Nieuwsberichten.
EE
De zelfmoordenaar van Piet Paaltjes en toen
gingen we, na op gebruikelijke wijze den
Spreker bedankt te hebben nit een. Als
de Heer Ruijs zich een volgend seizoen
nog eens wil beschikbaar stellen voor on
zen kring, zal hij ons zeer verplichten;
we hebben zoo van tijd tot tijd wel eens
een lach-avondje noodig bij al den ernst
van het leven.
De zaal was niet zoo dicht bezet als
in 't begin van den winter; het gewone
verschijnsel, dat zich telken jare voordoet,
als de werkman door meerdere drnkte in
het bedrijf niet meer zoo gemakkelijk een
avond vrij heeft.
De volgende week zal de spreekbeurt
vervuld worden door den Heer P. H. van
der Ley.
In den Amerikaanschen staat New.
Jersey is de eerste kolonie aangelegd voor
uitgeweken Russische Joden. De kolonie
heet Woodbine en beslaat een oppervlakte
van tweeduizend hectaren, waarop twee
honderd gezinnen gevestigd zgn, ieder op
eene hoeve van ongeveer zes bunders.
Omtrent het sluiten der markt van
Islington voor het buitenlandsche vee, ver
neemt men nader, dat op het eiland Shep-
pey, eene plaats waar geen vee uit het
buitenland geweest is, eene stal geïsoleerd
is wegens het heerschen van mond- en
klauwzeer, waardoor het te meer waar
schijnlijk wordt, dat de ziekte niet is in
gevoerd. Het heropenen van de Ielington-
sche markt zou nu verwacht kunnen wor
den, als de ziekte niet tevens in zuidelijk
Londen was waargenomen.
De onvermoeide strijder voor briefport
vermindering in Engeland, het parlements
lid Henniker, heeft aan de schatkist
voorgesteld, het port tusschen Engeland
en de Vereenigde Staten en alle Britsche
Koloniën te brengen op 1 penny (5 centen),
en hij waarborgt den Staat het mogelijk
nadeel voor de schatkist tot een bedrag
van zevenhonderd vijftig duizend gulden.
De schatkist heeft het voorstel niet in
overweging genomen, maar nu zal de zaak
onder de aandacht van het parlement ge
bracht worden.
Met betrekking tot het gebruiken der
electriciteit voor eleotrische verlichting en
beweegkracht schijnt Tyrol vele landen
vooruit te zgn. In het „Pusterthal" heeft
een grondeigenaar zelfs zijne Btallen elec
trisch laten verlichten, te Rundl geschiedt
het graandorschen door eleotrische beweeg
kracht. Te Trente is men bezig de Ma-
druzza-kazerne electrisch laten te verlich
ten. In de binnenplaatsen en gangen zul
len 120 gloeilampen worden aangebracht.
Dit zal de eerste electrisch verlichte ka
zerne zgn.
Te Parijs maakte zich onlangs de
jonge M., zoon van een juweliersweduwe,
met zgn maitresse uit de voeten, een mil-
lioen francs van zgn moeder medenemend.
Er is daarop niet tegeD den ontrouwen
zoon maar tegen diens maitresse eene ver
volging ingesteld en zij is Donderdag in
het Grand Hotel te Brussel gearresteerd.
Te oordeelen naar de geruchten be
gint zich ook meer en meer in Turkije
staatkundig leven te openbaren. Zoo bericht
men van het bestaan eener grondswetpartg.
Door haar is een manifest in het licht
gezonden, dat allerwege in het land wordt
verspreid. Daarin protesteerden de leiders
dezer partij tegen het in gevangenschap
houden van den ex-sultan Moerad, den
broeder des sultans, en tegen de verban
ning, zonder vorm van proces, van buiten
gewone staatslieden naar Arabië. Het gezag
klagen zij is te zeer gecentraliseerd
bij den sultan en de pers wordt op schan
delijke wijze in hare uitingen belemmerd.
Het bewerkstellen van nuttige hervormin
gen, het invoeren van nieuwe zaken, als
de telephoon en het electrisch-licht, wordt
verhinderd het staatsbeheer is even erbar
melijk als de rechtsbedeeling, en de toe
stand van het leger is van dien aard, dat
de staat weerloos is tegenover buitenland
sche vijanden. Er behoort moed toe, zulke
dingen in Turkije te durven zeggen.
Door een brand in het Bramley-
mooredok te Liverpool is een schade van
meer dan 100 000 veroorzaakt. De brand
brak uit in eenige pakhuizen, geheel op
gevuld met katoen, waarvan slechts zeer
weinig gered kon worden. Het groote
Spaansche stoomschip Ramon de Larinaga
beladen met 7688 balen katoen, van Gal
veston aangekomen, lag slechts eenige
voeten ver van de brandende pakhuizen,
waardoor de tuigage in brand raakte en
de ijzeren huidplaten zoo heet werden, dat
de katoen, die in het voorruim lag, in brand
geraakte, zoodat men genoodzaakt werd
het ruim vol water te laten loopen. In
het achterste ruim zgn 1500 balen katoen
die men droog hoopt te bergen.
In het Reuzengebergte ie de laatste
dagen zulk een massa sneeuw gevallen als
sedert jaren niet is voorgekomen. Te Spin-
delmübl zijn huizen met sneeuwmuren van
4 tot 6 M. hoog omringd.
Te Leopoldsreuth in het Beiersche woud
liggen de huizen tot aan de schoorsteenen
in de sneeuw.
Ia zake de tramkarrenkwestie in
Friesland zooals men weet laten de
karvoerders hunne voertuigen op spoor
breedte brengen om zoodoende van de rails
te kunnen gebruik maken is thans een
rechterlijk vonnis gevallen.
Een der trambeambten deed proces-ver-
baal opmaken tegen een karvoerder, die,
tijdens eene locomotief aankwam, niet uit
de rails kon komen zonder hulp van het
trampersoneel, en dus den dienst stremde.
De verbaliseerde werd vrijgesproken om
dat in de verordening der gemeente waar
onder het gebeurde plaats had, niet in het
was voorzien.
De uitspraak werd met vreugde door
de belanghebbenden begroet.
Actualiteit is te prijzen, maar ook
in dit opzicht kan overdreven worden.
Hoe b.v.b. te oordeelen over eene te
's Gravenhage aangekondigde schouwburg-
voorstelling te geven door het gezelschap
van den heer Ch. de la Mar van Am
sterdam met het stuk getiteld, De gehei
men van een krankzinnigengesticht, of gru
welen en wreedheden ontsluierd.
Te oordeelen naar de houding van het
bestuur van het gesticht zgn de gevallen
van mishandeling nogal overdreven, zelfs
zoo, dat het de gemeenteraadsleden heeft
uitgenoodigd tot persoonlijk onderzoek. In
plaats van nu de uitkomsten van inte-
stellen onderzoek af te wachten en zich
zoo te vrijwaren voor bespotting, maakt
deze of gene zich meester van de stof,
verwerkt die natuurlijk tot een alleraan-
doenlijkst drama, en het publiek, belust
op schandaal, loopt er voor zgn goede
geld in, windt zich op onder de treffendste
scenes, weet niet het ware van het min
ware te ouderscheiden, maakt zioh vroo-
lijk over oaricaturen, waardoor misschien
de edelsten en besten zullen getroffen wor
den.
Maar het doel is bereikt, een sensatie
stuk, niets gemeen hebbende met de kunst,
heeft een vollen schouwburg en een be
langrijke recette aangebracht.
De zucht naar actualiteit moet hare
grenzen kennen.
Bij een brand te Nieuwe Wetering
die voor een paar weken hofsteden in de
asch legde, daeht men aan kwaadwillig
heid. Een begin van brand in een hooi
berg te Oude-Wetering kort te voren
wekte, daarmede in verband, dezelfde
vermoedens. Zaterdag zgn deze en andere
dingen uitgekomen. Twee jongens, te Oude-
Wetering woonachtig, hadden in een win
kel voor snoepgoed een stukje lood, ge
lijkende op een afgesleten kwartje, in
betaling gegeven. Deswege voor den
burgemeester van Alkemade gebracht,
bekenden de jongens dat zij reeds meer
op dergelijke wijze winkeliers bedrogen
hadden. Maar nu kwam nog uit dat zij
de plegers waren van den diefstal uit de
offerbussen in de Christelijk gereformeerde
kerk te Oude-Wetering, in het laatst van
het vorige jaar gepleegd, en van nog een
aantal andere, niet-uitgekomen misdrijven.
Verder dat een van beiden den hooiberg
te Oude Wetering had in brand gestoken,
wat tijdig gebluscht werd, en dat zij te
zamen Zondag 24 Jannuari met het ern
stige gevolg, dat men kent; te Nieuwe
Wetering hetzelfde hadden gedaan. In het
verboor, waarbij later ook de officier van
justite uit Haarlem tegenwoordig was,
bleek de groote verdorvenheid van deze
twee knapen, die een 17 en de ander 15
jaren oud. Als reden van het brandstich
ten geven zij op dat er dan wat werk
aan den winkel zou komen, waarvan zij
middellijk of onmiddelijk voordeel konden
hebben. Zij hadden al plannen gemaakt
tot nieuwen diefstal en nieuwe brand
stichtingen. Na het verhoor werden de
veelbelovende knapen geboeid weggebracht.
Men verneemt dat het door onge
veer vijftien duizend personen geteekend
adres aan de Koningin-regentes, gerioht
tegen de coöperatie, door H. M. gesteld
is in handen van den minister van Justi
tie, ten einde bij de voorstellen der staats
commissie betreffende de naamlooze ven
nootschappen tot pont van onderzoek te
dienen.
Te 's Gravenhage is op 94-jarigen
ouderdom overleden de heer A.C. J.M.
den Beer Poortugael, gepensioneerd lui
tenant-kolonel der artillerie, een der wei
nige overgeblevenen, die hebben deelgeno
men aan den slag bij Waterloo. De heer
Den Beer Poortogael was destijds 16 jaren
oud en reeds luitenant.
Te Waterloo werd hg krijgsgevangen
gemaakt en verbleef dientengevolge eeni-
gen tijd in Frankrijk.
Een welgesteld landbouwer aan den
Heikant te Tilburg slachtte twee koeien,
maar gaf er slechts een aan. Het was te
begrijpen, want de andere leed aan milt
vuur: Het vleesch der beide koeien werd
dooreengemengd en verkocht.
De zaak is in streng onderzoek.
Naar men uit Den Haag aan de
Amst. schrijft, komt het wetsontwerp tot
tijdelijke voorziening in den nood van som
mige gemeenten neer op eene verhooging
van hoofdstuk V der staatsbegrooting voor
1892, en wel:
lo. van art. 61. „Onderstand aan ge
meenten die bniten staat zijn in alle of
sommige kosten harer huishouding behoor
lijk te voorzien", thans slechts uitgetrok
ken tot een Bedrag van f 6000en
2o. van art. 141. Tijdelijk subsidie
(krachtens art. 49 der onderwijswet) aan
gemeenten die door de uitgaven voor haar
lager onderwijs „in verhouding tot haar
middelen en andere uitgaven" onbillijk
worden bezwaard.
De regeering schgnt das voornemens te
zijn, alle kwesties van gemeentelijke be
lastingregeling voorloopig te laten rusten
en het ontwerp het karakter te geven
eener zuivere noodwet.
Nadat reeds vroeger het minimnm der
onderwijzerstractementen in de gemeente
Haarlemmerliede en Spaarn wonde op f 500
was gebracht, werden in de Donderdag
gehouden raadsvergadering ook de salaris
sen der onderwijzeressen in die gemeente
met 100 verhoogd en gebracht op f 500.
In diezelfde vergadering werd aan den
heer H. P. Th. J. Orth, sedert vele jaren
hoofd der school te Spaarnwoude, op zijn
verzoek met ingang van 1 April e.k.,
eervol ontslag verleend, terwijl nog werd
besloten de openbare school in Je afdeeling
Houtrijk en Polanen door bijbouw te ver-
grooten.
HAARLEM, 23 Februari 1892.
Door den weldadigsheidszin van Ja-
qnes van Damme en zijn echtgenoote Eli
sabeth van Blinkvliedt werd in den jare
1640 in de Zuiderstraat alhier een hofje
gesticht voor veertien vrouwen of wedu
wen van de doopsgezinde gemeente, be
kend als het Zuiderhofje, bij ieder Haar
lemmer wel bekend door den zwaren muur
met twee ingangen, welke het oude hofje
geheel afscheidde van den openbaren weg.
Gedurende twee en een halve eeuw heb
ben de woningen verschillende bejaarden
vrouwen gehuisvestsommigen ervan be
reikten een hoogen leeftijd. De por
tretten van de vrouwen die honderd en
meer jaren bereikten, versierden de regen
tenkamer.
In 1891 besloten de tegenwoordige
regenten de oude gebouwtjes te doen sloo-
pen en op het hierdoor vrij gekomen ter
rein ter groote van 1007 M2 het hofje
te doen herbouwen. In Maart 1891 wer
den de oude gebouwtjes ter amotie ver
kocht en den 12en Mei d. a. v. had de aan
besteding bg uitnoodiging plaats voor den
herbouw. De uitvoering werd, naar het plan
en de teekeningen van den architect A. J.
Salm alhier, werd gegund aan den Heer
H. London, aannemer alhier. Het werk is
thans zoover voltooid, dat de nieuwe wonin
gen kunnen betrokken worden.
Door eene mime vestibule bereikt men
thans de groote open plaats waaraan op het
Westen en Oosten ieder vijf woningen
zgn. Het middelste van elk vijftal springt
eenigszins naar voren, terwijl aan de straat
zijde behalve de appartementen voor den
opzichter en de regentenkamer zich nog
vier woningen bevinden.
Al de gebouwen zgn opgetrokken in gele
steen, in overeenstemming met den Ro
maanschen stijl van het geheel.
Elke woning heeft een afzonderlijke
ingang met een kleine gang waarin zich
het privaat bevindt, voldoende verlicht en
doelmatig geventileerd. In genoemde gang
is de toegang tot de woonkamer, die er
met haar lichtgroen getinte, gestncadoorde
wanden zeer gezellig uitziet. Zij is voor
zien van stookplaats, bedstede en kast.
Verder is elke woning voorzien van pomp
en keldertje, terwgl een zolder met be
schoten kap de huizing voltooit.
De woningen aan de Noordzijde zgn
eenigszins anders ingericht in verband met
de beschikbare gelegenheid.
De Zuidzijde is ingenomen door eene
groote steenen loods, waarin de vuilnis
bakken, terwgl nog twee bergplaatsen
aan de West en Oostzgde zgn aangebracht.
De ruime plaats, waar nog een tuin
staat aangelegd te worden, is door gas-
lantarens verlicht.
In het hoofdgebouw bevindt zich links
de woning van den opzichter, rechts de
regentenkamer, eenvoudig doch smaakvol,
met blank eiken betimmering en goud
leer behang.
In dit vertrek, waartoe men toegang
verkrijgt door een kleine wachtkamer, is
de stijl van het geheel goed volgehou
den, en is voorzien van blank eiken meu
belen.
De bovenverdieping van het hoofdge
bouw bevat, behalve de gewone apparte
menten, nog eene hulpwoning om in voor
komende gevallen van dienst te zijn.
Op den zolder bevindt zich het uur
werk, waarvan de wijzerplaat gemakkelgk
door de bewoonsters, van hunne woningen
uit, te raadplegen is.
De vestibule, die het hoofdgebouw in
tweeën deelt, is op zich zelf bezienswaar
dig door de eenvoudig schoone teekening.
Er bevindt zich hier een marmeren plaat,
bevattende de namen der stichters, der
tegenwoordige regenten en regentessen
van den architect en den aannemer.
De hoofdtoegang wordt verleend door
teakhouten deuren met in koper gewerkte
en glaspaneelen.
De smaakvolle voorgevel is opgetrok
ken in gelen en zandsteen.
Zoowel de architect, de Heer A. J. Salm
als de aannemer H. London hebben eer
van hnn werk.
„Weldadigheid naar Vermogen".
Bij het Bestuur der Vereeniging hebben zicb
de volgende personen voor werk aangemeld
18 voor werkvrouw.
8 voor waschvrouw.
8 voor naaister.
2 voor mangelwerk.
3 voor dagmeisje.
3 voor oppasser.
3 voor loopwerk.
2 voor sjouwerman.
2 voor schilder.
1 voor stoelenmatter.
1 voor zadelmaker.
1 voor loodgieter of koperslager.
1 voor zinkwerker.
1 voor goudsmid.
Particulieren eu werkgevers, die van bovenstaande
aanbiedingen gebruik wenschen te maken, worden
beleefd verzocht hunne aanvragen schriftelijk tot.
het Bestuur te richten, bug Doelen of Stadhuis.
Voorwerpen, gedeponeerd aan bet
Commissariaat van Politie, die da
gelijks (uitgezonderd des Zondags),
van 's middags 12 tot 2 ure voor de
eigenaars terug te bekomen zijn.
Eene rol elastieken slang. Een witte
zakdoek. Een melkwagentje. Eene
ladder. Eenige paternosters. Eene
luier. Een knipmes. Een handschoen.
Twee wantjes. Een breiwerk. Een
zakje met drie sleutels. Een stuk zin
ken pijp. - Een sleutel.
Terug te bekomen bij C. van der Bijl,
Kennemerstraat no. 9c, een insigne der
vereeniging „Hasselaar." Idem bg Ver
del, Lange Veerstraat no. 28, een vaatje
bier. Idem bij P. Bente, mattenschipper,
wonende in een schip, liggende in het
water van den Burgwal, eene portemonnaie
waarin o.a. een zeer weinig geld. Idem
bg E. Sauwer, Zuid-Polderstraat no. 33zw.,
eene gouden oorbel. Idem bg M. Ko
ning, Lange Molenstraat no. 27, een bontje.
GRAAN- EN ZAADMARKT.
Marktbericht van 15 Februari.
Witte tarwe f 6.65 f 8.25.
Rogge
Haver
Gerst
Duivenboonen
Paardenloonen
y> 7.8.
3.50. 3.80.
5.75.
6.70. 7.25.
6.15. d 6.30.
KAASMARKT van 17 Februari 1892.
Aang. en verk. 11 stapels, uitmakend
982 kazen, wegende 2002 kilogrammen.
Hoogste prijs per 50 kilogr. f 30.
VEEMARKT. 17 Februari 1892.
AangevoerdPrijs.
33 N. Kalveren 5.
18 Schapen 6.
8 Paarden
10.—
12.—
