HAARLEMSCH
Wereldkroniek,
Eerste Blad.
No. 13.
Uitgave van DE ERVEN LOOSJES, Gedempte Oudegracht 86 Zeventiende Jaargang.
144.
van ZATERDAG 16 Februari 1895.
Ned. Vereen, tot bevordering
van Zondagsrust.
o. 40
BERICHT.
EDEL METAAL,
f 0.50 ingen. en f 0.75 geb.
Haarlem, 15 Februari 1895.
Nieuwsberichten.
TELEPHOONNUMMER
TELEPHON1SCHE VERBINDING
met AMSTERDAM.
ABONNEMENTSPRIJS
Per drie maandenf— ,25.
franco p. post ,40.
Afzonderlijke nonuners 3 centen per stuk.
Prijs per Advertentie van 1—5 regels f 0.25, elke regel
meer 5 cents, groote letters naar plaatsruimte.
VERSCHIJNT:
Dinsdag- en Vrijdagavond.
Adverteniiën worden aangenomen tot DINSDAG en VRIJDAG des middags ten 12 ure, die alsdan zoo mogelijk, nog worden geplaatst.
Doet Uwe inkoopen liefst niet
ap Zondag. Waarom zoudt gij
geheel onnoodig de Zondagsrust
van anderen storen?
Het Bestuur der Afdeeling.
van de
is direct na uitgave voorhanden in den
Boekhandel van DE ERVEN LOOSJES.
Prijs 10 Cents.
De ondergeteekenden berichten, dat
de drie Novellen van Vincent
Loosjes, die als Feuilleton in dit
blad versehenen zijn, te zamen in
één bandje, onder den titel:
voor de abonnés verkrijgbaar zijn, k
DE ERVEN LOOSJES.
Derde Bachconcert.
Na al wat er over het laatste optre
den van professor Joachim in ons land
geschreven is, kunnen wij over zijne
verrichtingen in onze concertzaal, bij
gelegenheid van het derde Bachconcert,
kort zijn. Te eerder, omdat geen woor
den instaat zijn, den machtigen indruk
te beschrijven, dien zijn spel bij den
hoorders heeft achtergelaten. Alle aan
wezigen hun aantal was uiteraard
zeer groot hebben ongetwijfeld met
innige bewondering de heerlijke ver
tolking der drie door Joachim gekozen
vioolnummers gevolgd en zich opnieuw
onder de verheffende bekoring gevoeld,
die van zijn spel uitgaat. Als de eerste
onder de eersten, viel hem een succes
ten deel, als zelden aan kunstenaars
wordt geschonken. In spontane geest
drift uitte zich de opgetogenheid en de
dankbare stemming waartoe zijn spel
het gemoed opvoerde; helaas, dat
een gevoel van weemoed moest oprij
zen bij de gedachte aan het scheiden
van dezen innemenden, hoogbegaafden
kunstenaar.
De heer Joachim, hoe krachtig ove
rigens nog naar lichaam en geest, is
welhaast den leeftijd genaderd, die tot
rust dwingt, althans het maken van
groote reizen verbiedt. Hij werd gebo
ren den 15 Juli 1831 (te Kittsée bij
Presburg in Hongarije). De kans van
een wederzien is dus zeer gering. Hoe
dit moge zijn, de herinneringen aan
zijne persoonlijkheid, aan zjjn rein, poë
tisch gemoed en warm gestemd kunste
naarshart zullen niet versterven.
Het zelfde werk dat de heer Joachim
in 1888 bij een Bachconcert voordroeg,
het vioolconcert van Beethoven, werd
ook nu op het programma gebracht.
Joachim en dit Beethovensche concert
zijn niet van elkaar te scheiden. Indien
beiden, componist en violist tijdgenooten
geweest waren, zou het vermoeden ge
wettigd zijn, dat het concert voor het
talent van Joachim geschreven werd.
Bekend is het, hoe hij er reeds als
knaap, op zijne eerste groote kunstreis,
den stuggen, doorde grooiste kunstenaars
vewenden Engelschen adel door in ver
rukking bracht. Wie zal de duizenden
tellen, die van dat oogenblik af hem,
op zijne zwerftochten door geheel Europa,
hunne vereering en bewondering hebben
geschonken voor den verheerlijkten stijl,
waarin hij Beethoven weet te vertolken.
Na deze pauze speelde de heer Jo
achim eene Romance uit zijn Tjngarisch
Vioolconcert en als toegift de bekende
Gavotte van Bach. Beide werken konden
slechts de overtuiging versterken, hoe
elke zielsbevinding op het instrument
van dezen kunstenaar hare analoge ex
pressie vindt.
Het behoeft nauwelijks gezegd te
worden, dat het orkestrale gedeelte in
de beide eerste voordrachten, onder de
leiding van den heer Kes, zich in al
zijne heerlijkheid ontvouwde; evenmin
welk eene overschoone wedergave aan
de overige orkestwerken, waaronder ons
de Symphonie van Mozart en Mendels
sohn's ouverture Die Fingalshöhle
geschreven na eene reis door Schotland
- bijzonder welkom waren, te beurt
viel. Genoeg zij het een woord van diep
gevoelde erkentelijkheid uit te spreken
voor dezen onvergetelijken kunstavond,
een woord dat weerklank zal vinden bij
heel het auditorium, dat van dit muzikaal
festijn heeft mogen genieten.
B.
Niettegenstaande de weerprofeten al
vóór acht dagen verandering beloofden,
blijft het doorwinteren, vreugde van de
schaatsenrijders, die zich evenwel bekla
gen over slechte banen, een gevolg van
de gevallen sneeuw.
De scheepvaart is thans geheel gestremd.
Steeds raadpleegt men den thermometer,
zijn stand wisselt de af tusschen 8° en
24° F. hooger is hij de laatste dagen
zelfs op het gunstigste deel van den
dag niet geweest.
Op onze rivieren heeft het ijs zich
vastgezet en op een paar punten wordt
de overtocht onderhouden door paard
en kar.
Voor enkelen is het ijs een uitkomst;
het zijn zij, die als baanveger aan den
kost zoeken te komen, maar 't is won
derlijk, dat er zooveel schaatsenrijders
zijn, b.v.b. op de Amsterdamsche vaart,
die voor de groote diensten die zoo'n
baanveger bewijst, volstrekt geen oog
hebben, en den man voorbij zwieren,
zonder de gebruikelijke paar centen te
offeren. Werkt zoo'n man voor zijn
genoegen, of miskent men het genot
dat een goede baan verschaft.
Het buitenland klaagt ook over koude.
Te Londen zijn eenige personen dood
gevroren. Een er van was een huur
koetsier. Ook in de bergen is veel sneeuw
gevallen, op het Eiffelgebergte meer
dan zes voet. De bewoners der Rijnstreek
maken zich terecht ongerust tegen den
tijd dal de dooi "invalt eh al die sneeuw
als ijs terecht komt in de rivier, die
zulke massa's water onmogelijk kan
afvoeren, tenzij zij geheel vrij van ijs is.
Tegenover al de profeten die nog
meer koude voorspellen, houdt de Figara
er den moed in; hoewel bekennende,
dat het, buiten zijn toedoen, erg
koud is, roept hij het verkleumde
menschdom toe: Nog een paar dagen
en dan krijgen wij regen. Wij voegen
er bij, en spiegelgladde straten, want de
vorst zit te diep in den grond, dan dat
wij er bij regen alleen maar met een
modderlaagje zouden afkomen.
In Italië moeten schoolkinderen, die
door den sneeuwstorm werden overvallen,
dood gevroren zijn, of omgekomen van
hongerin Silezië zijn vier personen
bevroren, in de Bukowina eveneens vier.
Ook in de Vereenigde Staten houdt
de koude aan, waarschijnlijk tot groote
vreugde der schoolkinderen, want evenals
in Engeland, zijn daar in een groot
aantal plaateen de scholen gesloten.
v In Rusland wordt het verkeer al meer
gestremd, in het zuiden zoowel als in
het noorden. In België is zelfs de Schelde
gesloten. Naast deze berichten van koude,
de berichten wier ontstaan daarmede in
onmiddellijk verband staan: die van de
ongelukken, welke er het gevolg van
zijn. Te Londen neemt het aantal dood
gevroren personen een onrustbarende
hoogte aan; te Renaix nabij Gent,zijn
twee kinderen van 6 en 8 jaren, wier
moeder in het ziekenhuis ligt, doed in
hunne woning gevonden; zij waren bij
gebrek aan brandstof bevroren.
Een buitengewoon, lage thermometer
stand wordt uit Schotland bericht. De
thermometer van het Casleton-observa-
torium Braemar stond gistermorgen op
17° onder 0° Fharenheit (49 graden
vorst).
In de meeste gevallen loopen werksta
kingen uit tot schade van den stakerde
glasarbeiders te Rive de Gier, Frankrijk,
hebben dit ondervonden. Zij weigerden
te werken, zoolang de directie der fa
briek een ontslagen werkman niet weer
in dienst nam. De directie hield voet
bij stuk, ook de arbeiders, doch de directie
nam vreemde werklieden in dienst en
na eene maandenlangen tijd van ellende
en zonder vereffening van 't verschil
kwamen zij tot de overtuiging, dat het
zóó niet langer gaan kon. Zij werden
evenwel lang niet allen weer op de
fabriek toegelaten.
Het Belgische geld wordt tegenwoor
dig in onze Zuidelijke provincies streng
geweerd. Men berekent, dat de invoer
ders van dat geld twaalf percent winst
genieten. Wie dat betaalt? Natuurlijk
de personen, die de munt thans tegen
Belgischen prijs verkoopen, wat tegen
den Nederlandschen prijs gekocht is.
De Zuidelijke provincies van ons land ont
vangen 200 centime-stukken, 94 centen,
voor 100 cents, verlies voor den houder
van 6 cents, en men meent, dat dit
kapitaal tweemaal in een jaar wordt
omgezet.
De nieuwe Engelsche voorschriften
betredende het voorkomen van aanva
ringen op zee blijven nog heftige be
strijders tellen. Mannen van gezag ver
klaren, dat de nieuwe seingeving aan
leiding tot verwarring, zelfs tot ongeval
len zullen geven.
Bij Wei hai-Wei lagen nog steeds
dertien Chineesche schepen werkeloos.
Naarmate de Japanners meer begonnen
op te dringen, werd zij ook meer het
doel der Japanners en haar toestand
werd onhoudbaar. Admiraal Ting, dit
inziende, heeft nu eenvoudig zijn vloot
aan Japan overgegeven, met beding van
lijfsbehoud voor de bemanning.
Nu zou men meenen, dat het tijd
wordt, vrede te sluiten, doch China
schijnt er nog niet ernstig aan te den
ken, of misschien de tusschenkomst van
Europa af te wachten. De meening be
staat, dat niet alleen China en Japan
belang hebben bij het tot stand komen
van den vrede, maar dat ook de Euro-
peesche belangen er zeer nauw in be
trokken zijn. Een Amerikaansch corres
pondent beweert, dat de Chineezen in
Mandschoerije nu 178.000 soldaten ter
beschikking hebben.
Wel wat onverwacht is een bericht,
naar Berlijn over Weenen gekomen,
dat eene omwenteling te Sofia, de
hoofdstad van Bulgarije, is uitgebroken.
Vorst Ferdinand moet naar Rumenië
gevlucht zijn.
Ter gelegenheid van het vertrek van
koning Alexander van Servië naar het
buitenland werd weer het gerucht ver
spreid, dat de koning een vrouw zocht,
waarschijnlijk aan het hof van Hessen.
De Servische correspondent der Frank
furter Zeitung deelt thans mede, dat
moeder Nathalie en vader Milan gaarne
zouden zien, dat koning Alexander zich
eene levensgezellin zocht, doch dat daar
over met geen enkel hof betrekkingen
zijn aangeknoopt.
Nog steeds gaan berichten omtrent
plannen van koning Leopold van België
om afstand te doen van den troon.
Naar men weet, heeft koning Leopold
geen zonen, en zal alzoo de jongere
broeder des konings, de graaf van
Vlaanderen, behooren op te volgen, doch
deze is ook reeds bejaard en bovendien
doof; hij zal dus waarschijnlijk zijne
rechten niet doen gelden.
Als de eigenlijke troonopvolger wordt
dan ook steeds beschouwd prins Albert,
de eenige zoon „van den graaf van
Vlaanderen, die in April den leeftijd
van 20 jaren zal bereiken.
Van de drie dochters van koning
Leopold is de oudste prinses Louise,
gehuwd met prins Filips van Saksen-
Coburg en de tweede, prinses Stephanie
huwde in 1881 met den Oostenrijkschen
Kroonprins Rudolf, die, gelijk men zich
zal herinneren, in 1889 een einde aan
zijn leven maakte. De jongste dochter
des konings, prinses Clementine, nu 23
jaren oud, is nog ongehuwd.
De graaf van Vlaanderen heeft, behalve
prins Albert, nog twee kinderen, de
prinsessen Josephine en Charlotte. De
eerste is gehuwd met prins Karei Anton
van Hohenzollern en de tweede met den
Oostenrijkschen aartshertog Ferdinand