HAARLEMSCH
Eerste Blad.
Uitgave van DE EH VEIN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Zestiende Jaargang.
144.
van WOENSDAG 21 Februari 1894.
Nieuwsberichten.
LNO 15.
TKLEPHOON NUMMER
TBLBPHONISCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Psr drie maanden,21».
franco p. poet —,40.
Afionderlijke nommers 3 oenten per stak
Frtjs per Acpertenti» pan 1 tot 6 regels 26 cents, elke regel
meer 6 cents, groete letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- sn Vrijdagavond
Advertentien worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG dee middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs verschenen werken op aan
vrage ter beziohtiging te verkrijgen bij
Dn erven Loosjes, te Haarlem.
BALEN (J. HENDRIK VAN) Older de
Daj&klters Geïll. door Wm. Steeliok. 1.90.
HOEKSTRA Bz (Dr S.) Zedenleer II. 4.60.
Overdenkingen Redactie Prof. Dr. P. D.
Chantepie de la Sanssaye, Prof. Dr.
J. J. P. Valeton Jr. Tweede Jaar
gang le Bundel. PrjjB per jaar
gang2.90.
Neerland, leger. Inlichtingen voor al
len, die in betrekking staan tot, of
zich verbinden willen aan het Neder-
landsche leger hier te lande of in on
ze kolooien. Veertiende nitgave1.
STOK (Dr. J. A. VAN DER) De ziekte
van 'i homeen beschouwd uit het oog
punt van geschiktheid of ongeschikt
heid voor den Militairen dienst en van
de gerechtelijke geneeskunde1.60.
KRABBE (Mr. H.) De werkkring van
den Staat. Redevoering bjj de aanvaar
ding van het Hoogleeraarsambt aan de
Rijks-Universiteit te Groningen, den
10 Februari 1894 uitgesproken.60.
HBRNANI. Drama in vjjf bedrijven,
van Victor Hugo, vertaald door L. B.
J. Moor1.60.
Tabel der laagste en hoogste koersen
enz. Uitgave van de Nederlandsche
financier,dageljjkschebenrscourantl893 - 1.-
Buiten landsehe nieuw verschenen werken
9CHULTZ (I). HERMAN) Graodrise
der christlichen Apologetik Zum Ge-
branche hei akademischen Vorlesun-
1.46.
Pharmacopoea helvetica. Editio tertia
Deutsche Ausgabe3.25.
SCHR6DER (Dr. VV.) Diat und Wegwei-
ser fiir Zuckerkranke. Drittes und vier-
tes Tausend,66.
BERGER (Dr. PAUI.) Diat und Weg-
weiser für Biutarme. Drittes und vier-
tea Tausend.66.
LANGE (Dr. A.) Diat nnd Wegweiser
für Herzkranke Drittes und viertes
Tanaend.65.
BECKURTS (Dr. H.) Jahresbericht fiber
die Fortschritte in der Untersnchnng
der Nahrnngs-und Gennssmittel. 2 Jahj-
g*n|? 18922.35.
ÏRHARDT (FRANZ) Metaphysik. Erst-
er Band. Erkenotnistheorie7.80.
ÏTCK (AUGUST) Vergleichendes Wör-
terbueh der IndogermaDischen Sprach-
en. Vierte Anflage bearbeitet von
Adalb. Bezzenberger, Aug. Fick uud
Whitley Stakes. Zweiier Theil Wort-
schatz der Keltischen Spracheinheit
voa Whitley Stakes nnd Adalbert Bes-
zenberger5.60.
ALONE (F.) Henri René1.65.
Primavera, par l'autenr d'Amonr on pa-
trie-1.90.
Bulletin huguenots, wallons, réfugie's
vandois, biographic, généalogie, biblio
graphic, hiotoire, documents inédits lie
série. Tome Ier. Vie de la col
lection. Premie e livraison1.60.
BADENOCH (L. N.) Romance of the
insect world. With illustration- bij
Margaret J. D. Badenoch and others.
cloth - 3 90.
Bovenstaande werken zij n voorbanden
bij de boekhandelaars de erven Loosjes.
Welen en Werken.
Vóór de Spreker van den avond, de
Heer Chappuis zijne voordracht begon,
vertelde ons het Bestuurslid de Heer
Dr. Kruseman, dat een der toehoorders
even het woord verlangde en dit hem
was toegestaan. Het was een werkman
van de Firma D. P. Graafïj P. van El,
die ons toesprak als volgt:
Mannen van Weten en Werken
Aan ons geacht Bestuur had ik de
vrijheid voor eenige oogenblikken het
woord te verzoeken, wat mij welwillend
is toegestaan.
Gij weet allen, welke slag eenige
weken geleden Weten en Werken trof
door het overlijden van den EereVoor-
zitter, den Heer W. M. Logeman. Ge
weet ook allen hoe zijn streven om
den werkman te ontwikkelen en daar
door te verheffen, vruchten heeft ge
dragen; dit is bewezen door de druk
bezochte Maandagavond bijeenkomsten,
door den goeden toon, die er steeds
heerscht. Dat het streven van den
waardigen overledene door ons gewaar
deerd werd, daarvan was het ons ver
gund reeds bij zijn leven blijk te geven.
Toen eenmaal de slag gevallen was,
gingen er in ons midden stemmen op,
die den ontslapene op zijn eenzaam graf
gaarne eene kleine hulde wilden brengen.
Overeenkomstig den wil van den Heer
Logeman, kon dit niet plaats hebben
in het openbaar; slechts langs een on-
weg konden wij dit doel bereiken, en
nog hadden wij dit niet bereikt als het
Bestuur van W. en W. niet met woord en
daad ons had bijgestaan. In de eerste
plaats dus onzen welgemeenden dank
aan het Bestuur voor de betoonde be
reidwilligheid.
Maar niet minder komt dank toe aan
U allen, die hebt medegewerkt om op
het graf van onzen vriend een onver-
welkbaren krans te plaatsen, die spre
ken zal van het feit, dat de werkman
zijne vrienden waardeert.
Uit de verschillende kleine bijdragen
en nog wat welwillendheid is de prijs
voor het huldeblijk betaald.
Maar de lijst, waarop de deelnemers
hunne naamteekening plaatsten, wij
weten, dat die eene plaats zal krijgen
in het archief van Weten en Werkeu
en onze nazaten zullen uit de thans
gebleken samenwerking nog wat kun
nen leeren.
Met den wensch, dat de goede ver
standhouding tusschen Bestuur en Be
zoekers tot in lengte van dagen moge
voortduren, eindig ik.
Voor den dank aan het Bestuur zeg
de Heer Kruseman dank en toen was
het woord aan den Heer Chappuis, met
een luimig stukje getiteld Socialistische
Woelingen. Het tooneel der handeling
was het plattelandsstadje Berkensteen,
een dood stedeke met achtienhonderd
zielen, en eigenlijk zou het een aardsch
paradijs geweest zijn, als er geen dienst
boden geweest waren. Wij maken ken
nis met een paar families, als die van
de zusters Fiese, die van den burge
meester en de notarisfamilie.
Een kleine gebeurienis bracht wat
leven in den kring der dienstboden;
het was, toen een detachement soldaten
op het naburig fort gezonden was en
de manschappen natuurlijk kennismaak
ten met de meisjes, maar meer leven
kwam er, toen de dienstboden op zeke
ren Zondagavond bij vrouw Sloof bij
een waren en natuurlijk bij gebrek aan
stof hunne meesteressen over den hekel
haalden en hoog opgaven van al het
geen zij zeiden en deden en zich erg
beklaagden over hun lot. De zoon van
vrouw Sloof vertelde de meisjes, dat al
hun lijden hun eigen schuld was, dat
zij zich moesten vereenigen, hunne
voorwaarden stellen, en niet toegestaan,
zij strike moesten maken. En zoo ge
schiedde hetop een gegeven oogenblik
zaten de meidenhoudende Berkenstee
ners zonder dienstboden, terwijl boven
dien de Truitjes en de Saartjes er eens
een dagje van namen. Het eind van de
pret was, dat de meisjes met hangende
pootjes in hunne diensten terugkwamen,
en allen in genade werden aangenomen,
behalve Saartje van de dames Fiese,
die dus het eenige offer van de Ber
kensteensche dienstboden-werkstaking
werd.
De Heer Chappuis gaf ten slotte
nog een stukje, Slecht Logies. Het be
vat het vermakelijke verhaal van iemand
die nooit weer wilde deelnemen aan het
Karnaval, omdat hij er eens leelijk in-
geloopen was. De man had in een
verliefde bui de dame van zijn hart
zijne liefde willen verklaren, doch was
door de onverwachte thuiskomst van
papa hierin gestoord en gevlucht door
eene deur van zeker onmisbaar kabinet.
Die deur was niet meer te openen, wat
hem noodzaakte den dag in het minder
aangename loogeerkamertje af te wach
ten. Toen de arrestant nu nog eens
beproefde de deur te openen, bleek dat
de deur, die hij naar huiten had willen
openen, juist naar binnen opende. Ta
bleau, en eene uitbarsting van pret van
de toehoorders.
De Heer Chappuis draagt zijne pen-
nevruchten voor de vuist voor, wat zeer
zeker de levendigheid der voordracht
zeer ten goede komt.
In de Vereenigde Staten heeft de
storm echt Amerikaansch huis gehou
den. In geen 20 jaren heeft het zoo
lang aaneen zoo hevig gewaaid. Uit
verschillende steden komen de berichten
van zwaren sneeuwval, scherpe koude,
van treinen die niet konden vertrekken
en andere die onderweg bleven, van
omgekomen menschen en verwoesting.
De Western Union Telegraph Company
berekent, dat zij meer dan een millioen
dollars schade aan hare lijnen heeft ge
leden. Te New York werden eenige
menschen onder het puin van ingestor
te huizen gedood. De sneeuw lag 14
Eng. duim in de straten. Langs de
kust kwam veel wrakhout vertellen wat
de storm op zee had gedaan.
Te Chicago hield twee dagen nage
noeg alle verkeer in de stad en naar
buiten op. Een zeventigtal werklieden,
aan den arbeid op de krib, die drie
mijlen in het meer uitsteekt, werd door
de sneeuwjacht van den oever afge
sloten. Men vreest dat velen al bezwe
ken zijn.
In Ohio zijn twee goederentreinen
op elkaar geloopen. De machinisten
konden de seinen niet meer zien. Vier
dooden en een aantal gewonden. Te
Topeka, Kansas, zijn op weg naar school
zeven kinderen in de sneeuw geraakt
en doodgevroren. Vreeselijk moet de
toestand zijn in Oklahnma, waar een
groot aantal menschen, die nog geen
woning hadden, van koude zijn omge
komen. En zoo gaan de berichten uit
de meeste staten voort.
De optochten en wandelingen der
zoogenaamde werkeloozen te Londen,
aldus wordt medegedeeld, beginnen al
meer en meer het karakter van loutere
opruiing aan te nemen. Maandag trok
weder een troep, onder aanvoering van
zekeren Williams, van Tower hill naar
het West end en veroorloofde zich on
derweg demonstraties onder de vensters
van verschillende ingezetenen. Op het
Oxford-circus werden vivats aangeheven
voor de „sociale revolutie" en elk voor
bijkomend rjjtuig werd begroet met ge-
jouw. Williams verklaarde dat een der
gelijke marsch dagelijks zou worden
herhaald, en sprak voorts de meening
uit, dat het „een goed ding" zou wezen,
indien de hertog van Westminster en
andere van zijne klasse behandeld wier
den zooals indertijd de Fransche boeren
Foulon behandelden. Zij behoorden na
melijk opgehangen te worden met gras
in hunne monden. Tegen zulke uitspra
ken is natuurlijk geen redeneeren. Het
schijnt, dat de aanvoerders door telkens
krasser uitdrukkingen hun prestige
moeten bewaren.
Na den aanval van den anarchist
Henry te Parijs, hebben, naar men
mededeelt, verschillende anarchisten
Parijs verlaten, en zijn naar Londen
vertrokken, om den kans van arrestatie
te ontgaan. Een van hen werd in het
park te Greenwich het slachtoffer van
eene helsche machine, die hij bij zich
droeg. Men veronderstelt, dat de man,
een dertigjarig persoon, voorover ge
vallen is, althans na de ontploffing die
zeer hevig moet geweest zjjn vond men
zgn afschuwelijk verminkt lichaam, ba
dende in bloed. Verschillende aanwijzin
gen, die bij hem gevonden zijn, toonen
aan, dat hij een man van gewicht in
zijne partij was. Er gingen geruchten
dat het doel van den aanslag de ster
renwacht ie Greenwich was, maar dit
is nog niet nader bevestigd. De ver-
slagene blykt een Franschman te zijn.
Werd deze man een offer van zijn
streven om langs den weg van moord
en vernieling de wereldsche zaken tot
een beter peil te brengen, ook in San
Francisca werd een offer gebracht aan
het beroep. Het was een leeuwentemmer,
die, terwijl hij het publiek vergastte
op zijne kunststukken met drie leeuwen,
door de dieren werd aangevallen en
vreeselijk verwond werd te voorschijn
gehaald. De man leeft nog. Of de we
reld er bij verliezen zal, als hjj het
hoofd neerlegt, wordt betwijfeld. Meer
zal de maatschappij yerliezen aan de
offers die de gele koorts eischt te Rio-
Janeiro. Er wordt bericht dat daar
dagelijks ongeveer veertig sterfgevallen
aan die ziekte zijn.
Nu wg het ïoch over slachtoffers
hebben, wijzen wjj nog op iets van dien
aard te Amsterdam. In een der dicht
bevolkte sloppen van de Nieuwe Kerk
straat aldaar ontstond brand De brand
weer verscheen ten allerspoedigste, maar
moest zich eerst ruimbaan maken van
wege de handkarren, aldaar geplaatst.
In dien tusschentijd waren ee»e vrouw
en een kind verbrand; zg werden dood
uit de woning weggedragen. Twee an
dere kinderen uit dezelfde slop be
zweken in het Israëlietisch ziekenhuis
aan toen bekomen brandwonden, ter
wijl bovendien een knaap, uit het raam
gesprongen om den brand te ontkomen,
zoo verwond werd, dat men aan zijn
leven wanhoopt. Als men eens kalm
deze treurige historie overdenkt en een
en ander met elkaar in verband brengt,
is het moeielijk uit te maken waarvan
dit ongelukkige vijftal eigenlijk deslacht-
offers zijn.
Wie het weet uit te maken, het met
ronde woorden durft te zeggen en bo
vendien herhaling weet te voorkomen is
een knap man.