bereid, doch zonder uitbreiding van de
protektie. Nadat de heeren de Ram, Hint
zen en Tijdeman, en daarna ook de Mi
nister gerepliceerd hadden, werd het al
gemeen debat gesloten. De eerste 8 ar
tikelen werden goedgekeurd.
Ingekomen was het overlijdensbericht
van het oud-Kamerlid Elout van Soeter-
wonde, dat met een brief van rouwbeklag
zou worden beantwoord.
Vrgdag werd de beraadslaging over
het in behandeling zijnde ontwerp voort
gezet. Op art. 9 verhooging van den
aanslag der beetwortel-suiker fabriekanten
met 12 pet. was door den heer Bahl-
mann een am. voorgesteld, om den aan
slag slechts met 10 pet te verhoogen. De
Minister bestreed dit am., omdat de bil
lijkheid het niet mede brengt, en de
kleinste fabrieken toch nog genoeg pro
tektie znllen blijven genieten. Het am.
werd verworpen met 57 tegen 15 stem
men. De heer Bahlmann trok toen de
door hem op art. 10 voorgestelde amen
dementen in dit art. bepaalt, dat, indien
de akcijns in 1894 en '95 minder op
brengt dan 8V2 miljoen, en in 1896 min
der dan 8.650.000, het te kort wordt I
omgeslagen over de fabriekanten. Omslag-
vrij is 44 miljoen Kilogram. Een am.
van den heer Mntsaers, om den dnnr der
voorgestelde regeling met nog één jaar
te verlengen, werd door den Min. bestre
den, daar dan eene definitieve wet zon
vertraagd worden, die hij nu einde 1895
of begin 1896 wil indienen. Het am.
werd verworpen met 56 tegen 18 stem
men, en het onveranderd ontwerp aange
nomen met 70 tegen 4 stemmen. De Ka
mer is daarna niteengegaan.
De oorlogvoerende partgen in Bra
zilië zijn nog niet tot reden gebracht kun
nen worden, ondanks de bedreiging der
Enropeesohe mogendheien.
Doch nn bestaat er kans op het ont
staan van eene belangrijke kwestie in de
kwestie welke vroeger was voorspeld.
Men herinnert zich het medegedeelde
door eenen Braziliaan te Lissabon, en wat
deze zeide omtrent admiraal De Mello's
heimelijk streven tot herstel der monar-
ohie en van prins Angnst van Saxen-Ko-
bnrg, die dan voor den troon in aanmer
king zon komen. Deze prins zou zich
Woensdag te Pauillac naar Brazilië scheep
hebben begeven. Dit wordt echter be
twijfeld.
Prins Angnst is de tweede zoon van
Dom Pedro's dochter Leopoldine, gehuwd
met Prins Angnst van Saxen-Kobnrg, en
werd den 6n Dec. 1867 te Rio de Janeiro
geboren. Prinses Clementine, de moeder
van prins Ferdinand van Bulgarije, is
zijne grootmoeder.
De cholera is in de Fransohe Py-
reneën te Thnir plotseling hevig opge
treden, zoo ook in Barrême, een plaatsje
van 800 inwoners, waar in September
joist toen daar de troepen voor de herfet-
manoenvres te zamen waren, op één dag
13 personen aan cholera stierven. Van
de inwoners hebben 550 de stad verlaten,
de manoeuvres zijn opgehouden en de terng-
ieerende troepen in een kamp in quaran
taine gelegd.
De uitvinding van de strijklncifers
is, volgens een verhaal in de Vo»s. Ztg.
aldus geschiedt: In 1835 toonde prof.
Meissner aan de politechnische school te
Weenen op een zijner colleges, dat als
loodhyperoxyd met zwavel wordt gewreven
ontploffingen ontstaan met lichten. Een
der studenten, een Hongaar Irinyigeheeten,
zoo verhaalt een Dnitscher die te Weenen
destijds zijn vriend was, kwam daardoor
op het denkbeeld in plaats van zwavel
phosphoruB te gebruiken, waardoor zich
een veel sterker verbrandingsproces moest
vertoonen. Inderdaad kwam hij eenige
dagen later weder op het college met een
aantal houtjes, die door enkel aanstrijken
aan den mnnr ontvlamden. Hg verkocht
zgne uitvinding aan een Weener fabrikant
voor 7000 florijnen, waarvan hij een
vroolijk leven leidde. Thans leeft hg in
armoedige omstandigheden in een plaatsje
in Hongarije.
Een Grieksoh ingenenr heeft het
plan ontworpen om den Bosphorns elec-
trisoh te verlichten. Daartoe znllen op
drie verschillende punten drie electrisohe
torens met verbazend groote lichtkracht
worden opgericht. Het plan schijnt zoo
goed voor verwezenlijking vatbaar, dat
zich reeds eene maatschappij heeft ge
vormd om het uit te voeren. Aan de
Tnrksche regeering is concessie aange
vraagd, die, daar de regeering het plan
ganstig gezind is, wel verleend zal wor
den.
Hoewel ook in Andaluzië de be
schaving dieper en dieper haar sporen
drnkte is deze Spaansche provincie nog
niet geheel bevrijd van haar legendarisch
geworden bandieten.
Eenige dagen geleden begaven zich ver
scheidene bewoners van Ronda per dili
gence naar de kermis van Villamartin om
er inkoopen te doen, toen zij onder weg
door vijf roovers te paard werden aan-
gehonden. Deze lieten de reizigers, die
ten getale van veertien waren, doch geen
wapens bij zich hadden, uitstappen en be
roofden hnn van een aanzienlijke som
gelds.
Een ander maal traden op een vroegen
morgen twee kerels een winkel te Ronda
binnen, dreigden en boeiden den eigenaar
en zijn dienstbode, aten daarop smakelijk
en verlieten toen met 2000 peseta's het
hnie. Dit lag op den hoek van een markt,
waar het op dat oogenblik zeer druk was.
Men gelooft, dat de algemeene werk
loosheid niet vreemd is aan deze roove-
rijen. Er loopen vele werkloozen in An
daluzië rond.
Het treffen tnsschen het Spaansche
garnizoen van Melilla en de Mooren is
nog veel bloediger geweest, dan de eerste
berichten deden vermoeden. Terwijl de
Spanjaarden hnn dooden begroeven, ont
dekten zij nog negentien afschuwelijk
verminkte lijken. Eenige waren verkoold.
De Arabieren hebben de versterkingen
om het nienwe fort totaal vernield. Zij
zijn, ten getale van 8000, op de grens
van het Spaansche gebied gelegerd en ne
men eene afwachtende bonding aan.
Een nienw gevecht acht men niet waar
schijnlijk voordat men het resultaat kent
van de eisohen, door Spanjes diplomatie
gesteld1° erkenning van Spanjes rechten
om krachtens verdragen forten te bonwen
om Melilla; 2° de belofte om de Kaby-
len te verplichten tot het betalen eener
schadeloosstelling3° bestraffing der schul
digen.
De vorige week gingen opnieuw
ongnnstige gernchten omtrent prins Bis
marck's gezondheidstoestand, doch allen
schijnen bezijden de waarheid. Bismarck
is wel wat magerder, maar zijn eetlnst
zoowel als zgne stemming is uitstekend
en de algemeene toestand is zelfs beter
dan in het voorjaar. Een aanval van be
roerte, gelijk verspreid was, heeft hij niet
gehad.
Ahlwart, de bekende jodenhater,
laatstelijk lid van den Dnitschen Rijksdag,
die binnen enkele dagen zgn straftijd we
gens laster moet nitzitten, nam Dinsdag
te Berlijn in eene vergadering van zgn
getrouwen afscheid.
Onder lniden bijval gaf hg nog eens
niting aan zgn jodenhaat- Hij sprak met
znlk een vnnr, dat reeds gedurende zgn
voordracht verscheidene personen, die voor
joden werden gehouden, aan beschimping
bloot stonden. Ten slotte keerde zich de
woede van zgn geestverwanten tegen twee
reporters, waarschijnlijk geen afgevaar
digden van jodenbatende bladen, die deer
lijk mishandeld werden. De leerlingen
toonden zich dus hunnen aanvoerder
waardig.
Alweer een nienw benrsplan te Am
sterdam. Het is door de Vereeniging Het
Damrak bij den Raad ingediend en koos
tot uitgangspunt het plan dat de Gemeente
raad in 1891 als het meest wensohelijk
voorkwam, doch toen afstuitte op het beslnit
der Tweede kamer, die geen wet tot onteige
ning der benoodigde perceelen wilde toe
staan.
De Vereeniging heeft thans die per-
oeelen in handen voor 1.350.000 en is
bereid hare rechten, binnen zekeren tijd,
aan de gemeente over te doen ten behoeve
van den bonw eener nienwe Beurs, waar
van het plan is opgemaakt door den heer
J. Springer.
Het heeft het voordeel van veel goed-
kooper te zgn dan het toen gevallen plan
en volgens berekening zon de gemeente
bij eigen exploitatie van het gebouw, na
aflossing van rente enz., rnim 90,000
jaarlijks overhoudt, hetgeen overeenstemt
met de tegenwoordige opbrengst der benrs-
belasting.
De ontwerper is uitgegaan van deze
twee hoofdgedachten, dat de stations-bou
levard met gazons behouden blijft en er
zooveel mogelgk bezuinigd wordt.
Het nu aangeduide terrein heeft eene
oppervlakte van 7920 M2 en een regel-
matigen vorm, zoodat het mogelgk zal
zgn hierop een aan alle eischen beant
woordend gebouw te stichten.
Het beantwoordt aan den eiseh van
een breede avenue van den Dam naar
het Centraal-Btation.
Vrgdag is de dijk te Beetskoog,
tnsschen OoBthuizen en Hoorn, doorge
broken. Een deel van de polder (ciroa 100
hectaren) is overstroomd. De spoorbaan
(lijn ZaandamEnkhnizen) is bg het
dorp Scharwonde weggeslagen. Treinen
kunnen daar niet doorrijden.
De dijk was in onderhond bg het col
lege der Zes steden, en zeer licht, bij
den veenachtigen bodem.
Van andere zijde meldt men, dat de
spoorbaan over eene uitgestrektheid van
25 meter is weggespoeld. Hel verkeer
is geheel gestremd, denkelijk voor een
paar dagen.
In de omstreken van Beek bg Nij
megen is op last van de justitie ook druk
gezocht naar een spoor van de vermiste
vronwen van H. de Jong, hoewel het
lang niet zeker is, dat hg daar geweest
is. Men is er toe overgegaan naar aanlei
ding van eene mededeeling van iemand
die eene verdaohte luoht in de bosschen
meende bespeurd te hebben. Ook te He-
teren, Gelderland, is men doende om spo
ren van De Jong te volgen.
De zuster van de vermiste mejuffrouw
Sohmitz moet tengevolge van de aanhou
dende spanning, waarin zij verkeert, zeer
ernstig ziek geworden zjjn.
De vorige week was er sprake van,
dat De Jong door hypnose tot spreken
zon gebracht worden; dit berioht wordt
tegengesproken. De confrontatie van De
Jong met den vader van de Engelsche
vronw heeft naar het schijnt niets aan
't licht gebracht.
Met betrekking tot het hypnotiseeren
van de De Jong om hieruit de plaatsen
te kennen waar de beide vronwen, levend
of dood, zgn verborgen, is men het niet
eens. De bezwaren gelden voornamelgk
de vraag of de Nederl&ndsohe wet dit
middel toestaat als bewijs.
Men zon echter meenen, dat waar een
middel bestaat en wel een voldoend we
tenschappelijk onderzocht middel, men het
behoort toe te passen.
Vooreerst brengen misdaden, die geheim
big ven, een groot deel der natie aan het
wankelen in zgn geloof aan de allesom
vattende kracht der wet. Reeds dit be
hoort vermeden te worden.
Vervolgens blijft het rechtvaardigheids
gevoel des volks onbevredigd bg geheime
misdaden. Het eischt van de wet ontdek
king en vergelding. Stellen wij nu, dat
de wetenschappelijke toepassing der hyp
nose iets aan het lioht brengt, dan wordt
het denkbeeld aan onfeilbaarheid opnienw
versterkt; en, voor 't geval het op deze
wijze verkregen resnltaat niet als bewgs
kan dienen, heeft men toch het doel be
reikt, n. 1. het vinden van hetgeen men
zocht.
Te Zaandam is op de werf van een
wasch- en bleekinrichting op een aanzien
lijke diepte eene staal waterbron ontdekt.
Volgens analyse stelt dit water alle tot
hiertoe bekende staalwater in de schaduw.
Reeds zgn de noodige machineriën ont
boden om tot de exploitatie te knnnen
overgaan.
Men deelt het volgende mede
Het verslag omtrent den toestand der
bank van leening te Maastricht over het
jaar 1892, bevat enkele mededeelingen die
geheel in tegenspraak zgn met de heer-
schende begrippen aangaande de werking
van de banken van leeniBg.
Zoo is het algemeen gevoelen, dat in
de wintermaanden, wanneer de nood in
vele gezinnen het nijpendst is, de bevol
king het eerst tot de bank van leening
hare toevlucht neemt. Dit is eohter hier
niet het geval; integendeel, de beleenin
gen in den zomer bedragen bijna het
dubbel van die in den winter.
Eene andere zeer verspreide opvatting
is, dat bij gelegenheid van kermis en
vastenavond alles te gelde, of beter ge
zegd tot pand wordt gemaakt, om met
het verkregen voorschot de verteringen
te bestrijden. Ook hieromtrent bewijst de
bij de bank gehouden statistiek het tegen
deel. De beleeningen, op dagen die aan
feesten voorafgegaan, zgn het minst van
het geheele jaar, terwgl de lossingen
daarentegen op die dagen de hoogste
oijfers bereiken.
HAARLEM, 10 October 1893.
Zondag 15 Ootober a. s. geeft de
Crefelder Sangerbund alhier eene nitvoe-
ring in de Mnziekzaal der Sociëteit Ver
eeniging. Deze Vereeniging, bestaande uit
een koor van ruim honderd zangers, wordt
aangevperd door dén Heer Julius Oertling
en staat in Dnitsohland hoog aangeschre
ven. Bij verschillende wedstrijden heeft
zg zich zeer gunstig onderscheiden zij ver
wierf tweemaal de groote gouden medaille.
Amsterdam, Haarlem en Arnhem ge
nieten de eer van een bezoek. Ünze mu
ziekliefhebbers znllen zeer stellig de ge
legenheid met dit schoone koor kennis te
maken, zich ten nutte maken.
Belangstellenden worden volgens
aohterstaande advertentie opmerkzaam ge-
op het Vijfde Jaarfeest der Haarlemsche
Middernachtszendings-vereeniging, te hon
den op Woensdag 11 dezer, des avonds
te zeven ure in het lokaal Felix Favore.
Bg den Zondag gehouden wieler
wedstrijd in de Beemster, afstand 15Vs
K. m. is de eerste prijs, gouden medail
le, gewonnen door den Heer D. Wartena
alhier.
Zondagmorgen is alhier uit den
Kloppersingel opgehaald het lijk vaneen
56 jarigen werkman, die sedert den vori-
gen avond werd vermist. Men vermoedt,'
dat hg door de duisternis te water is
geraakt.
Door de politie is aangehouden een
25 jarige werkman, die van een vaartuig
aan het Spaarne een koperen waterketel
had ontvreemd.
Maandag morgen zgn door de po
litie aangehonden drie scheepsjongens
aan boord van een wachtschip te Amster
dam behoorende, die van verlof waren
achtergebleven.
Zaterdagnamiddag had eene dame
woonachtig aan de Rnychaverstraat het
ongeluk bij het afgaan van de trap in
hare woning een brandend petroleum-
toestel om te gooien, dat met hire klee
ding in aanraking was gekomen, tenge
volge waarvan zg belangrijke brandwon
den aan beide beenen heeft bekomen.
Maandag avond omstreeks half acht
ontstond in het peroeel Schachelstraat
No. 40, waarschijnlijk door onvoorzichtig
heid met petroleumlicht een hevige brand.
Binnen zeer korten tijd stond de geheele
bovenverdieping in vollen vlam, zoodat
het noodig geacht werd de geheele brand
weer te alarmeeren. Inmiddels was Spuit
10 der vrijwilligers het eerst op het ter
rein, en gaf het eerst water met vier
stralen van de waterleiding, waarna de
slangenwagen der politie versoheen.
Tegen negen nur konden de meeste
spuiten inrukken.
Het perceel, bewoond door de Wed.
S. B. van Thgn, die er eene s'aohterij
in uitoefent, is bijna geheel nitgebrsnd,
doch alles was verzekerd. De belendende
perceelen leden veel waterschade en van
die aan de overzijde der straat is hier en
daar door de groote hitte de verf opge-
bladderd.
In het begin maakte men zich bezorgd
over een pakhuis, achter aan den tuin
van het brandende huis grenzende, dooh
dit heeft geen oogenblik aan gevaar bloot
gestaan.
Markt van 9 October 1803.
Boter. Aangev. 138 verk. 96 Kilog.
L. pr. 1.40, H. pr. 1.50.
Biggen. Aangev. 167, verk. 103 stuks
L. pr. 6.H. pr. 9.
Schrammen Aangev. 68 verk. 68 stuks
L' pr. ƒ14,—, H.pr. ƒ18,00
Aardappelen. Aangev. 425, verk. 372 H.L.
L. pr. 1.20, H. pr. 2.75 p. H.L,
Appelen Aangev. 510, verk. 449 H. L.
L. pr. ƒ1.50, H. pr. 3.00 p. H. L.
Peren Aangev. 408 verk. 392 H. L.
L. pr. 2.H. pr. f. p. 3.H.L.
GRAAN- EN ZAADMARKT.
Marktbericht van 9 Oct. 1893.
Witte tarwe f 6.20.
Rogge 5.10.
Haver 3.57. 4.
Duiveboonen 6.60.
Paardenboonen 5.60. 5.75.
Groene erwten 7.40.
0R6ELBESPELIN6
in de Groote- of St. Bavokerk alhier, op
Donderdag 12 October 1893, des namiddags
van 23 uur door den heer W. EZERMAN.
PBOGBAMMA,
1. Tocate en FugaJ. S. Bach.
2. W ie Schün leuchtet der Mor
genstern. (Choralbearb.).G. Flügel.
3. Toonstuk No. 3Niels w Gade.
4. Aria nit de Messias ich weisz
dasmein Brlöser lebt"Handel.
5. Ave MariaSchubert.
6. (Finale.)
