HAARLE
Eerste Blad.
No. 65.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Veertiende Jaargang.
144.
van WOENSDAG 10 Augustus 1892.
N ieu wsberichten
TE t. Er HOON NUMMER
TELEPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenT ,25.
franco p. post ,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk
Prijs per Advertentie van 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond
Adverientiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 uredie alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs verschenen werken, op aan
vrage ter bezichtiging te verkrygen bij
De Erven Loosjes, te Haarlem.
PERK, M. A. LuxemburgianAf 2.25
UEHAKE, L. A. B. Van drie jannen.. a.75
THIJM, CATH. ALBERDINGH, Anka
Valesco, 2 dln5.50
ERMANN, H. Is er eén God?.80
SCHöJEN, ELISABETH, De Zweedsche
nachtegaal3.
GEïLL. Novellen bibliotheek, No 7, De
Vrijgezel.10
"WITTE, E. Th Handl. tot het Kweeken
van Planten in buis4.25
"WITTE, H. Handboek voor den Bloe
mentuin3.25
BIBBING, Dr. SEVED, Sexueele Hygië
ne en eenige harer ethische Consequen
ties1.50
Buitenlandsche nieuw verschenen werken
REHBINDER, N. Heiliges Russland
erwache1
DUFFEY, E. B. Himrael und Hölle... 1.30
ARNOLD, HANS, Die kraft der Ueberzeu-
gung,'1.85
ARNOLD, HANS Anfang undEndeder
meu8chlichen Persönlichkeit.55
URGROSZVATER, Wird die Mensch-
heit glficklicher?..35
SCHAARSCHMIDT, Dr. E. Die Unsterb-
lichkeit der Menschenseele.40
HENDSCHEL'S Telegraph, Aug. /Sept.
18921.30
BES ANT, WALTER, Verbena Camellia
Stephanotis 1 vol1.
DAVIS, RICHARD HARDING: Van
Bibber and Others, 1 vol1.
BOLDERWOOD. ROLF: Nevermore 2
vols2.
Bovenstaande werken zijn voorhanden
bij de Boekhandelaars de erven Loosjes,
Ged. Onde Gracht, te Haarlem.
De Petersburgsche correspondent
van de Standard gewaagt van een ge
rucht, dat het Russisch staatsbestuur
hervormd zou worden. De czaar zou een
president-minister willen aanstellen, die,
met medeweien van de andere ministers,
tegenover de czaar verantwoordelijk zou
zijn. De tijd zal leeren, in hoeverre de
correspondentie waarheid bevat. Er zijn er,
die haar alle mogelijke vertrouwbaarheid
ontzeggen, en gronden die meening op
de van algemeene bekendheid zijnde
conservatieve neigingen van den czaar,
die steeds de aloude instellingen met
alle macht verdedigt.
De president der Vereenigde Staten
onderteekende dezer dagen een beslnit,
waarbij voor de arbeiders, werkzaam in
dienst van den Staat, de duur van den
werkdag bepaald wordt op acht nren.
De jaarmarkt te Nischnei Novogo-
rod is dit jaar geheel mislukt. Vreemde
koopers zijn niet opgekomen en het werk
volk is er zoo schaars, dat tot het lossen
der goederen nit spoorwagens en stoom-
booten boeren en gevangenen gebezigd
moesten worden. Gedurende de laatste
dagen is de gezondheidstoestand er wat
op verbeterd, waardoor de angst onder
de bevolking wat begint te wijken. De
arbeiders, die de besmette stad ontvlucht
waren, begonnen terug te komen.
Ook Nederland beeft thans maat
regelen genomen tegen de cholera. Van
heden af is in Nederland de invoer ver
boden van ongewasschen lijf- en bedde-
goed, als bagage door reizigers uit Rus
land en Aziatisch Turkije medegevoerd.
Ook zullen lompen en gebruikte klee-
dingstukken uit die landen, wegens het
daar heerschen der cholera worden ge
weerd.
Eene gehuwde vrouw te Kudel-
staart, onder Aalsmeer, had met een an
deren man een uitstapje gemaakt uaar
Amsterdam, [natuurlijk tot groote ergernis
der gemeentenaren. Om haar zulke han
delingen af te leeren, werd zij bij hare
terugkomst door de bnren op de meest
onbeschofte maoier mishandeld, zoo, dat
de justitie zich thans de zaak heeft aan
getrokken en tegen de belhamels proces
verbaal is opgemaakt.
Het record van de reis over den
Atlantischen Oceaan is alweder vermin
derd, en wel door het stoomschip City
of Paris, dat de reis van New-York naar
Sandy Hook volbracht in 5 dagen, 15
nren en 58 minnten 33 minuten minder
dan verleden jaar de Teutonic. Het schip
deed die vlngge reis in weerwil van tegen
spoed; het moest namelijk door zwaren mist
4% nnr langzaam varen. Het snelstvoerhet
stoomschip den vijfden dag; het legde
dien dag 620 mijlen af.
In het laatst der vorige week zgn
Bismarck te Jena allerhartelijkste ovaties
gebracht. Bij die gelegenheid heeft hij een
paar toespraken gebonden, die zeer de aan
dacht trokken.
Verschillende bladen laten zich hier
omtrent zeer verschillend nit, naarmate
hun politiek standpunt. De conservatieve
en de nltramontaansche organen vinden
de toespraken ongepast, zelfs zóó, dat zij
de meening- niten, dat tegenover den spre
ker, geen consideratie moest gebruikt wor
den, en dat het al den schijn heeft, of
Bismarck zich aan het hoofd wil plaat
sen van een nationaal partij-bondgenoot
schap. Tevens wordt op de talrijke eer
bewijzen nit de hoogte neergezien, men
vergelijkt ze met het opflikkeren van een
stroovnur en dns niet standhoudend. Van
wege de universiteit te Jena zijn thans
aan het hotel „Znm Baren" twee gedenk-
steenen geplaatst. De eene vermeldt dat
Luther, de andere dat Von Bismarck er
gelogeerd heeft.
Een vreemde geschiedenis vond de
vorige week te Bazel plaate. Bij een blik
slager in de nabijheid dier stad had zich
een knecht aangemeld, die uit Dnitsch-
land kwam en in Amerika was geweest.
Na eenige dagen zond de blikslager hem
weg, omdat hij zijn uiterlijk verdacht
vond. Hij stelde den prefect met dit
feit in kennis, en deze, een oud-afgevaar
digde, adviseerde op 's mans verzoek zijn
zuster, een somnambule. De vrouw be
weerde, dat de knecht een soort Jack
the Ripper was, waarop de prefect
hem liet gevangennemen. Nadat de man
een maand gevangen gezeten, bleek nit
de inlichtingen nit Dnitschland, dat, al
had hij het een en ander op zijn gewe
ten er niet den minste reden was hem
voor Jack den Opensnijder te honden.
Toen werd hij vrijgelaten met -10 fr.
schadevergoeding, die tot 60 fr. werd
verhoogd, om hem tevreden te stellen.
Men vraagt zich in Zwitzerland af of
een prefect, die bij een somnambnle
zijn heil zoekt, zijn post nog langer zal
worden toevertrouwd.
De Etna ging voort de laatste
dagen der vorige week veel lava nit te wer
pen tot men Zondag een korten stilstand
in de werking kon eonstateeren. Karavanen
tonristen komen de werking van den vul-
eaan in oogenschonw nemen. Tegen alle
verwachtingen in is de lavastroom weer
beginnen te vloeien.
Op de Weener muziektentoonstelÜDg
was door een pianofabriekant een buiten
gewoon groote vlengelpiano tentoonge
steld, met het doel 8r ook concerten op
te doen geven. Het bestuur verzette zich
tegen de concerten, want, de grasperken
om het tentoonstellingsgebouw zonden
door de luisteraars kunnen vertrapt wor
den. De fabriekant liet zich doodleuk
verontschuldigenhij had gemeend in te
zenden op eene mnziek,- niet op een gras
tentoonstelling.
Woensdag zijn de feesten aangevan
gen ter herdenking van het vier
de eenwfeest der ontdekking van Ameri
ka. Den 3den Augustus 1492 zeilde Chris-
tophorns Colnmbus uit de Spaansche ha
ven Palos om het land te vinden, waar
van hij de zekerheid van het bestaan op
wetenschappelijke gronden had weten
te bewijzen. Met drie kleine schepen werd
de grootste der ontdekkingsreizen onder
nomen; na de heftigste tegenkanting,
zelfs met financieele hulp van het Spaan
sche hof. Amerika werd ondekt en Span
je, in de eerste plaats het Spaansche
koningshuis plukte de vruchten van
Colnmbns' stont bestaan.
Het nageslacht herdenkt thans die fei
ten; uit de haven van Palos vertrokken
den 3den Augustus 1892 drie scheepjes,
ongeveer gelijk aan die van 1492. De
burgemeester van Palos en de President
der Vereenigde Staten complimenteerden
elkaar en de Bcheepjes keerden na eenig
vertoef naar de haven terng, waar eene
opgewonden juichende menigte ze inhaalde.
De plechtigheid zou te Palos ook ker
kelijk gevierd worden, waartoe o. a. wa
ren opgekomen de gezant der Amerikaan-
Bche Staten bij het Spaansche hof, als
mede Engelsche, Oostenrijksche, en Ne-
derlandsehe zeeofficieren. Er verscheen
echter geen priester, waardoor na ander
half nnr wachtens de verschillende ge-
noodigden onverriehterzake vertrokken.
Men meent, dat de priester niet tijd;g
genoeg gewaarschuwd was, althans hg
had de stad verlaten. De overheid stelt
nn een onderzoek in.
Ook te Genua hadden feesten ter
eere van de ontdekking plaats maar niet zoo
schitterend als te Palos.
Welken loop de geschiedenis zou hebben
genomen, als Amerika nog eene eeuw bui
ten de wereldgemeenschap ware gebleven,
is niet te zeggen, wel weten wij dat
schatten op schatten jaar op jaar Europa
ten deel vielen als de vruchten van den
ondernemingsgeest van één man, wel is
het bekend, dat zulks geschiedde ten kos
te van het goedaardige menschengeslacht,
dat het oude Amerika bevolkte en om
welke te sparen de geestelijke Las Cazas
aanraadde het sterker negergeslaohtvan Af-
ka's Westkust naar Amerika in te voe
ren als werkkracht, wel weten wij, dat
hierdoor de slavenhandel in al hare af
grijselijkheid ten zeerste werd bevorderd,
maar ook vele lichtpunten doen zich op.
Toen de eerste koorts, de goudkoorts,
voorbij was, begonnen handel en land
bouw zich meester te maken van het
nieuwe terrein. Koloniën uit alle natiën
zetten zich in de nieuwe wereld neder.
In niet geringe mate waren het Neder
landers, die in het verre Westen de baan
braken voor beschaving en welvaart,
niettegenstaande] later het Engelsche ele
ment de overhand kreeg.
Verschillende plaatsen eigenen zich de
eer toe, de geboorteplaats te zijn van den
grooten, internationalen Colnmbns. Het
Italiaansche stadje Calvi staat hierin
vooraan en ongeacht de bedenkingen
tegeD deze aanspraken wenscht men al
daar een standbeeld voor hem opterich-
ten, ter verwezenlgking van welk doel
zich ook in NeJerland een Comité heeft
gevormd.
Het drankgebruik door de kroeg
te bestrgden is zeker het nieuwst aange
prezen middel in den strijd tegen onma
tigheid. Dr. Jayne, bisschop van Chester,
meent dit te kunnen doen. Hij begint,
in tegenstelling met de geheel-onthouders,
te verklaren, dat hg niet de alcoholische
dranken geheel wenscht af te schaffen,
omdat, naar zijne meening, alcoholische
dranken niet alleen geen kwaad doen, maar
zelfs zouden beantwoorden aan eene na
tuurlijke behoefte. Om nu het verderfelijke
van het misbruik tegen te gaan, wenscht
hij den drankverkoop te onttrekken aan
den particulier en aan den Staat
over te dragen tegen schadeloosstelling.
Dan zou de Staat het monopolie voor den
drankverkoop bezitten, de drinklokalen
zouden omgeschapen knnnen wolfden tot
gezellige plaatsen van bijeenkomst, terwijl
dan tevens getapt zon worden onder minder
gevaarlijke gegevens, zoodat de verlokking
tot onmatigheid verzwakt en matigheid
in het drinken geleidelijk eeDe volks
gewoonte zou worden. Het is zeker een Btout
bestaan voor een bisschop om matigheid
aan te prijzen boven geheel onthouding,
maar het is niet duidelijk, hoe gezellige
lokalen waar getapt wordt, in een adem
knnnen genoemd worden met matigheid
en drankbeteugeling. Men is natuurlijk
verlangend naar meer van des bisschops
plannen, die ook om praktische redenen niet
voor uitvoering vatbaar zijnhet zon voor
den Staat niet over te komen schadepost
zijn.
In Doitsohland bestaat eene partij
die sterk ingenomen is tegen de immer
voortdurende reizen des keizers. De vraag
was maar, wie en op welke wijze dit den
keizer aan het verstand zou brengen. Deze
taak neemt de conservatieve Reichsbote
op zieb, een blad, dat aan het hof gelezen
wordt.
Er wordt, zegt dit blad, medegedeeld,
dat er geen genoegzamen voortgang ge
maakt wordt met het noodzakelijke werk
aan ministeries en bureaux, en dat zelfs
vele doodvonnisen op eindbeslissing wach
ten. De reden hiervan is nergens anders
dan in gebrek aan regelmaat en toezicht
van hooger hand. Aan de wereld moet
men doen zien, dat ook hierin de regee
ring van een Hohenzollern alles vermag
en dat hij liever persoonlijke neigingen
vaarwel zegt voor de eenvoudige plichten
van den dagin deze ijzeren tucht ver
dwijnen ook de scherpe kanten van een
temperament en worden de zenuwen ge
staald. Men zon zoo zeggen, dat op dui
delijker wijze den keizer niet de les kan ge
lezen worden.
Tot heden verkeerde men in de
meening, dat het rooken alléén schadelijk
en dus geheel in strgd is met de hygiëne.
Door nauwkeurige onderzoekingen is thans
gebleken, dat tabaksrook een krachtig
ontsmettingsmiddel is, terwijl verder bleek
dat de longtering - en cholerabacillen door
tabaksrook volkomen vernietigd werden.
Men doet echter wel, hierbij te bedenken
dat overmatig rooken zeer bedenkelijke
nicotine-vergiftiging kan veroorzaken.