouwenstemmen in den bruiloftszang
«Fried and Heil auf allen Wegen". In
het werk van Hol voldeed ons het koor
„Der Riiuber ist gefallen" ook uitstekend.
Wg zouden meer zeer schoone onderdeelen
kunnen aanwgzen, doch volstaan met deze
enkele en herhalen, dat er met sentiment,
con amore gezongen werd.
Van de solisten voldeed ons vooral Mej.
S. Haar sympathieke stem is uitnemend
geschikt voor de party van „Melusine".
Hare voordracht was natuurlgk, goed door
dacht, warm, zielvol, zonder overdrgving.
Het tweede deel was, wat intonatie betreft,
nog gelnkkiger dan het eerste.
Wg hebben ons verlustigd in den zang
van Mej. S. en namen met ingenomenheid
deel aan het applaus, dat haar ten deel
viel, toen zg met bloemen beladen het
orkest verliet.
De Heer Orelio zong de partgen van
de blinde Koning ei; van Raimund. Na
tuurlgk met veel succes. Zgn machtig
orgaan boeit altgd. Hg weet zgne hoor
ders mee te slepen en op te voeren. Jam
mer dat een enkelen keer eene plotselinge
stemuitzetting zgne voordracht ontsiert.
In de duetten plooide hg zgne stem met
talent en smaak naar den zang van Me
lusine en deed zoo verrukkelgke oogen-
blikken ontstaan. Het ontbrak hem dan
ook niet aan luide toejuichingen. De Heer
P. v. O. maakte van zgne ondankbare
partg wat ervan te maken is en ver
plichtte met zgne bekende bereidwillig
heid allen ten zeerste aan zich. Ook hg
droeg het zgne bg, om het concert te
Beverwgk goed te doen slagen.
B.
In de zitting der Tweede Kamer van Dinsdag
19 November viel niet veel belangrijks voor. Aan
de Kamer werd mededeeling gedaan van de inge
komen stukken. De trekking der Afdeelingen ge
schiedde, en nadat de vergadering voor eenigen tijd
geschorst was geweest, deelde de Voorzitter mede,
dat de nieuwe afdeelingen tot voorzitters gekozen
hadden de heeren de Geer van Jutfaas, Verniers
van der Loeff, Schimraelpenninck van Nijenhuis,
W. van Dedem en de Savomin Lohman; en tot
ondervoorzitters de heeren Clercx, Mees, Reekers,
van Houten, en W. Cremers. Het nienw verkozen
lid van 's-Gravenhage, de heer H. D. Guyet, wiens
geloofsbrieven in orde bevonden waren, legde in
handen des Voorzitters de door de Grondwet voor
geschreven eeden af, en nam zitting. Woensdag
deelde de voorzitter mede, welke wetsontwerpen
de Centrale Afdeeling besloten hadden, na afloop
dezer openbare zitting, in de atdeelingen te doen
onderzoeken. In de zitting van Donderdag werden
eerst eenige natnralizatie-ontwerpen aangenomen,
en goedgekeurd de toetreding tot het voorstel der
Regeering van Egypte, wegens de gemengde rechts
spraak. Daarna waren aan de orde de Voorberei
dende maatregelen tot het verkrijgen van de noodige
kennis van feiten en toestanden ter beoordeeling,
in hoeverre aanvulling der sociale wetgeving ver-
eischt wordt. Na opening der algemeene beraad
slaging was de heer Kerdijk de eerste spreker. Hij
verklaarde zich zeer ingonomen met het ontwerp
tot voortzetting der arbeids enquête door de Staats-
Kommissie, en drong aan op opneming van het werk
lieden-element in de Kommissie, en op uitbreiding
harer taak tot onderzoek naar den veldarbeid en
landbouwtoestanden. De heer de Savornin Lohman
bestreed de voortzetting der enquête, die slechts
zou leiden tot ontdekking van meer ellende, en daar
door nieuwe ontevredenheid hij de werklieden zotl
wekken, die nu reeds de vrijheid van coalitie misbruj.
ken om den werkgever tot loonsverhooging te dwin_
gen. Spreker beweerde, dat wettelijke inmenging niet
haten zou; wel achtte hij uoodig Kamers van
Arbeid, als orgaan tusschen de werklieden en de
Regeering. De heer Goeman Borgesius noemde de
vrees van den heer Lohman struisvogel-politiek,
en wees op de arbeidswet, om aan te toonen, dat
wettelijke inmenging wel kan baten. Te Rotterdam
beweerde Spreker, was gebleken, dat door het
gebruik, dat de werklieden maken van de vrijheid
van coalitie, aan bestaande misbruiken een einde
kan wordeu gemaakt. De heer Borgesius en met
hem de heer van den Bosch van Yerwolde
beweerde, dat de enquête aan het oprichten van
Kamers van Arbeid niet in den weg behoefde te
staan. De heer Hintzen achtte de enquête te om
vangrijk, maar zou voor het ontwerp sterameu. Hij
achtte vooral regeling van verzekerings-fondsen
voor de werklieden wenschelijk, en wilde den heer
Borgesius niet toestemmen, dat de werkstaking te
Rotterdam aan misbruiken was te wijten geweest.
De heer Heemskerk was het geheel eens met den
heer de Savornin Lohman, eu was van oordeel dat
men moest trachten eene civiele wetgeving op
den arbeid te verkrijgen. De heer van Alphen
was vóór het ontwerp, maar tegen een onderzoek
door de Kommissie naar veldarbeid. De heer Smeen-
ge achtte een onderzoek naar den toestand van
den veenarbeid zeer gewenscht. De Min. van Just,
verdedigde het ontwerp als noodzakelijk, en ver
klaarde, dat de Kommissie vrijheid heeft naar den
veldarbeid onderzoek in te stellen, maar dat de
Reg. daartoe geen opdracht zal geven. Opneming
van werklieden in de Kommissie achtte de Min.
onnoodig. Een enquête zal waarschijnlijk ook strek
ken om overdreven voorstellingeu van de heer-
schende ellende te logenstraffen. Art. 1 en 2
werden zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Bij art. 3 is een amendement van den heer Vee-
gens, om de aan de leden der Staats-Kommissie
opgelegde geheimhouding bij het bezoeken van
fabrieken en werkplaatsen te beperken tot die bij
zonderheden, waarvan bekendmaking aan de onde r-
neming stoffelijk nadeel kan toebrengen, verworpe n
met 43 tegen 30 stemmen. Met eenige wijzigingen
en nadat Je termijn van afloop der enquête ge
steld is op 1 Januari 1892 is het ontwerp zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd. Tegen Dinsdag
is de Indiesche begrooting aan de orde gesteld.
Nadat in de zitting der Tweede Kamer van
Dinsdag de heer Schaepman verklaard had, dat hij
zijn in 't vorige zittingjaar aangekondigde interpel
latie over de Stoomvaartmaatschappij Rolland
introk, nam het algemeen debat over de Indiesche
Begrooting een aanvang. De heer van Nunen, die
het eerst aan 't woord was, maakte er deu Min
volstrekt geen grief van, dat deze te min zou
hebben gedaan; integendeel vindt hij dat de Min.
som9 te ver gaat. Hij verweet den Min. volstrekt
niet gemis aan voortvarendheid. Wel bad hij be
zwaren tegeu 's Ministers financieel beleid. Het
deficit was zeer boog, vooral met het oog op de
ongehoord hooge raming der Koffieprijzen. Herstel
van het financieel evenwicht is noodig, en dat moet
bereikt worden door een zuiniger en doelmatiger
beheer. Een groot bezwaar van Spreker wa,s, dat
het bedrag voor pensioeuen en wachtgelden ge
stegen was van 5 tot 9 miljoen. Indië was achter
uitgegaan sedert de zegepraal der liberale beginse
len ten aanzien van de partikuliere industrie.
Spreker is wel voor ontwikkeling der partikuliere
industrie, maar hij wil de industrieelen meer laten
betalen. De vaststelling van de Indiesche Begroo
ting door Europcaneu in Indië keurde Spreker of,
omdat zij maar tijdelijk in Indië verblijven, en
de zaken niet zorgvuldig zouden behandelen. Ook
deed hij nog middelen aan de hand om de inkom
sten te vergrooien, wees op zijns inziens wensche-
lijke hezuinigingen, en hoopte, dat de Min. op
zijne wenken zou letten. De heer Levyssohn Nor
man deed een aanval met zwaarder geschut. Hij
had verschillende bedenkingen tegen 's Ministers
beleid, vooral wat Atjeh betreft. Wij mochten,
meende hij, niet rusten, eer wij den Sultan ge
dwongen hebben het hoofd in den schoot te leggen.
De geheele politiek van den Min. keurde hij af.
De heer Keucnenius is te banaal in zijne toezeg
gingen, vat de regeeringstaak te eng op, legt zich
te veel op details toe, eu heeft geen oog voor de
groote zaken, 's Ministers financieele politiek komt
neer op vermeerdering van uitgaven en vermindering
van inkomsten. Spreker drong aan op de opheffing
der pandjeshuizen, op bestrijding van bet Moham
medaan scb fanatisme en van de berri-berri. Hij
beklaagde zich over 's Ministers optimisme in zake
Atjeh, waar we in twee jaar geen stap verder
gekomen zijn, en wilde gaarne 's Ministers oordeel
hooren over den politieken gang van zaken in
Atjeb, en vroeg pertinent, of de Min. volkomen
vertrouwen heeft in de politieke behartiging der zaken
en tevreden is over den gang van zaken in Atjeh.
Zooja, dan wilde Spreker weten, door welke resul
taten dat vertrouwen werd gerechtvaardigd. Op
welken grondslag rusten de gevoerde onderhande-
