HAARLEM8CH
1
Eerste Blad.
LVO. 45,
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 8(3. Twaalfde Jaargang.
144.
van WOENSDAG 4 Juni 1890
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNUMMER
nrji
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per drie maanden,25.
franco p. post ,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
Afzonderlijke nommevB 3 centen per stuk.meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
i iiiDMÜ
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
ft'oord-Znidhollandsclie Stoomtramweg-MaatschappijHaarlemLeiden. 1 Juni 1890.
Haarl., Hilleg. en Leiden 3.50+, 6.35, 8.25, 9.42*, 10.55, 'im, 12.20*, 1.36,3.—*, 4.23,
5.41*, 6.58, 8.16* 'sav. HaarlemHillegom 10.30, 11.50 'sav.
Alleen des Vrijdags. Vervoert ook goederen.
Haarlemsche Tramway-Maatscliappij. Van 't Station 7.30 's morgens tot 10.30 's avonds.
Uit den Hout 7.50 's morgens tot 10.50 's avonds.
Vertrekuren der Spoortreinen van Haarlem. 1 J uni 1890. Naar Amsterdam6.45, 8.04*,
8,22, 8.58', 9.28*, 9.35*, 10.15,11.32+, 11.49*, 'sm. 12.29*, 12.58, 2.32*, 3.38,4.19*, 4.40*,
5.23,5.36*, 6.17*, 7.18 7.13+, 7.54*, 9.23*, 9.34*, 9.46*, 10.2,10.18*, 10.27*. 11.05+ 's av.
Van Amsterdam: 6.8, 6.50*, 7.40+.7.45, 8.20*, 8.48, 9.17*, 9.50*, 9.55* 11.3,11.57*. 'sm.12.44*
12.58,1.14', 1.53*,3.25*, 4.13,4.29*,5.—*, 5.33+,6.30*, 7.30*,8.18, 9.18* 10.5', 11.13+'sav.
Naar Rotterdam: 7.17, 8.1+, 8.43', 9.22, 10.13','smorgens, 12,19*, 1.5*, 1.41, 3.49*, 5.1,
5.55*. 7.53", 8.49, 10.28" 'savonds.
Van Rotterdam: 6.7.55", 10.17+, 10.38,11.82*, 's morgens, 1.18*, 2.53', 3.355.17, 6.3+,
7.25, 8.18*, 8.50*, 9.56+ 's avonds. De met gemerkte treinen zijn sneltreinen. De
met zijn ezprestreinen alleen le en 2e klasse.
Naar den Helder: 6.40, 9.42, 'smorgens, 1.30, 4.57, 9.45 'sav.
Naar IJmuiden: 6.47, 8.3, 9.42, 11 45 'smorgens, 1.30, 3.53, 4.57, 5.57, 9.45 'sav.
Van IJmuiden: 7.49, 9.22, 11.16 's morgens, 12.19, 3.7, 4.40, 5.45, 8.4, 9.28, 10.20'sav
Naar Zandvoort: 7.19, 8.15, 8.46, 10.24, 11.35 'smorg., 1.39, 3,51, 4.55, 5.25, 6 58, 7.55
9.43 's avonds.
Van Zandvoort: 7.40, 8.38, 9.13, 11.11, 'smorgens. 12.5, 2.9, 4.20, 5.17, 5.53, 7.34, 8.58,
9.26, 10.7 's avonds.
Tram-Omnibus-Maatschappij. Bloemendaal—OverveenHaarlem. 1 Juni 1890.
Vertrekuren van Bloemendaal(Hótel Kennemerlandj: 7.50*, 8.20,8.45*, 9.30,10.45,11 40 'sm
12.15, 12.45, 1.-*, 1.30, 2.15, 3.—, 3.30, 4.—, 4.45, 5.15, 6.—, 6.35,7.15,8.5, 8.45,"
9.45, 10.—* 'sav.
Van Haarlem (Station). 8.40*, 9.16*, 9.38, 10.10, 11.29, 'smorg., 12.16,1.3,1.24* 137,
2.15, 3.—, 3.45, 4.15, 4.40, 5.21, 5.53, 6.35,7.15,7.50,8.46, 9.39,10.25,10.30* 's av.
De uren met een alleen op Zon- en Feestdagen
Telegraafkantoor. 1 Juni 1890. Het kantoor is geopend op werkdagen van'sm. 8 tot'sav.
10 uur, op Zon- en algemeen erkende Christelijke feestdagen van 's m. 84 's av. 69 u.
Binuenl. Telegrammen worden berekend tegen 25 cents voor de eerste 10 woordenvoor
elk tweetal woorden daarboven 3 cents.
Dienstregeling van het Postkantoor. 1 Juni 1890. Openstelling van het kantoor: Dag
van 8 's morg. tot 9 Y, uur 's av. Op Zondag van 's morg. 8 tot 10 en 's av. van 12 tot 3 unr.
Voor de storting en uitbetaling van postwissels, postbewijzen en de invordering van gelden
op kwitantiën alleen op werkdagenvan 9 uur 's morg. tot 3 uur 's av. Voor ae Spaarbank
van 's m. 9 tot 9 uur 's av.op Zondag van 9 tot 10 ure 's m. Voor de Postpakketten
alleen op werkdagen, van 'smorgens 8 tot 9)4 uur 'savonds.
Aanvang der bestellingen. Op werkdagen: 7.30,9.45 's morgens, 1.15,3.30,6.45, 8.30's avond».
Op Zon- en algemeene erkende Christelijke feestdagen: 7.30 'smorgens, 3.—'savondi.
Lichting der hulp brievenbussen Gedempte Oude Gracht, Groote Houtstraat, Zijlvest
Parklaan, Kaasplein6.45,10.'s morg., 2.30,6.8.30 's av. Florapark, Kampersingel,
LeidschevaartScbootersingel6.30, 9.45 'smorgens, 2.15, 5.45, 8.15 'savonds.
Des Zondags: buitenwijken 'sm. 6.30 en 's av.1.15, binnenwijken 's m. 6.45 en 'sav. 1.30:
Lichting aan bet Station: Richting Amsterdam 7.56,11.27's morg., 2.27, 3.33', 5.18*,6.12*.
7.08*'sav. Richting Rotterdam 7.56, 9.17 'smorg.,1.4 52*, 5.50,7.48*. 10.23*'sav,
Richting den Helder, 6.35, 9.37 'smorg., 1.25', 4.52, 9.40"s avonds. De met worden
Zondags niet gelicht
Muziekfeest Toonkunst.
vervolg
Tot recht begrip van liet 2de deel van
Benoit's toonwerk „de Schelde", het
eigenlijk geschiedkundige gedeelte waar
in, zooals wij reeds opmerkten, de dichter
terug gaat naar de 14e eeuw en in een
visioen de helden uit dat tijdperk voor
zijn geest ziet oprijzen, is het noodig, eenige
punten uit de Vlaamsche gesohiedenis in
herinnering te brengen en de afkomst van
de daarbij voorkomende namen na te gaan.
Vlaanderen bleef in de 14e eeuw niet vrij
van de beroeringen,die ook in ons vaderland
de bevolking in twee kampen splitsten,
welke elkaar met groote felheid en bitteren
haat bestuokten. Het kende de heillooze
burgertwisten, die zich onder verschillende
partynamen, in Holland, Hoekschen en
Kabeljauwschen, in geheel West-Europa
openbaarden. Ook in Vlaanderen ontstond
langzamerhand eene breede klove tusschen
den adel en bet volk. In de steden ston
den de nijvere middelstand en de talrijke
klasse der handwerkslieden, die steeds toe
nam met de ontwikkeling der industrie,
tegenover de patricische geslachten, die
hunne alleenheerschappy in de stedelijke
regeeringen trachtten te handhaven. Deze
verhoudingen gaven aanleiding tot bloe
dige botsingen. Het beginsel van den
strijd tusschen aristocratie en democratie
werd er bovendien nog beheerscht door een
ander element. De landsheer en de adel
zochten steun bij Vlaanderens leenheer,
by den Franschen koning en zoo worstel
de het Vlaamsche element, vertegenwoor
digd door de democratie, tegelijk voor
zyne vryheid en voor het behoud zyoer
nationaliteit. Vandaar de namen Leliaerts
(adel) en Kiauwaerts (volk) voor beide
partijen, ontleend aan de Leliën van het
Fransohe wapen en aan den Leeuw van
liet Vlaamsche.
Nadat in 1302 aan den Franschen in
vloed door den Sporenslag bij Kortryk
een geduchte knak was toegebracht, ont
stonden overal oproerige bewegingen
in het graafschap. In 1324 werden
vele adellijke sloten verwoest en bedreven
o. a. de Bruggenaars onder aanvoering van
Ni/colaas Zamekijn daden van woest ge-
Omstreeks het midden der 14e eeuw
bebeerschte de beroemde volksleider Jakob
ran Artevelde door middel van de Gent-
sche democratie geruimen tijd den toestand
van Vlaanderen, terwyl in het laatst van
dezelfde eeuw zyn zoon Philip van Ar
tevelde de volksbanier der Witte Kaproe
nen, zooals de Kiauwaerts naar hunne
witte mntseD toen genoemd werden, ont
plooide. De politiek der Bourgondische
Hertogen, die sinds dien tyd heeren van
Vlaanderen werden, gaf weldra eene an
dere richting aan de lotgevallen van het
land.
Door deze korte historisohe aanteekenin-
gen wordt het gedeelte van den tekst uit
„de Schelde", dat er betrekking op heeft,
verstaanbaar.
Wy laten er enkele fragmenten uit volgen
Schimmen van Kerels:
Helder lacht nog onze vloed.
Is hij vrij gebleven
Waar wij dapper goed en bloed
Hebben voor gegeven?
Kiauwaerts
Waar hij niet vrij
Uit de graven riepen wij
Vlaanderen deu Leeuw.
Leliaerts
Wij willen de Kerels vernieleu
Al dravende door het veld.
Zannekyn's geest:
Vrijheid, gij zult 't volk bezielen,
Onze stam duldt geen geweld
Eer zal Vlaandren om ons treuren,
Raven eer ons hart verscheuren,
Eer wij bukken voor 't geweld!
Leliaerts
Klauwaert, Klanwaert,
Hoed u voor den Leliaert!
Kiauwaerts
Vlaandren den Leeuw
Witte Kaproenen
Welk grootsch geschreeuw,
W\j verrijzen.
Leliaerts
Afgrijzen
grijpt ons aan
Een aanvoerder der Leliaerts:
Geheven de lelievaan!
Op ridders en knapen
te wapen
't Heimet om de slapen.
Geharnast de leden
te paard.
Getogen het zwaard,
gestreden
voor Fraukrijks eer
voor ridderrecht
slaat 'tvolk ter neer!
slaat neer
Vlamingen
Nimmer wordt de Vlaming knecht
in den strijd voor 't volkenrecht,
zullen wij nooit wijken!
Van Artevelde's geest:
'k Werp het doodenhulsel af,
Vlaandren geeft weer levensblijken!
Mannen stijgt nu uit het graf
enz. enz.
Na dit gedeelte volgt een andere episo
de uit de gesohiedenis van de Vlaamsche
gewesten n.l. de stryd, dien ze met Noord-
Nederland in de 16e eenw voerden tegen
het geweld van Spanje. Wy behoeven, met
het oog op de bekendheid van dit onderwerp,
daarby niet stil te staan.
Het 3de deel een sehoone zomer
morgen aan de Schelde draagt in tegen
stelling met het 2de deel weder een zeer
vreedzaam karakter. Het schetst de bedrij
vigheid en de welvaart, welke de Schelde-
stroom aanbrengt en in het algemeen de
zegeningen zyn van vrede en vryheid.
Wy hooren even het lied van afvarende
Matrozen, van Visschers, van Kooplieden,
van Landbouwers, van den Kunstenaar enz.
enz. terwijl, als in het geheele werk, ook
in dit deel een Meisje en een Jongeling
afwisseling geven, een romantisch tintje
aanbrengen door de teederste en vurigste
liefdezangen. Het geheel sluit met eenen
grootsohen samenzaDg als afscheid aan de
Schelde.
Vaarwel, Schelde, stroom der minne.
Vreugde roept ons aan het straud.
Kronkel voort, tot elks gewinue,
Door het vrije vaderland.
't Machtig, prachtig, Nederland
Wy vertronweD, dat het werk van
Benoit, dat naar wy hooren, zich moet
onderscheiden door eenen frisschen, leven-
digen gang en eene zeer sehoone instru
mentatie naast Haydn's „Sehöpfung" een
belangryk nommer zal worden van het
muziekfeest.
De solisten, Mevr. Soetens-Flament en
de Heeren Emile Blanwaert en Henri
Fontaine zyn allen Vlamingen en dus ten
zeerste vertrouwd met den geest van
Benoit's composition. Daarby zyn de
koren meestal voor mannenstemmen
duchtig onderhanden genomen.
De Heer Benoit zal de nitvoering komen
by wonendaartoe zyn bovendien uitgenoo-
digd de dichter Emannël Hiel, de Bur
gemeester van Brussel, de Heer Bnls en
de Minister van Sehoone Kunsten in
België.
B.
Volgens berichten uit New-York
bestaat er eene. groote spanning tusschen
Noord-Amerika en de roodhuiden. Men
vreest voor een algemeenen Indianenkryg.
Zij zeggeD, dat het groot opperhoofd aan
stonds zal verrijzen om Noord-Amerika
voor de Indianen te heroveren. De regee
ring bereidt de zending van troepen naar
het westen voor.
Keizer Wilhelm heeft bepaald dat
de 29e Mei, de dag waarop door zynen
vader, keizer Friedrieh, de laatste troepen-
revue te Charlottenburg bygewoond werd,
een gedenkdag zal zyn en dat telken
jare de officieren der 2e garde infanterie
brigade op genoemden datnm een byeen-
komst znllen houden, waarby de keizer
hoopt steeds tegenwoordig te zyn.
Te Stadskanaal zag een schipper iets
in het water dry ven, greep er naar met
de haak en haalde een ruim tweejarig
meisje op. De drenkelinge was geheel
blauw en men vernam geen teeken van
leven meer. Alle pogingen werden aange
wend, maar vrachteloos, het kind werd
voor dood neergelegd. Toen kwam er ze
kere werkman, Lammert Vob, uit de glas
fabriek te Nieuwbninen, voorby deze greep
het kind, hing 't met de beenen op zyn
rag, liep er eenigen tyd mee op en neer
zoo hard als hy loopen kon, tot er einde-
lyk vrij wat bloed los kwam en daarna
een massa water. Het kind is door dit
middel weer spinglevend geworden.
Het moet reeds het vierde kind zyn,
dat Vos op deze wyze van een andere
vry gewissen dood heeft gered.
Het Bestuur van de Hollandsche
club te Antwerpen, dat ter gelegenheid
van de bekende patronen-ontploffing al
daar zich tot onze landgenooten richtte
met eene bede om hnlp tot leniging van
den daardoor in vele gezinnen ontstanen
trenrigen toeBtand, maakt thans het resul
taat bekend van zyne bemoeingen in deze:
Het zuiver bedrag van het ontvangene
uit Nederland beloopt frs. 31881.47, wel
ke som door bovengenoemd Bestuur by
den schatbewaarder der Commissie ter
ondersteuning van de nagelaten betrek
kingen der slachtoffers van de ramp ge
stort is.
Maandag avond hadden te Rotter
dam een man en eene vrouw ruzie. Een
politieagent bracht de twistenden tot be
daren. De man had de vronw voor dief
