HAARLEMSCH
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
No 91
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86. Dertiende Jaargang,
144.
met AMSTERDAM.
van ZATERDAG 14 November 1891.
Ned. Vereen, tot bevordering
van Zondagsrust
Doet Uwe inkoopen liefst niet
op Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
op ZONDAG 15 Nov. 1891.
Nederd. Herv. Kerk.
Nieuwsberichten.
zeide Tramlay, plech-
hij tevens slecht genoeg
i aantal punten van gees-
houd vast te stellen,
icht er een misverstand
het nog niet te laat zijn,
ten heer Marge terug te
ie mevrouw Tramlay.
uw," zeide de heer Tram-
ik weet, dat Marge eenige
inigheden heeft, maar ik
jedenken, dal tegen den
se dochter in den vollen
;ezondheid en levenslust
nzij ze ziekelijk wordt,
zeventig jaar oud zal
de gedachte niet ver-
onze lieveling veroordeeld
e oppaster van een oud
en, wanneer zij het meest
sijn voor den omgang met
ithie van een echtgenoot,
eens, dat tien jaar ge-
gij er u op beroemdet,
dag ouder te voelen, dan
nlig waart, ik twintig jaar
est was, dan ik nu ben,
a blok aan het been ge-
Met ons beiden hebben
;enoeg gehad, omonzekin-
arlijk groot te brengen;
gij begonnen zijn, als al
aordelgkheid op u alleen
1 En 't kan u toch niet
zijn, aan de waarschijn-
enken, dat Lu als wedu-
eef, eer zij nog den mid-
eftijd bereikt had?"
veduwen hertrouwen dik-
1 wanneer haar eerste man
vas."
Tramlay zette een boet-
cht, en ontweek het oog
man. Maar zij kon noch
waarmede hij haar omvat-
beteekenis van zijne slem
toen hij zeide: „Is er geen
dan de groote wereld?"
o erg meende ik het niet,"
ivrouw Tramlay „Alle moe-
op den uitkijk, om hare
denk niet, dat vaders be-
e noodig dit is. Hadt gij
igstelling in Lucia's toe
and, dan ware ik misschien
bezorgd geweest. Vaders
nooit aan te denken, dat
iters een man moeten heb
ben niet gaarne, dat meisjes
■er ze vrouw zijn," zeide
Zelfs nu wou ik wel, dat
ouwde, voordat ze eenige
r was."
meiriep mevrouw Tram-
Zoudt ge willen, dat het
verscheidene jaren lang
partijen moest gaan, om
ngekleed ten dans te gaan
sou wanhopig worden en
oster willen gaan, of eene
jfsler, eene hervormster,
gelijks worden."
s de groote wereld werke-
eeselijk voor een jong meis-
haar man.
it allervervelendste ding ter
s het nieuwtje er eerst af
mevrouw Tramlay, „tenzij
coquet is, of bij een der
clubjes komt, waar over
boeken en muziek en schil-
blauw porselein, enz. ge-
ordt."
nooit te oud om ie leeren,"
Ie de koopman. „Zoodra ik
word en trouw, zal ik mij-
en buiten groot brengen,
ers hadden ten minste paar-
oomen en vogels en bloe-
uikens om zich meê te ver
geen van haar is vóór haar
igste jaar getrouwd."
Wordt vervolgd".
TBI, EPHOONNUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDIN6
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenT ,25.
franco p. post ,40. Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 35 cents, elke regel
5 Afzonderlijke nommera 3 centen per stuk.meer 5 cents, groote letters naar plaatsrnimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Advertentièn worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 13 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Het Bestuur der Afdeeling.
Groote Kerk.
Voorm. 10 ure, van Lennep.
Nam. 2 nre, Barbas 3e Zondag,
's Avonds 6 ure, Hoog.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 ure, Moeton.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, B. Jelgersma,
Rustend Pred. te Meer en Berg.
Evang. Luthersche Kerk.
Voorm. 10 nre, K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Sepp.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, T. Kuiper,
Emeritus-Predikant.
Heemstede.
Voorm. 10 ure, J. A. Gerth van Wijk Jr.,
Theol. Candidaat.
Woensdag 's Avonds 6V2 nre, J. Kuijlman.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 ure, Knottenbelt.
Maandag 's avonds 6 ure, Barbas.
Openbare catechisatie.
Woensdag 's avonds 7 ure, Swaan.
Bakenesser Kerk.
'Voor de Kinderen).
Voorm. 10 ure, Hilbrander,
godsdienst-onderwijzer.
Waalsche Kerk.
Voorm. 10 nre, Debrg.
Christelijk Gerefornt. Gemeente.
(Ged. Ondegrac/it).
Voorm. 10 nre, 's Av. 5 ure, Mulder.
Woensdag 's av. 8 ure, Da. Langhout.
Dankstond voor het gewas.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's Av. 5 ure. Schotel.
Donderdag 's avonds 7 Vs ure, Schotel.
Luthersche Kerk.
Voorm. 10 ure, Mees.
's Avonds 6 ure, Fooiman.
Kerk der VereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 ure, de Vries.
's Avonds 6 ure, Cr aan dijk,
Remonstrantsclie Kerk.
Voorm. 10 ure, Tideman.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 ure, Weiss.
Chr. Bewaarschool, L. Heerenvest.
Maandag 'e av. 8 ure, Moeton. Bijbellezing.
1 Sam. 8 1 vv.
Lokaal in de Oranjestraat.
"Dinsdag 's av. 8 nre, Swaan. Bijbellezing.
Lokaal „Weten en Werken.
Ged. Oude Gracht, big de Turfmarkt.
i 'sav. 8 u., van Lennep. Bijbeliez.
Joh. 6 16 vv.
Ds. Barbas bericht, dat de Zondagschool
in School A (Schoterweg) Zondag 15 No
vember ten 1 ure geopend wordt. Ouders,
die verlangen dat hunne kinderen deze
Zondagschool zullen bezoeken, worden
verzocht zich daartoe aan te melden bij
den Heer HeijbroekSchoterweg 22.
Ds, Tideman zal Maandag avond 9 nre
geen les geven.
Bennebroek.
Voorm. 10 ure, A. E. van Deinse
Pred. te H.emskerk.
Hillegom.
Voorm. 10 ure, M. Buchli Fest.
Avondmaal,
's Avonds 6 nre, M. Bnchli Fest.
Dankzegging.
Woensdagavond 6 nre, M. Buclili Fest.
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 ure, C. van Koetsveld GEz.
Nam. I1/2 ure, Zondagschool.
Sandpoort.
Voorm. 10 ure, J. van Loenen Martinet.
Spaarndam.
Voorm. 10 ure, J. D. van Arkel,
Pred. te Bloemendaal.
Velsen.
Voorna. 10 ure, H. Waardenburg.
's Avonds 5 nre, H. Waardenburg.
'b Avonds 8 nre, Evangelieverkondiging
op de Heide, in de zaal van den Heer
Veldman, door den Heer B.v. Zweden.
Donderdagavond 71/2 ure, Bijbellezing in
de consistoriekamer te Velsen, H. Waar-
Zaterdagavond 8 nre, in de zaal van
den Heer Veldman op de Heide, door
den Heer B. v. ZwedenBijbellezing,
Jon. III: 1-16.
Zandvoort.
Voorm. 10 ure, C. Barneveld.
Nam. 2 ure, C. Barneveld.
Voordrachten in Teylers Stichting.
De welbekende lezingen in Teylers Stich
ting, werden ook dezen winter wederom in
geleid door den conservator van het palaeon-
tologisch Museum, den Heer Dr. T. C.
Winkler.
Zijn groote liefde voor de overblijfselen
der voorwereld wist ook het publiek be
langstelling in te boezemen voor die be
langrijke zaken welke Teyler op dit gebied
heeft verzameld.
Hoofdzakelijk bepaalde spreker zijn ge
hoor bjj hetgeen in Oeningen. een plaatsje
in Zwitserland, werd gevonden en wel
in de daar voorhanden mergellagen, een
samenstelling van leem en kalk, behoorende
tot het tertiaire tijdperk.
Men stelt zich de wording der aardlagen
voor als te zijn geschied door de werking
van vuur en water. Zoo ontstonden eerst
de vulkanische gesteenten die door het
later gevormde water afbrokkelden en naar
de dalen afdrijvende, verschillende lagen
vormden, welke de geologen thans naar
hun ouderdom weten te onderscheiden, in
eozoische, palaeozoische, mesozoische en
kainozoische. In de eerste vindt men geen
overblijfselen van levende wezens, in de
volgende een opklimming van telkens meer
ontwikkelde dieren, waarnaar men dan ook
den ouderdom der aardlagen bepaalt. Deze
dieren zijn tusschen de verschillende aard
lagen vastgeklemd en daar versteend.
Oeningen nn behoort tot het tertiaire
tijdperk, en de planten en dieren daar
gevonden wijzen er op dat het vroeger
een zoetwatermoeras vormde waarin weinig
beweging was en een temperatuur als
tegenwoordig op Madeira. De plantengroei
was zeker even rijk, ja nog schooner dan
thans, en was door spreker onlangs in
een verhandeling uitvoerig beschreven,
van welke verhandeling een gedeelte door
hem werd voorgelezen. Bijna alle ons be
kende planten zijn daar in fossielen gevon
den. De meeste waren als zoodanig in het
Museum voorhanden en hnn levende nako
melingen waren aan beide zijden van den
spreker opgesteld, door de goede zorgen
van den Heer Krelage.
Overgaande tot de dierenwereld kwam
het eerst de mastodon ter sprake, die uit
wendig veel gelijkenis vertoonde met den
olifant, maar zich daarvan door zijn merk
waardig gebit onderscheidde. De kop van
dat dier was mede voorhanden, en het
geheele geraamte door Mej. Winkler, ge-
teekend, zoodat men zich daarvan een
duidelijke voorstelling kon vormen.
Behalve dit groote dier kwamen ook nog
herten, honden en ratten voor, ja zelfs was
een fossiel veertje gevonden, zoodat ook
het bestaan van vogels in dien tijd onbe
twistbaar vaststond. Schildpadden en kik-
vorschen ontbraken evenmin. De sala
manders uit dien tijd hadden aanleiding
gegeven tot een vermakelijke vergissing.
Terwijl men in vroegeren tijd van oordeel
was, dat de fossielen geen overblijfselen
van dieren waren en die het beweerde
vervolgde en verbrandde, behield in deacht-
tiende eenw de meening de overhand, dat
de fossielen wel bewijzen waren van het
dierlijk leven op aarde, zooals het door
den zondvloed was ondergegaan.
Men zocht dan ook naar overblijfselen
van den mensch en nu meende zekere
Scheuchzer in 1725 dit fossiel gevonden
te hebben.
Hij gaf daarvan een beschrijving en
noemde het homo diluvi-testis, ook wel
homo theoscopns. Het was, men wist niet
hoe, in het bezit van Teyler gekomen, en
werd ons nu vertoond niet alleen in het
origineel, maar ook in den afdruk op de
andere zijde van den steenlaag die door
den Heer Winkler was ontdekt, en eindelijk
op een teekening mede door Mej. Winkler
vervaardigd.
Latere geleerden bewezen evenwel, dat
men hier niet met een mensch, maar met
een soort van hagedis te doen had en
toen Cuvier in 1811 Haarlem bezocht,
bracht hij een bezoek aan Prof. van Marum
en maakte toen voor goed uit dat het een
salamander was. Siehold bracht daarvan
later een exemplaar mede uit Japan en in
Artis heeft men ze nog steeds voorhanden.
Een daarvan heeft vijftig jaar geleefd.
Ook insecten en schaaldieren worden in
Oeningen in fossielen toestand gevonden,
vissohen kwamen ook voor en Dr. Winkler
had twee soorten donderalen onder de
fossielen ontdekt, waaraan hij den naam
cobitis Breda en cobitis Teyler had ge
schonken, uit eerbied en erkentelijkheid
voor prof. Breda en directeuren van Teyler,
die zooveel voor de palaeontologie hadden
verricht.
Langen tijd had spreker zeker nog voort
kunnen gaan, maar hij begreep dat voor
zijn gehoor een afwisseling gewenscht zou
zijn, en daarom had hij een verzameling
prenten medegebracht, die door den too-
verlantaarn op doek geprojecteerd, in op
volging een voorstelling moesten geven
van het voorwerdlijke landschap met zijn
planten en dieren.
We zagen den pterodactylus en den
plesiosaurus, den igonaudon en den holen-
beer achtereenvolgens verschijnen en kwa
men zoodoende langzamerhand weder in
de werkelijke wereld terug. Het gas werd
ontstoken, we behoefden niet meer als
Scheuchzer naar menschen te zoeken, maar
zagen ze van aaogezicht tot aangezicht,
en dankten den spreker voor het interessante
kijkje in the times of old, door het licht
zijner wetenschap na zoovele eeuwen voor
ons in al zijn heerlijkheid ontdekt.
In eene Dinsdag gehouden openbare
zitting der Tweede Kamer was ingekomen
het bericht van den Heer Bogaerdt, dat
hij zijn ontslag neemteene kennisgeving
van het overlijden van Mr. H. JDijk-
meester, lid der Kamer voor Tiel, welke
met een brief van rouwbeklag zou beant
woord worden, en de geloofsbrieven van
dsn opnieuw voor den Helder gekozen
heer S. F. Land, die na goedkeuring werd
toegelaten en beëedigd. Ingekomen was
ook, behalve de reeds bekende ontwerpen,
een ontwerp tot instelling eener Oranje-
Nassau-orde.
Bij de regeling der werkzaamheden op
perde de heer Levy bezwaar met het oog
op de nienwe leden, om het reeds door
de vorige kamer in de afdeelingen onder
zochte ontwerp betreffende het faillissement
en de surseance van betaling, nu reeds
in de afdeelingen te onderzoeken. De heer
Mees trachtte aan te komen, dat die be
zwaren niet bestonden, en wees er op,
hoe wellicht de zaak een geheel jaar op
afdoening zou moeten wachten, indien
behandeling thans werd nitgesteld. Een
voorstel van de heer Levy, om het ont
werp na het winterreces te behandelen,
werd verworpen met 55 tegen 3 stemmen.
Vrijdag komt de Indische begrooting aan
de orde.
UIT PARIJS.
In het begin van deze week hebben er
twee feesten te Parijs plaats gehad. Nu is
een feest hier op zichzelf geen bijzonderheid,
daar Parijs eigenlijk altijd feest viert,
terwijl de opsommingen van gasten, de
beschrijvingen van toiletten en menu's,
waarvan de Parijsehe dagbladen steeds vol
zijn, den Hollandschen lezers spoedig zou
den vervelen. De Eranschen moeten
evenwel een prikkel hebben, zij moeten
iets hebben waar zij zich kunnen amu
seeren, en waar hunne luchtige harten snel
ler voor kunnen kloppen. Hunne families
(beklagenswaardig Eransch familieleven
en hnnne zaken zijn daartoe niet voldoende,
en een feest schijnt de eenige uitkomst te
zijn. Deze Parijsehe feesten hebben even
wel een geheel ander karakter, dan de bo
venbedoelde, die, hoe verschillend onderling
zij ook blijken te zijn, toch dit met elkan
der gemeen hebben, dat zij ter eere van vor
stelijke personen hebben plaats gehad.
Een dezer feesten en wel het voornaamste
is gehouden ter eere van het zilveren
huwelijksfeest van Z. M. Alexander III,
Keizer van Rusland, en H. M. Marie
Fiederovna, Keizerin van Rusland. De
Russische kolonie te Parijs heeft dit feest
plechtig in hare kerk in de Rue Daru ge
vierd. Precies elf nur hield de landauer,
waarin de Groot-Hertog Wladimir, de
Groot-Hertogin Maria Paulowna, en hunne
dochter, de Groot-Hertogin Helena gezeten
waren, voor het gebouw stil. Hunne Kei
zerlijke Hoogheden werden ontvangen door
den Baron, de Barones en Mile Hedwige
de Mohrenheim. Bijna tegelijkertijd kwam
de Groot-Hertog Alexis aan, gevolgd door