HAARLEMSCH
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
No. 99
Elfde Jaargang:
144.
van ZATERDAG 14 December 1889.
op ZONDAG 15 Dec. 1889.
Nieuwsberichten.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 8tj.
f HBP HOONNTMMEK
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf ,25.
franco p. post ,40. Pry's per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk.meer 5 cents, groote letters naar plaatsmimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan too mogelijk nog worden geplaatst.
Groote Kerk.
Voorm. 10 nre, Moeton.
Nam. 2 ure, Snethlagt. 39e Zondag.
Avonds 6 nre, Knottenbelt.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 nre,
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, P. E. Barbas,
Pred. te Haarlem.
Nam. geen dienst.
Donderdag.
'aAvonds 7 ure, Bidstond voor Israël.
Voorgangers de H.H. Korff en Van Os,
Zendelingen onder Israël.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 nre, Hoog.
Woensdag 's avonds 7 nre, Openbare Jaar
vergadering der Afd. Haarlem van de
Nederl. Zend.-Vereeniging. Sprekers
Smeding en S. CoolsmaZendeling leeraar
op W.-Java. Colleste voor de zending
by de uitgangen der kerk.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure, Snethlage.
Waalsche Kerk.
Voorm. 10 nre, Rochedieu, pasteur a Delft.
Christelijk Gerei'orni. Gemeente.
(Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure, Mulder.
Woensdag 's av. 8 nre, Mulder.
{Klein Heiligland).
Voorm. 10 nre, 's Av. 5 ure. Schotel.
Donder dag 's av. 7V2 nre, Schotel.
Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, Poolman.
's Avonds 6 nre, Mees.
Kerk der VereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 nre, de Vries.
■•s Avonds 6 ure, Craandijk.
Remonstrantsche Kerk.
Voorm. 10 nre, Tideman.
Bevestiging van nieuwe leden.
Met medewerking van het Zangkoor.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 nre, Weiss.
Donderdag 's av. 8 ure, Weiss.
Voorbereiding.
Chr. Bewaarschool. L. Heerenvest.
Maandag 's av. 8 ure, Moeton. Bijbellez.
Luk. 15 11 v.v.
Lokaal in de Oranjestraat.
Dinsdag 's av. 8 ure, Sicaan. Bijbellezing.
Lokaal v.de Jongelings-vereeniging.
Annastraat.
Donderdag 's av. 8n., Knottenbelt. Bijbellez.
Ds. Barbas verzoekt hen, die van het
door hem te geven godsdienst-onderwijs
wenschen gebruik te maken, zich daartoe
aan te melden, hetzij mondeling, hetzij
sohriftelgk, by den koster der Groote Kerk
en daarby op te geven:
naam en voornaam,
woonplaats,
geboortedag,
oi en van wien zij tot hiertoe godsdienst
onderwijs genoten hebben.
Nederd. Herv. Kerk.
Bennebroek.
Voorm. 10 nre, G. van Herwaarden.
Collecte voor de Kerk.
Donderdag.
's Avonds 6Vs ure, G. van Herwaarden.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, J. C. Boon.
Evang. Luthersche Kerk.
Voorm. 10 nre, K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Sepp.
Heemstede.
Voorm. 10 nre, J. Kuilman.
Woensdag.
's Avonds 61/2 nnr, J. Kuilman.
Hillegom.
Voorm. 10 nre, M. Buchli Eest.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 nre, C. van Koetsveld, C.Ez.
's Avonds 6 ure, C. van Koetsveld C.Ez.
Sandpoort.
Voorm. 10 nre, J. van Boenen Martinet.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, H. J. Bergsma.
Velsen.
Voorm. 10 nre, H. Waardenburg.
's Avonds 6 >/2 nre, H. Waardenburg.
Zandvoort.
Voorm. 10 nre, O. Schritke.
Nam. 21/2 nre, O. Schriehe.
„Crescendo."
De Ilaarlemsche Mannen-Zangvereeni-
ging „Crescendo" gaf Dinsdag avond haar
eerste concert in de muziekzaal van de
sociëteit „Vereeniging." De goed bezette
zaal bewees, dat het ook deze zangver-
eeniging niet aan belangstellenden ont
breekt en het getal barer kunstlievende
leden steeds grooter wordt. „Crescendo"
verdient ten volle de sympathie van onze
stadgenooten. Onder de vereenigingen, die
onder ons de muzikale knnst met sncces
beoefenen, neemt deze Mannenzangveree-
niging eene goede plaats in. Hare wakkere
en bekwame Directeur, de Heer N. H.
Andriessen beijvert zich steeds, de concer
ten zóó te doen zijn, dat zij voldoen kun
nen aan de thans gestelde eischen.
Voor de uitvoering van Dinsdagavond
bad „Crescendo" zich de medewerking
verzekerd van Mej. Von Dötscher, vroeger
zangeres aan de Dnitsche opera te Rotter
dam, thans te Berlijn en van den Heer
Joh. Snoer, cellist en harpist van het
orkest te Groningen. De eerste zong eene
aria uit „Lohengrin" van Wagner en een
viertal liederen de tweede gaf een drietal
nommers op de harp ten beste. „Crescendo"
zelf zong twee groote werken n.l. „de
Grenzen" van R. Hol en „Les Esprits de
la Nuit" van Riga, benevens zes kleinere
nommertjes, waaronder twee van den Di
recteur.
Wy waren niet in de gelegenheid de
uitvoering van het geheele programma by
te wonen. Werkzaamheden riepen ons
elders. Toch hoorden wy genoeg, om met
ingenomenheid van dit concert te gewagen.
De uitvoering van „de Grenzen" o.a.
toonde, dat er met vrucht gestudeerd was.
Dit werk van Hol stelt hooge eischen,
het vraagt geroutineerde zangers. Het
tweede couplet,, Het vooglenheir doorklieft
de lucht" is zeer gefigureerd bewerkt. Toch
kwam het, wat duidelijkheid betreft, goed
tot zijn recht. De attaques waren beslist
en by de grootste beweeglijkheid bleef
de harmonie zuiver. Jammer datertnsschen
de vier stemmengroepen in sterkte eene
minder gelukkige harmonie bestaat. De
Tenoren zyn te zwak tegenover de Bassen.
De laatste ontwikkelen een klankvolume,
te machtig voor de hooge stemmen. Deze
kunnen daar niet bovenuit komen en daar
door lijdt het melodisch element schade.
By meerstemmig gezang moeten de ver
schillende stemmen van gelijke kracht
zyn. Indien er sprake mocht zyn van
domineeren, zonden wy dat, terwille van
de melodie, toestaan aan de Tenoren,
vooral als die' instaat zyn echt mooi, mu
zikaal te zingen. Wy maken deze opmer
king, omdat werkelyk de zang van „Cres
cendo", die overigens door zooveel goeds
uitmunt, lydt onder bovengenoemde on
gunstige verhouding. Yan de koren hoor
den wy nog het eenvoudige, en zangerige
„Aan de sterren" en het opgewekte „Ja
gerslied" van Viotta. Beide werden met
smaak en goede nnanceering voorgedragen.
Met de werkjes van Hngo Jüngst „Braun
Maidelein" en „Spinn! Spinn" hadden
de Heeren Zangers veel succes. Dit ver
wonderde ons niet. Wie veel werkt maakt
van de voordracht, en dat doet vooral
de Heer Andriessen steelt met deze
juweeltjes altijd de harten der hoorders.
Het laatste werd op aanhoudend verlangen
herhaald.
Verschafte alzoo het koor door zijne
verrichtingen in rnime mate genot, ook
de solisten deden dat. Vooral Mej. Von
Dötscher. Zij is by „Crescendo" eene goede
bekende. Zy zong er meermalen. Hare
schoone sopraanstem behoedt hare frisoh-
heid en hare gezonde kracht. In de voordracht
ligt bovendien veel bekoorlijkheid. Zy is
eenvoudig, ernstig, geestig soms, al naar matt
hare liederen dat verlangen. Daarby en
hierop wijzen we met bijzonder ingeno
menheid zy vergeet in de concertzaal
voor een oogenblik „de planken", en staat
in dat opzicht boven vele harer vakge-
nooten. Haar gezang werd met genoegen
aangehoord en lnide toegej nicht. De Heer
Joh. Snoer bespeelt als harpist een instru
ment, dat ons minder geschikt voorkomt
voor solo'8 en zeker meer dienst kan doen
als begeleiding. De capaciteit ervan is
gering. De tonen, die er op worden voort
gebracht, hebben weinig kraoht, en weinig
dnnr, zoodat zy moeielyk in opvolging
en verbinding de dragers kunnen zyn van
eene grootsche of diepe gedachte. De teohniek
van het instrument eischt de grootste voor
zichtigheid en men moet het zeker al heel
ver op dit speeltuig gebracht hebben, om
instaat te zyn, er zyne hoorders mee te
treffen en aan te grijpen. Hen eenige oogen-
blikken aangenaam bezig te honden is
iets anders. Dit deed Joh. Snoer Dinsdag
avond ook ongetwijfeld zyne hoorders.
Het lied van Mendelssohn en „Souvenir
de Thalberg" klonken werkelyk lief en
werden dan ook zeer welwillend ontvangen.
Voor de afwisseling waren zeker de be
scheiden voordraohten van den Heer Snoer
allen welkom.
B.
Bij de verdere behandeling in de Tweede Kamer
van de Indiesche Begrooting nam de Min. van
Marine bet amendement van den heer Land over,
om geen afzonderlijke marine-hoofdofficieren naar
Indië te zenden voor het kommando der statio-
neerende oorlogsvaartuigen. Het nieuwe lid voor
's Gravenhage, de heer Gnyot stelde voorƒ825.000
voor den aanbouw van kleine oorlogsvaartuigen,
type Ceram en F lores, te schrappen, op grond
van de geringe behoefte, en in afwachting van
voorstellen der staatskommissies betreffende de
samenstelling der Indiesche marine. De heeren
v. Vlijmen, Land, Levysshon Norman en Schim-
melpenninck v. d. Oye bestreden het uitstel, met
het oog op de noodzakelijkheid van de versterking
der Indiesche marine voor Atjeh. Nadat de Min.
had medegedeeld, dat het lndiesch Bestuur den
bouw der vaartuigen dringend noodzakelijk achtte,
advizeerde de Komm. van Rapp. tegen het amen
dement, dat daarop door den voorsteller werd inge
trokken Alle verdere hoofdstnkkken werden zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd. Toen werd een
aanvang gemaakt met de beraadslagingen over de
Staatsbegrooting. Volgens het Maandag genomen
besluit nam de Kamer terstond de Hoofdstukken
II {Hooge Staats Kolleges) en III (Bnitenlandsche
Zahen) in behandeling, voordat het algemeen debat
over de Begrooting werd gevoerd. Het eerste der
beide genoemde Hoofdstukken werd goedgekeurd.
Hoofdstuk III lokte nog al wat diskussies uit. Da
heer Brantsen v.d. Zijp drong aan op bespoediging
der keuze van arbiters in het grensgeschil tusschen
Suriname en'Fransch Guiana, en ook op inlichtin
gen in zake de belemmering van den veehandel in
Engeland, in weerwil van den gunstigen toestand
van den veestapel. De heer Boreel van Hoge-
landen beklaagde zich over onze machteloos
heid tegenover Engeland in zake Engelsche
nederzettingen op Borneo, en wenschte hand
having van het traktaat van 1824. De heer
Veegens vroeg, of Frankrijk onze opvatting om
trent de omvang der arbitrage in zake het Suri-
naamsch grensgeschil deelt. De heeren AV. Cremers
en v.d. Feltz drongen aan op aansluiting van de
Overijselsche Kanalen aan de Pruisische grenzen.
De heer van Bijlandt waarschuwde tegen verstoring
der goede verstandhouding met Duitschland, dat
men onvredelievende bedoelingen ten onzen op
zichte toedicht, zooals o.a. de heer Tindal in zijn
voordrachten deed. De heer van Kerkwijk vroeg
inlichtingen betreffende de deelneming aan de anti-
slavernijkonferentie, en aangaande de diplomatieke
vertegenwoordiging van Perzië hier te lande, en
betreffende onze houding tegenover Brazilië. De
Min. van Buitenl. Zaken antwoordde op deze ver
schillende vragen, dat de arbitrage in zake het
Surinaamsch grensgeschil zich beperkte tot de
grens der heide rivieren: belemmering van vee-
invoer in Engeland tracht de Reg. te voorkomen
de beëindiging der grensregeling op Borneo wacht
te op inlichtingen uit Indië; de bewijzen van
vriendschappelijke verstandhouding, die wij van
Duitschland ontvangen, maken, volgens, den Min.
het door den heer Tindal gesprokene waardeloos:
een humanitair doel heeft de Reg. bewogen om
deel te nemen aan de Brusselsche Kouferentie;
betreffende onze houding ten opzichte van Brazilië
was nog niets vastgesteld. Het algemeen debat
over het Hoofdstuk was daarmede afgeloopen. Bij
art. 2 stelden de H.H. E. Cremers eu Lieftinck
een amendement voor, om ƒ700 voor traktements
verhoogingen voor ambtenaren te schrappen, welk
araendement werd verworpen. De heer Farncomhe
Sanders gaf de voorkeur aau de vestiging van een
konsul te Swatow, in verband met de emigratie van
Zuid-Chinezen naar Indië. Vrijdag werd het debat
voortgezet. De heeren Cremer en v. Bijlandt advi-
zeerden ook tot de vestiging van een konsul te
Swaton. De heer Tak van Poortvliet achtte ophef
fing van het vice-Koosulaat tc Antwerpen niet
raadzaam. De Min. van Buitenl. Zaken verdedigde
Amoy als standplaats voor het Konsnlaat, in het
belang van een ongehinderden koelie-uitvoer; hij had
niets tegen een honorair Konsulaat te Swaton en
achtte het vice-Konsulaat te Antwerpen onnoodig.
De heer Cremer kritizeerde scherp onze geheele
vertegenwoordiging in China, en zou tegen de
begrooting stemmen als protest tegen dat beleid.
Op aandrang van de H.H. Mees, de Beaufort en
v. Houten beloofde de Min., die den vertegenwoor
diger in China verdedigde, zich een Daderonderzoek
voor te behouden over de vestiging van een kon-
sulaatszetel te Amoy of te Swaton, alsmede over
het vice-konsulaat te Antwerpen. De begrooting
voor Buitenl. Zaken werd goedgekeurd met 64
tegen 16 stemmen. Daarna vingen de beraadsla
gingen aan over Hoofdst. IV der Staatsbegrooting
(Justitie). De heer Hartogh vroeg regeling van
het loonkontrakt, en stelde de wenschelijkheid in
het licht van verzamelstaten van testamenten aan
het departement van Justitie of aan dat van Fi-
nancieëu. De heer Borret ondersteunde laatstge
noemden wensch. De heer Heemskerk vroeg weg
neming van de belemmering aan de stichtingen
van nieuwe kerkgebouwen. De heer Domela Nieu-
wenhuis betoogde, dat het wantrouwen in de on
kreukbaarheid der rechtelijke macht wortelt in
de rechtsongelijkheid, en dat ongelijke behandeling
van verschillende beklaagden niet zonder recht van
eene klassenjustitie deed spreken. Waar Jeanne
Lorette licht werd gestraft, van Heeckeren werd
gegratieerd, blijft Geel, die in hevige gemoedsbe
weging, en door de politie geprovoceerd op den
Kommissarls Stork schoot, in de gevangenis. Hoe
denkt de minister, vroeg Spreker, over de invrijheid
stelling van dezen laatste, over schadeloosstelling aan
preventief gevangenen, over afschaffing van lijf
straffen in de gevangenis te Leeuwarden? Als
hoofd der magistratuur kwam de Min. van Just,
dadelijk tegen de door niets gerechtvaardigde of
bewezen beschuldigingen van de rechterlijke macht
op. Tot de dierbaarste kleinoodieën van een volk
behoort een onkreukbare magistratuur, die hij rijk
en arm vertrouwen inboezemt en dat ook verdient