HAARLEMSCH
Eerste Blad.
!No. 93 Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86.
Zestiende Jaargang.
144.
van WOENSDAG 21 November
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNUMj^ER
TELEPHON1SCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf—,25.
franco p. post—,40.
Afzonderlijke nommers 3 centen jter stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Advertentiën worden, aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk nog worden geplaatst.
„ONZE LEESTAFEL".
Onlangs versohenen werken op aan-
vrage ter bezichtiging te verkrijgen bij
De erven Loosjes, te Haarlem.
BYVANCK (W. G. C') De jeugd van
Isaac da Costa (1798—1825) 2 dln.
Met portret, ing. 4.75geb. f 5.75
LAURILLARL) (Dr. E.) Graan en groen.
Opstellen en dichten. Ing. 1.75 geb. - 2.25
A. Doodgewone dingen. Met een voorrede
van Dr. P. H. Rittergeb. 1.90
COUPERUS (LOUIS) Reis-impressies
Ing. ƒ1.75geb. -2.25
XAPIDOTH—SWARTH (HÉLÈNE)
Sprookjesgeb. - 1.50
EMANTS (MARCELLUS). Een nagela
ten bekentenisgëb. 2.90
HOVEN (THÉRÈ3E). Zonder illusie.
Roman. 2 dln. Met portret4.90
BEYERINCK (H. "W Het mooiste meisje
aan boord. Oorspronkelijke roman uit
het Indische leven- 1.90
CASTELNUOVO (E.) Tweeërlei overtui
ging 2.50
DERMOUT (J.) Piong Pan Ho. Oor
spronkelijke Indische roman. 2 dln... 5.
CORDELIA. Geen eigen thuis. Naar den
zesden druk uit het Italiaansch ver
taald door E. J. T1.25
CAMES—BUFFET (M. L.) De gemalin
nen van Prins Willem I. In het Ne-
derlandsch bewerkt door JH. Groe-
newegen. Met eene voorrede van Dr.
H. C. Rogge eD 8 portretten2.25
MOLESCHOTT (JAC.) Voor mijne vrien
den. Herinneringen uit mijn leven.
Uit het Hoogduitsch door R. E. de
Haan. Eerste aflevering. Prijs compleet 1.90
BALL (ROBERT S.) Het Sterrenland. De
wonderen van 't heelal voor een ieder
verklaard, met talrigke illustraties. Uit
het Engelsch onder toezicht van Dr.
N. P. Kapteijn. Aflevering 1. Compleet
in 10 afl. a0,30
HENTY (G. A Voor vrijheid en onaf
hankelijkheid. Een verhaal uit den
Griekschen Vrijheidsoorlog. (1821
1832) door Titia van der Tuuk. Met
10 platengeb. 1.90
ELMSL1E (THEOD. C.) Ondoordacht.
Naar het Engelsch door Helena van
Hollandgeb. 2.40
HAL DEN (ELISABETH). Juffrouw durf
al. Uit het Hoogduitsch vertaalt door
Antoinette. Met acht illustratiën van C.
Koppcnalgeb. 1.60
Moderne Reclame. Gids voor groote en
kleine zaken ten opzichte van het maken
van reclame in den uitgebreidsten zin
des woords0,90
SCHRöDER (M. J.) Handleiding bij het
onderwijs in receptengeb. 1.90
VOS (Mr. H.) Van Emden's rechtspraak
op de gemeentewet saamgevat en aan
gevuld benevens het eèrste supplement
tot October 189110.
HERODOTUS. Muzen. Uit het Grieksch
door Dr. Ch. M van Deventer. Boek
6 Erato0,40
JULIUS CAESAR. Gedenkschriften van
den Gallischen oorlog Uit het Latijn
door Dr. J. J. Doesburg. Boek 1—3. 0,40
WORP (J,) Practische orgelscbool. Her
zien en uitgebreid door M. H. van 't
Kruijs. Eerste deel- 3.
Doorman's Zak-ageuda voor het jaar 1895 n 1,30
Buitenlandeche nietuo verschenen werken.
Auf rauhen Pfaden. Abenteuer und Erleb-
nisse Nacherziihlt und geschildert von
Jul. Pederzani—Webergeb. 2.30
Auf rauhen Pfaden. Abenteuer und Erleb-
ni8se aire allen Zonen. Nene Polge. Er-
zahlt von Prof. Dr GustavBenseler.geb. 2.30
GUNKEL (HERMANN). Schöpfung und
Chaos in Urzeit und Endzeit. Eine re-
ligionsgeschichtliche Untersuchnng über
Gen. 1 und Ap. Joh. 12. Mit Beitriigen
von Heinrich Zimmern6.50
TARRASCH (Dr. SIEGBERT) Dreihun-
dert Schachpartieen. Gegpielt und er-
lantert. Mit dem Bildnis nnd der
Autobiographic des Verfassers5.55
LAN DENE R (Prof. Dr. A) Mechano-
therapie. Ein haudbuch der Orthopae-
die. Gymnast ik und Massage in ver-
bindung mit Fachmiinnern. Mit 193
Abbildungen im Text6.50
MAIR (Dr. IGNAZ) Gerichtlich-medici-
nische Casuistik der Knn^tfehler. Eine
Sammlung für Aerzte. Staatsanwalte,
Richter und Rechtsanwalte epikritisch
bearbeitet. Supplement- BandUber
Kunstfehler im Allgemeinen. fehlerhatte
Behaudluug bei innerlichen Krankheiten,
Fahrlassigkeit durch Arzneien und
Recepte, Impfschadigungen1.56
ALEXANDER (ür,) Neue Erfahrungen
über luetische Augenerkrankungen. 1.30
RECHENBERG (Dr. G. von) Katechismns
der menschlichen Erniihrung. Ihre
Gesetze und ihre Anwendung, auf das
Leben. Für Familiegebraueh1.30
MiiLLER (P.) und J. A. VöLKER. Tier-
kunde. Ein Wiederholingsbuch für die
Hand der Schüler.0,274
Pf'anzenknnde. Ein Wiederholings
buch für die Hand der Schüler0,20
Mineralkunde und Chemie. Ein
"Wiederholungsbuch für die Hand der
Schüler0.15
Der menschlicher Körper. Ein
Wiederholungsbuch für die Hand der
Schüler-0.15
SCHILLER (Dr HERMANN). Lehrbuch
der Geschichte der Padagogik. Für
Studierende und junge Lehrer höherer
Lehranstalten Dritte Auflage4.30
HAVARD (HENRY). l'Oenvre de P. V.
Galland22.
MALOT (HECTOR). Amours de jeune. 1.90
TAINTURIER (C.) Manuel d'éxectricité
industrielle- 330
Black and White. Christmas number... 0.70
Pears Annual-Cbristma Namber0.70
Bovenstaande werken zgn voorhanden
by de boekhandelaars de erven Loosjes.
Tweede Kamer. Bij de Kamer is ingeko
men het ontwerp tot heffing van invoer
rechten naar de waarde der goederen. In
de zitting van Donderdag werden de
volgende ontwerpen aangenomen I
Onteigening voor de uitpoldering van
een gedeelte van den Stads- en Gasthuis
polder te Amsterdam. 2; De grensver-
andering tusschen de gemeenten Zwar-
tewaal, Heenvliet en Rozenburg. 3;
De bekrachtiging van provinciale heffing
in Overijsel, nadat de Min. van Binnenl.
Zaken verzekerd had, dat daardoor de
kwestie van afschaffiing der tollen niet
wordt geprejudicieerd. 4De verevening
van pensioen verleend aan P. Winkster,
gewezen opperstuurman bij de marine,
nadat de Min. van Marine verzekerd
had, dat maatregelen worden genomen
om niet meer bij plaatsing in eene
burgerbetrekking militair pensioen toe
te kennen. 5; De overeenkomst met
Pruisen tot verbetering van den Ouden
IJsel. Bij de wijziging der Waterstaats-
begrooting voor 1893 dringen de heeren
Gerritsen en Heldt aan om in de be
stekken voor den Bouw van een nieuw
post- en telegraafkantoor te Amsterdam
op te nemen bepalingen van loon en
arbeidstijd evenals te Amsterdam. Dit
werd bestreden door den heer Rutgers
van Rozenburg. De heeren Kerdijk en
Rutgers van Rozenburg wilden verzeke
ring, dat het nieuwe gebouw op de
thans gekozen plaats niet te klein zal
bevonden worden, en de heer Rutgers
vroeg of het Gedempte Damrak niet
geschikter plaats waren. De Min. van
Waterstaat achtte het onraadzaam bij
dezen bouw eene incidenteele beslissing
te nemen omtrent de houding van den
Staat in zake bepaling van loon en ar
beidsduur. De gegevens over het geheele
land worden verzameld. Verder verklaar
de de Minister, dat het Gemeentebestuur
van Amsterdam weigerde het Gedempte
Damrak af te staan. De bouw van een
post- en telegraafkantoor is zóó urgent,
dat uitstel niet wenschelijk is. Bij
den bouw zal op alle eischen van den
dienst worden gelet. De heer Gerritsen
stelde nu eene motie voor, uitspreken
de de wenschelijkheidjdatbij uitvoering
van bouwwerken van Rijkswge in ge
meenten, waar het gebruikelijk is bi-
zondere bepalingen omtrent loon en
arbeidsduur in de bestekken op te nemen
en met dat gebruik rekening te houden.
Besloten werd die motie bij de Water-
schaps begrooting te behandelen. Vóór
Kerstmis zal het nieuwe gebouw niet
worden aanbesteed verzekert de Minis
ter. De diskussie over den bouw van
het postkantoor is afgeloopen, nadat de
Min. tegenover den heer Rutgers van
Rozonburg had volgehouden, dat de
bouw op de gekozen plek gewenscht is,
en dat alle uitstel moet voorkomen wor
den. Verder kwam de heer Kerdijk op
tegen premieën uitsluitend voor ambte
naren van de Rijkspostspaarbank, als
ongemotiveerd en onbillijk. De Min. van
Waterstaat hield vol, dat er redenen
bestaan, om dit premieënstelsel te be
houden. Bij het onteigeningsontwerp
voor de haven en zwaaiplaats bestreed
de heer F. Mackay het ontwerp omdat
naar zijne meening de onteigening veel
verder ging dan volstrekt noodig is.
De heer Boif-et ^yvilde zekerheid, dat
alleen percèelen zouden worden aange
wezen, noodig voor de haven en gemeen
tewerken. De heer Conrad verdedigde
het ontwerp, evenals de Minister, op
grond dat de haven in eene passende
omgeving moest komen, en bij beperkte
onteigening vele kleine strooken zouden
overschieten. Eene toezegging als de heer
Borret verlangde, kon de Min. niet doen.
Het ontwerp werd aangenomen met 46
tegen 22 stemmen. Het ontwerp tot
afschaffing van scheepsvaartrechten aan
de oude sluizen op het Zederikkanaal
te Vianen, aan den Arkelschen Dam
en te Gorinchem werd goedgekeurd met
51 tegen 7 stemmen na een debat,
waarin de heeren Smeenge, Beaufort
(Wijk bij Duurstede) en van Kerkwijk
krachtig aandrongen op algemeene af
schaffing van Rijkstollen, waarvan de
Min. zich groot voorstander betoonde.
In de zitting van Vrijgdag vernam de
Kamer, dat bij haar was ingekomen
een wetsvoorstel van den heer de Savor
nin Lohman tot wijziging van de wet
op het Lager Onderwijs. Het wetsvoor
stel strekt om aan de Kroon een blij
vende bevoegdheid te geven om, bij
onmacht van een bizonder schoolbe
stuur, ondanks de aanbieding eener be
hoorlijke jaarwedde, binnen den wette-
lijken termijn in bestaande vakatures te
voorzien, vrijstelling te verleenen van
verplichtingen, dat in de school het wet
tig getal onderwijzers aanwezig zij. Het
algemeen debat voor de Indiesche Be
grooting word aangevangen. De heer
Bool betreurde de financieele politiek
door Nederland gevoerd, ten aanzien
van Indië namentlijk on direkte baten
te verlangen en buitengewone uitgaven
uit' gewone middellen te bestrijden. Hij
betreurde, dat de Min. de regeling der
finantieele verhouding heeft losgelaten,
zonder welke geen blijvende hervor
mingen mogelijk zijn. De heer Farn-
combe Sanders stelde alle oordeel over
de Lombokzaak uit tot Hoofdstuk X, met
het oog op den beslissenden slag, die
thans op Lombok te wachten is. Alleen
keurt hij ten zeerste af de publikatie
in een Indiesche krant van de instructie
van den legerkommandant, van zulk eene
publikatie waren de gevolgen te over
zien, en Spreker hoopt, dat de ambte
naar, die zulk een stuk aan publikatie
heeft prijs gegeven, zal worden ontdekt
en oneervol uit 's Lands dienst zal worden
weggejaagd. Overigens meende Spreker
dat de expeditie onvoldoende was voor
bereid, evenals de eerste Atjeh-expedite.
Verder drong de heer Sanders aan op
wettelijke regeling van het mijnwezen,
alsmede op wettelijke regeling van de
weduwen- en weezenfondsen voor de
landmacht en de burgelijke ambtenaren.
Hij wees er op, dat de verzekeringwe
tenschap reeds zeer goed bekend was,
toen de thans bestaande fondsen en de
plorabelen toestand werd opgericht. Toen
op Sprekers verzoek om een uittreksel
in de Handelingen te doen opnemen, de
Voorzitter de voorwaarde stelde: nals
het niet te lang is," antwoordde de
heer Sanders met de leuke vraag »of
hij het dan liever wilde voorlezen."
De heer v. Vlijmen achtte den finan-
cieelen toestand in Indië niet onrustba
rend, doch keurde af, dat de bevolking
nieuwe belastingen zal moeten dragen
door verhooging van invoerrechten en
verhooging der landrente. Vermeerdering
van inkomsten moet gezocht worden in
bezuiniging op traktementen van hooge
ambtenaren en op uitgaven voor het
kadaster. Voorts drong Spreker aan op
versterking van de levende strijdkrach
ten met drie veldbataljons, en op het
hooghouden van het prestige van inland-
sche hoofden. De algemeene toestand in
den Archipel achtte Spreker nog al
zorgwekkend vooral wilde hij aanbeve
len Bali niet vertrouwen. Over Lombok
wilde hij thans geen woord spreken.
Slechts hulde wilde hij brengen aan het
dappere Indische leger, aan de Gouvern.
Generaal en aan den Minister voor de
spoedige aanvulling der verliezen. De
heer v. Gennep erkende, dat de tijds
omstandigheden ingrijpende hervormin
gen niet toelaten, en hij wilde den Min.
tijd laten tot onderzoek. Hij betreurde
echter, dat de Min. niet had overgeno
men het decentralizatie- voorstel van
Dedein, en hoopte dat hij dit alsnog
zal doen. Regeling der financieele ver
houding heeft bij gebrek aan batige
sloten, geen oogenblikkelijke waarde.
Tegen eene leening voor buitengewone
uitgaven in Indië ziet Spreker volstrekt
niet op, en hij verheugt zich, dat de
Min. de tariefverhooging los gemaakt
heeft van de Begrooting. De heer Don-
ner dankt den Min. voor diens waardee-
rende woorden betreffende de Zending
in Indië en de bevordering van het
Christendom, de beste waarborg tegen
schadelijken invloed van den Islam en
behoud van ons gezag. Hij drong aan
op wijziging van art. 123 en 124 van
het Regeeringsreglement. De heer A.
Mackay achtte den tegenwoordigen finan-
cieelen toestand geenszins zorgwekkend,
en ontkende, dat de vorige Regeeringen
een onvoorzichtige financieele politiek
zouden hebben gevolgd. Verder stemde
spreker in met de losmaking van de
wijziging der comptabiliteitswet, van
regeling der financieele verhouding, en
met niet onmiddellijke wederindiening
van het decentralizatie-ontwerp. Ook hij
betuigde dank voor 's Ministers verkla
ringen betreffende de Zending. De heer
Pijnacker Hordijk is daarentegen te
leurgesteld, dat de Min. reorganizatie
van den Raad van Nederl. Indië en het
