UITVOERINC
„PAULUS",
PAULUS.
AD VERTEN TIEN.
Donderdag 0 Februari 1890.
Buitengewone Voorstelling,
Maatschappij tot bevordering
der Toonkunst,
Mejuffrouw M. HEKKEMA,
Mejuffrouw RIBDE,
De Heer J. J. ROGMANS,
De Meer JOH. MESSCHAERT,
KOOR en ORKEST:
Uitvoering van Toonkunst.
MENDELSSOHN
BE EBYEH tOOSJES.
plaatst zag aan den ingang tot een nieuw
leven onttrok zij zich aan den last haar
opgelegd, bezwijkt zij onder het oppervlak
kig oordeel van een egoist, haren verloofde,
en het strenge vonnis eener trotsche vrouw,
diens moeder.
De strekking van 't stuk, het recht
der vrouw te stellen tegenover dat van
den man, of liever aan te toonen, dat de
wereld in haar oordeel tegenover den man
en de vrouw met twee maten meet, komt
goed uit, doch is gansch niet vrij van
overd rij ving.
Mevrouw Frenkel stelde Alexandra voor
met al de waarheid en de kracht waarover
zij weet te beschikken. Schoon als immer
klinkt haar melodisch geluid, wanneer
zij in naamloos lijden zich zeiven reken-
Bchap tracht te geven van den zeer
bij zonderen toestand waarin zij verkeert.
Bijzonder treffend is de ontmoeting tusschen
haar en Mevrouw Elberti, voorgesteld
door mevrouw de Vries, die deze moeder
rol met veel opvatting vervulde. De heer
de Jong, als Erwin, had mede veel voor
treffelijks de scène in het laatste bedrijf
werd zelfs keurig en vol gevoel afge
speeld. De kleine rol van den heer Wens-
ma, vonden wij bijzonder fraai van op
vatting. De eenvoud van den plattelands
bewoner, was met veel tact weergegeven.
De overige partijen beantwoordden aan de
eischen, welke men mag stellen aan het
spel van Nederlands eerste Tooneelgezel-
schap.
In het 17de jaarverslag van de
werkzaamheden van het Parc-vaccinogène
(koepokinrichting) te Haarlem komt o.a.
het volgende voorHet totaalcijfer der
entingen gedaan in 1889 bedraagt 1490
tegen 1477 in 1888. Er werden gedaan
1147 vaccinaties en 343 révaccinaties.
Onder de gerévaccineerden zijn begrepen
de herentingen verricht bij het garnizoen
en de gedetineerden in de gevangenis al
hier. Om laatstgenoemden te revaccineeren
werden evenals vroeger op verzoek van
den officier van gezondheid, belast met
den geneeskundigen dienst in de gevan
genis, een geënt kalf en de noodige in
strumenten beschikbaar gesteld.
De miliciens van het garnizoen te IJmui-
den werden in het afgeloopen jaar niet
zooals gewoonlijk aan de inrichting, doch
daar ter plaatse gerévaccineerd met stof
door ons verstrekt op aanvrage van den
hnrger- geneeskundige, belast met den
militaire-geneesknndigen dienst aldaar.
Het totaal aanvragen om koepokstof
bedroeg 379, waaraan voldaan werd door
toezending van 808 paar glaasjes met stof.
Uit deze gemeente kwamen 61 aanvragen,
die beantwoord werden door toezending
van 122 glaasjes met stof. De overige
aanvragen kwamen uit verschillende ge
meenten in Nederland of uit het buiten
land, zoowel om te vaccineeren als om
animale koepokstof aan te kweeken. De
ontvangen berichten omtrent de verzonden
stof zijn wederom zeer gunstig. Bizondere
vermelding verdient dat volgens ontvan
gen bericht van den Heer Dr. M. Hay,
Impfartzt te Weenen, de aan hem ver
strekte stof, tijdens zijn bezoek aan onze
inrichting in Augustus 11., door hem op
het rund werd overgebracht en door en
ting van kalf op kalf werd voortgeplant.
Door de Commissie van onderzoek naar
den vaccinatie-toestand in Nederland wer
den een aantal vragen gedaan betreffende
het technisch en administratief beheer der
inrehting. Het antwoord op de gestelde
vragen zal, met de mededeelingen betref
fende die vragen van de in Nederland
gevestigde koepokinentingen, een onderdeel
uitmaken van het rapport betreffende de
enquête naar den vaccinatie-toestand in
Nederland en vergeleken met dien in het
buitenland.
Gedurende de maand Januari laatst
leden is het Museum van Kunstnijverheid
alhier door 478 personen bezocht.
Het met zooveel ingenomenheid aan
gekondigde concert van onzen landgenoot,
den violist Theodore Werner, kon Vrijdag
avond door de geringe opkomst van het
publiek niet doorgaan. Aan het kleine troep
je belangstellenden, meest allen invitées,
werd dat, terwijl het zat te wachten op de
dingen, die komen zouden, bekend gemaakt.
Voor de opgekomenen was het eene groote
teleurstelling, voor den concertgever eene
zeer pijnlijke ervaring. Toch mag men het
Haarlemsche publiek er niet te hard over
vallen. Het krijgt van het goede wel wat
veel en kan onmogelijk, door velerlei oorza
ken, alle muziekuitvoeringen bezoeken.
Heel jammer blijft het. evenwel, dat nu j uist
een jong Nederlandsoh kunstenaar de dupe
van een en ander werd. Gevraagd mag wor
den of de Heer Werner niet verstandiger
gedaan had, met toch eenige nommers van
het programma te spelen. Hij had dan ge
toond, zich te knnnen verheffen boven te
leurstellingen, zijne kunst boven alles lief
te hebben en de tegenwoordigheid van zijne
gasten op prijs te stellen.
Het bestuur der letterlievende vereeni-
ging J. J. Cremer alhier, heeft een schrijven
gericht aan de vereeniging A. D. V. E. N.
D. O. te Amsterdam, waarin geprotes
teerd wordt tegen de wijze waarop door
laatstgenoemde de prijzen in haren tooneel-
wedstrijd zijn toegekend in afwijking van
het programma.
Vrijdagavond wacht den leden der
Maatschappij tot bevordering der Toon
kunst, afdeeling Haarlem, een zeldzaam
te smaken muzikaal genot. De Zang
en Orkestvereeniging, de laatste versterkt
met een gedeelte van het Utrechtsche
symphonie-orkest, geven dan in de muziek
zaal der Sociëteit „Vereeniging" het orato
rium „Paulus" van Felix Mendelssohn
Bartholdy.
De „Paulus", geschreven in de jaren
183335 en voor de eerste maal in
1836 op het Neder-Rijnsehe muziekfeest
onder leiding van den componist met groo-
ten bijval ten gehoore gebracht, behoort
met de Elias" en de Psalmen 42, 114
en 115 tot de meest bekende groote vo-
caalwerken van Mendelssohn.
De tekst van dit oratorium is van gees
telijken aard en voert terug naar de tijden
van het eerste Christendom, waar dat zich
meer en meer baan breekt onder Israël en
de Heidensche volkeren. Paulus, Barnabas
en Stephanus zijn de hoofdfiguren, de
handelende personen. De bekeering van
Paulus, na de gebeurtenissen op den weg
naar Damascus, en zijn verder veel bewo
gen levenslot, geven aan het werk de
noodige actie. De koren vervullen er eene
zeer belangrijke rol in. Zij munten meest
alle uit door schoonen bouw. De invoering
van het zuiver vierstemmige koraal, ver
hoogt bovendien het ernstige, religieuse
karakter van het geheel in niet geringe
mate.
Het Koor van de Afdeeling Haarlem
bestaat thans uit ongeveer 280 Dames en
Heeren. Stellig zal het, na de ernstige
voorbereidende studie onder leiding van
den Heer Robert, Vrijdagavond zijn taak
waardig vervullen. Het solowerk is daarbij
in goede handen. Wij noemen slechts de na
men van onze gevierde zangers Messchaert
en Rogmans. Voorzeker redenen genoeg
om een buitengewoon schoonen avond te
mogen voorspellen.
Zondagavond werd in den Schouw
burg door het Grand Spectacle Concert
Varié onder directie van den heer A. P.
Klok uit 's-Hage eene voorstelling gege
ven. De zaal was flink bezet hoewel we
hopen dat bij een volgend optreden van
dit Gezelschap nog minder plaatsen onbe
zet zullen blijveD.
De Heer en Mevrouw van Voolen, die
door hunne aardige liederen en mimiek
zeer in den smaak van het publiek vielen,
verdienden ten volle de hun toegebrachte
applaus. Ook de Heeren Gebr. Casselli en
de Heer De Weid hielden door hunne
onnavolgbare toeren aan ringen en op de
barre fixe het publiek geboeid; hun be
daard en net werken werd ten zeerste
op prijs gesteld, terwijl ook de Heer Ru-
bini, natuurfluitist, door het uitstekend
nabootsen van dierengeluiden zonder be
hulp van eenig instrument de hulde hem
door het publiek gebracht verdiende. Ook
de overige leden van het gezelschap deden
hun best aangenaam bezig te houden
en slaagde Fraulein Collen, door haar
minder goed geluid daarin niet zooals de
anderen, toch mocht haar de applaus niet
onthouden worden en twijfelen we ook niet
of het publiek deed zulks meer om hare
aangename verschijning, haar costuums
en de voordracht van een paar schoone
vaderlandsche liederen. In de pauze werd
de beloofde Tombola gehoudeD, waarvan
de vijf met smaak gekozen prijzen door
de gelukkige winners onder luide toejui
ching van het publiek werden afgehaald.
Eene hernieuwde kennismaking met dit
Gezelschap zal ongetwijfeld het Haarlem
sche publiek zeer aangenaam zijn.
Aanstaanden Donderdag geeft het Too-
neelgezelschap van Van Lier hettooneel-
spel in vier bedrijven van Robert Kohrausch
„Het gouden Kalf"
De dames Albregt en Rössing en de
heeren André, Tartaud, Malherbe, Lager-
mao en Van Kuyk treden Donderdagavond
op en ook om deze reden mag een druk
bezoek verwacht worden.
Staat van de Aardappelen- en Bo
termarkt over de maand Jan. 1890.
Aardappelen. Aangev. 456, verk. 456,
H.L. L. pr. ƒ1.75, H.pr. /3.50p.H.L.
Appelen. Aangev. 194, verk. 132 H.L.
L. pr. 5.00, H. pr. 9.00 p. H.
Peren. Aangev. 44, verk. 29 H. L.
L. pr. ƒ5.00, H. pr. 6.00 p. H.
Boter. Aangev. 824, verk. 756 Kilog.
L. pr. ƒ1.25, H. pr. ƒ1.60.
Biggen. Aangev. 169, verk. 146 st.
L. pr. ƒ5.50, H. pr. 20.00.
GRAAN- EN ZAADMARKT
Marktbericht van 3 Februari.
Roode tarwe 6.
Witte tarwe f 6.20 6.85.
Rogge 5.40 5.50.
Haver
Gerst 4.10
Duivenboonen 6.40.
Kanariezaad 6.75.
3.371 3.72^.
Markt van 3 Februari 1890.
Aardappelen. Aangev. 110, verk. 110, H.L.
L. pr. 1.50 H. pr. 2.75 p. H.L.
Appelen. Aangev. 40, verk. 28, H.L.
L. pr. 5.50 H. pr. 8.50 p. H.L.
Peren. Aangev. 6, verk. 3 H.L.
L. pr. ƒ5.50 H. pr. 6.50 p. H. L.
Boter. Aangev. 128, verk. 128, K.G.
L. pr. 1.50 H. pr. 1.60 p. K.G.
Biggen. Aangev. 29, verk. 27 stuks.
L. pr. 7.00 H. pr. 22.00 p. stuk.
ORGELBESPELING
in de Groote- of St. Bavokerk alhier op
Donderdag 6 Febr. 1890, des namiddags van
2—3 uur door den Heer W. Ezermax.
PROGRAMMA.
1. Preludium en FugaJ. S. Bach.
2. Adagio 5de S,mpbonieBeethoven.
3. Sonate No. 1Mendelssohn.
a. Allegro moderato e serioso.
I. Adagio.
c. Ree. et Finale.
4. Ave MariaLiszt.
5Finale
In Januari 1889 zijn er 29 per
sonen wegens dronkenschap op straat ver
volgd in Januari 1888 was dat getal
evengroot.
Zooals reeds werd medegedeeld, heeft
de Haarlemsche Commissie voor Folks- en
Schoolbaden aan onzen gemeenteraad een
verzoek gericht om aan de nieuw te bou
wen Openbare Kostelooze School eene in-
riohting te verbinden tot het verstrekken
van kostelooze, warme douchebaden aan
de kinderen die deze scholen zullen be
zoeken.
In verband hiermede heeft eene nadere
toelichting omtrent volksbaden, door den
heer D. de Clercq, het licht gezien, waar
aan wij het volgende ontleenen
In de oudheid behoorde het baden tot
de gewichtigste hygiënische maatregelen
van regeeringswege genomen. Rome bezat
tijdens de regeering van keizer Coustantyn
856 openbare baden; men gebruikte daar
750 millioen liter water per jaar.
Volgens Plinius had het badende Rome
gedurende 600 jaren geen geneesheeren.
In alle Duitsche en Nederlandsche ste
den vond men in de middeleeuwen baden
voor alle klassen der bevolking, meestal
ingericht naar het Romeinsche model. Men
was er eohter niet op bedacht deze „stoven"
volgens de tijdsomstandigheden te wijzigen,
zoo waren zij in onbruik gekomen.
Waarom Schoolbaden Het duldt, zegt
de brochure, geen tegenspraak dat de be
zoekers en bezoeksters onzer openbare
scholen vuil zijnvolgens uitgebreide on
derzoekingen in Duitschland is gebleken dat
nog niet proc. van de kinderen, die deze
scholen bezochten, eenmaal per week ge
heel gewasschen werdenzou 't bij ons
beter zijn Daar het doel van het onder
wijs is de kinderen zoo goed mogelijk
toe te rusten tegen den levensstrijd, dan
ook niet geaarzeld, maar er voor gezorgd
dat het kind in staat is het onderwijs
dat gegeven wordt te genieten en te ver
werken, daartoe behoort het lichaam te
zijn gereinigd, gevoed en gekleed zoolang
aan deze noodzakelijke eischen niet is
voldaan, big ven alle verbeteringen in leer
middelen en leermethoden half werk.
Vervolgens wordt uiteen gezet hoe de
baden moeten zijn ingericht en wat dit
kost en omtrent dit laatste punt wordt
medegedeeld, dat de schoolbadinrichting
voor 1700 kinderen o.a. te Weimar heeft
gekoBt 933. De onderhoudskosten be
droegen 60 per jaar. De resultaten der
schoolbaden zijn, volgens verklaringen van
bevoegde zijden, schitterend te noemen.
DOOR HET
Directie:
A. VAN LIER.
Tooneelspel in 4 bedrijven.
Aanvang 7y2 uur.
Balcon 1,501 e Loge (li1,25
Parterre fl 1,2e Loge fl 0,75 f
Gaanderij fl 0,30.
De hoofdrollen worden
vervuld door de Dames ALBREGT
en RöSSING en den Heer VAN
KU1JK. (535)
VAN DB
Haarlemsche Afdeeling
DER
op Vrijdag 7 Februari 1890,
in de Concertzaal der Sociëteit
„VEREENIGING",
des avonds ten 7 uur.
Oratorvan F. Mendelssohn Bartholdy»
80LISTEN
nit den Haag. (Sopraan).
uit Amsterdam(Alt).
uit Amsterdam. (Tenor).
uit Amsterdam. (Bas)»
de Zangvereeniging en Orkest
vereeniging der Afdeeling.
directeür:
de Heer W. ROBERT.
Om lid of donateur van de af
deeling te worden adresseere men
zich aan den Heer J. K. TADEMA,
secretaris van het afdeelingsbestuur,
Ged. Oude Gracht 91.
Groot driedaagsch Muziekfeest
te Haarlem op 6, 7 en 8 Juni 1890.
De Dames-leden, die bij deze
uilvoering verhinderd zijn mede
te zingen, worden, voor zooverre
zij zulks nog niet deden, verzocht
hiervan vóór Woensdagavond
schriftelijk kennis te geven aan
den Heer W. ROBERT, Rivier-
vischmarkt.
Tevens worden de Leden der
Zangvereeniging, die niet rae-
dezingen bij deze uitvoering, er
op opmerkzaam gemaakt dat zij
op hunne Koorkaart geen
toegang tot het Concert hebben,
wanneer zij niet tevens lid van
de afdeeling zijn, doch dat zij
anders een dames- oi heeren-
kaart moeten koopen.
(537) HET BESTUUR.
KLAVIER-AUSZUGr.
Prijs ƒ1,20.
Voorhanden in den Boek- en
Muziekhandel van