HAARLEMSCH
PREDIKBEURTEN
Eerste Blad.
No. 92.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86. Veertiende Jaargang
144.
met AMSTERDAM.
van
ZATERDAG 19 November 1892.
Ned. Vereen, iet bevordering
van Zondagsrust.
op ZONDAG 20 No». 1892.
TELEPHOONNTJMMER
TELEPHONISCHE VERBIND1N8
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenT
Afzonderlijke nommers
franco p. poef
3 centen
-,25.
-,40.
per stnk.
Prijs per Advertentie ran 1 tot 5 regels 25 cents, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsmimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentie worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG de» middags ter, 12 ure, dü alsdm zoo mogelijk nog worden geplaatst.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
op Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Het Bestuur der Afdeeiing.
Groote Kerk.
Voorm. 10 nre, Hoog.
*s Avonds 6 nre, Swaan.
35e Zondag Beid. Cat.
Nieuwe Kerk.
Voorm. 10 nre, Daubanton.
Jans-Kerk.
Voorm. 10 nre, Veen.
Maandag 's avonds 6 nre, Barbas.
Openbare catechisatie. Matth. 16 21 v.v
Woensdag 's av. 7 nre, Barbas.
Bakenesser Kerk.
(Voor de Kinderen).
Voorm. 10 nre, Moeton
Nederd. Herv. Kerk.
Bennebroek.
Voorm. 10 nre, J. A. Gerth van Wijk Jr.
Avondmaal.
Nam. 2 nre, J. A. Gert van Wijk. Jr.
Dankzegging en Doopsbediening.
Beverwijk.
Voorm. 10 ure, J. C. Boon.
Nam. 1 nre, Zondagschool.
Evang. Luthersche Kerk.
Voorm. 10 nre K. A. Gonlag.
Doopsgezinde Kerk.
Voorm. 10 ure, J. Sepp.
Bloemendaal.
Voorm. 10 ure, P. E. Barbas.
Pred. te Haarlem.
eerste fossielen, die door hem waren ge- de eereleden van de vereeniging is opge-
determineerd. nomen.
Voor de hoorders, die het vorige jaar de Het concert werd geopend met eene
lezing niet hadden bijgewoond, gaf spreker piano sonate van Beethoven in Es dur
nog eens eene verklaring van de massieve {Op 12), welk werk in vele opzichten
en andere aardlagen, die de korst der aarde eene uitnemende vertolking genoot. De wij-
vormen en waarin de overblijfselen van ze waarop de heer Seiss zijn taak ver
planten en dieren worden gevonden waar
mede de palaeontologie zich bezig hondt.
Deze overblijfselen hebben geheel het ka
rakter aangenomen van de aardlagen
waarin zij zijn versteend en hebben al
leen den vorm van plant en dier hehon-
Heemstede.
Voorm. 10 nre J. Kuylman.
Woensdag 's Avonds 6Vs oor, J- Kuyl
man.
Vrijdag 's Avonds 61/s nre J. van 't Lin-
denhout.
van Neerbosoh.
Eglise Wallonne.
Dix henres, Debry.
Hillegom.
Voorm. 10 nre J. H. Maronier.
Remonstr. pred. te Rotterdam.
Woensdag 's Avonds 6 ure, M. Buckli Pesti
Houtrijk en Polanen.
Voorm. 10 nre, geen dienst.
Nam. 2 J. Kuijlman,
Pred. te Heemstede.
Sandpoort.
Voorm. 10 nre J. ran Loenen Martinet.
Gereformeerde Kerk.
{Ged. Oudegracht).
Voorm. 10 nre, 'sav. 5 nre,
Mulder.
Klein Heiligland).
Voorm. 10 ure, 's av. 5 ure, Schotel.
Honderdag 's av. 7 V» nre, Schotel.
{Ridderstraat).
Voorm. 10 ure, 's av. 6 ure, P. J. Wijmenga,
Pred. te Zaandam.
Woensdag 'smidd. 121/2 nre, Huwelijks
inzegening.
's Av. 8 ure, Mulder.
Spaarndam.
Voorm iO nre, T. Hoog.
Donderdag avond 7 nre, T. Hoog.
Velsen.
Voorm. 10 nre, H. Waardenburg
's Av. 7V2 unr> dienst in't lokaal voor
Chr. belang en verder de volgende week
eiken avond verschillende Sprekers in 't
lokaal voor Chr. belang.
Zandvoort.
Voorm. 10 nre, O. Barneveld.
Nam. 2 ure, 6'. Barneveld.
Luthersehe Kerk.
Voorm. 10 ure, Poolman.
Kerk derV ereenigdeDoopsgezinden
Voorm. 10 nre, Hesta.
Avondmaal.
V Avonds 6 ure, Craandigk.
Dankzegging.
Remonstrantsche Kerk.
Voorm. 10 ure, Dr. H. IJ. Groeneicegen,
Pred. te Utrecht.
Kerk der Broedergemeente.
Voorm. 10 nre, Weiss.
Chr. Bewaarschool, L. Heerenvest.
Maandag 'sav. 8 ure, Moeton. Bijbellezing.
1 Samuël 29 1 v.v.
Lokaal in de Oranjestraat.
Hinsdag 'sav. 8 ure, Swaan. Bijbellezing.
Lokaal „Weten en Werken."
Ged. Oude Gracht, big de Turfmarkt.
Honderdag 's av. 8 ure, de Heer J. M. Hey-
brock. Bijbellezing Joh. 1518 v.v.
Ds. Hoog
oatechiseeren.
verhinderd Maandag te
Voordrachten in Teylers Stichting.
De Heer Dr. Winkler opende de reeks
der bijeenkomsten van dezen winter als
gewoonlijk met een kijkje in de onder- en
voorwereld.
Voor we echter met hem millioenen
jaren terug gingen, werden de getrouwe
bezoekers der lezingen, die in grooten ge
tale waren opgekomen, in kennis gesteld
met de wijze waarop de spreker tot zijn
lievelingsstudie gekomen was. In den
Helder als geneesheer gevestigd, was zijn
eerste patient een door een pieterman
(Trachinus draco) gestoken visscher.
Hij kende dezen visch niet, en begon
nn een onderzoek in te stellen naar het
al of niet vergiftige van dit dier. Deze
stadie bracht hem in aanraking met Prof.
van Breda en met Teylers Mnsenm en bibli
otheek, en leidde tot het openbaar maken
van die onderzoekingen in het Album
der natnnr, waaraan hij ten slotte zijne
benoeming aan het Museum te danken
had.
Van de visschen uit de krijtformatie
van Oeningen, waarvan bet vorige jaar
gesproken was, vertoonde spreker de Co-
bitus Teyleri en de Cobitus Bredai, de jj
vulde mocht voortreffelijk heeten. Het
eerste deel, naar onze meening het best
geslaagde, was ongemeen frisch en dnide-
lijk in de voordracht, Het klavierspel
deed ons meermalen, door treffende over
eenkomst, denken aan het spel van den
heer Schlegel. Het Andante werd mooi
door de piano ingeleid en sohonk, mede
door het vioolspel van den heer Dessan,
veel genot. Het laatste deel evenwel slaag
de minder gelnkkig; de onduidelijkheden
in de vioolpartij, de onzniverheid hier en
daar, deden schade aan den overigens
gnnstigen totaal-indrnk, die de voordracht
achterliet.
Beide nitvoerenden mochten wij het ver
dere deel van den avond hooren in ver
schillende solo-nummers. De heer Seies
had daarbij veel snccès. Zijn meesterlijk
en afgerond spel trok minder de aandacht
door virtuositeit dan wel door de muzikale
intentiën, die er in aan het licht kwamen.
Tot de pianisten, die zich toeleggen op
het nitvoeren van kunststukken, het in
strument benken en slaan als een ontem
baar ros, behoort de heer Seiss nietdit
zij hem aangerekend als een verdienste.
Bescheiden en rustig, zonder daarbij te
kort te komen in warmte van uitdrukking
gaat deze kunstenaar zijn weg op eene wijze
welke hem overal, waar gekuisd spel
gewaardeerd wordt boven bravonr-werk,
succes zal bezorgen. Het technisch talent
van den heer Seiss mocht bewondering af
dwingen in de even elegante als gespierde
vertolking van Chopin's As-dur-polonaise
{Op. 53), terwgl meer teedere gewaar
wordingen werden gewekt door de innige
voordracht van Mendelsssons Lied ohne
Worte. De werken van eigen com
positie evenaarden in da vertolking de
genoemde, doch konden door vorm noch
inhoud bijzonder boeien.
De heer Dessan, een Rotterdammer van
geboorte, doch in Dnitschland gevormd
violist deed zich in zijne verdere nommers
kennen als een zeer geroutineerd speler,
die met betrekkelijk groote zekerheid, nu
en dan met virtuositeit de moeielijkhedeu
het hoofd wist te bieden. Toch hooren
wg hem liever in gedragen mnziek dan
in figuurwerkhet bekende Aria van
Bach, gespeeld op de G- snaar, Sohnmanns
Abendlied en de tweede Nocturne van
Chopin, het laatste als toegift door den
heer Dessan gespeeld, mochten door zui
verheid en schoone voordracht bg de hoor
ders een goed onthaal vinden. De Zigeu-
nerweisen van Sarasate knnnen misschien
alleen door het schitterend en vonkenspat-
tend spel van Sarasate zelf volmaakt wor
den uitgevoerd; de heer Dessan gelukte het
er eene hoogst belangrijke vertolking van te
geven. Het is door een en ander, dat
velen met ingenomenheid met den heer
Dessan hebben kennis gemaakt. Mejuf
frouw Adèle Asmann men vergeve ons,
dat wij haar het laatst noemen was
helaas Dinsdagavond niet goed gedispo
neerd, zoodat zij niet kon geven, wat zij
I zoo gaarne zou hebben willen geven en
wat de bezoekers van de Bachconcerten
steeds gewoon zijn geweest van haar te
de heer Seiss reeds vroeger op een der ontvangen. Mejuffrouw Asmann toch be-
Bachconcerten speelde en Mejuffrouw As- hoort tot de beste Duitsche zangeressen,
mann's naam onderscheidene malen op hare zoowel door hare welluidende, sonore
programma's te vinden is en zelfs onder II
den. De kennis dezer fossilen geeft dik
wijls gelegenheid den aard der lagen te
bepalen, die wel in eene bepaalde volgor
de zijn onstaan, maar door allerlei om
wentelingen en beroeringen, waaraan de
aarde heeft bloot gestaan, zeer ongelijk-
matig voorkomen.
De ouden hielden deze fignren voor
spelingen der natnnr, Leonardo da Vinei
sprak het eerst van overblijfselen nit
het planten- en dierenrijk. Cnvier gaf aan
de wetenschap een groote ontwikkeling,
en in den laatsten tijd zgn in Amerika,
in Rocky Mountains geheel onbekende en
bijzonder merkwaardige diersoorten aan den
dag gekomen.
Daaronder zijn voornamelijk opmerkens
waardig als reptielen de Brontosanres ex-
celsus, de Stegosaurus nngalatns, de Tri-
ceratops prorsns, de Ignanodon bernissar-
tensis.
Onder de zoogdieren munten nit de
Brontops robustns, en de Uintatherinm
mirabile en onder de vogels de Hesperoi-
nis regalis en de Ichthyornis dispar.
Deze dieren waren alle zeer duidelijk
op kaarten geleekend en vertoonden de
zonderlingste vormen. Er waren er van
10 en 14 meter lang, voorzien van drie,
andere van zes hoorns en twee vogelsoor
ten met tanden in den bek.
Maar met de geraamten der voorwe
reldlijke dieren behoefden we ons niet
tevreden te stellen. De geëerde Spreker
liet ODs op het eindè der vergadering met
kalklicht geprojecteerde restauratiën zien
van Pteraspis, Cephalaspis, Pherichthys,
Ichthyosaurus, Plesiosaurns, Pherodacty-
lns, Dinornis enz.
De wetenschappelijke phantasie had de
fossile geraamten opnieuw omkleed met
alles wat daaraan vroeger was geweest,
en zoo de voorstelling van de voorwereld
lijke dieren, gemakkelijk gemaakt.
Onafgebroken wist de Spreker zgn ge
hoor te boeien, door de heldere uiteenzet
ting der voorhanden voorwerpen, zoodat
we gerost knnnen zeggen dat allen dank
baar en welvoldaan Teylers gehoorzaal
verlieten
BACHCONCERT.
Voor eene dichtbezette zaal toehoorders
gaf de HaarlemBche Bachvereeniging Dins
dag avond haar tweede concert de
uitvoering van het Berlijnsche Domkoor,
dezen zomer, was het eerste concert
en deed daarbij h<*t navolgende drietal
solisten optreden Mejuffrouw Adèle As
mann, concertzangeres uit Berlijn, de heer
Isidor Seiss (piano) professor aan het
conservatorium te Keulen en de heer
Bernhard Dessau (viool) concertmeester
te Rotterdam. De beide eersten waren aan
het Haarlemsche publiek niet vreemd, daar
reeds vroeger op een der