HAAELEMSCH
Eerste Blad.
Vijftiende Jaargang.
van WOENSDAG 5 Juli 1893.
Nieuwsberichten.
JNo. 53. Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
TïlIPHOOKtfïKMïB
14-4.
TÏLBPHONISCHE VERBINDIN®
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maanden.r —,25.
3 8 franco p. poet —,40. Prijs per Advertentie ran 1 tot 5 regels 35 cente, elke regel
Afzonderlijke nommers 3 centen per stuk. ineer 5 cents, groots letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT;
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 we, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs versohenen werken, op aan
vrage ter bezichtiging te verkrijgen bg
De euven Loosjes, te Haarlem.
WIJK, G. O. VAN. I)c goede Jo. Ro-
man uit het Indische leven3.50.
Gevolgtrekkingen uit de arbeidersenquête
in het Noordoostelijk deel de3 lands.. 1.25.
GRATAMA, Mr. SEERP. Het beklem
recht in zijne geschiedkundige ontwik
keling. Eerste 3tuk. Compleet in 4 a 5
afleveringena 1.25.
MODDERMAN, Dr. R. S. TJADEN.
Vorderingen der chemie in de Jaatst*
kwart eeuw. Openbare le3, gehouden
bij het neerleggen van het hoogleeraars-
ambt, den 17den Juni 1893«—.40.
BRUINS, F. Algemeene Aardrijkskunde.
Volledige atlas der natuurkundige geo-
graphie en volkenkennis 1.80.
Buitenlandsche nieuw verschenen werken
EBERS, GEORGE. Antike Portraits. Die
hellenistischen Bildnisse aus dem Fajjüm
untersucht and gewiirdigt1.
HOORWEG, Dr. J. L. Die medicinische
Electrotechnik nnd ihre physikalischen
Grundlagen2.60.
BRENNER, Dr. OSKAR und Dr. AU
GUST HARTMANN. Bayems Mund-
arten. Beitrage zur deutschen Sprach-
ünd Volkskunde. Band II Heft I.... 2.60.
COPPEE, FRANgOIS. Rivales. Ulustra-
tions par Moisand gravées par Ruffe. 1.10.
BURTY, PHILIPPE. Meissonier parGus-
tave Larroumet Membre de 1' lnstitut.
Étude suivie d' une biographie, No. 1.
Complet en 6 livraisonsa .85.
- PARRY, FRANCIS, The sacred maya
stone of Mexico and its symbolism.
With eight plates and numerous il
lustrations in the text«15.60.
KOCH, ALEX. Academy architecture
and Annual Architectural Review 1893 2.60.
Bovenstaande werken zgn voorhanden
bij de boekhandelaars de erven Loosjes
Concert van de Grenadiers en
Jagers.
Het eerste van de twee concerten, die
jaarlijks door de Eon. Militaire Eapel
in de Sociëteit „Vereeniging" worden ge
geven, had Dinsdag plaats voor een zeer
talrijk pnbliek. Hoewel niet aan alle num
mers van het programma een even groot
snocès ten deel viel, mocht toch worden
opgemerkt, dat de nitvoering in haar
geheel de gewenschte belangstelling genoot.
Zeer zeker bestaan daarvoor nog steeds
goede redenen. Niemand zal willen ont
kennen, dat de Kon. Eapel als harmonie
orkest in samenstelling alle in ons land
bestaande corpsen achter zioh Iaat en
beschikt over een bgzonder groot aantal
degelijke executanten, waardoor de heer
van der Linden gelegenheid heeft, alle
lessenaars op benijdenswaardige wijze te
bezetten. Door orgelachtige volheid, nobe-
len klank en sonore kracht munten de
voordrachten dan ook ongetwijfeld uit en
blijft het een zeldzaam genot de nitvoering
om deze voortreffelijke hoedanigheid van
het corps, te volgen. Wie evenwel nog
andere eisehen meent te mogen stellen,
eisohen welke in 't bgzonder de voor-
draoht raken, zal niet altijd bevredigd
worden door de uitvoeringen van van der
Lindens orkest. In het algemeen laat de
nauwkeurigheid te wenschen over en ont
breekt de rhythmische duidelijkheid, wel
ke als een hoofdvereischte mag beschonwd
worden voor exacte, pakkende voordracht.
Dat bovendien de zuiverheid niet altijd valt
te roemen, pleit mede niet in het voordeel
van het orkest.
Voor het laatste nnmmer van het pro
gramma willen wij deze opmerkingen niet
in volle mate doen gelden; ongetwijfeld
was de Lohengrin-Fantasie het glanspunt
van het concert. Daarbij scheen de vroe
gere geest weer vaardig te worden over
„het corps van Dnnkler" en liet de ver
tolking in menig opzicht recht wederva
ren aan de grootbeid van Wagners ex
pressieve, heerlgke knnst. Uit het lnide
applans mocht de ingenomenheid met de
nitvoering van dit nommer blijken.
Het is te wenschen, dat de tweede nit
voering, Dinsdag 25 J nli, wat rijker mo
ge zgn aan znlke gelukkige momenten,
opdat het snccès van de heeren mnsioi
nit de residentie wat meer zij dan een
snccés d' estime. Den heer van der Lin
den zij daarbij in overweging gegeven,
rekening te honden met het carillon van
den toren der St. Bavo, dat om het half
nar heel hinderlijk zgn rechten doet gel
den en na het getjingel, dat bij muziek
uitvoeringen dubbel zoo lang schijnt te
duren, nog met een negen of tiental taaie
slagen het oor duohtig op de proef stelt.
Bg de indeeling van het programma dient
daarmee rekening te worden gehonden.
Ook zon het wellioht aanbeveling ver
dienen twee programma's op te maken,
voor den tuin en de zaal afzonderlijk;
het weder, hoewel dreigend, hield zich
nu uitstekend, doch waar zon men
zich hebben moeten bergen, indien bet
pogramma, waarop voor het grootste
deel zwaar geïnstrumenteerde stukken
voorkwamen, had moeten worden afgespeeld
in de zaal? Bij eene nitvoering als de
hier besprokene, die gepaard gaat met
groote finantiëele offers, mogen wij een
en ander zeker wel in ernstige overwe
ging geven.
B.
Dat men in het overige Europa
menigmaal het Noorden geheel verkeerd
beoordeelt nit het oogpnnt van kennis en
beschaving is in de laatste jaren herhaald
gebleken. Het Noorden blijkt meer en meer
zijne mannen van smaak en kennis te be
zitten. Doch ook het hooge Noorden-IJs
land- levert de bewijzen dat daar het
aanbrengen van degelijke kennis naar eisoh
gewaardeerd wordt. Gsen IJslandsoh vis-
scherskind of het kan op zevenjarigen leef
tijd lezen, schrijven en rekenen en het
kind van IJsland kent bovendien de ge
schiedenis en de aardrijkskunde van zgn
land, terwijl het tevens geen vreemdeling
is in de natuurlijke historie van IJsland.
Toch zgn velen door weer en wegen,
soms door armoede, geheel of gedeeltelijk
verstoken van het schoolonderwijsdoch
in deze leemten weet de IJslandsche moe
der te voorzien, omdat daar te lande de
vrouwen veel beter onderwezen zgn dan
de vorige Enropeesche vrouwen nit de
volksklasse. De IJslander is in den regel
goed op de hoogte van de letterkunde zijns
vaderlands, hij is bekend met den schat van
dichterlijke legenden van zijü noordelijke
woonplaats. Uit den aard der zaak is hij
hniseigk, terwgl bovendien zijn uitgebrei
de litteraire kennis als gevolg van zgn
goed geheugen den treurig langen winter
weet te verkorten, waardoor het familie
leven er zeer gezellig is.
Eeizer Wilhelm zon dezen zomer
een reis naar Noorwegen ondernemen,
doch of het er toe zal komen, wordt be
twijfeld. De keizer schijnt plan te heb-
eerst de beslissing af te wachten in zake I
de militaire voorstellen in den Rijksdag,
die Dinsdag 4 Jnli werd geopend.
Zooals te verwaohten was, hebben
verschillende Pargsche huurkoetsiers de
zijde der werkstakers verlaten en zgn in
dienst getreden van de Compagnie géné
rale, doch ook de bezwaren zgn niet uit
gebleven; de mannen zgn mishandeld, de
rijtuigen vernield. De aanvallers eisehten
ook de 10.000 francs door den gemeente
raad toegestaan maar door de regeering
geweigerd.
De margarine-boter blijft nog steeds
den tegenstand ondervinden van de En-
gelsche regeering. Er staat thans een Bill
te wachten waarbij verboden zal zgn de
margarine te klenren of te vermengen.
De boeten die toegepast znllen worden,
loopen van ƒ240 tot f 600.
Bij de hypotheekbank te Buenos-
Ayres is een tekort ontdekt van versohei-
dene millioenen. Voorloopig zgn twee der
directeuren weggejaagd en is een streng
onderzoek ingesteld.
In het begin van deze week gingen
gernchten, dat Cornelia Herz, die, als zeer
betrokken in de Panama-zaak, naar En
geland was nitgeweken, overleden was.
Het berioht was voorbarig; hij is nog
in leven, doch zgn toestand doet het
ergste vermoeden.
Van de werkstakende Pargsche huur
koetsiers kannen zij, die zioh aanmelden,
weer in dienst gesteld worden. Men ver
wacht, dat velen hiervan zullen gebruik
maken, voornamelijk zg die zich door be
dreigingen bg de stakers hebben aange
sloten. De prefect van politie heeft hun
alle mogelijke bescherming toegezegd.
Een vreeselijke ramp wordt berieh'
nit Romanow Borrissolebsk. Bij een ker
kelijk feest, o. a. bijgewoond door een
groot getal pelgrims, ontstond door brand-
geroep eene paniek. Bij de hierdoor ont
stane verwarring werden 136 personen
doodgedrukt en vertreden. Het is geble
ken, dat de brandkreten genit werden
door eene dievenbende, teneinde onopge
merkt te kannen planderen. Men deelt
mede, dat de hoofdnitgang der kerk met
opzet gesloten was.
Op de Pruisische staatsspoorwegen
heeft men in den laatsten tgd de gun
stigste gevolgen kannen waarnemen van
het gebruik van petroleum tegen den ke
telsteen in stoomketels. Men handelde als
volgtNa den ketel behoorlijk van steen
enz. gereinigd te hebben bespoot men den
binnenwand met petroleum. Men stelt zich
dan de werking voor als volgt: De pe
troleum dringt in den porensen steen en
doet dien schenren en splgten en daarna
afvallen en in elk geval kan het aldus
losgewerkte gemakkelijk verwijderd wor
den. Er wordt gerekend, dat gedurende
den tgd van twee maanden van een half
tot twee kilogram petroleum noodig is
naar gelang van de grootte van den ketel.
Ia den laatsten is men bij het on
derwijs drnk doende over het steilsohrift,
ter vervanging van het sohnine schrift.
Sierschrift zal men het steilsohrift niet
noemen, wel over 't algemeen duidelijker,
't Ean ook zgn, dat het schoone niet op
gemerkt wordt, door personen die hun
leven lang schuinschrift onder de oogen
hadden. Het is echter voornamelijk de
hygiene die in deze den doorslag geeft.
Het steilsohrift eischt van den schrijver
niet den gedwongen sohninen stand van j
het lichaamhg zit recht voor zgn tafe
reel. Bovendien werkt de schrgver met
twee oogen tegelgk. Bg het sohninschrift
zgn de oogen op onderling ongelgke af
standen van het tafereel geplaatst, zoodat
die niet gelijktijdig even sterk worden
ingespannen. Het komt ons voor dat da
steilschriftsehrijvers eene neiging vertoo-
nen om de letters aohterover te doen hallen.
In Heronlesbad bij Mehadja, Hon
garije, is niet geringe schrik gewekt door
een overval van Roemeensche roovers. Een
bende van 14 man heeft een hotel aldaar
geplunderd en den oberkellner vermoord.
De hotelhouder werd door' wreede mis
handelingen gedwongen al zgn zilverwerk
en kostbaarheden af te geven, meerdere
personen zgn gekwetst. De gendarmerie
is wel ter vervolging afgezonden, maar
schijnt de bende nog niet te hebben ont
moet.
Als een bewijs welke ongehoorle
prijzen voor het hooiland besteed worden,
kan dienen dat bg een verharing van
ongeveer 150 H.A. grasland, in den Sor-
slermeerpolder gelegen, de totale opbrengst
bijna ƒ5000 bedroeg, tegen 1800 in
het vorige jaar.
Home-rnie vordert niet hard,
daarom heeft Gladstone in 't parlement
aangevraagd het nemen van een besluit
om de disonssien te verkorten, waartoe
met eene geringe meerderheid werd be
sloten.
Men heeft berekend, dat er thans 1051
amendementen op de verschillende wets
artikelen te behandelen zgn. Elke voor
steller heeft natuurlijk zijne eigen preten
ties, waaruit duidelijk is, dat er heel wat
gebeuren moet, eer men den geheelen
stapel heeft doorgemaakt. Inmiddels blijkt
Gladstone de immer bewonderenswaar
dige man. Ondanks het debat blgft hg
frisch en hoewel het soms twee uren in
de nacht is, ais hij ter rnste kan gaan,
is hij altijd weer tegen negenen zoover
gereed, dat hg ieder kan ontvangen.
De Rnssische kroonprins is reeds te
Londen aangekomen met schitterend ge
volg evenals de koning en koningin van
Denemarken om getuige te zgn van het
huwelijk van den hertog van York met
prinses May von Teek.
Met een stelsel omtrent de samenstel
ling van den Senaat is men in Bel
gië, na een oneindig gehaspel nog niet
gereed gekomen. De werklieden houdt zioh
aan haar denkbeeld ten gnnste van een
enkele Earner zonder Senaat. De goede
diensten die eene eerste Earner den lande
kan bewijzen als remwerktnig tegen
al te groote voortvarendheid der Earner
schgnt men das niet algemeen in België
te erkennen.
De hertog van Dnno is onlangs het
slachtoffer geworden van het stelselmati
ge antiek maken van nienwe voorwerpen,
bekend in Frankrijk onder den naam van
trugvage. Bg een Londsch antiquaar had
hij voor 130,000 fr. gekooht eenen helm
en een kistje. Nadat beide voorwerpen
geleverd waren, bleek het den kooper dat
het laatste opgelapt was, en dat veel snij-
werk geheel nienw was. Een proceB werd
door den hertog verloren hg werd ver
oordeeld om de 50.000 francs voor het
kistje te betalen, wijl hg gelegenheid
zon gehad hebben, van te voren te zien,
wat hem eerst later bleek.
Tot dnsver hoorde men van avon
tuurlijke Dnitsche knapen, die aan den